De kracht van Hebreeuws: Een interview met rabbijn Elie Mischel

Door Sara Lamm 21 mei 2024

Sara Lamm (SL): Rabbi Mischel, dank u dat u vandaag bij ons bent. Vorig jaar publiceerde u samen met Rabbi Akiva Gersh het boek 75 Hebreeuwse woorden die je nodig hebt om de Bijbel te begrijpen, dat een van de best verkopende boeken van Israel365 is geworden. Wat inspireerde jullie om dit boek te maken?

Rabbijn Elie Mischel (REM): Toen ik opgroeide, was ik gezegend met een sterke Joodse opvoeding. Mijn ouders, die niet opgroeiden met een sterke Joodse achtergrond, geloofden dat het een prioriteit was die het waard was om offers voor te brengen. Tijdens mijn hele jeugd zorgden ze ervoor dat ik naar Joodse dagscholen ging, waar ik elke dag urenlang klassieke Joodse teksten bestudeerde, een geschenk waar ik eeuwig dankbaar voor ben. Er waren echter enkele verrassende gaten in mijn onderwijs, vooral als het ging om de Bijbel zelf.

Veel boeken uit de Hebreeuwse Bijbel werden op de meeste Joodse scholen gewoon niet onderwezen. Het grootste deel van de dag werd besteed aan het bestuderen van de Misjna, Talmoed en werken over de Joodse wet. In de lagere klassen bestudeerden leerlingen de vijf boeken van Mozes (de "Torah") en de verhalende boeken van de Bijbel, zoals Jozua, Rechters, Samuël en Koningen, maar de latere profeten en geschriften werden zelden onderwezen. Hoewel de Joodse traditie een buitengewoon rijke erfenis van briljante bijbelcommentaren bezit, werden deze zelden op een formele manier bestudeerd. Geïnteresseerde studenten moesten deze zelf ontdekken. Dit boek wil die leemte opvullen en zowel Joden als christenen helpen de diepte en schoonheid van de Hebreeuwse Bijbel te waarderen.

SL: Waarom is het zo belangrijk om de Bijbel in het originele Hebreeuws te bestuderen in plaats van te vertrouwen op vertalingen?

REM: De Hebreeuwse taal is het DNA van de Bijbel. Elk woord heeft een schat aan connotaties en verbanden met andere delen van de Schrift. Het Hebreeuwse woord "shalom" wordt bijvoorbeeld vaak vertaald als "vrede", maar het betekent ook "volledigheid" en "harmonie". Vertalingen kunnen het algemene idee overbrengen, maar missen vaak deze nuances. Zefanja 3:9 spreekt hierover: "Want dan zal ik de volken een zuivere taal teruggeven, opdat zij allen de naam van de Heer aanroepen om Hem eensgezind te dienen." Veel schriftgeleerden interpreteren dit zo dat op een dag de volkeren Hebreeuws zullen begrijpen en de Bijbel in zijn oorspronkelijke taal zullen bestuderen, waardoor de volledige diepte en schoonheid ervan zal worden ontsloten.

SL: Hoe brengt het begrijpen van Hebreeuws Joden en christenen samen?

REM: De Hebreeuwse Bijbel is de basistekst voor zowel Joden als christenen. Door hem in zijn oorspronkelijke taal te bestuderen, kunnen we een dieper wederzijds respect en begrip kweken. Het is een gedeeld erfgoed. Voor christenen verrijkt het bestuderen van de Hebreeuwse Bijbel, wat zij het Oude Testament noemen, hun begrip van het Nieuwe Testament, omdat veel concepten en leerstellingen hun oorsprong vinden in de Hebreeuwse Geschriften. Als Joden en christenen zich bezighouden met de Bijbel in het Hebreeuws, creëert dat een gemeenschappelijke basis en versterkt het onze spirituele banden.

Historisch gezien is de Hebreeuwse Bijbel om verschillende redenen vaak gemarginaliseerd door zowel Joden als christenen. Nadat de overgrote meerderheid van de Joodse gemeenschap in ballingschap was gedwongen na de verwoesting van de Tweede Tempel, bleef de Torah zelf relevant omdat het de bron is van de Goddelijke geboden in het hart van het Joodse leven. Maar de rest van de Hebreeuwse Bijbel, met zijn nationale verhalen van koningen en profeten, leek minder relevant voor Joden die in ballingschap leefden.

Voor christenen beïnvloedden figuren als Marcion van Pontus en later Adolf von Harnack de opvatting dat de Hebreeuwse Bijbel minder belangrijk was dan het Nieuwe Testament. Ondanks het feit dat Marcion werd geëxcommuniceerd voor zijn ketterse standpunten, bleef het idee bestaan dat de Hebreeuwse Bijbel de geschiedenis was van een wraakzuchtige god, in tegenstelling tot de god van genade van het Nieuwe Testament. Dit perspectief beïnvloedde zelfs 20e-eeuwse Duitse christenen tijdens het Nazi-tijdperk, die er actief aan werkten om de Hebreeuwse Bijbel uit te sluiten van het christelijke denken. Hebreeuws begrijpen en de Hebreeuwse Bijbel bestuderen helpt deze kloven te overbruggen en gaat eeuwen van marginalisatie en onbegrip tegen.

