De geboorte van een volksheld

Trump is niet langer alleen zijn eigen bezit

Door Itxu Díaz 18 juli 2024

Het beeld van de opgeheven en bebloede vuist van Donald Trump, enkele momenten nadat hij is neergeschoten, is een campagne waard en zou hem zelfs het presidentschap kunnen opleveren. De voormalige president had geen tijd om zijn gedrag te faken. Het bracht gewoon de vechter - sommigen zouden zelfs zeggen de leider - in hem naar boven. Trump kan dat karakter in zijn eigen voordeel gebruiken, maar hij voelt ook duidelijk een verantwoordelijkheid tegenover een groot deel van de Amerikaanse bevolking.

De spontane reactie van degenen die de rally bijwoonden is de andere kant van de gedeelde gemeenschap. Sinds de aanval is Trump niet langer alleen zijn eigendom. Hij hoort niet langer alleen bij de Republikeinen. De voormalige president is nu een volksheld voor de hele natie. Zelfs degenen die nooit op hem zullen stemmen, kunnen zich in hem inleven of hem zelfs bewonderen. Hij deelde zijn eigen bloed met de zwaargewonden en met de brandweerman die werd gedood terwijl hij zijn familie beschermde met zijn eigen lichaam. Dat soort verbondenheid, van gedeelde risico's en gedeelde moed, veredelt een samenleving.

Heldendom in moeilijke situaties is een kwaliteit die integraal deel uitmaakt van de ziel van de Amerikaanse natie. Het is nog niet zo lang geleden dat dit boven alle twijfel verheven was, op 9/11, toen de Amerikaanse burgermaatschappij een demonstratie gaf van waarom het de ruggengraat blijft van de belangrijkste natie ter wereld. Te midden van gevaar komt een onverschrokken man tevoorschijn, een man die zijn leven geeft voor anderen, een man die zijn eigen leven beschermt, een man die zijn morele plicht vervult, zelfs als hij zijn leven verliest. Neem dat weg en je hebt geen Amerika meer.

Vaak denken mensen dat heldendom alleen een daad van moed is. Dat is het helemaal niet. Het is altijd in de eerste plaats een daad van vrijgevigheid. Alleen wie vrijgevig is, kan zijn eigen leven riskeren voor anderen. Wie zichzelf aan anderen geeft, heeft geen tijd om na te denken over de vraag of hij egoïstischer, voorzichtiger of lafhartiger moet zijn. Hij heeft geen tijd om het risico te meten waaraan hij zijn eigen huid blootstelt. In de held zit daarom ook iets van de essentie van liefde. De vrijgevigheid van de held die zijn leven waagt voor anderen is intrinsiek verbonden met liefde, voor anderen, voor God, voor zijn natie.

“

Om gezond en effectief te zijn, heeft de burgermaatschappij helden nodig die vrijgevig zijn en in staat om een deel van hun leven, hun comfort of hun anonimiteit op te geven om nobele doelen te verdedigen. Een van de grote kwaden van het hedendaagse Westen is het langzaam verdwijnen van helden. Er zijn er steeds minder. Komt dat omdat we steeds egoïstischer worden? Of gewoon omdat ze steeds minder ruimte innemen in de media en in de publieke opinie? Toch is het een geruststellende gedachte dat op het gevaarlijkste moment, wanneer echte helden opduiken en de hele wereld ze met eigen ogen in actie kan zien, mensen weten hoe ze ze moeten identificeren, herkennen en bedanken.

Er zijn genoeg voorbeelden in de geschiedenis van hoe heldendom gewone mensen transformeert. Ik heb zelfs de kans gehad om het van dichtbij mee te maken. In Spanje, in de jaren 1990, werd het land geleid door de socialistische president Felipe Gonzalez. De oppositie werd geleid door een man zonder charisma genaamd Jose Maria Aznar, die een van de belangrijkste doelwitten was van de terroristische groepering ETA.

Op een ochtend in 1996, midden in de verkiezingscampagne, liet de ETA een autobom met 25 kg ammonal ontploffen toen Aznar's autocolonne voorbij reed. Aznar ontsnapte ongedeerd. Zonder zijn kalmte te verliezen, liep de politicus op eigen benen weg, belde zijn vrouw en onmiddellijk daarna het hoofdkwartier van zijn partij: "Ik ga een beetje later komen." Vervolgens werd hij naar het ziekenhuis gebracht. In zijn volgende verklaringen beperkte hij zich ertoe te zeggen dat terrorisme de Spaanse natie nooit zal laten buigen.

Vanaf die dag keek niemand meer hetzelfde naar Aznar. Hij was niet langer die politicus zonder charisma. Een jaar later kozen de Spanjaarden hem tot president. Als gevolg van die ervaring versterkte Aznar zijn anti-terroristische discours nog meer. Later ondertekende hij als president met George Bush cruciale overeenkomsten voor de strijd tegen het terrorisme die de veiligheid van de wereld hielpen garanderen.

Een paar maanden geleden maakte ik van dichtbij de aanslag mee op de voormalige vicevoorzitter van het Europees Parlement, Alejo Vidal-Quadras, die in het centrum van Madrid door een huurmoordenaar werd neergeschoten. Het was een moordaanslag die Vidal-Quadras toeschrijft aan het Iraanse regime, waarvan hij een bekende tegenstander is. Op klaarlichte dag trok een jongeman een pistool, richtte het van heel dichtbij op zijn hoofd en vuurde, maar de politicus draaide in een reflex zijn hoofd om en redde zo zijn leven: De kogel drong aan de ene kant van zijn gezicht binnen en kwam er aan de andere kant weer uit zonder een vitaal orgaan te beschadigen. Verbijsterd en bebloed, leunend op een afvalcontainer, vond hij op de een of andere manier de kalmte om tegen degenen die stopten om hem te helpen te roepen dat ze het gebied moesten verlaten: "Misschien komen ze wel terug!" Nogmaals, heldendom is genereus, heldendom is nobel. Het is een manier om in de wereld te staan.

