Palestina als wapen... Binnen in Libanon
13 maart 2024 Door Amb. Alberto M. Fernandez*.
De Gaza-oorlog tussen Hamas en Israël heeft wereldwijd effect gehad op de publieke opinie. Maar het effect is niet in alle landen hetzelfde. In Spanje en Latijns-Amerika, bijvoorbeeld, is de volle steun voor Palestijnse zaken het meest uitgesproken onder politiek links; hoe linkser de partij, hoe extremer de steun. In het Midden-Oosten heeft de oorlog bestaande wrijvingen tussen regimes verergerd, zoals tussen Marokko en Algerije. Op sommige plaatsen heeft de oorlog interne conflicten aangewakkerd en is hij gebruikt als wapen of knuppel in binnenlandse politieke situaties. In Jordanië vergroot de oorlog de wrijving tussen de Palestijnse meerderheid van het land en de Jordaanse elite op de "Oostelijke Jordaanoever", die een minderheid vormt. De interne spanningen namen ook toe in Libanon, een land waar de Palestijnse zaak de afgelopen 50 jaar minstens drie keer is gebruikt - door de PLO, door Syrië en door Iran - als excuus voor buitenlandse inmenging en onderdrukking.
De publieke opinie in Libanon is niet uniform naar sekte. Er zijn "pro-Verzet"-christenen, van wie sommigen zich luidkeels uitspreken, en er zijn niet-christenen - sjiieten, soennieten en druzen - die ertegen zijn dat Libanon deel uitmaakt van een bredere oorlog en ertegen zijn dat Hezbollah hen meesleurt in een nieuw conflict. Dat soort mensen moet zich vaak gedeisd houden vanwege de dreiging met moord, zoals in 2021 op Hezbollah-criticus Lokman Slim.[1] Maar als je zou generaliseren, is het verzet tegen oorlog veel waarschijnlijker - zeker openlijker - onder de christelijke bevolking van het land, die veel waarschijnlijker het concept omarmt dat de oorlog in Gaza niets te maken heeft met Libanon en dat Libanon zich met zijn eigen zaken moet bezighouden en neutraal moet zijn in alle regionale conflicten, inclusief oorlogen met Israël. Neutraal willen zijn en vrede willen in Libanon, de belangen van het land op de eerste plaats zetten in plaats van een of ander buitenlands conflict, wordt door de zogenaamde "Verzetsas" geïnterpreteerd als pro-Israël, zelfs als men die staat nooit noemt.
Sinds het begin van de oorlog op 7 oktober 2023 heeft de Verzetsas - Hezbollah en zijn marionetten - een groot deel van hun woede, hun propagandanetwerken en straatacties gericht tegen de christenen van het land, in het bijzonder tegen de maronieten, hun leiders en hun symbolen. Op deze manier is een extern conflict omgevormd tot een instrument van dwang en intimidatie in een reeds bestaande interne strijd om de macht, waarbij het sjiitische duopolie (Hezbollah + Amal) van het land wordt opgezet tegen alle anderen, maar vooral tegen dat deel van het maronitische leiderschap dat het meest gekant is tegen de hegemonie van Hezbollah.
Dit was te zien vanaf het begin van de oorlog in oktober. Een verslaggever van Libanon's MTV-zender werd in Zuid-Libanon tegengewerkt door een pro-Hizbullah volgeling omdat hij beweerde dat de zender "de zionistische vijand steunde". Tegelijkertijd vielen luidruchtige menigten met Palestijnse en Hezbollah-vlaggen christelijke stedelijke gebieden binnen - Awkar, waar de Amerikaanse ambassade is gevestigd, en Achrafieh/Gemmayze. Deze buitenstaanders zongen onder andere "Shi'a, Shi'a, Shi'a", "At Your Service, Oh Nasrallah" en "Let's Go, Sayyed, for the Sake of Allah". Vreemd genoeg werden dergelijke provocerende daden niet sektarisch geacht - maar christenen die pleiten voor een federaal Libanon worden vaak bespot als onherstelbaar sektarisch.
