Obama speelt zijn kaarten met een dode hand in Libanon en wint

De ex-president staat op uit zijn politieke graf en verstevigt een Amerikaans partnerschap met Iran in Libanon, terwijl Israël gedwee haar overwinningen opgeeft.

Door Tony Badran - 27 november 2024

Amper drie weken geleden lag de erfenis van Barack Obama aan flarden. Zijn partij was verslagen bij de verkiezingen, nadat hij persoonlijk zijn aftakelende voormalige vicepresident uit het Oval Office had gezet. In plaats van de aanblik van Obama die uit de schaduw opdook met opluchting te begroeten, reageerden de Amerikanen met afschuw. Zijn zelfgekozen kandidaat werd weggestemd, terwijl de partij die hij leidde beide huizen van het Congres verloor. De Iran-deal, die hij ooit zag als zijn ticket naar Mount Rushmore, zou naar de vuilnisbak van de geschiedenis worden verwezen door de zelfbenoemde meester-dealmaker Donald Trump.

En toch, twee maanden voor het einde van zijn lange schaduwpresidentschap, en geconfronteerd met de definitieve ondergang van zijn belangrijkste erfenisproject in het Midden-Oosten, ging Obama er helemaal voor en won groots. Door Israël te dwingen akkoord te gaan met een deal met Hezbollah die de rol van Amerika als beschermer van de terreurgroep zal formaliseren, heeft Obama een belangrijk onderdeel van zijn decennialange beleid om Amerikaanse macht in te zetten om zowel de voortdurende invloed van Iran in de regio als de directe controle over de grenzen van Israël veilig te stellen.

Na bijna twee maanden in Libanon te hebben geopereerd, stemde het Israëlische kabinet dinsdag in met de staakt-het-vuren deal die tot stand was gekomen door bemiddeling van de speciale gezant van president Joe Biden, Amos Hochstein. De details van de overeenkomst zijn grotendeels even irrelevant als betekenisloos. In essentie betekenen ze een terugkeer naar de status quo ante van 6 oktober 2023. Namelijk dat de Libanese strijdkrachten (LAF) en de VN-interimmacht in Libanon (UNIFIL) opnieuw zullen worden ingezet in Zuid-Libanon en opnieuw zullen doen alsof ze “UNSCR 1701 implementeren” - de betekenisloze VN-resolutie uit 2006 die zogenaamd de herbewapening van Hezbollah en de wederopbouw van haar infrastructuur ten zuiden van de Litani-rivier verhindert. Om deze schandelijke schijnvertoning in stand te houden, zullen de VS nu hun jaarlijkse belastingsubsidie voor Hezbollah's basis verhogen - naar verluidt met nog eens 400 miljoen dollar - om de uitbreiding van de LAF met nieuwe, door de VS gesubsidieerde rekruten mogelijk te maken. Met deze toevoegingen zal de Amerikaanse belastinggeldfinanciering voor Hezbollahland nu rond de $1 miljard per jaar liggen.

“

De relevante delen van de overeenkomst hebben te maken met de formalisering van de rol van de VS in Libanon - een proces dat begon met de maritieme deal van Hochstein in 2022 - als scheidsrechter tussen Israël en Hezbollah, waardoor Amerika's directe leiding over de Libanese speciale provincie en het defensiebeleid van Israël toeneemt. Het instrument voor deze rol dat de deal introduceert, is de oprichting van een zogenaamd toezichthoudend comité onder leiding van de VS, dat vermoedelijk zal worden vertegenwoordigd door een CENTCOM-officier.

Met andere woorden, de VS is nu verantwoordelijk voor de afhandeling van de klachten van Israël over de talloze schendingen van 1701 die ongetwijfeld zullen volgen als de troepen en aanhangers van Hezbollah in hun dorpen aan de noordgrens van Israël weer binnenstromen. En aangezien de VS garant staat voor de LAF, waarin het al twee decennia zwaar investeert, zullen de Amerikanen geneigd zijn om de heimelijke samenwerking van de LAF met Hezbollah in de doofpot te stoppen - om zo rechtstreeks medeplichtig te worden aan de hulp die de LAF zal geven aan haar symbiotische terroristische partner. De juridische taal die Team Obama in de begeleidende brief aan Israël plantte, evenals de tekst van de overeenkomst zelf, maken duidelijk dat de VS nu de Israëlische acties zullen beperken, zeker in de delen van het land ten noorden van de Litani. Zoals een hoge regeringsfunctionaris tegen zijn Israëlische stenograaf Barak Ravid zei: “Er zijn beperkingen op de militaire activiteiten die Israël kan uitvoeren. Het is onmogelijk om een wapenstilstandsovereenkomst te ondertekenen als Israël achteraf kan schieten wat het maar wil in Libanon en wanneer het maar wil.”

