www.wimjongman.nl
De Anatomie van een Droom
Door JR Church oktober 2010
De meesten van ons dromen tijdens het slapen. De dromen die we ons het best herinneren zijn degene die meestal vroeg in de ochtend tijdens de laatste fase van de REM (Rapid Eye Movement) plaats vinden.
Maar dromen kan op elk uur van de nacht. Onze hersenen gaan in en uit een diepe slaap als de nacht vordert. De REM fase is ten tijde van de lichte slaap die zo’n drie of vier keer per nacht plaats vindt, meestal ongeveer elke 90 minuten of zo. Dan bewegen de ogen snel van links naar rechts onder de oogleden, terwijl onze grote spieren relatief ontspannen zijn. De laatste ronde van de REM-slaap of lichte slaap voordat we wakker worden kan een half uur of meer duren.
Niet alle dromen zijn belangrijk. De meeste zijn uitgelegd als de activiteiten van de vorige dag of waar de geest mee bezig is in de laatste paar uur voor het slapen gaan. Dromen komen ook voor tijdens de tijd van de hersenactiviteit na een diepe slaap. Ze variëren van aangename ervaringen tot nachtmerries. De meeste door terreur geteisterde dromen treden op tijdens de eerste twee uren van de slaap, terwijl de meer aangename dromen, met inbegrip van inspiratie, in het laatste uur van een nachtelijke slaap komen.
Het menselijk brein is het huis van de ziel. Alle gedachten gaan van daaruit. Het zelfbewustzijn van een persoon woont in de frontale kwab, terwijl de rest van de hersenen wordt gebruikt voor het verwerken van zicht, gehoor, functie, enz.
Nachtmerries komen vaker voor bij kinderen tussen de leeftijd van drie tot acht jaar, maar volwassenen kunnen er ook door worden getroffen als gevolg van stress, emotionele problemen, trauma of ziekte. Nachtmerries hebben lijkt niet gerelateerd aan deze vormen van externe problemen, maar meer voor hen die een emotioneel gevoelig persoonlijkheid hebben. Vijf tot tien procent van de bevolking heeft nachtmerries voor tenminste eenmaal per maand. Veteraan zijn, kan aanleiding geven tot nachtmerries door de stress die de oorlog bracht. Dergelijke nachtmerries hebben de neiging om zich telkens te herhalen.
Nachtelijke angstaanval
Nachtmerries en nachtelijke angsten verschillen iets van elkaar en komen voort uit verschillende fysiologische stadia van de slaap. Nachtmerries treden op na enkele uren slaap, terwijl nachtelijke angstaanvallen lijken te komen binnen het eerste uur of tweede uur. Nachtelijke paniekaanvallen onder luid geschreeuw en slaan vinden plaats, en de persoon kan maar moeilijk ontwaken. Kinderen die nachtelijke paniekaanvallen krijgen hebben ook een neiging tot slaapwandelen. Gelukkig ontgroeien de meeste kinderen deze vreselijke dromen voor de tijd dat ze in hun tienerjaren komen.
Wetenschappelijke studies
Dromen zijn een algemeen verschijnsel van hersenactiviteit. Deze nachtelijke ervaringen hebben een aantal wetenschappelijke studies opgebracht de afgelopen eeuw. Volgens de Vereniging voor de Studie van Dromen, zijn de meeste dromen ‘s morgens vergeten vanwege: “dat er iets is over het fenomeen van de slaap zelf, die het moeilijk maakt om te onthouden wat zich heeft voorgedaan en de meeste dromen zijn dan ook vergeten ...” Dit kan het geval zijn geweest met koning Nebukadnezar. Hoewel verschrikt door zijn droom, kon de koning deze niet onthouden.
Bij gelegenheid kan een persoon zich een droom enkele dagen later wel herinneren, wat betekent dat deze niet verloren gaat in het geheugen, alleen moeilijk is om op te halen. Volgens wetenschappelijke studies kunnen, drugs, medicijnen en alcohol van invloed zijn op dromen. Sommige medicijnen scheppen voorwaarden om nachtmerries en zelfs hallucinaties te produceren. De meeste dromen zijn echter het resultaat van een normale hersenactiviteit.
Wetenschappelijke studies naar de droom zeggen, naar verluidt, dat deze nuttig zijn in het leerproces over iemands gevoelens, gedachten en motieven. Er wordt gezegd dat de interpretatie van dromen soms behulpzaam zijn bij het oplossen van problemen. Kunstenaars, schrijvers, wetenschappers en theologen krijgen creatieve ideeën in hun dromen. Veel van de moderne ontwikkelingen in de technologie zijn toegeschreven aan ideeën die opkwamen in de geest van de wetenschapper net voor het ontwaken.
Sommigen studies naar dromen hebben geprobeerd om de geldigheid van de preventieve of profetische dromen vast te stellen, met inbegrip van helderziende en telepathische dromen, maar deze dromen zijn moeilijk te bestuderen in een laboratorium setting. De resultaten van deze studies zijn heel onduidelijk.
De meeste experts geloven dat een droom de eigen onderliggende gedachten en gevoelens weergeeft en dat de elementen van een droom uniek zijn voor die persoon. Met andere woorden, hetzelfde beeld of een symbool hebben verschillende betekenissen hebben voor verschillende mensen. Zo kan bijvoorbeeld een leeuw in een droom een andere betekenis hebben voor een dierenverzorger dan voor de gemiddelde persoon.
Echter, in de Bijbel, lijken dromen een kwaliteit aan te nemen van de gelijkenis in tegenstelling tot die van de moderne wetenschappelijke studies. Een leeuw, beer, geit, enz., lijkt een continuïteit van betekenissen te hebben, ongeacht wie er droomt, of op welk tijdstip in de geschiedenis de droom is geregistreerd. Bijbelse dromen zijn samenhangend genoeg om een enkele goddelijke bron te overwegen.
