Wat zullen de gevolgen zijn van het vertrek van Gantz uit de regering?

Caroline B. Glick - 11 juni 2024

Hij heeft zijn aanwezigheid in het oorlogskabinet niet gebruikt om de oorlogsinspanningen van Israël een impuls te geven, maar om ze tegen te houden. De regering zal stabieler zijn zonder hem.

Onvoorziene gebeurtenissen daargelaten, wordt verwacht dat oorlogskabinetslid en minister-zonder-portefeuille Benny Gantz zijn achtkoppige factie zaterdagavond uit de regering-Netanyahu zal zetten. Met zijn vertrek zullen de nationale noodregering en het oorlogskabinet, die afgelopen oktober werden gevormd nadat hij de krachten bundelde met Netanyahu, worden ontbonden.

Wat was de aanleiding voor het vertrek van Gantz? Komen er nieuwe verkiezingen aan? Hoe zal zijn beslissing het verloop van de oorlog beïnvloeden?

Twee krachten zijn verantwoordelijk voor de stap van Gantz: de regering Biden en de extreem-linkse, anti-regerings politieke campagnevoerders die in de volksmond bekend staan als de Kaplan-kracht. Gantz kwam in de regering als reactie op Amerikaanse druk en een oproep van extreem links om de regering van binnenuit te ondermijnen. Hij vertrekt onder druk van beide.

Zoals Politico donderdag meldde, is Biden's belangrijkste focus deze dagen om de oorlog zo snel mogelijk te beëindigen. Om dit doel te bereiken oefent hij druk uit op premier Benjamin Netanyahu om toe te geven aan de eisen van Hamas voor een permanent staakt-het-vuren.

"De president en zijn assistenten werken eraan om ervoor te zorgen dat Netanyahu de druk van alle kanten voelt," meldde het tijdschrift.

Het rapport legt uit dat Biden en zijn team niet alleen samenwerken met internationale actoren, maar ook met "Israëlische burgers en Netanyahu's politieke bondgenoten en vijanden".

De belangrijkste Israëlische burgers in kwestie zijn de diepbetaalde extreem-linkse politieke campagnevoerders die sinds 2019 protesten, rellen en andere directe actiecampagnes voeren om Netanyahu en politiek rechts van de macht te verdrijven. Sinds Netanyahu in december 2022 terugkeerde naar het premierschap, hebben de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Tony Blinken en andere hoge ambtenaren regelmatig ontmoetingen gehad met leiders van de Kaplan-kracht in Israël en in Washington.

Hoewel het vertrek van Gantz belangrijk is, is het geen verrassing. Toen hij enkele dagen na de invasie en slachting van Hamas op 7 oktober aankondigde dat hij zou dienen in een nationale noodregering, waren de meeste Israëli's opgelucht. Op een moment van nationaal gevaar geloofden de Israëli's dat het noodzakelijk was om de binnenlandse rancune te laten varen die het leven in Israël had gekenmerkt tijdens de 10 maanden durende opstand van de Kaplan-krachten die voorafging aan de invasie van Hamas.

Drie soorten eenheidsregeringen

In de loop van zijn geschiedenis heeft Israël drie soorten eenheidsregeringen gekend. In de weken voor de Zesdaagse Oorlog in juni 1967, toen Israël zich voorbereidde op de verwachte pan-Arabische invasie, nodigde toenmalig premier Levi Eshkol de toenmalige oppositieleider Menachem Begin uit om lid te worden van het kabinet. Het doel van de regering was om de wereld en het Israëlische publiek te laten zien dat het land op dat kritieke moment één was.

In de jaren 1980 vormden Labor en Likud een reeks regeringen van nationale eenheid omdat geen van de grote partijen in staat was om zelf een regering te vormen. De eerste regering Netanyahu-Gantz in 2020 werd om dezelfde reden gevormd.

In de jaren 2000 vormden zowel Ariel Sharon als Netanyahu regeringen met linkse partijen om de druk van de VS te verminderen om concessies te doen aan de Palestijnen of om geen actie te ondernemen tegen het kernwapenprogramma van Iran. Het idee was dat de linkse partijen in de coalitie het voor de regeringen onmogelijk zouden maken om de regering als "extreem rechts" te bestempelen of te demoniseren om sancties of ander vijandig beleid te rechtvaardigen.

Netanyahu had Gantz niet nodig om een regering te vormen. Zijn coalitie heeft een gezonde meerderheid van 64 zetels. Hoewel het publiek hunkerde naar een vertoning van eenheid, was het vanaf het begin duidelijk dat de deelname van Gantz aan de regering geen nationale consensus zou opleveren zoals de regering van Eshkol in 1967 dat deed.

Oppositieleider Yair Lapid weigerde toe te treden tot de regering omdat hij zei dat hij niet in een regering wilde zitten met de Religieuze Zionistische Partij of de Joodse Kracht Partij onder leiding van respectievelijk minister van Financiën Betzalel Smotrich en minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir. Gantz eiste de oprichting van het oorlogskabinet en stond erop dat Smotrich en Ben-Gvir niet zouden deelnemen aan de beraadslagingen.

Kortom, links ging akkoord om de macht te delen met Netanyahu, maar weigerde de legitimiteit van zijn coalitie of kiezers te aanvaarden.

De politieke situatie in Israël verkeerd begrepen

Net als in de jaren 2000 haalde Netanyahu Gantz na 7 oktober in zijn regering omdat hij hoopte dat de aanwezigheid van Gantz in het oorlogskabinet de druk van de VS op Israël zou verminderen om de oorlog te beëindigen zonder Hamas te verslaan en zonder de strategische dreiging in het noorden vanuit het door Hezbollah gecontroleerde Libanon succesvol te verminderen.