Terwijl beelden van Hamas-woordvoerder Abu Obeidah - als "de woordvoerder van de natie" - de weg naar het vliegveld van Beiroet markeerden, hield het uitgebreide proxyleger van de elektronische media van Hezbollah (dat ook linkse en pan-Arabische nationalistische bondgenoten omvat) een gestaag voeding van anti-Marokkaanse inhoud bij, van politieke en religieuze spot tot grove, vaak obscene beelden van prominenten - de parlementsleden Nadim en Samy Gemayel van de Kataeb-partij (afgebeeld als baby's of vrouwen), de leider van de Libanese Strijdkrachten Samir Geagea (afgebeeld als Judas) en zelfs wijlen Bashir Gemayel.
Andere afbeeldingen tijdens Kerstmis toonden Jezus Christus als gekruisigd voor Palestina of als een Palestijnse militant, "de eerste Palestijnse revolutionair". Het Maronitisch Patriarchaat, dat heeft opgeroepen tot neutraliteit, was een ander punt van kritiek. De meestal christelijke voorstanders van neutraliteit werden nu door de critici "isolationisten" genoemd. Hoewel een groot deel van het tumult van de afgelopen maanden oorlogsgerelateerd was, was een ander deel dat niet en richtte zich eerder op Maronieten als Maronieten, een soort eeuwige "maronifobie", ingegeven door sociale wrok of afgunst en niet zozeer door politieke onenigheid of religieuze haat. Dat de christelijke bevolking van Libanon afnam en dat christenen emigreerden, was een onderwerp van bijzonder vreugde.
De verzetsas profiteerde ook van de aanwezigheid van gedomesticeerde hofchristenen - door critici bespot als dhimmis of als "Nasara Al-Manar" (christenen van de Hezbollah televisiezender Al-Manar) - die de gespreksonderwerpen van het door Iran gesponsorde verzet zouden versterken. Deze uitdrukking is waarschijnlijk een reactie op de term "Shi'a Al-Safara", ontwikkeld door online trollen van Hezbollah en gericht tegen leden van die gemeenschap die zich verzetten tegen de terroristische groepering.
Sommige prominente christenen zijn natuurlijk immuun voor de verzetstrollen. Suleiman Frangieh (kleinzoon van president Suleiman Frangieh, 1970-1976) en Gibran Bassil, schoonzoon van voormalig president Michel Aoun, zijn bondgenoten van Hezbollah die nog steeds de ambitie hebben om de volgende Libanese president te worden met de steun van Nasrallah en Nabih Berri van Amal.
Het laatste punt van interne wrijving in deze voornamelijk online campagne werd gegenereerd door, van alles wat, met een katholieke non toen begin maart 2024 als een video opdook van Zuster May Ziadeh die "het Verzet" prees terwijl ze sprak op de Ghabala parochiale school in de overwegend maronitische christelijke regio Keserwan. Ziadeh en zei:
"In het zuiden zijn er studenten van jullie leeftijd die zeggen dat ze geen andere dromen hebben dan het bevrijden van hun land. Vandaag bidden we voor het zuiden, voor de kinderen van het zuiden, voor de mensen van het zuiden, voor de moeders van het zuiden en voor de mannen van het verzet, want het zijn mannen uit Libanon die hard werken om dit vaderland te beschermen. Als we hen niet de hand reiken, en we niet van hen houden, ongeacht wat we denken, dan zijn we verraders van ons land, ons vaderland en van elk boek dat we lezen."[2]
De resulterende mediavuurstorm was voorspelbaar, ook al werden de standpunten door elkaar gehusseld. De politici en trollen van het Verzet (Hezbollah en vrienden) die priesters en bisschoppen hadden bespot en bedreigd, vonden nu een non die ze konden omarmen en toejuichen. Dezelfde online stemmen die onlangs nog gif spuwden tegen de patriarch van de Maronieten lanceerden nu een hashtag - "Solidariteit met Zuster Maya". Verdedigers van de Kerk werden in het defensief gedrongen, maar stelden deze non die de vervolgers van christenen verdedigde tegenover nonnen en anderen die hun eigen gemeenschap verdedigden.