De dromen in de Bijbel
Er zijn zeven verhalen over dromen, ingebed tussen twee voorvallen van visioenen in het boek Genesis. Buiten dat, is de Bijbel een boek vol met dromen en visioenen. Op het eerste gezicht, vergelijken theologen deze met een vorm van communicatie tussen hemel en aarde. Ze zijn spirituele ervaringen los van de fysieke wereld.
Het is moeilijk om deze ervaringen in te delen in categorieën. Dromen en visioenen lijken enigszins synoniem. Beide kunnen worden ervaren tijdens de slaap, maar een visioen kan ook worden ontvangen in een trance-achtige toestand met de ogen wijd open. De trance is gerelateerd aan diepe slaap, terwijl dromen meestal worden ervaren tijdens de lichte slaap.
Het eerste visioen, vastgelegd in het boek Genesis, werd in zekere zin, overgedragen aan Abraham in ten minste twee achtereenvolgende gebeurtenissen in een
“diepe slaap” (Gen. 15:12).
In het verhaal van Bileam, wordt ons verteld dat hij in een trance was als hij profeteerde:
“hij die de woorden van God hoort, spreekt en die de kennis van de Allerhoogste weet; die het visioen van de Almachtige ziet, terwijl hij neervalt met ontsloten ogen. ...” (Numeri 24:16).
Tijdens de bijbelse tijd, lijkt het erop dat dromen kunnen worden ingedeeld in drie categorieën:
- Openbaringen van de God;
- Dromen die de gemoedstoestand te weerspiegelen;
- Profetische dromen.
Terwijl dromen worden ervaren tijdens de lichte slaap, waardoor weinig of geen uitputting optreedt, zijn visioenen meer verwant aan nachtmerries of nachtelijke paniekaanvallen, en de ontvanger is vaak ernstig verzwakt door deze gebeurtenis.
De term
“visioen” komt 86 keer in het Oude Testament (in het enkelvoud 64 keer, en in het meervoud 22 keer). Bijna een derde van het gebruik van de term in het Oude Testament zijn opgenomen in het boek Daniël. Daar wordt de term 22 keer gebruikt - hetzelfde aantal keren als er letters zijn in het Hebreeuwse alfabet.De term
“visioen” komt 15 keer in het Nieuwe Testament, waarvan elf maal in het boek Handelingen.
Opmerking: In de NBG wordt de term “gezicht gebruikt en komt 96 keer voor, daar moeten die waar het gelaat mee wordt bedoeld in mindering worden gebracht. Het komt in Daniël 19 keer voor. In de herziene statenvertaling komt de term visioen 75 keer voor. In Daniël 18 keer.”
Aan de andere kant, de term
“droom#8221; wordt slechts zeven keer in het Nieuwe Testament gebruikt. Zes keer in Matteüs en een keer in Handelingen. Vijf van die dromen rond de geboorte van Christus:
- Een engel sprak tot Jozef over de conceptie van Maria in een droom (Matth. 1:22-23);
- De wijze mannen waren gewaarschuwd over Herodes (Matth. 2:12);
- Jozef was gewaarschuwd om met het kind en Maria vluchtten naar Egypte (Matth 2:13);
- Een engel zei tegen Josef om terug te keren naar Israël (Matth. 2:19,20), en
- Jozef was gewaarschuwd dat Archelaüs regeerde in plaats van Herodes, waardoor Jozef zich terug te trekken naar Galilea (Matth 2:22).
- De zesde droom werd gegeven aan de verontruste vrouw van Pilatus over Jezus, “die rechtvaardige man”
(Matth. 27:19). De zevende en laatste gebruik van de term “droom”
is een citaat uit de profetie van Joël, dat in de laatste dagen, “ouden zullen dromen dromen” (Hand. 2:17).
In het begin van aangezicht tot aangezicht
In de eerste dagen van het menselijke ras, had God ontmoeting met de mens van aangezicht tot aangezicht. Het lijkt erop dat God afdaalde om te communiceren met Adam in de koelte van de dag. Op de avond na de val van Adam, bezocht God persoonlijk de tuin, op zoek naar het schuldige paar:
“En zij hoorden de stem van de HEERE God, Die in de hof wandelde, bij de wind in de namiddag. Toen verborgen Adam en zijn vrouw zich voor het aangezicht van de HEERE God te midden van de bomen in de hof.” (Gen. 3:8).
Ons wordt verteld dat God voor Adam en Eva
“kleren van vellen”
maakte (Gen. 3:21). Dit was niet in een droom. God had persoonlijk contact met de mens. Echter, vanaf het allereerste begin, wisten ze dat hun denken werd gevolgd vanuit het hemelse rijk. Het aanbieden van offers door Kaïn en Abel (Genesis 4:3-5) was welbekend en werd waargenomen in de hemel. Er was een communicatie tussen de menselijke hersenen en de Schepper.
Toen Kaïn naar de verblijfplaats van zijn broer werd gevraagd, probeerde hij zijn misdaad te verbergen. Maar God zei tegen hem dat het bloed van Abel riep vanaf de aarde. Dit wijst op een vorm van communicatie met het hemelse rijk:
“En Hij zei: Wat hebt u gedaan! Er is een stem van het bloed van uw broer, dat van de aardbodem tot Mij roept.” (Gen. 4:10).
De levenskracht in het bloed van Abel werd gedetecteerd en gecontroleerd in de hemel. Dit suggereert dat het leven een emanatie is, eerder dat dan het een gevolg is van een aantal chemische verbindingen. Wetenschappers hebben geprobeerd om leven te creëren in een reageerbuis, zonder een bevredigend resultaat. Hoewel de chemische stoffen aanwezig zijn in een plant of dier en de cellen volledig beschikbaar zijn voor de wetenschap, kunnen ze niet met elkaar vermengd worden, op een zodanige wijze, dat leven is te creëren. In het Johannes-evangelie, wordt ons verteld dat het leven komt uit een goddelijke lichtbron:
“In het Woord was het leven en het leven was het licht van de mensen.” (Johannes 1:4).