Uiteindelijk leverde Gantz deze goederen niet. Netanyahu's regering werd gedemoniseerd door de Verenigde Staten, de Verenigde Naties, Europa en de Westerse en Israëlische media als de "meest extreme regering in de Israëlische geschiedenis," voordat Gantz in de regering kwam, en het werd gedemoniseerd als de "meest extreme regering in de Israëlische geschiedenis," door dezelfde krachten nadat Gantz in de regering kwam.

Erger nog, de druk op "de meest extreme regering in de Israëlische geschiedenis" is tot ongekende hoogten gestegen met Gantz in de regering. Zoals Politico rapporteerde, hebben Biden en zijn team in de afgelopen maanden alle relevante internationale actoren gemobiliseerd om Netanyahu in de val te lokken met een "houdgreep" die hem geen andere optie zal laten dan te buigen voor hun doel om de oorlog te beëindigen zonder een Israëlische overwinning.

Daartoe heeft de regering direct en indirect groen licht gegeven voor een internationale campagne van delegitimering en demonisering van Israël, van de Verenigde Naties tot het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof, die zijn weerga niet kent. Het doel van deze acties ligt voor de hand: Netanyahu en zijn regering laten stoppen met hun zoektocht naar de overwinning op Hamas en een halt toeroepen aan de onverdraaglijke aanvallen van Hezbollah op Noord-Israël.

Alsof dat nog niet genoeg was, heeft Gantz, in overeenstemming met de gezamenlijke verwachtingen van de regering Biden en de Kaplan-krachten, zijn aanwezigheid in het oorlogskabinet niet gebruikt om de oorlogsinspanning van Israël een impuls te geven, maar om die inspanning tegen te houden. Het onophoudelijk lekken van de werkzaamheden van het oorlogskabinet naar de media door Gantz en zijn partner Gadi Eizenkot heeft de oorlogsinspanning ondermijnd door het publiek te demoraliseren en twijfel te zaaien over het vermogen van Israël om te winnen. Bovendien hebben Gantz en Eizenkot effectief gediend als Amerikaanse gevolmachtigden in het oorlogskabinet, door herhaaldelijk grote geplande offensieven te blokkeren of te vertragen in overeenstemming met de wensen van de VS.

Aangezien de aanwezigheid van Gantz in de regering geen nationale eenheid of politieke stabiliteit bracht, of zelfs maar enige internationale steun, zal zijn afwezigheid naar verwachting geen grote schokken veroorzaken voor de politieke stabiliteit of het internationale aanzien van Israël. Het is ook onwaarschijnlijk dat het doel van de regering Biden om de regering omver te werpen of Netanyahu te dwingen om te buigen voor de drukcampagne van Biden om de oorlog te beëindigen, bereikt wordt.

Waarom handelt de Amerikaanse regering dan zoals ze doet? Blijkbaar heeft ze de politieke situatie in Israël verkeerd begrepen. Sinds het aantreden van de regering Netanyahu heeft deze regering geweigerd om de "extreme leden" van zijn coalitie Ben-Gvir en Smotrich te ontmoeten. Ze hebben geweigerd om met de kiezers van Netanyahu te spreken en hebben er in plaats daarvan voor gekozen om hen te bestraffen en te demoniseren. Terwijl ze de meerderheid van de Israëli's boycot en hun gekozen vertegenwoordigers demoniseert, opereert deze regering in een echokamer die alleen de linkse Israëliërs hoort, die ergens tussen de 20% en 30% van de Israëli's uitmaken.

De sombere positie van links wordt bevestigd door consistente peilingen onder Israëli's sinds 7 oktober. Uit deze peilingen blijkt dat 70% van de Israëli's Netanyahu's doel van een totale overwinning steunt. Een peiling deze week van het Jerusalem Center for Public Affairs weerspiegelde de resultaten van opeenvolgende peilingen over de steun voor de zogenaamde "tweestatenoplossing", die de oprichting van een Palestijnse staat vereist. Ongeveer 69% van de Israëli's is tegen een Palestijnse staat - 79% van de Israëlische Joden is ertegen.

Blinken zal naar verluidt begin dez week in Israël aankomen en een ontmoeting hebben met Netanyahu. Als de ervaring een leidraad is, kan worden verwacht dat hij Gantz, Lapid en andere linkse politici zal ontmoeten. Hij zal waarschijnlijk ook opnieuw de leiders van de Kaplan-beweging ontmoeten, die vanaf het midden van de week massale protesten zullen organiseren in Jeruzalem en de Knesset zullen belegeren om wetgevers onder druk te zetten om de regering ten val te brengen.

Als hij aankomt, wordt Blinken geconfronteerd met een realiteit die hij niet had voorzien. In plaats van Israël te destabiliseren of de druk op Netanyahu te verhogen, zal de staatssecretaris een stabiele coalitie aantreffen die niet langer beperkt wordt door het veto van Gantz over militaire actie. De politieke invloed die Blinken en Biden hadden op Netanyahu zal verdwijnen.

Gezien de politieke realiteit ter plaatse en de feitelijke rol die Gantz sinds zijn toetreding in oktober in de regering heeft gespeeld, is het duidelijk dat de gevolgen van zijn vertrek tweeledig zijn. Ten eerste zal de regering zonder hem stabieler zijn dan met hem. En ten tweede zullen Netanyahu en zijn ministers zonder het veto van Gantz de vrijheid hebben om een koers naar de overwinning in de oorlog te varen.

Bron: What will be the impact of Gantz’s departure from the government? - JNS.org