Van Londen naar Jeruzalem: Orkestreert God het vertrek van het Britse Jodendom?

Door: Rabbijn Elie Mischel 12 februari 2025

Er is een schaduw gevallen over het Britse Jodendom. Recente enquêtes schetsen een grimmig beeld: slechts een derde van de Britse Joden gelooft dat ze een toekomst hebben in het Verenigd Koninkrijk, terwijl de helft heeft overwogen om te vertrekken vanwege het toenemende antisemitisme. Het is niet moeilijk te begrijpen waarom. De cijfers zijn onthutsend - bijna 2.000 antisemitische incidenten in slechts zes maanden van 2024, het hoogste aantal ooit gemeten. In steden in Groot-Brittannië verbergen Joden steeds meer hun identiteit: 58% verbergt hun Jodendom in openbare ruimten. De eerbiedwaardige Joodse gemeenschap van Groot-Brittannië, die eeuwenlang zoveel heeft bijgedragen aan de Britse samenleving, stelt zichzelf nu de vraag: Is er hier nog plaats voor ons?

Dit is pijnlijk nieuws, maar er is misschien een diepere en positievere manier om dit te bekijken. De Hebreeuwse Bijbel vertelt ons herhaaldelijk dat God op mysterieuze manieren werkt en vaak schijnbaar tragische omstandigheden gebruikt om Zijn beloften te vervullen. Zoals de profeet Jeremia verkondigde:

אָנֹכִי יָדַעְתִּי אֶת-הַמַּחֲשָׁבֹת אֲשֶׁר אָנֹכִי חֹשֵׁב עֲלֵיכֶם נְאֻם-יְהֹוָה מַחְשְׁבוֹת שָׁלוֹם וְלֹא לְרָעָה לָתֵת לָכֶם אַחֲרִית וְתִקְוָה׃
Want Ik ben indachtig de plannen die Ik met betrekking tot u gemaakt heb - verklaart Hashem - plannen voor uw welzijn, niet voor rampspoed, om u een hoopvolle toekomst te geven.
Jeremia 29:11

Een van de meest diepzinnige denkers van het Jodendom van de moderne tijd, Rabbi Meir Simcha van Dvinsk (1843-1926), bood een opmerkelijk perspectief aan op Joodse ballingschap en verlossing. In zijn meesterwerk Meshech Chochmah beschrijft hij hoe de goddelijke voorzienigheid de Joodse geschiedenis door de eeuwen heen heeft geleid: “Voor de duizenden jaren die zwierven over de kleine natie, zo zwak en hulpeloos, was het de weg van de goddelijke voorzienigheid dat ze zouden rusten voor bijna honderd of tweehonderd jaar. Daarna zou een stormwind opkomen en vele golven veroorzaken; hij zou hen vernietigen, decimeren, uitputten, afbreken en wegvagen zonder genade. De Joden zouden vluchten naar een verre plaats en daar zouden ze zich herenigen tot een natie.”

Hij vervolgt met diepgaand inzicht: “Ze zouden groeien, opstaan, hun wijsheid zou hen naar succes leiden, totdat ze zouden vergeten dat ze vreemdelingen in een vreemd land waren. Ze zouden denken dat dit de plaats is waar ze vandaan komen, en de hoop verliezen op Hasjems spirituele redding op de afgesproken tijd. Daar zou een nog sterkere stormwind komen en die zou hen met een razend geluid en een aardbeving eraan herinneren: 'Jij bent een Jood. Wie heeft van jou een man gemaakt? Ga voor jezelf naar een land dat je niet kent.'” (Meshech Chochmah, Leviticus 26:44)

De weg vooruit is duidelijk in de Joodse traditie: Joden moeten gewillig terugkeren naar Israël, met trots en waardigheid, terwijl ze rechtstreeks op hun voorouderlijk vaderland aflopen, in vervulling van de Bijbelse profetie. Maar wanneer we ons te comfortabel voelen in ballingschap, wanneer we buitenlandse hoofdsteden als ons permanente thuis beginnen te zien, grijpt de goddelijke voorzienigheid in. Het traditionele Joodse dankgebed na de maaltijd bevat een aangrijpend gebed dat deze dualiteit weergeeft: “Moge de Barmhartige het juk van onderdrukking van onze nek afbreken en ons fier naar ons Land leiden!”

We mogen antisemitisme nooit vieren of als goed beschouwen - het blijft een morele smet op elke samenleving waar het voorkomt. Het feit dat bijna 90% van de Britse Joden vindt dat hun universiteiten de Joodse studenten niet beschermen, of dat 84% vindt dat de autoriteiten niet genoeg doen om antisemitisme te bestrijden, is een tragisch falen van de Britse samenleving.

Maar door de lens van de Joodse traditie kunnen we deze verontrustende gebeurtenissen misschien zien als onderdeel van een groter goddelijk plan. Rabbi Meir Simcha waarschuwt dat wanneer het Joodse volk “religieuze studie opgeeft en vreemde talen gaat studeren; ze zullen denken dat Berlijn Jeruzalem is,” dan “zal er een stormwind komen en een storm zal de natie ontwortelen van haar hoofdwortel.” De gebeurtenissen van vandaag zijn weliswaar pijnlijk, maar kunnen de goddelijke storm zijn die ons naar onze uiteindelijke bestemming duwt.

De boodschap is zowel ontnuchterend als hoopvol: We kunnen ervoor kiezen om vrijwillig terug te keren naar Israël, met waardigheid en trots, of we kunnen daarheen gedreven worden door de wind van het antisemitisme. Maar hoe dan ook, de verlossing voltrekt zich voor onze ogen. God dringt Zijn volk naar voorwaarts en Israël wordt met de dag sterker. Wanneer nog eens duizenden Joden naar huis terugkeren, uit vrije wil of door omstandigheden, zal de Joodse staat nog sterker worden en ons steeds dichter bij de uiteindelijke verlossing brengen en de dag waarop de hele wereld - Groot-Brittannië inbegrepen - God zal kennen.

Doe mee met Israel365 Action om een sterker Israël op te bouwen. Sta achter ons als we een gedurfde nieuwe visie voor Israël verdedigen, gemeenschappen in Judea en Samaria steunen en samenwerken met Israëls ware bondgenoten wereldwijd. Sluit je vandaag nog aan bij de beweging!

Rabbijn Elie Mischel is directeur Onderwijs bij Israel365. Voordat hij Aliyah maakte in 2021, was hij rabbijn van Congregation Suburban Torah in Livingston, NJ. Hij werkte ook enkele jaren als bedrijfsjurist bij Day Pitney, LLP. Rabbijn Mischel ontving zijn rabbinale wijding van het Yeshiva University's Rabbi Isaac Elchanan Theological Seminary. Rabbijn Mischel heeft ook een J.D. van de Cardozo School of Law en een M.A. in Moderne Joodse Geschiedenis van de Bernard Revel Graduate School of Jewish Studies. Hij is ook redacteur van HaMizrachi Magazine.

Bron: From London to Jerusalem: Is God Orchestrating British Jewry’s Departure? – The Israel Bible