Hier ligt de verbinding tussen hemel en aarde, die elke gedachte volgt. Het biedt ons de kans om met de hemel in contact te komen, met onze verzoeken en gebeden en geeft God de mogelijkheid om met ons te communiceren zonder een engel te sturen, of persoonlijk naar beneden te komen, elke keer als we een antwoord nodig hebben. Uit deze eerste hoofdstukken van Genesis, leren we dat Adam zijn zonen had geleerd hoe te communiceren met God. Vandaag, noemen we dit een “gebed.” Seth was de eerste man die actief gebruik maakte van deze methode van communicatie:
“En ook bij Seth werd een zoon geboren, en hij gaf hem de naam Enos. Toen begon men de Naam van de HEERE aan te roepen.” (Gen. 4:26).
De dagen van Noach
Interactie tussen hemel en aarde is niet beperkt tot louter geestelijke activiteit. Vele vroege theologen waren ervan overtuigd dat gevallen engelen hebben samengewoond met menselijke vrouwen in de jaren vóór de zondvloed, waardoor de menselijke genenpool werd gecorrumpeerd :
“dat Gods zonen de dochters van de mensen zagen dat zij mooi waren, en zij namen zich vrouwen uit allen die zij uitgekozen hadden.” (Gen. 6:2).
Alleen Noach en zijn familie bleven genetisch zuivere, of zoals de Statenvertaling zegt:
“een oprecht man in zijn geslachten.” (Gen. 6:9). Uit de context van de Schrift, veronderstellen we dat God persoonlijk tot Noach kwam en uitlegde hoe en waarom al het leven op aarde zou worden vernietigd, met de plannen om een schip te bouwen voor het voortbestaan van elk genetisch zuiver soort.
Dit was niet zomaar een visionaire ervaringen. Alhoewel ons niet is verteld hoe God sprak met Noach, het lijkt duidelijk dat het niet alleen maar een droom of een visioen ertoe zou hebben geleid dat een man 120 jaar zou besteden aan de bouw van een schip op het droge, waar geen zee was, en waar het nog nooit had geregend. De Bijbel, in eenvoudige bewoordingen, vertelt ons dat God sprak met Noah:
“ Daarom zei God tegen Noach: Het einde van alle vlees is voor Mijn aangezicht gekomen, want de aarde is door hen vervuld met geweld; en zie, Ik ga hen met de aarde te gronde richten.” (Gen. 6:13).
Gods bezoek moet persoonlijk en fysiek zijn geweest. Niet één keer hebben we een indicatie dat God sprak tot Noach, of een eerder mens, via dromen en visioenen. Het eerste visionaire contact uit het hemelse rijk is gegeven aan Abraham. Alleen toen introduceerde God Zijn nieuwe manier van communicatie - het visioen. Voor Abraham, gebruikte God een
“visioen”, maar de volgende keer, wanneer God sprak tot een aardse koning, gebruikte hij een
“droom”
De toren van Babel
Vanaf de dagen van Adam, spraken alle mensen één taal. Velen geloven dat dit een vroege vorm van het Hebreeuws was, een Semitische taal die de vroege beschavingen in het Midden-Oosten hadden. Na de zondvloed, begon Noach zijn familie de aarde opnieuw te bevolken. Hoewel God hen had opgedragen om zich te verspreiden over het aangezicht van de aarde, Nimrod, de kleinzoon van Ham, overtuigde de mannen ervan om zich te vestigen in de vruchtbare vlaktes rond de rivieren Eufraat en Tigris, en daar steden te bouwen.
Een stad in het bijzonder was de vertegenwoordiging van waar de mens in spirituele opstand tegen God kwam - Babylon. Geleid door de wens om nogmaals te communiceren met het hemelse rijk, stelde Nimrod voor om een toren bouwen. Het was bedoeld een “poort” naar God te zijn - een religieus heiligdom dat de mogelijkheid bood voor directe communicatie met engelachtige wezens van een niet-zo-goddelijke soort. Blijkbaar had Nimrod gehoord over de engelen die de mensheid bezocht vóór de zondvloed en wenste om opnieuw in contact met hen te komen. Deze illegale communicatie raakte bekend als “afgoderij.”
Ons wordt verteld dat God naar beneden kwam om de toren te zien. Dit lijkt een effectief persoonlijk bezoek:
“Toen daalde de HEERE neer om de stad en de toren te zien die de mensenkinderen aan het bouwen waren,” (Gen. 11:5).
Op dit punt, schiep God verwarring in de denkprocessen van de menselijke hersenen, en veroorzaakt de noodzaak om nieuwe talen te ontwikkelen om de verschillende rassen te dienen. Volgens de Ebla tabletten, een vondst van zo’n 25.000 kleitabletten ontdekt in een archeologische opgraving in de vroege jaren 1970, spraken de mensen ooit één enkele taal. Woordenboeken die gevonden werden verklaren het gebruik van drie talen op de tabletten. Een woordenboek vertelde dat niet lang daarvoor alle mensen één taal spraken, maar dat “het er nu drie zijn.” Tegen de tijd dat Mozes de uittocht van de Israëlieten leidde, zo’n vier eeuwen later, waren er naar verluidt al zeventig talen onder de mensen. Vandaag de dag zijn het er duizenden.
Deze fantastische opslag van tabletten werden gevonden op de plek van een oude stad, genaamd Ebla, in West-Syrië, ongeveer veertig mijlen landinwaarts vanaf de Middellandse Zee, en een paar mijl ten noorden van de grens van Syrië met Libanon. Twee prominente steden genoemd in deze tabletten waren Sodom en Gomorra, die beide werden verwoest tijdens het leven van Abraham, waardoor de datering van de tabletten als eigentijds is met Abraham - ongeveer 4.000 jaar geleden.
Gods oordeel over de Toren van Babel belemmerde de communicatie van de mens met elkaar, laat staan hun communicatie met het engelenrijk. Kort daarna, begon ook God zijn methode van communiceren met de mens te veranderen. Hij begon de dromen en visioenen te ontwikkelen.