SL: Kun je ons een voorbeeld geven van hoe een van de 75 Hebreeuwse woorden in je boek een dieper bijbels inzicht onthult?

REM: Absoluut. Neem het Hebreeuwse woord "chessed", vaak vertaald als "liefdevolle vriendelijkheid" of "barmhartigheid". In het Hebreeuws impliceert "chessed" een loyale, standvastige liefde die verder gaat dan louter vriendelijkheid - het is een verbondsliefde die Gods blijvende toewijding aan Zijn volk weerspiegelt. Dit begrip verrijkt onze lezing van passages als Micha 6:8: "Hij heeft u, o mens, laten zien wat goed is; en wat verlangt de Heer van u anders dan rechtvaardig te handelen, barmhartigheid (chessed) lief te hebben en nederig te wandelen met uw God?".

SL: Je hebt in je geschriften gezegd dat het voor christenen van cruciaal belang is om niet alleen het Nieuwe Testament te bestuderen, maar ook de Hebreeuwse Bijbel. Waarom is dit het geval?

REM: Gedurende een groot deel van de christelijke geschiedenis hebben christelijke theologen het Nieuwe Testament boven de Hebreeuwse Bijbel verheven. Supersessionisme, of vervangingstheologie, suggereerde dat God het Joodse volk verving door christenen als Zijn uitverkoren natie, wat ertoe leidde dat veel christenen de Hebreeuwse Bijbel als slechts een voorspel op het Nieuwe Testament beschouwden. Dit is echter verkeerd, zelfs vanuit een Christelijk perspectief. Paulus zelf verwerpt de vervangingstheologie in Romeinen 11 en maakt duidelijk dat Gods relatie met het Joodse volk eeuwig is.

De Protestantse Reformatie en het verbrijzelen van het monopolie van de Katholieke Kerk op de interpretatie van de Bijbel brachten belangrijke veranderingen op gang. De vasthoudendheid van de hervormers dat alle gelovigen het recht hadden om de Bijbel te interpreteren, betekende dat onafhankelijk denkende christenen tot zeer uiteenlopende interpretaties van de Bijbel zouden komen. Het was onvermijdelijk dat sommige Christelijke leiders het supersessionisme in twijfel trokken en verwierpen, en concludeerden dat de profeten van de Hebreeuwse Bijbel letterlijk moesten worden gelezen en op hun woord moesten worden geloofd. Het volk Israël zou op een dag naar het land Israël terugkeren! Deze erkenning van Gods voortdurende en onverbrekelijke verbond met het volk Israël is het fundament van het Christelijk Zionisme.

SL: Hoe ziet u de impact van "75 Hebrew Words" op de lezers?

REM: Mijn hoop is dat de lezers hun bijbels begrip diepgaand verrijkt zullen vinden. Elk woord in dit boek is een sleutel die diepere inzichten in de Schrift opent en hun spirituele reis verbetert. Het gaat niet alleen om intellectuele kennis; het gaat om een oprechte verbinding met de goddelijke leringen van de Bijbel. Ik geloof dat dit boek een waardevolle bron zal zijn voor persoonlijke studie, een geweldig hulpmiddel voor groepsgesprekken en een prachtig geschenk om met anderen te delen.

SL: Kunt u ons tot slot vertellen over The Israel Bible Plus, uw nieuwste project om christenen en joden te helpen de Bijbel effectiever te bestuderen?

REM: Zeker - het is een project waar ik erg enthousiast over ben. We lanceren Israël Bijbel Plus op basis van mijn reizen naar verschillende christelijke gemeenschappen in Amerika. Veel mensen met wie ik sprak, wilden de Hebreeuwse Bijbel beter begrijpen, maar ze vertelden dat ze geen lokale leraren hadden die hen konden helpen. De meeste voorgangers hebben nooit Hebreeuws geleerd en worstelen dus met dezelfde uitdaging: ze zijn niet in staat om de Bijbel in de oorspronkelijke taal te bestuderen.

Daarom bedachten we Israël Bijbel Plus. Dit programma geeft mensen toegang tot topdocenten in Israël via de Israël Bible Academy. We sturen deelnemers ook gemakkelijk te gebruiken, prachtig ontworpen delen van de Israëlische Bijbel in kleur, waardoor mensen echt enthousiast worden over hun studie. Het draait allemaal om het toegankelijk en aantrekkelijk maken van de Hebreeuwse Bijbel voor iedereen.

Bron: The Power of Hebrew: An Interview with Rabbi Elie Mischel - Israel365 News