In plaats daarvan, zo vertelde Hochstein aan Al Jazeera, “zullen de Verenigde Staten diplomaten en militair personeel sturen naar de Amerikaanse ambassade in Beiroet, wiens missie het zal zijn om samen te werken met de Libanese strijdkrachten en Libanese autoriteiten.” En als Israël een klacht heeft, zal het de VS hiervan op de hoogte moeten stellen en inlichtingen met hen delen in de context van het toezichtcomité, zodat de CENTCOM-officier deze zorgen vervolgens kan doorgeven aan de LAF, die al lange tijd samenwerkt met de strijdkrachten van Hezbollah en waarvan de politieke sponsors in Beiroet worden gedomineerd door de door Iran geleide militie.

Met andere woorden, de overeenkomst bevestigt dat Israël een provincie is die geen volledige soevereiniteit heeft, vooral als het gaat om haar defensiebeleid in gebied waar Washington heeft besloten om samen te werken met Iran en een gezamenlijk protectoraat op te richten dat is toegewijd aan de vernietiging van Israël.

Maar niets van dit alles verklaart hoe en waarom Netanyahu besloot om wat een sterke hand leek te zijn, uit te spelen om zo'n dubieus lijkend resultaat te bereiken. Een jaar lang slaagde de Israëlische premier erin om een vijandige regering te slim af te zijn die vastbesloten was om hem te vernietigen en om een einde te maken aan de Israëlische operatie in Gaza (die in oktober vorig jaar openlijk tussenbeide was gekomen om een vroege aanval op Hezbollah te blokkeren). Netanyahu bouwde geduldig zijn stapel op en begon toen enorme stappen te nemen toen hij de bluf van de regering noemde, Rafah binnendrong en de rug van Hamas brak. In een verbluffende reeks operaties doodde de IDF vervolgens alle leiders van Hamas, inclusief Yahya Sinwar.

Tegen het advies van zijn generale staf in, keerde Netanyahu zich naar het noorden en binnen een paar weken had hij de hele leiding van Hezbollah onthoofd. De hele wereld keek vol ontzag toe hoe de ene verpletterende klap de andere opvolgde. Exploderende piepers! Nasrallah gedood in zijn bunker. Wat zou er daarna komen?

Zelfs toen het kangoeroe-hof van het ICC hem tot een genocidale oorlogsmisdadiger verklaarde, werd Netanyahu's zegetocht alleen maar groter. Barack Obama en de Democraten kregen een verrassende afstraffing, waardoor Donald Trump triomfantelijk terugkeerde naar het Witte Huis. De Iraniërs verloren een belangrijk deel van hun nucleaire complex en waren zo geschokt - met hun vertrouwde schild in Libanon nu aan flarden - dat ze niet de middelen of het lef hadden om te reageren. Netanyahu had een full house met azen; een zekere winnaar. En toen vouwde hij zich.

Hiervan is de familie van argumenten die zoiets zeggen als, “wel, Israël had bijna geen zinvolle doelwitten meer, waardoor het rendement steeds kleiner werd,” en “nu kan het zijn aandacht volledig op Iran richten,” het duidelijkst in strijd met de rede. Israël had gewoon de klok kunnen terugdraaien. En hoewel het eigenlijk geen “deal” nodig had in Libanon - er was geen soevereine entiteit om een “deal” mee te sluiten, afgezien van Hezbollah, die duidelijk zijn militaire confrontaties met de IDF aan het verliezen was - als het vastbesloten was om zich eraan over te geven, dan had het moeten wachten op de nieuwe regering, zodat welke regeling er ook zou komen, het vijandige kader niet zou versterken, maar eerder zou helpen afbreken.

Op het eerste gezicht is dit een duidelijk geval van een nederlaag uit de kaken van de overwinning grissen. Maar toen kwam er een vloedgolf van andere Israëlische verklaringen op de achtergrond die suggereerden dat Israël gedwongen werd. Een Israëlische functionaris vertelde de Times of Israel dat “Israël geen andere keuze had dan een staakt-het-vuren te accepteren, uit angst dat de regering van de Amerikaanse president Joe Biden Israël in de laatste weken zou kunnen straffen met een resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.” Rapporten uit Israël meldden dat Netanyahu in zijn toespraak tot het kabinet precies deze rechtvaardiging voor het accepteren van de deal benadrukte. Door een minder-dan-ideale overeenkomst te accepteren, zei Netanyahu naar verluidt, vermeed Israël een groter risico: een door de regering Biden gesponsorde resolutie van de Veiligheidsraad die zou kunnen leiden tot internationale sancties tegen Israël.