De visioenen en dromen van Abraham
Het was gedurende deze tijd dat God Abram riep (Abraham) om zijn geboorteland te verlaten en te reizen naar het westen naar een Beloofd Land. Gedurende deze tijdsperiode, communiceerde God met Abram met meer dan één vorm. De Bijbel vermeldt zeven contacten tussen God en Abram. Van deze, zijn de eerste drie, werkelijk persoonlijke bezoeken. De vierde ontmoeting is geregistreerd als een eerste
“visioen” in de Bijbel. De vijfde en zesde ontmoetingen zijn persoonlijke bezoeken, en de zevende lijkt te zijn in de vorm van een hoorbare stem uit de hemel. Heb je ooit iemand horen vertellen over het horen van een stem die spreekt tot hen, die zich omkeert en niemand ziet? Dat is wat Abraham ervaren heeft. De stem was hoorbaar genoeg, maar het kwam uit een andere dimensie (dat wil zeggen, de hemel). Het was geen droom of visioen. Het kan alleen worden uitgelegd als een stem uit de hemel.
Gods eerste contact met Abraham
In eerste instantie wordt ons verteld:
“De HEERE nu zei tegen Abram: Gaat u uit uw land,” (Gen. 12:1). Deze mededeling lijkt direct te zijn. Een paar verzen later (Gen 12:7), wordt ons verteld:
“Toen verscheen de HEERE aan Abram en zei ”.
We kunnen alleen maar veronderstellen dat God een persoonlijk bezoek maakte in een andere werkelijkheid. Na een kort verblijf van Abram in Egypte, bracht God een derde persoonlijk bezoek aan Abram:
“En de HEERE zei tegen Abram, nadat Lot zich van hem afgescheiden had: Sla toch uw ogen op en kijk vanaf de plaats waar u bent, naar het noorden, het zuiden, het oosten en het westen.
“ Want al het land dat u ziet, zal Ik voor eeuwig aan u en uw nageslacht geven
“ En Ik zal uw nageslacht maken als het stof van de aarde; als iemand het stof van de aarde zou kunnen tellen, dan zou ook uw nageslacht geteld kunnen worden.
“Sta op, ga het land door in zijn lengte en in zijn breedte, want Ik zal het u geven.” (Gen. 13:14-17).
In dit derde bezoek, bevestigde God verder Zijn verbond met Abram door hem te vragen mee te wandelen door het Beloofde Land, van noord naar zuid en van oost naar west. Hoewel Abraham, zelf nooit het land in bezit heeft gehad, met uitzondering van de grot van Machpela, was al het land beloofd aan zijn nageslacht door middel van Isaäk. Het belangrijkste wat opvalt, is dat God deze boodschap in persoon deed, want de volgende keer dat God met Abraham sprak, gebruikte Hij een visioen:
“Na deze dingen kwam het woord van de HEERE tot Abram in een visioen: Wees niet bevreesd, Abram, Ik ben voor u een schild, uw loon zeer groot.” (Gen. 15:1).
Voor de eerste keer in de Bijbel, gebruikte God een visioen om contact met de mens te hebben. Eerder was God persoonlijk aan Abram verschenen. Maar in deze vierde ontmoeting, gebruikte God een visioen om te vertellen aan Abram:
Kijk toch naar de hemel en tel de sterren, als u ze kunt tellen. En Hij zei tegen hem: Zo talrijk zal uw nageslacht zijn. (Gen. 15:5). Dit plaatst het visioen in de nacht. Een paar verzen later wordt ons verteld dat Abraham in een diepe slaap viel:
“En het gebeurde, toen de zon bijna onderging, dat er een diepe slaap op Abram viel. En zie, een grote, schrikwekkende duisternis viel op hem.
” (Gen. 15:12).
Dit visioen gaat gepaard met een diepe slaap en verschrikking, twee dingen in dit verband met de moderne wetenschap noemt men dat nu een “nachtmerrie.” Deze treden meestal op binnen de eerste twee uur van de slaapcyclus, terwijl dromen ontstaan tijdens de REM (Rapid Eye Movement) of lichte slaap , meestal later in de slaap cyclus.
Daarna zou God beginnen om dromen en visioenen vaker te gebruiken. Zoals we zullen zien, zou de koning van Gerar de volgende persoon worden die van God zou horen, maar dit keer via een droom.
Ondertussen hadden Hagar en Lot directe ontmoetingen met engelen. Nadat de zwangere Hagar wegvluchtte van Sarah voor de eerste keer, wordt ons verteld dat een engel op zoek ging naar haar (Gen. 16:7) en haar vond in de buurt van een bron met water op de weg naar Sur. Dit was geen droom. Het was een fysieke ontmoeting tussen de engel en Hagar. Haar werd verteld om weer naar huis, naar Sarai te gaan.
De vijfde en zesde ontmoetingen van God met Abram waren ook persoonlijke bezoeken. Ons wordt verteld dat God verscheen aan Abram, toen hij 99 jaar oud was:
“ Toen Abram negenennegentig jaar oud was, verscheen de HEERE aan Abram en zei tegen hem: Ik ben God, de Almachtige! Wandel voor Mijn aangezicht en wees oprecht.”
(Gen. 17:1).
Tijdens dit bezoek, bevestigde de Heer Zijn verbond, veranderde de naam van Abram in Abraham en de naam van Sarai in Sara.
De zesde ontmoeting met Abraham nam de vorm aan van een ander persoonlijk bezoek - deze van Jehovah samen met twee metgezellen:
“Daarna verscheen de HEERE aan hem bij de eiken van Mamre, toen hij in de ingang van de tent zat en de dag heet werd.
“Hij sloeg zijn ogen op, en keek, en zie, er stonden drie mannen voor hem. Toen hij hen zag, liep hij hun snel uit de ingang van de tent tegemoet en boog zich ter aarde.
“En hij zei: Mijn heer, als ik nu genade gevonden heb in uw ogen, ga dan uw dienaar toch niet voorbij.
