Tijd om de grenzen van de kaart van het Midden-Oosten te herzien
29 December 2024 door Eric R. Mandel
De meeste Amerikanen (Europeanen) weten niet dat het huidige Midden-Oosten een kunstmatige constructie is die na de Eerste Wereldoorlog is gecreëerd door Britse en Franse diplomaten (Sykes en Picot) om de economische en politieke belangen van hun imperiums te bevorderen. Ze hakten de kaart van het Midden-Oosten met een pennenstreek in stukken en sindsdien leven we met de gevolgen ervan.
De Conferentie van San Remo in 1920 codificeerde koloniale belangen uit de overblijfselen van het ter ziele gegane Ottomaanse Rijk. Etnische, religieuze en topografische overwegingen werden genegeerd of geminimaliseerd.
Nu, iets meer dan honderd jaar later, staan we op een ander kruispunt in de nasleep van de ineenstorting van Syrië, een van de door het Westen gecreëerde natiestaten. Er zijn veel oorlogen gevoerd om deze kunstmatige staten in stand te houden, maar ze hebben meer dwingende redenen om verdeeld te zijn dan voor deze groepen om bij elkaar te blijven. Zoals Conrad Black schreef in Brussels Signal: “De ineenstorting van de Assad-regering in Syrië moet worden gezien als de laatste onflatteuze doodsklok van de pogingen tot een natievorming door de zegevierende geallieerde leiders aan het einde van de Eerste Wereldoorlog”.
Is 2025 het jaar waarin we eindelijk de schade erkennen van het samenvoegen van religieuze en tribale groepen die elkaar haten? Het multi-etnische staatsmodel werkt in de Verenigde Staten omdat Amerikanen dat willen. De wereld is misschien nog niet klaar om de grenzen van het Midden-Oosten opnieuw te trekken, maar men moet niet de valse illusie hebben dat het negeren van de valse eenheid zal leiden tot minder cycli van vervolging, marteling, religieus extremisme en autoritair bewind.
Syrië, de glimmende munt van vandaag voor internationale aandacht, is nog zo'n schijnnatie bedacht door de Britten en Fransen. De afgelopen 44 jaar werd het meedogenloos geregeerd door een Alawitische minderheid onder leiding van de familie Assad, die de soennitische meerderheid van de bevolking vervolgde.
Helaas wordt de Syrische opstand in 2024 geleid door soennitische jihadisten die worden gefinancierd door de opkomende Turkse president Recep Erdogan van de Moslimbroederschap (MB) en zijn Qatarese partners. Het doel van Erdogan is de wederopstanding van het Ottomaanse rijk en instemming met de Turkse hegemonie in het islamitische Midden-Oosten. De Moslimbroederschap is het ideologische fundament van het politieke islamisme en het radicale jihadisme, dat varieert van Hamas tot al Qaeda tot HTS (Tahrir al-Sham), de laatste groep zal waarschijnlijk Syrië domineren in 2025 en daarna.
De leider van HTS, Abu Mohammed al-Golani, lijkt lering te hebben getrokken uit eerdere jihadistische confrontaties met westerlingen en zal geduldig zijn om hun misplaatste vertrouwen te winnen. Hij weet dat als hij de woorden zegt die ze willen horen - democratie, vrijheid van godsdienst, tolerantie, respect voor mensenrechten - ze tientallen miljarden dollars zullen aanbieden voor de wederopbouw van zijn door oorlog verscheurde natie. Amerika en het Westen laten zich graag keer op keer voor de gek houden.
De logica zegt dat Syrië kan worden opgedeeld in een autonome, door Amerika gesteunde Koerdische regio, een kleine Alawitische regio aan de Middellandse Zeekust en, helaas, een door Turkije gedomineerde soennitische jihadistische entiteit in de rest van het land. Het grootste deel van de christelijke bevolking is verjaagd en verbannen uit angst voor vervolging. Syrische Druzen voegen zich misschien liever bij hun familie aan de Israëlische kant van de Golan.
Ondanks het optimisme van het Syrische volk dat in de Amerikaanse media wordt verbeeld, lijkt Syrië vandaag meer op de vroege opwinding van de Arabische Lente (2011), die snel veranderde in een Arabische Winter van onderdrukking.
Irak, een andere kunstmatige natie, werd gecreëerd met het oog op Britse handel en dominantie. De koloniale machten installeerden een koning die niet inheems was in Irak als compensatie voor gebroken Britse en Franse beloften. De Hasjemieten kregen nieuw gecreëerde monarchieën in Irak en Jordanië. De Iraakse koning werd in de jaren 1950 afgezet, maar de multi-etnische en sektarisch verdeelde natie bleef intact.
