Shelach - Jozua's bescherming

Door: Rabbi Pesach Wolicki 29 Juni 2024

Het hoofdverhaal in de Torah portie Shelach (Numeri 13:1-15:41) vertelt het verhaal van de zonde van de verspieders. De kinderen van Israël stuurden spionnen naar het land Kanaän om het land te verkennen en verslag uit te brengen aan het volk. De verspieders kwamen terug met een negatief rapport over het beloofde land. Ze boezemden het volk angst, paniek en wanhoop in.

Twee van de verspieders waren het daar niet mee eens. Kaleb en Jozua brachten een positief en bemoedigend verslag. Jozua was de belangrijkste discipel van Mozes en zijn uiteindelijke opvolger.

Voor het vertrek van de spionnen op hun missie worden hun namen genoemd. Jozua's naam staat vermeld als "Hoshe'a de zoon van Nun".(13:8) Aan het einde van de lijst zegt de Torah:

אֵלֶּה שְׁמוֹת הָאֲנָשִׁים אֲשֶׁר-שָׁלַח מֹשֶׁה לָתוּר אֶת-הָאָרֶץ וַיִּקְרָא מֹשֶׁה לְהוֹשֵׁעַ בִּן-נוּן יְהוֹשֻׁעַ׃
Dat waren de namen van de mannen die Moshe uitzond om het land te verkennen; maar Moshe veranderde de naam van Hoshea zoon van Nun in Yehoshua.
Numeri 13:16

(Voor de duur van dit onderwijs zullen we naar Jozua verwijzen met de Hebreeuwse uitspraak, Jehosjoea)

In dit vers wordt ons verteld dat Yehoshua's oorspronkelijke naam Hoshe'a was, en dat zijn naam door Mozes in Yehoshua werd veranderd. In de Bijbel is het veranderen van een naam door iemands meester niet uniek voor deze situatie. Bijvoorbeeld, in Genesis veranderde Farao Jozefs naam toen hij hem tot onderkoning over Egypte benoemde. (Gen. 41:45)

Het is belangrijk om op te merken dat naar Yehoshua al eerder in de Bijbel werd verwezen als Yehoshua, de naam die Mozes hem gaf (zie Ex. 17:9-14, 32:17, Num. 11:28). Dit leidt tot een voor de hand liggende vraag. Als Mozes zijn naam pas nu veranderde van Hoshe'a in Jehosjoea, bij het zenden van de verspieders, waarom werd hij dan al Jehosjoea genoemd in de eerdere passages die we noemden? Aan de andere kant, als Mozes de verandering op een eerder moment maakte, waarom wordt de naamsverandering nu pas genoemd?

Een aantal traditionele commentaren beweren dat de naamsverandering hier plaatsvond, op het moment van het zenden van de verspieders. Volgens deze benadering wordt Jehosjoea eerder in de Tora bij deze naam genoemd, als verwijzing naar hoe hij in de toekomst gekend zou worden. Hier zit enige logica in. Jozua zou immers een centrale rol spelen in het Bijbelse verhaal over de intocht en de verovering van het land. Het is logisch om zijn naam consistent te houden in alle verhalen over hem. Volgens deze redenering wordt hij hier in de lijst van de verspieders Hoshe'a genoemd om de naamsverandering in de juiste context te presenteren, op het moment dat de verandering plaatsvond.

Ongeacht wanneer de feitelijke verandering van zijn naam plaatsvond, blijft de vraag. Wat is het verband tussen deze naamsverandering en het zenden van de verspieders dat de vermelding ervan hier in Numeri 13 rechtvaardigt?

De Talmoed (Sotah 34b) geeft het volgende commentaar:

Mozes bad voor hem [zeggende] 'Moge de Heer [Jah] je behoeden voor de raad van de verspieders.'

De Talmoed maakt een woordspeling met de tweeletterige naam van God, Yah, en het verschil in spelling tussen de twee namen Hoshe'a en Yehoshua. In het Hebreeuws is het verschil tussen de twee namen slechts één letter. Hoshe'a bestaat uit vier letters - heh, vav, shin en ayin. Yehoshua is dezelfde vier letters met een yud toegevoegd aan het begin. De eerste twee letters in Jehosjoea zijn joed en heh - hetzelfde als de tweeletterige naam van God, Jah.