“Laat er toch wat water gebracht worden; was dan uw voeten, en rust wat uit onder de boom.
“Dan zal ik een stuk brood halen, zodat u op krachten kunt komen; daarna kunt u verdergaan. Daarom bent u immers bij uw dienaar langsgekomen. En zij zeiden: Doe zoals u gesproken hebt.”(Gen. 18:1-5).
Tijdens dit bezoek, zegt de Heer tegen Abraham dat Sodom vernietigd zou worden. Echter, vanwege zijn pleidooi, is Abraham zijn neef gespaard. De Heer zond Zijn twee metgezellen naar Lot om hem en zijn gezin te redden.
Dit waren geen gewone verschijningen, maar werden er werkelijke engelachtige wezens naar Sodom gezonden. Zij vertegenwoordigden een betekenisvolle relatie tussen mens en God. Het lijkt erop dat God nog steeds de voorkeur eraan geeft om direct te spreken met mensen. Contact met het menselijk brein was beschikbaar, maar sommige dingen moesten worden gedaan door het sturen van afgezanten om direct contact met mensen te hebben. Het was echter niet voor lange tijd, dat God ervoor heeft gekozen om de droomtoestand weer te gebruiken. Deze keer, dreigde Hij een oordeel over Koning Abimelech te brengen vanwege Sara, de vrouw van Abraham.
De droom van Abimelech
“Maar God kwam in een nachtelijke droom bij Abimelech en zei tegen hem: Zie, u gaat sterven vanwege de vrouw die u genomen hebt, want zij is met een man getrouwd!” (Gen. 20:3).
Nogmaals, als in de eerder genoemde visioen, is deze droom heel concreet. Er zijn geen vage symboliek van sterren, dieren of graan, zoals in de dromen van Jozef, bijvoorbeeld. Hier, God Zelf, ontmoet de koning in een droom. Let er op, dat God de koning vertelde dat als Abraham voor hem zou bidden, God zijn leven zou sparen:
“Nu dan, geef de vrouw van die man terug, want hij is een profeet! Hij zal voor u bidden, zodat u in leven blijft. Als u haar echter niet teruggeeft, weet dan dat u zeker zult sterven, u en al wat van u is.” (Gen. 20:7).
Hier hebben we zowel de droom, als Gods manier van communiceren met de mens, en het gebed, de menselijke methode van communiceren met God. Dit zijn de twee essentiële voorwaarden voor contact van de mens met de hemel.
Tweede ontmoeting van Hagar
Na die ervaring, werden dromen vaker gebruikt. Al is ons niet specifiek verteld dat God door een droom een ontmoeting met Hagar had, wordt ons verteld dat in haar tweede ontmoeting met de hemel, de engel van de Heer niet naar beneden komt, maar haar gewoon riep van buiten deze dimensie:
“Toen hoorde God de stem van de jongen en de Engel van God riep tot Hagar vanuit de hemel en zei tegen haar: Wat is er met u, Hagar? Wees niet bevreesd, want God heeft naar de stem van de jongen, die daar ligt, geluisterd.”
(Gen. 21:17).
Wat het belang hiervan is, is dat de engel niet naar beneden komt zoals in de vorige ontmoeting. De engel sprak vanuit het hemelse rijk en opende haar ogen om een bron met water te zien. Ook wordt ons verteld dat God de stem van de jongen had gehoord. Niet alleen God kent onze gedachten, Hij hoort ook onze gebeden.
Laatste contact van God met Abraham
In zijn zevende en laatste contact met Abraham, lijkt het erop dat God hem geen persoonlijk bezoekt brengt, maar de onzichtbare stem opnieuw gebruikt, het was God! Het hoofdstuk opent met als God zegt:
“Abraham!” Na dit zegt Abraham:
“Zie hier, ik ben.” In dit contact, vertelde God hem om zijn zoon te offeren. Was het een persoonlijk bezoek geweest, dan zou Abraham een verhitte discussie zijn begonnen met God (zoals hij deed over Sodom en Gomorra). Nu kon echter Abraham alleen luisteren en gehoorzamen. Deze keer was hij niet in de gelegenheid tot tegenspraak.
Een paar dagen later, als Abraham zijn mes opheft om Isaäk te offeren (Gen. 22:11), riep een engel tot hem vanuit de hemel. Nogmaals, kwam God niet naar beneden voor een persoonlijk bezoek als in vroegere tijden, maar een engel sprak hoorbaar van buiten deze aardse dimensie (een andere onstoffelijke stem). De engel richte Abraham zijn aandacht op een nabij staande ram om die te gebruiken als een substituut voor Isaäk. Dan, voor de tweede keer, sprak de engel tot Abraham uit het hemelse rijk, zeggende dat God de beloften in het verbond met Abraham zal houden. (Gen. 22:15) Dit is het laatste gelegenheid waarop God met Abraham communiceerde vóór zijn dood.
De dromen van Isaäk
Isaäk was een man van gebed. Op de avond van de aankomst van Rebekka, was hij zoals altijd in het veld om te
“mediteren” (Gen. 24:63). We gaan ervan uit dat hij aan het bidden was. Later, bad hij dat Rebekka (Gen. 25:20) hem een zoon zou kunnen geven, en God heeft hem gezegend met een tweeling - Jakob en Esau.
Gods eerste geregistreerde contact met Isaäk kwam tijdens een zware hongersnood. De HEERE verscheen Izaäk en vertelde hem om te gaan wonen in Gerar, in plaats van in Egypte:
“Toen verscheen de HEERE hem en zei: Trek niet naar Egypte, maar woon in het land dat Ik u noemen zal.”
(Gen. 26:2).
Er wordt niet verteld of dit contact een persoonlijk bezoek was of een droom, maar enkele maanden later, na een verontrustende dag van discussiëren met de herders van Gerar over de eigendom van een aantal waterputten, verschijnt God opnieuw aan Isaäk - dit keer in de nacht:
“Ik zal uw nageslacht zo talrijk maken als de sterren aan de hemel en uw nageslacht al deze landen geven. In uw nageslacht zullen alle volken van de aarde gezegend worden,” (Gen. 26:24).