Van 1979-2003 werd Irak geregeerd door de tiran Saddam Hoessein, die de meerderheid van de bevolking vervolgde tot de Amerikaanse invasie, die leidde tot cycli van wraak en oorlog zonder dat Amerika deed wat het meest nodig was, namelijk het creëren van drie staten in Irak. De Koerden in het noorden, de Sjiieten in het zuiden en de Soennitische meerderheid in het centrum zouden staten vormen grofweg langs etnische en traditionele lijnen. De Koerden, een inheems volk dat een eigen land was beloofd, werden verraden door de Europese mogendheden. Vandaag worden ze vervolgd in Turkije, Iran, Irak en Syrië.
Het door Iran gedomineerde Irak zal haar minderheden blijven onderdrukken totdat het Iraanse kwaad naast de deur door het Iraanse volk is omvergeworpen, iets wat een doel van het Amerikaanse buitenlands beleid zou moeten zijn, publiekelijk verklaard, waar mogelijk gesteund met hulp, maar niet gesteund door Amerikaanse troepen op de grond.
Dat brengt ons terug bij hoe dit allemaal is gebeurd. Skyes en Picot hertekenden het Midden-Oosten volgens koloniale verlangens en negeerden de diepgaande verschillen in religie, cultuur, clan en grondgebied die er al eeuwen bestonden.
Veel van de beloften werden verbroken en lieten een nare smaak achter in de mond van volkeren in het Midden-Oosten met een lang geheugen. Het oude en inheemse Joodse volk werd, toen de lijnen werden getrokken door de koloniale machten, een gebied beloofd vanaf de Middellandse Zee tot aan de huidige Jordaan, dat werd teruggebracht tot minder dan 20 procent van wat was toegezegd.
Toch zou Israël een model kunnen zijn voor natiestaten in de Levant, omdat het werd opgericht voor een volk met een gedeelde geschiedenis, traditie, inheemse afkomst en religie. Helaas kunnen alleen zij, in tegenstelling tot hun moslimburen, hun minderheidsburgers volledige rechten geven, omdat ze een democratie naar westers model hebben aangenomen. Dit sluit de mogelijkheid van autonomie voor de Palestijnen niet uit, tenzij hun voornaamste doel de eliminatie van de Joodse staat blijft.
In Jordanië installeerden de Britten een Hasjemitische koning van het Arabische schiereiland, maar zijn monarchie is niet inheems aan de Levant. Libanon, een andere kunstmatige constructie, werd aanvankelijk verondersteld christelijk te zijn in een alliantie met Frankrijk, maar is nu een mislukte staat als gevolg van demografische veranderingen die hebben geleid tot een sjiitische meerderheid die bondgenoot is van de hegemonie van de Islamitische Republiek Iran.
Ook Libanon zou verdeeld moeten zijn, maar de internationale en westerse machten zijn verblind door hun verkeerd begrepen historisch perspectief en denken dat Libanon, Syrië en Irak duizendjaar oude naties zijn, terwijl ze in feite minder dan een eeuw oud zijn.
Dit is allemaal niet optimaal, maar dit is de hand die de regio heeft gekregen. Het Midden-Oosten is al zo lang een hopeloze situatie dat er misschien een nieuwe, op etnische en religieuze realiteit gebaseerde regio nodig is om de schade te herstellen die koloniale belangen honderd jaar geleden hebben aangericht.
In Amerika is de slinger van het buitenlands beleid naar de isolationistische kant gedraaid, waardoor we het risico lopen een kans te missen om onze regionale belangen te bevorderen. We kunnen leren van de fouten die zijn gemaakt bij het opbouwen van een natie in Irak, terwijl we samenwerken met de mensen in de regio die onze bondgenoten willen zijn. Dit is de weg voorwaarts voor het buitenlands beleid van de VS.
De Syrische rebellen zouden er goed aan doen om te luisteren naar de songtekst van de rockband The Who, “Meet the new boss, same as the old boss. Onder een nieuwe regering zou Amerika het Midden-Oosten moeten helpen om een nieuw liedje te leren zingen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in The Hill op 27 december 2024.
Eric R. Mandel is directeur van het Middle East Political Information Network en senior veiligheidsredacteur voor het Jerusalem Report van de Jerusalem Post.
Bron: Time to rethink the borders of the Middle East map - MEPIN™