הושע Hosjé'a

יהושי Yehoshua

Een tweede aspect van deze woordspeling is dat de naam Hoshe'a 'redden' betekent. Yehoshua betekent 'God redt', waarbij de yud aan het begin verwijst naar God.

Deze woordspeling/gebed van Mozes is eigenaardig. Als er slechts een enkele letter joed werd toegevoegd aan de vierletterige naam Hoshe'a, en niet een volledige naam van God, waarom suggereert de Talmoed dan dat Mozes de naam Jah aanriep? Gods meest gebruikelijke naam YHVH begint ook met yud. Als alleen de letter joed was toegevoegd, waarom suggereerden de wijzen van de Talmoed dan niet "Moge de Heer (d.w.z. YHVH) je redden ..." als het gebed van Mozes? Waarom kiezen de wijzen de naam Yah uit in het gebed voor Yehoshua om gered te worden van het negatieve verslag van de verspieders?

Deze tweeletterige naam voor God komt slechts twee keer voor in de Torah. De eerste is in het lied dat de kinderen van Israël zongen op het moment van de splitsing van de Rode Zee.

"De kracht en vergelding van Jah was de oorzaak van mijn bevrijding. Dit is mijn God en ik zal Hem verheerlijken; de God van mijn vader en ik zal Hem verheffen." (Exodus 15:2)

De tweede verschijning van Jah verschijnt kort na de eerste, vlak na de oorlog met Amalek die de Kinderen van Israël niet lang na het splijten van de zee had aangevallen.

"De Heer zei tegen Mozes: 'Schrijf dit als een herinnering in het boek, en herhaal het in de oren van Jehosjoea, want Ik zal de herinnering aan Amalek helemaal uitwissen van onder de hemel.'' Mozes bouwde een altaar en noemde het de Heer is mijn Banier. Hij zei: 'Want de hand is op de troon van Jah: de Heer voert oorlog tegen Amalek van generatie op generatie." (Exodus 17:14-16)

Let op de vermelding van Yehoshua samen met de tweede keer dat Yah wordt gebruikt. Jehosjoea was degene die de strijd tegen Amalek leidde.

Als we naar deze twee passages kijken, de enige twee keer dat de naam Jah in de Torah wordt gebruikt, zien we een duidelijk verband. In beide passages is de context de nederlaag van, of strijd tegen, de vijanden van Israël. Het eerste vers, uit het lied bij de Rode Zee, verwijst naar de nederlaag van de Egyptenaren, het tweede verwijst naar de eeuwigdurende oorlog met Amalek, de aartsvijand van Israël.

Het is interessant dat de 1e-eeuwse Aramese vertaler van de Tora, Onkelos, Jah vertaalt als "vrees voor God" [d'chila Hashem] in de eerste verwijzing en als "vrees voor Zijn aanwezigheid" [d'chila di'shchinteih] in de tweede. Het lijkt erop dat voor Onkelos deze naam van God, Yah, de ontzagwekkende God aanduidt die de vijanden van Israël angst inboezemt.

In het licht van het bovenstaande wil ik twee manieren voorstellen om te begrijpen wat de wijzen van de Talmoed bedoelden in hun commentaar over de verandering van Hoshe'a in Jehosjoea.

De vertaling van Onkelos suggereert dat de naam Yah angst voor God betekent. Als we dit in het gebed van Mozes lezen dat in de Talmoed wordt gesuggereerd, dan bad Mozes voor Jehosjoea om een extra dosis angst voor God te hebben. Godsvrees zou Jehosjoea ervan weerhouden om iets anders dan een gloedvol verslag over Gods uitverkoren land te brengen. Immers, als God het heeft gekozen, hoe kan er dan iets mis mee zijn?