Naast de Verenigde Staten is er waarschijnlijk maar één ander land dat zijn helden zo vereert, en dat is Israël. Van kinds af aan worden Israëli's geboren met de behoefte om zichzelf te verdedigen, de behoefte om te vechten voor wat van hen is, om zichzelf te verdedigen tegen jihadistisch terrorisme. Deze omstandigheden hebben een samenleving gesmeed waarin helden die bereid zijn hun bloed te geven voor de natie rolmodellen van de hoogste orde zijn. De laatste tijd plaatsen deze waarden Israël op gespannen voet met de rest van het Westen, vooral Europa, waar persoonlijke heldenmoed waarbij bloed wordt vergoten en het eigen leven wordt geriskeerd, een verre abstractie is geworden en daarom vaak wordt afgeschilderd als betekenisloos of zelfs inherent verkeerd.

Maar de geschiedenis van Israël staat vol met helden die hun leven gaven voor anderen, voor hun broeders, voor hun land, om hun eiland van democratie te beschermen in een regio die besmet was met islamitisch radicalisme en tirannie, en door buren die erop uit waren om Joden te doden. De gevallen van kolonel Roi Levy en Aharon Haimov, die werden gedood terwijl ze het leven van hun mannen probeerden te redden, zijn welbekend. Na de bomaanslagen van 7 oktober verlieten reservisten hun huis zonder te zijn opgeroepen en gingen ze de strijd aan met de terroristen en redden ze de levens van mensen die ze nooit hadden ontmoet, zonder dat ze hiertoe orders hadden gekregen, waardoor de hele wereld versteld stond.

De overduidelijke heldhaftigheid die de Israëli's dagelijks aan de dag leggen, komt ook naar voren in de manier waarop de soldaten die het Palestijnse terrorisme bestrijden proberen te jongleren tussen hun leven als reservist en hun leven als echtgenoot en vader. In de persoonlijke verhalen van elk van hen vindt het Westen een belangrijke inspiratie, een groot voorbeeld: "'Je draagt je vaderkostuum, maar je legerlaarzen zijn nog aan. Of je speelt je man-rol, maar je ziet je legersokken. En van binnen is er een constant gevecht," herinnert een van hen zich in Tablet, zittend rond een kampvuur in het heetst van de oorlog. Israël leeft permanent in de verplichting om te vechten om vrede te garanderen, eerst op zijn eigen grondgebied en als gevolg daarvan in de rest van het Westen.

Het Westen van de 21e eeuw heeft het voorbeeld van helden meer dan ooit nodig. Voor een deel hebben we helden vervangen door beroemdheden, en we verwachten zelfs van die nieuwe popsterren - van influencers tot YouTubers met een vluchtige roem - dat ze ons een model bieden van waarden die we van helden hebben geërfd. Maar dat kunnen ze niet. Hun succes is slechts populariteit, een kortstondige roem. Helden worden erkend en verheven nadat ze waarden hebben laten zien.

In het licht van de frivoliteit van roem is het dringend nodig om de figuur van de held te rechtvaardigen, die heldendom bereikt zonder populariteit na te streven, door overtuiging, door moed, door toewijding aan anderen, door het werk te doen ongeacht de gevolgen, door niet uit te kijken naar nummer één, maar te handelen voor het welzijn van anderen, zelfs ten koste van zijn of haar eigen leven. Alle helden hebben iets van wat Roger Scruton aanraadde voor een volwaardig leven. "Het belangrijkste punt, lijkt me," schreef hij, "is om een leven van actieve risico's en genegenheid te behouden, terwijl je het lichaam helpt op het pad van verval, waarbij je je altijd herinnert dat de waarde van het leven niet bestaat in de lengte maar in de diepte."

Het heldendom van Trump, gesymboliseerd in een beeld dat al een wereldwijd icoon is, omvat al deze dingen en vernietigt in het proces een deel van de karikatuur die de westerse media van hem hadden gevormd. Zijn terugkeer in de presidentiële race werd afgeschilderd als een persoonlijke wraakactie, gevoed door basale passies. Maar na de aanval van vorige week heeft zijn bewering dat hij terug wil keren naar het Witte Huis voor het welzijn van zijn land - niet voor zijn eigen welzijn - aan geloofwaardigheid gewonnen. Geen enkele campagnetruc of geldsom kan dit soort voordeel opleveren.

Nogmaals: Heldendom kan niet worden vervalst. Het is een voorwaarde op zich, een slag van publieke oprechtheid. Het beleid van Trump zal tegenstanders blijven hebben en zijn manier van politiek bedrijven zal tegenstanders blijven hebben - en ongetwijfeld zullen sommigen van hen gelijk hebben. Maar wat zeker is, is dat niemand Trump vanaf nu nog in hetzelfde licht zal zien, nadat de Amerikaanse natie ternauwernood is ontsnapt aan een politieke en sociale hecatomb met onvoorspelbare gevolgen. Uit de politieke leider is een held van het volk voortgekomen.

Itxu Díaz is een Spaanse journalist, politiek satiricus, auteur en columnist bij verschillende Spaanse tijdschriften en kranten. Zijn laatste boek, I Will Not Eat Crickets: An Angry Satirist Declares War on the Globalist Elite, is onlangs uitgebracht in de VS.

Bron: The Birth of a Folk Hero - Tablet Magazine