Het blijft onduidelijk wat de resolutie in kwestie zou kunnen zijn geweest. Een resolutie die oproept tot een staakt-het-vuren is op zichzelf irrelevant en kan gerust worden genegeerd. Om iets te betekenen zou zo'n resolutie reële, langdurige materiële gevolgen moeten hebben die moeilijk terug te draaien zijn.

Senator Ted Cruz noemde in een kritische verklaring over de wapenstilstandsovereenkomst de regering Biden “dreigend om een verder, breder, bindend internationaal wapenembargo via de Verenigde Naties mogelijk te maken”. Er wordt gespeculeerd dat deze resolutie werd voorbereid door de Fransen, ongetwijfeld in directe coördinatie met de regering, die, in een herhaling van Obama's gambiet van december 2016 met UNSCR 2334, de doorgang van de resolutie zou hebben toegestaan door middel van onthouding, na het hele toneelstuk te hebben geënsceneerd. De Fransen hebben misschien al een voorproefje van dit plan gegeven toen ze in oktober opriepen tot een wapenembargo tegen Israël.

Zou Team Obama dit doen op hun weg naar buiten? Natuurlijk zouden ze dat doen. De vorige keer speelden ze vrijwel met dezelfde kaarten in de hand toen ze de deur uitgingen. Was zo'n resolutie echt in de maak om in de komende 60 dagen aangenomen te worden? Misschien. Zou Joe Biden, die er prat op gaat een verdediger van Israël te zijn, Israël echt hebben uitgekleed op zijn weg naar buiten, om de man die hem uit het raam duwde gelukkig te maken? Mogelijk. Maar het lijkt nauwelijks een slam dunk.

Misschien wordt er de komende dagen meer duidelijk. Hoe dan ook, of Team Obama Bibi heeft gebluft met een paar achten, of dat ze op dit moment hun sterkere hand hebben laten zien, is betwistbaar. Obama heeft gewonnen in Libanon.

Sommigen zullen beweren dat de deal inherent onzinnig is en gebaseerd op paradoxaal gebrabbel of nepdingen zoals de LAF en UNIFIL, en daarom zinloos en gedoemd om in te storten, terwijl Israël vrij zal zijn om te doen wat het wil - met steun van de VS - op het moment dat Trump aantreedt. Nogmaals, misschien. Maar wat deze ogenschijnlijke logica uit de echte wereld mist, is dat de deal weliswaar een manier is om te tapdansen tot het gevaar voorbij is, maar dat het ook blijvende, echte gevolgen heeft. Laat staan dat het tienduizenden Hezbollah-strijders en hun families, samen met handige menselijke schilden, terugbrengt naar de grens met Israël, waar ze hun tunnelnetwerken en wapendepots opnieuw kunnen opbouwen met honderden miljoenen dollars aan internationale financiering. En dat de Israëli's onder druk zullen worden gezet om het staakt-het-vuren niet te verbreken om hen te stoppen en in plaats daarvan zullen worden aangemoedigd om een klacht in te dienen.

Nog belangrijker is dat het Obama's conceptualisering van de Amerikaanse positie in Libanon vastlegt, waarvan aspecten - zoals verhoogde Amerikaanse investeringen in de LAF en de extra prominentie van de miljarden kostende Amerikaanse ambassade die nog meer Amerikaans personeel zal huisvesten dat als taak heeft om Israël in bedwang te houden - steun hebben binnen de Republikeinse Partij en daarom waarschijnlijk zullen worden geconsolideerd onder de Trump-regering.

Het is moeilijk voor te stellen dat president Donald Trump op een bepaald moment - na een grensoverschrijdende inval van Hezbollah of een Israëlische vergeldingsaanval waarbij LAF-personeel of zogenaamde westerse adviseurs om het leven komen - de feiten die hij heeft gekregen niet opnieuw zal bekijken en zich zal afvragen welke idioot het een goed idee vond dat de Verenigde Staten 1 miljard dollar per jaar zouden uitgeven om een Iraans terreurleger te beschermen. Ongetwijfeld zal iemand in zijn regering “de Israëli's” antwoorden. Het zou beter zijn voor zowel Israël als Amerika als dat antwoord eigenlijk fout was.

Tony Badran is nieuwsredacteur van Tablet en Levant-analist.

Bron: Obama Plays a Dead Man’s Hand in Lebanon, and Wins - Tablet Magazine