Een tweede benadering zou zijn om de naam Yah in zijn volledige betekenis en context te bekijken. Jehosjoea was degene die de strijd tegen Amalek leidde. Aan het einde van die oorlog lezen we:

וַיַּחֲלֹשׁ יְהוֹשֻׁעַ אֶת-עֲמָלֵק וְאֶת-עַמּוֹ לְפִי-חָרֶב׃
En Jehosjoea overrompelde het volk van Amalek met het zwaard.
Exodus 17:13

Jehosjoea was iemand die de overwinning op de vijanden van Israël had geproefd. Hij had de angst in de ogen van Amalek gezien. Hij had wraak op hen genomen. Tot op zekere hoogte, als gevolg van deze ervaring, bezat Jehosjoea het kenmerk van Jah.

Het geschil tussen Jehosjoea en Kaleb en de andere verspieders draaide om de vraag of de kinderen van Israël wel of niet het vermogen hadden om de Kanaänitische volken die in het land woonden te verslaan.

"Wij zijn in het land gekomen waarheen u ons hebt gezonden en voorwaar, het vloeit van melk en honing en dit is zijn vrucht. Maar het volk is machtig, zij die het land bewonen, en de steden zijn tot het uiterste versterkt, en wij zagen daar ook het nageslacht van de reus. Amalek woont in het zuidelijke deel van het land, de Hethieten, Jebusieten en Emorieten wonen in de bergen en de Kanaänieten wonen bij de zee en naast de Jordaan."

Kaleb bracht het volk tot zwijgen bij Mozes en hij zei: "Wij kunnen zeker optrekken [naar het land] en wij zullen het bezitten want wij zijn zeker in staat om het te overwinnen. Maar de mannen die met hem optrokken zeiden: 'Wij zijn niet in staat om tegen het volk op te trekken, want zij zijn machtiger dan wij." - Numeri 13:27-31

Simpel gezegd, de verspieders zagen machtige naties - ze zagen Amalek - en ze waren bang. Jehosjoea en Kaleb waren niet bang.

Hier is hun verslag:

"Het land waar we doorheen zijn getrokken om te verkennen; het land is zeer, zeer goed. Als de Heer ons wil, zal Hij ons in dit land brengen en het aan ons geven, een land dat vloeit van melk en honing. Maar kom niet in opstand tegen de Heer en wees niet bang voor het volk van het land, want zij zijn [als] ons brood, hun bescherming is van hen verwijderd en de Heer is met ons; wees niet bang voor hen." - Numeri 14:7-9

Voor Jehosjoea, de overwinnaar over Amalek, is angst voor de naties onzin. Wat Jehosjoea verlost van de angst voor de naties - de angst die de andere verspieders voelden - was de macht van Jah, die Goddelijke macht over de vijanden van Israël, de angst voor God, die Jehosjoea zelf had ervaren in de overwinning op Amalek. En het was de vrees voor God die Jehosjoea ervan weerhield om de Kanaänitische volken te vrezen.

Vandaag de dag zijn er, net als toen, naties die proberen te voorkomen dat de Israëlische natie het land bezit. We moeten het voorbeeld van Jehosjoea en Kaleb volgen, die ons leerden dat waar angst voor God is, er niets anders te vrezen valt.

Het toestaan van een Palestijnse terreurstaat in het hart van Israël zou de Joodse staat vernietigen.

Keep God's Land is toegewijd aan het versterken en verdedigen van Israëls recht op zijn bijbelse hartland, met als uiteindelijk doel Israëlische soevereiniteit over Judea en Samaria. Leer vandaag nog meer over deze ongelooflijke missie!

[Onze Jehosjoea versloeg niet alleen Amalek maar is overwinnaar over de geestelijke macht achter Amalek, Satan. wj]

Rabbijn Pesach Wolicki is de uitvoerend directeur van Israel365 Action en de auteur van Verzen voor Sion en Beker van verlossing: Een krachtige reis door de lofpsalmen van koning David. Rabbi Wolicki is de gastheer van Eyes on Israel op Real America's Voice Network. Hij levert regelmatig bijdragen aan Israel365news.com en The Jerusalem Post.

Bron: Shelach – Joshua’s Protection – The Israel Bible