Het is mogelijk dat dit contact kwam door middel van een droom, hoewel het ons niet specifiek is verteld dat het zo was. Daarom kunnen we niet rekenen als een van de dromen in het boek Genesis.
Voor zover het bijbelse verhaal betreft, waren dat de enige twee keer, dat God met Izaäk contact heeft opgenomen. Enkele jaren later, oud en blind, gaf Isaäk de familie zegen voor wat het leek aan de verkeerde zoon. Dat brengt ons bij het verhaal van Gods keuze - Jacob.
De dromen en visioen van Jacob
Door zijn oneerlijkheid, moest Jacob de toorn van Esau ontlopen. Maar op zijn reis door het land naar het huis van Laban, zijn wij in de gelegenheid om een van de grote dromen van de Bijbel te vernemen (Gen. 28:12). Jacob droomde van een ladder die van de aarde, naar boven liep en tot in de hemel reikte. Hij zag engelen opstijgen en neerdalen. God sprak tot Jakob in die droom en breide de beloften van het verbond met Abraham uit tot hem. Jacob werd de volgende ochtend wakker en noemden de plaats “Bethel” wat betekent, “huis van God.”
Voor de eerste keer, was er een nieuw element toegevoegd aan de droomtoestand. Jakob zag een ladder in deze droom. Geen eerdere droom melde iets anders dan een boodschap van God. Bovendien, zag Jacob vele engelen opstijgen en neerdalen op die ladder. Al is ons niet verteld wat de betekenis van de ladder is, of over dit hemelse verkeer, we nemen aan dat het de permanente zorg van de hemel is en het contact met de mensheid vertegenwoordigd. De engelen kunnen betrokken zijn geweest bij het leven van de groeiende bevolking van de aarde. Willen we niet allemaal een beschermengel? Het moet zo ook zijn geweest in de dagen van Jakob.
Want als God de tijd neemt om persoonlijk met Jacob praten in het midden van al deze engelachtige activiteit, laat dat zien hoe belangrijk Jacob was (boven alle andere mannen) in Gods grote plan voor de verlossing van het menselijk ras:
“En zie, de HEERE stond boven aan die ladder en zei: Ik ben de HEERE, de God van uw vader Abraham en de God van Izak; dit land waarop u ligt te slapen, zal Ik u en uw nageslacht geven.
“Uw nageslacht zal talrijk zijn als het stof van de aarde en u zult zich uitbreiden naar het westen, het oosten, het noorden en het zuiden. In u en uw nageslacht zullen alle geslachten van de aardbodem gezegend worden.
“En zie, Ik ben met u, Ik zal u beschermen overal waar u heen zult gaan, en Ik zal u terugbrengen in dít land, want Ik zal u niet verlaten, totdat Ik gedaan heb wat Ik tot u gesproken heb!
“Toen Jakob uit zijn slaap ontwaakte, zei hij: De HEERE is werkelijk op deze plaats, en ik heb het niet geweten.
“Daarom was hij bevreesd en zei hij: Hoe ontzagwekkend is deze plaats! Dit is niets anders dan het huis van God en de poort van de hemel.
“Daarna stond Jakob 's morgens vroeg op. Hij nam de steen waar hij zijn hoofdkussen van gemaakt had, zette die overeind als een gedenkteken en goot er olie op.
“Hij gaf die plaats de naam Bethel, hoewel de naam van de stad eerst Luz was.” (Gen. 28:13-19).
Dit was de eerste geregistreerde droom met een verscheidenheid van zaken die met elkaar zijn verweven tot een thema. Door de Bijbel heen, zullen er meer dromen komen. Farao ziet zeven gezonde koeien worden opgegeten door zeven magere koeien en zeven goede aren worden verslonden door zeven verwelkte aren; Nebukadnezar zal een beeld zien, gemaakt van diverse metalen en Daniel ziet dieren opkomen uit een woeste zee. Deze voorbeelden bieden ons een uitstekende gelegenheid aan om Gods gebruik van de droom te observeren om zo te communiceren met de mens. Maar voor nu, laten we terug gaan naar het verhaal van Jakob. Deze droom, met inbegrip van de ladder en de engelen, vertegenwoordigd een profetie - Gods belofte van een mooie toekomst. Merk op dat Jacob niet probeert om de symbolen te analyseren in deze droom. Echter, wanneer we aankomen bij de dromen van Farao, zal er wel een interpretatie worden gedaan.
Jacob ging naar Paddan-Aram en werkte voor Laban, de broer van Rebekka. Daar verblijvende, nam hij vier vrouwen - Laban zijn twee dochters, Lea en Rachel en hun slavinnen, Zilpa en Bilha. Na veertien jaar werken om daarmee te betalen voor zijn twee vrouwen, bleef Jacob daar om zich een fortuin te vergaren - geïnspireerd, geloof het of niet, door een andere droom:
“ Het gebeurde eens in de tijd dat het kleinvee bronstig was dat ik mijn ogen opsloeg en in een droom zag dat, zie, de bokken die het kleinvee besprongen, waren gestreept, gestippeld en gevlekt.”
(Gen. 31 : 10).
We herinneren ons het lezen over de manipulaties die Jacob uitvoerde met de stokken van groen populierenhout, hazelaar en kastanjebossen, maar later vertelt hij aan zijn vrouwen dat hij het idee uit een droom kreeg. Dit is de eerste keer dat een droom een plan biedt voor het produceren van een kudde dieren die, gestreept, gestippeld en gevlekt waren!
