De betekenis van de naam "Israël

13 feb 2024

וַיֹּאמֶר לֹא יַעֲקֹב יֵאָמֵר עוֹד שִׁמְךָ כִּי אִם-יִשְׂרָאֵל כִּי-שָׂרִיתָ עִם-אֱלֹהִים וְעִם-אֲנָשִׁים וַתּוּכָל׃
Hij zei: "Je naam zal niet langer Ya'akov zijn, maar Yisraël, want je hebt gestreden met goddelijke en menselijke wezens, en je hebt gezegevierd."
Genesis 32:29

De nacht voor de ontmoeting met zijn broer Esau, na zoveel jaren van elkaar gescheiden te zijn geweest, worstelde een engel met Jakob. Nadat Jakob zijn kracht en veerkracht toonde door de aanval te overwinnen, zegende de engel Jakob en gaf hem een nieuwe naam - Israël. Dit vers, gesproken door de engel, is de eerste vermelding van de naam Israël in de hele Bijbel.

"Gedreven"?

De engel legde de betekenis van de naam uit: "want je hebt gestreden met God en met mensen, en je hebt gezegevierd." Wat betekent dit precies? Om de diepere betekenis van de naam "Israël" te begrijpen, moeten we zorgvuldig naar het Hebreeuws kijken.

Het werkwoord dat gebruikt wordt in de uitleg van de nieuwe naam is hier vertaald als "gestreden". Andere vertalingen hebben "gestreden", "geworsteld", "kracht getoond" en andere verwante termen. Het Hebreeuwse woord voor "je hebt gestreden" is sarita. Het achtervoegsel ta betekent "je hebt", de stam van het werkwoord is sar.

Het is fascinerend om te zien dat dit woord maar 3 keer als werkwoord voorkomt in de hele Bijbel. Hier, en nog twee keer in een passage van de profeet Hosea die gebeurtenissen uit het leven van Jakob beschrijft.

In de baarmoeder greep hij de hiel van zijn broer vast; als man worstelde hij met God. Hij worstelde met de engel en overwon hem; hij weende en smeekte om zijn gunst. - Hosea 12:3-4

Met andere woorden, de enige 3 keer dat dit werkwoord in de hele Bijbel wordt gebruikt, verwijst het naar de worsteling van Jakob met de engel in Genesis 32.

Een zeldzaam werkwoord, een gewoon zelfstandig naamwoord

Hoewel dit werkwoord maar 3 keer voorkomt in de Bijbel, is sar als zelfstandig naamwoord een heel gewoon woord, dat in meer dan 400 verzen voorkomt. De betekenis is altijd hetzelfde. Een sar is een prins of minister in bestuurlijke zin. Het verwijst naar iemand die politieke of bestuurlijke macht heeft, maar niet de hoogste autoriteit is. Een generaal van een leger wordt in de Bijbel een sar tzava (leger) genoemd. Een sar is ondergeschikt aan de koning. Hier is het eerste voorbeeld van het woord in de Bijbel:

En toen Farao's ambtenaren [sarei] haar zagen, prezen zij haar aan Farao, en zij werd in zijn paleis opgenomen. - Genesis 12:15

Samengevat: Terwijl sar als zelfstandig naamwoord een zeer veel voorkomend woord is in de Bijbel, komt de werkwoordsvorm van dit woord slechts 3 keer voor, en alleen in verwijzing naar Jakob. Gezien het feit dat er geen andere context is voor het gebruik van dit werkwoord die als vergelijking kan worden gebruikt, is het raadselachtig dat de vertalingen het weergeven als "worstelen" of "gestreden". Als dit de werkwoordsvorm is van het Hebreeuwse woord voor minister, ambtenaar of prins, dan lijkt de gangbare vertaling hier fout te zijn.

"Gestreden" of "gemachtigd"

Gebaseerd op het bovenstaande begrip van de stam van dit woord, zou ik een andere vertaling van ons vers willen voorstellen. Ik geloof dat het een nauwkeuriger begrip is van wat bedoeld wordt met Jakob's nieuwe naam, Israël.

"Hij zei: Er zal niet meer gezegd worden dat Jakob uw naam is, maar Israël, want u hebt macht gekregen bij God en bij de mensen, en u hebt gezegevierd."

Het is waar dat Jakob "worstelde" en "streed" in zijn strijd met de engel. Het is ook waar dat Jakob tot God bad om hulp toen Esau naderde met een leger van 400 man. Dat gezegd hebbende, geloof ik niet dat de naam "Israël" verwijst naar het feit dat Jakob worstelde. Het is bedoeld om te verwijzen naar het effect dat deze strijd op hem had.

Overwinnen geeft ons kracht

Wanneer mensen te maken krijgen met tegenslag en crisissituaties, ontdekken ze vaak tot nu toe onbekende sterke punten in zichzelf. Als ze deze nieuw ontdekte krachten effectief gebruiken om de crisis te overwinnen, komen ze er sterker uit dan voorheen. Dit is de letterlijke betekenis van "bekrachtigd" worden. Iemand die bekrachtigd is door een ervaring, heeft letterlijk krachten ontdekt die hij voorheen niet had.

Jakob begon zijn leven als een rustige "bewoner van tenten". (Gen. 25:23). Zijn broer Ezau was de jager en krijger. Daarna leefde hij met Laban als een gehoorzame en hardwerkende schoonzoon, zelfs toen hij herhaaldelijk door Laban werd bedrogen. Hij ontsnapte uit die situatie zonder Laban ooit te confronteren.

Nu zijn broer Ezau in aantocht is, gaat Jakob de confrontatie met deze engel aan. Hij vluchtte niet. Hij probeerde het conflict niet te vermijden. Hij bad tot God en ging de strijd aan. En hij won. Jakob bewees aan zichzelf en aan God dat hij kon vechten en winnen.

De missie van Israël in de wereld is om het kwaad te verslaan en het koninkrijk van God op deze aarde op te bouwen. Deze missie gaat niet alleen over geloof en ideeën. Het gaat vaak ook om daadwerkelijke strijd en gevecht in de echte wereld met echte gevaren. De uitspraak van de engel die Jakobs naam in Israël veranderde, leert ons over de innerlijke kracht van de natie Israël: "want je hebt macht gekregen bij God en bij de mensen, en je hebt gezegevierd."

Israël is gesterkt, geestelijk - bij God - en lichamelijk - bij mensen - en overwint.

De missie van Israël en allen die het geloof in de God van Israël delen, is om kracht te krijgen door onze strijd om het kwaad te overwinnen. God geeft ons geestelijk en materieel de kracht om deze taak te volbrengen.

Bron: The Meaning of the name “Israel” - The Israel Bible