De Federale Libanon website reageerde met de opmerking dat "het probleem niet het bidden voor het zuiden is. Het probleem is vragen om te bidden voor de mannen van het verzet. We sturen geen jonge kinderen naar scholen om ideologische indoctrinatie te ontvangen, de Hitler Jeugd heeft geen plaats in onze scholen."[3] Het zal geen verbazing wekken dat Hezbollah's maronitische bondgenoten zoals Bassil, en zogenaamde "patriottische christelijke" aanhangers van Hezbollah en Palestijnse terroristen, het nonnenincident gebruikten om politieke punten te scoren.[4] Het Hizbullah mondstuk Al-Akhbar verklaarde sarcastisch dat Geagea's Libanese Krachten, de grootste christelijke oppositiepartij, takfir had verklaard over de non.[5]
Het is de moeite waard om toe te voegen dat zuster Maya niet alleen vroeg om te bidden voor het Verzet, maar ook impliceerde dat het niet steunen van Hezbollah verraad is, wat zeer in overeenstemming is met het verhaal van het Verzet in Libanon. Degenen die neutraliteit willen, die voor vrede zijn en die "isolationisten" of federalisten zijn, worden beschouwd als "verraders". Dat is de reden waarom Libanese journalisten en anderen waarvan gezien werd dat ze enige vorm van contact met Israëli's hadden, het risico liepen voor een militaire rechtbank te worden gebracht.[6]
De verslechtering van de relaties tussen de gemeenschappen in Libanon, die vooral wordt aangedreven door Hezbollah en door de afname van de politieke macht van zowel de christenen als de soennitische moslims, dateert al van voor de huidige Gaza-oorlog, maar het conflict verdiept deze spanningen. Hezbollah weet dat veel en waarschijnlijk de meeste Libanezen misschien niet van Israël houden, maar in het algemeen tegen nog een oorlog zijn, omdat het land al een ongekende economische crisis doormaakt.
Maar nu er sinds het begin van het conflict al zo'n 300 Hezbollah-strijders zijn gedood en de Israëlische luchtaanvallen langzaam steeds noordelijker worden naarmate de oorlog langer duurt, zit de terreurgroep misschien gevangen in een ijzeren kooi die ze zelf heeft gemaakt. Een bredere oorlog in Libanon kan onvermijdelijk worden, ondanks de inspanningen van de regering Biden om dit te voorkomen.[7] Als er toch een langere, intensievere oorlog komt, kan de huidige campagne van intimidatie en dwang tegen de christelijke "isolationisten" in Libanon snel veel erger worden.
*Alberto M. Fernandez is Vice President van MEMRI.
[1] Washingtoninstitute.org/policy-analysis/middle-east-matters-episode-one-murder-lokman-slim-justice-delayed-lebanon, 14 maart 2023.
[2] Almodon.com, 11 maart 2024.
[3] Twitter.com/FederalLebanon_/status/1767205135048978728, 11 maart 2024.
[4] Tayyar.org/News/Lebanon, 11 maart 2024.
[5] Al-akhbar.com/Politics/378547, 12 maart 2024.
[6] MEMRI Special Dispatch No. 11187, UAE-based Lebanese Journalist Layal Alekhtiar, Wanted By Lebanese Military Court For Interviewing Israeli Military Official: The 'Culture Of Death' Has Destroyed Half Of Lebanon And Other Arab Countries - I Have Chosen The 'Culture Of Life', 8 maart 2024.
[7] Aaawsat.com, 12 maart 2024.
Bron: The Weapon Of Palestine In Lebanon | MEMRI