Deze droom inspireerde Jacob tot de overname van Laban’s mooiste bezit, waardoor hij achter bleef met de magere en middelmatige dieren. De droom probeerde waarschijnlijk te vertellen dat God aan Jakob alle gestreepte, gestippelde en gevlekte dieren zou geven, en zo hem dus een fortuin aan te bieden. Maar omdat God niet direct met hem sprak, verwarde Jacob waarschijnlijk de droom met niets meer dan een briljant idee van hemzelf te zijn. Daarom nam hij het op zich om al dit soort gekunstelde hocus-pocus te produceren. Hij had zichzelf een hoop ellende kunnen besparen. Hij zou ze toch wel hebben gekregen! De droom die hij had verklaarde dit.
De droom van Laban
Toen Jakob eindelijk de moed had gekregen om te vertrekken, was Laban woedend. Hij zadelde zijn ruiters en begon de achtervolging. Toen hij dicht bij zijn verwachte ontmoeting met Jacob was, verscheen God aan hem in een droom:
“Maar God kwam 's nachts in een droom bij Laban, de Syriër, en zei tegen hem: Wees op uw hoede dat u met Jakob niet goedwillend of kwaadwillend spreekt.” (Gen. 31:24).
Hier wordt een droom gegeven aan een afgodendienaar. Laban was niet in een geestelijke toestand om een interpretatieve droom te ontvangen met veel obscure symbolen. Daarom verscheen God rechtstreeks aan hem in die droom, vergelijkbaar aan Zijn communicatie met koning Abimelech. Laban was een ontmoeting met God niet waardig, maar vanwege zijn plan tegen Jacob was dit noodzakelijk.
De Hemelse Worsteling
Jacob zijn persoonlijke ontmoeting met God ervoer hij slechts een paar nachten later. Jacob worstelde de hele nacht met een hemelse strijder. Dit was geen droom. Een droom kon iemand niet kreupel maken aan de man zijn dijbeen. Voor de enige keer in de lange levensduur van Jakob, ontmoette hij God van aangezicht tot aangezicht.
Voordat we gaan naar de dromen van Jozef, laten we het volledige verhaal van Jacobë zijn ontmoetingen met God bezien. Dit brengt ons bij het zes en veertigste hoofdstuk van Genesis, naar de tijd als Jacob op het punt staat zijn familie te laten verhuizen naar Egypte. Ons wordt verteld dat God spreekt tot Jakob in een nachtelijk visioen:
“En God sprak ‘s nachts tot Israël door visioenen en zei: Jakob! Jakob! En hij zei: Zie, hier ben ik.
“En Hij zei: Ik ben God, de God van uw vader; wees niet bevreesd om naar Egypte te trekken, want Ik zal u daar tot een groot volk maken.
“Ik zal met u meetrekken naar Egypte en Ik zal u ook zeker doen terugkeren; en Jozef zal uw ogen sluiten.” (Gen. 46:2-4).
Pas voor de tweede keer in het boek Genesis, is er een hemelse ontmoeting in een zogenaamde
“visioen” Het eerste visioen kreeg Abraham (Gen. 15:1), en de laatste visioen is hier. Het ontwerp is opmerkelijk. Zowel de eerste en de laatste nachtelijke ontmoetingen worden visioenen genoemd, terwijl de ontmoetingen ertussen dromen worden genoemd.
De dromen van Jozef
Jakob had twaalf zonen, waarvan Jozef een ongewone bijzondere geestelijke verbinding had met het hemelse rijk. Echter, zijn broers konden zijn unieke talent niet waarderen.
Door de hele Bijbel lezen we over mannen die dromen ervaren waarvan bleek dat het een hemelse communicatie was. Maar wanneer de droom is verteld, degene die het hoorden waren over het algemeen sceptisch. De meeste dromen in de Bijbel werden profetisch niet volledig begrepen, noch geloofd als authentiek te zijn, totdat de profetie zich voltrok. Dit was het geval met Jozef:
“Ook had Jozef een dromen, die hij aan zijn broers vertelde; daarom haatten zij hem nog meer.
“ Hij zei tegen hen: Luister toch naar deze droom die ik gehad heb.
“Zie, wij waren midden op de akker schoven aan het binden; en zie, mijn schoof stond op en bleef ook overeind staan. En zie, jullie schoven kwamen om hem heen staan en bogen zich voor mijn schoof neer.
“Toen zeiden zijn broers tegen hem: Wil je dan soms over ons regeren? Wil je dan soms over ons heersen? Daarom haatten zij hem nog meer, vanwege zijn dromen en vanwege zijn woorden.
“Hij kreeg nog een andere droom, en vertelde ook die aan zijn broers. Hij zei: Zie, ik heb weer een droom gehad; en zie, de zon, de maan en elf sterren bogen zich voor mij neer.
“Toen hij dit aan zijn vader en zijn broers vertelde, bestrafte zijn vader hem en zei tegen hem: Wat is dat voor een droom die je gehad hebt? Moeten wij, namelijk ik, je moeder en je broers, soms naar je toe komen om ons voor jou ter aarde neer te buigen?
“ Zijn broers waren jaloers op hem, maar zijn vader hield de zaak in gedachten.” (Gen. 37:5-11).
Hoewel zijn broers ontzet waren over Jozef zijn arrogantie, Jacob
“hield de zaak in gedachten” Met andere woorden, Jacob wilde wel geloven in de droom van zijn zoon, maar was net zo sceptisch als de anderen. De droom was niet overtuigend genoeg op dit punt.
Jozef zijn droom was een profetie. Merk op dat de profetie werd herhaald, met behulp van schoven en dan met sterren. Hoewel twee symbolen werden gebruikt, de droom ging over hetzelfde onderwerp. Het gebruik van twee symbolen verklaarde de droom als van God. Jozef begrijpt dit als hij later een andere “dubbele” droom verklaart aan de Farao:
“ Dat de Farao deze droom twee keer gekregen heeft, is omdat de zaak bij God vaststaat en God Zich haast om die uit te voeren.” (Gen. 41:32).
De “dubbele” droom was voor het eerst gebruikt bij Jozef met de schoven en de sterren, en dan weer gebruikt in de droom van Farao met het vee en de aren, waardoor we de oprichting zien van een methode voor het bevestigen van de profetische droom. We zullen dit zien in Farao’s droom later. Maar eerst moeten we er rekening mee houden dat Jozef de mogelijkheid had om de dromen te interpreteren. We leren dit voor het eerst, wanneer hij de dromen van de schenker en bakker uitlegde:
“En in één nacht hadden zij beiden een droom, ieder zijn eigen droom met zijn eigen betekenis: de schenker en de bakker die aan de koning van Egypte toebehoorden en die in de gevangenis gevangen zaten.” (Gen. 40:5).
Deze buitengewone ervaring blijkt van belang voor de dromen van de butler en bakker, die geen bijzonder spirituele mannen waren. Toch kregen ze dromen die zouden bewijzen wat voor lot hen zou treffen. Deze dromen waren significant in het tonen van Jozef zijn spirituele talent, iets dat hem later zou verheffen tot gouverneur van Egypte.
De dromen van de Farao
De toekomst van Jozef veranderde niet totdat de Farao een dubbele droom kreeg Zoals eerder opgemerkt, de twee dromen bevestigden stevig als zijnde van God. Farao herinnerde zich de dromen. De eerste droom liet hem ontwaken. Dan, na weer te gaan slapen, wordt de tweede droom gegeven. Uit een moderne analyse zou blijken dat zij kwamen tijdens twee afzonderlijke REM perioden die zich gewoonlijk voordoen in ongeveer 90 minuten:
“En het gebeurde, na verloop van twee volle jaren, dat de farao droomde, en zie, hij stond aan de Nijl.
“En zie, uit de Nijl kwamen zeven koeien op, mooi van uiterlijk en vet van vlees, en ze graasden in het rietgras.
“Maar zie, na hen kwamen uit de Nijl zeven andere koeien op, lelijk van uiterlijk en mager van vlees, en ze gingen bij de andere koeien aan de oever van de Nijl staan.
“En de koeien die lelijk van uiterlijk en mager van vlees waren, aten de zeven koeien die mooi van uiterlijk en vet waren op. Toen werd de farao wakker.
“Daarna sliep hij weer in en droomde voor de tweede maal. En zie, zeven aren kwamen op in één halm, dik en mooi.
“En zie, daarna kwamen er zeven dunne en door de oostenwind verschroeide aren op.
“De dunne aren verslonden de zeven dikke en volle aren. Toen werd de farao wakker, en zie, het was een droom!” (Gen. 41:1-6).
Deze droom werd erkend als een mededeling van buiten deze werkelijkheid. Het lijkt erop dat er koningen waren die meer zochten achter zulke dromen dan de gemiddelde burger. Misschien in die tijd en door de ontwikkeling van de beschavingen, hadden koningen adviseurs die geschoold waren in de interpretatie van dromen. Farao riep zijn tovenaars, maar zij waren niet in staat om de droom te ontcijferen. Het was op dat moment, dat de butler zich het ongewone talent van Jozef herinnerde voor de interpretatie van dromen en beval hem aan.
Toen de droom verteld was, adviseerde Jozef de Farao, dat de dubbele droom doorverwees naar een gebeurtenis - met een periode van veertien jaar. Zeven jaar van overvloed zou worden gevolgd door zeven jaren van hongersnood. Jozef zijn advies was om zich voor te bereiden door een belasting te heffen van een vijfde van de mensen hun gewassen elk jaar tot de hongersnood kwam, en bleek een opmerkelijke oplossing voor het probleem. Jozef zijn wijsheid maakte indruk op de Farao. Zijn eerlijkheid en integriteit waren duidelijk voor de koning van Egypte, en Jozef werd aangesteld om het project uit voeren. Hij werd de gouverneur van Egypte. Het menselijk brein was een belangrijk instrument voor de communicatie van God met de mens geworden.
Wat zegt God over visioenen en dromen?
De Bijbelse definitie van een profetische droom komt van Jehovah Zelf, bij gelegenheid van een ruzie tussen Mozes met zijn broer en zus. Aäron en Mirjam waren boos op Mozes over zijn Ethiopische vrouw. Ik kan me voorstellen dat Aäron en Mirjam ruzie hadden met Mozes:
“Zij zeiden: Heeft de HEERE alleen maar door Mozes gesproken? Heeft Hij ook niet door ons gesproken? ”
Mozes werd publiekelijk in verlegenheid gebracht. Hij wilde er niet over spreken en zich verdedigen. Maar God hoorde het argument en drong hoorbaar aan op een ontmoeting met Mozes, Aäron en Mirjam:
“Toen daalde de HEERE neer in de wolkkolom en ging bij de ingang van de tent staan. Hij riep Aäron en Mirjam, en zij kwamen beiden naar voren.
“Hij zei: Luister toch naar Mijn woorden! Als iemand onder u een profeet is, maak Ik, de HEERE Mij door een visioen aan hem bekend, spreek Ik met hem door een droom.
“Maar zo doe Ik niet tegenover Mijn dienaar Mozes, die in Mijn hele huis trouw is,
“ met hem spreek Ik van mond tot mond, ja, zichtbaar, en niet in raadsels. Hij aanschouwt de gestalte van de HEERE. Waarom dan bent u niet bevreesd geweest om over Mijn dienaar, over Mozes, te spreken?” (Num. 12:5-8).
Jehovah maakte snel een einde aan hun gekibbel door het opleggen van lepra aan Miriam. Ze moet de belangrijkste oorzaak zijn geweest voor de ruzie met Mozes.
Hoewel sommigen dit verhaal willen degraderen tot een stoffige verleden, kan ik u verzekeren dat God nog steeds een negatief oordeel uitspreekt als zijn dienaren in het openbaar worden beledigd of vernederd. Hij luistert nog steeds, ook vandaag! Dus moeten we uitkijken wat we zeggen. Maakt God nog steeds gebruik van dromen en visioenen vandaag?
Joël zei dat het zou gebeuren in de “laatste dagen.” Het is een geweldige gedachte.
Ga naar
Les 9: Mozes en de dispensaties
Ga naar
Les 11: Menselijk brein