(Automatische vertaling, onbewerkt)

Terwijl Democraten het Amerikaanse Hooggerechtshof aanvallen, dringt politiek rechts in Israël aan op een revisie - Zijn deze trends vergelijkbaar?

Experts gaan in op de overeenkomsten en verschillen tussen de rechtssystemen in beide landen en de groeiende roep om ze te veranderen.

Tal Heinrich | 7 juli 2023

Rechters van het Amerikaanse Hooggerechtshof poseren voor hun groepsportret bij het Hooggerechtshof in Washington, D.C., 7 oktober 2022. Zittend (L-R): Justices Sonia Sotomayor, Clarence Thomas, Chief Justice John G. Roberts, Jr., Samuel A. Alito, Jr. en Elena Kagan. Staand (L-R): Rechters Amy Coney Barrett, Neil M. Gorsuch, Brett M. Kavanaugh en Ketanji Brown Jackson. (Foto: REUTERS/Evelyn Hockstein/File Photo)

Teleurgesteld door de laatste uitspraken over Roe v. Wade, positieve actie op de universiteit, schulden van studenten en in de zaak van een christelijke webdesigner, hebben Democraten hun aanvallen op het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten hernieuwd. Sommige wetgevers roepen op tot een termijnlimiet van 18 jaar voor rechters, terwijl anderen pleiten voor een uitbreiding van het hof.

Ondertussen is het in Israël politiek rechts dat aandringt op een revisie van het rechtssysteem. De regering van premier Benjamin Netanyahu zet vaart achter een controversiële justitiële hervorming die al meer dan 27 weken te kampen heeft met hevige protesten van het publiek. In Israël is het politiek links dat streeft naar het behoud van het huidige systeem.

De Amerikaanse senator Bernie Sanders (I-VT) tweette vorige week: "Als rechtse rechters van het Hooggerechtshof openbaar beleid willen maken, moeten ze naar mijn mening het Hooggerechtshof verlaten en zich kandidaat stellen voor een politieke functie."

Dat is het soort tweets dat je kunt vinden van rechtse wetgevers en politici in Israël, die het Hooggerechtshof beschuldigen van een activistische, interventionistische aanpak.

De Amerikaanse senator Marsha Blackburn (R-TN) schreef: "Links demoniseert het Hooggerechtshof op een gevaarlijke manier, alleen maar omdat ze het niet eens zijn met zijn beslissingen."

Dat is een argument dat links in Israël vaak gebruikt tegen rechts.

Maar, afgezien van de tegengestelde politieke loyaliteit, zijn deze twee trends enigszins vergelijkbaar?

Prof. Alan Dershowitz, een expert op het gebied van constitutioneel recht, vertelde aan ALL ISRAEL NEWS dat elk democratisch land een conflict heeft met een elitair hof. Hij benadrukte dat in beide landen "vooral de extremisten ontevreden zijn".

"Ze willen het op hun manier en ze willen het vandaag op hun manier," voegde hij eraan toe. "Beide extreme kanten willen hun zin krijgen en de slachtoffers zouden het Amerikaanse volk en het Israëlische volk zijn die echt hebben geprofiteerd van een sterk Hooggerechtshof in beide landen."

Dershowitz is van mening dat "rechtbanken niet geacht worden de wil van het volk te weerspiegelen. Ze worden verondersteld de democratie te controleren, niet er deel van uit te maken."

Volgens hem is het Amerikaanse systeem "kapot", terwijl het Israëlische "goed werkt". Desondanks benadrukte Dershowitz dat beide partijen in Israël "een beetje compromissen moeten sluiten" en tot een brede consensus moeten komen. Hij is het eens met het idee dat de status-quo in Israël niet langer houdbaar is.

Israëli's die tegen de gerechtelijke hervorming van de regering zijn, beroepen zich in hun argumenten vaak op het Amerikaanse systeem. Aan de ene kant beweren ze dat politieke benoemingen van rechters zoals in de VS een slecht idee zijn. Aan de andere kant zeggen ze dat de harde pil geslikt kan worden, zolang het gepaard gaat met de macht van een grondwet en twee huizen van het Congres zoals in de Verenigde Staten.

Maar zouden Amerikaanse Democraten het Israëlische systeem kunnen "slikken", waarin volksvertegenwoordigers weinig inspraak hebben in de selectie van rechters?

Sagi Barmak, directeur van het Adam Smith Program for Advanced Study in Philosophy, Politics and Economics aan het Argaman Institute, is ervan overtuigd dat het antwoord nee is.

"Democraten in de VS zouden geschokt zijn door de gedachte dat conservatieve rechters, die de meerderheid van het hof vormen, een veto zouden moeten krijgen bij de benoeming van nieuwe rechters," schreef Barmak op Twitter.

In een artikel voor de conservatieve Israëlische website "Mida," merkte hij op: "Dat de conservatieven vasthouden aan het principe van juridische terughoudendheid is helemaal niet verrassend, noch in Israël, noch in de Verenigde Staten. In beide landen was het juridisch activisme uiteindelijk het resultaat van de overreaching van liberale elites, die een wereldbeeld wilden bevorderen dat ze niet via de parlementen konden bevorderen."

Volgens Barmak zijn de verschillen tussen politiek links en rechts in Israël en de VS, wat betreft hun benadering van de rechtbanken, ook niet verrassend gezien de verschillende bestuurssystemen.

"Anders dan in Israël is er in de VS een grondwet," merkte hij op. "Wanneer de SCOTUS een uitspraak doet die de wetgeving van het Congres ongedaan maakt, wordt de wil van de wetgever niet verwisseld met de wil van de rechters. Het hof beschermt eerder een solide meerderheid van de bevolking die haar wil in een grondwet heeft vastgelegd tegen een kleine, tijdelijke meerderheid die haar autoriteit overschrijdt."

In Israël zijn de basiswetten van de natie geen grondwet, legt Barmak uit.

"Het Israëlische Hooggerechtshof - en niet het publiek - is degene die deze basiswetten een status heeft gegeven van waaruit rechterlijke toetsing wordt toegepast. Daarom is rechterlijke toetsing in Israël ongegrond."

"Bovendien impliceert het Israëlische Hooggerechtshof dat het de bevoegdheid heeft om niet alleen de gewone wetgeving te herzien, maar ook de Basiswetten zelf. Het equivalent hiervan in de VS zou een Hooggerechtshof zijn dat niet de wetgeving van het Congres toetst, maar de artikelen van de grondwet."

Ter vergelijking heeft Kobby Barda - een fellow van de Chaikin Chair in Geostrategy aan de Universiteit van Haifa - de aandacht van zijn Israëlische volgers op Twitter gevestigd op een video van de progressieve vertegenwoordiger Jamaal Bowman (D-NY).

"Het Hooggerechtshof is er duidelijk niet om voor het Amerikaanse volk te werken," zei het congreslid. "Het Hooggerechtshof is er om oligarchen te dienen... miljardairs... grote bedrijven... blanke suprematie... blank patriarchaat en nativisme."

Barda trok een lijn tussen de grieven van Bowman en die van rechts in Israël.

"Ik raad aan om goed te kijken naar de opkomende trend hier - een aanval van Amerikaanse Democraten op het Hooggerechtshof. Het lijkt op een gesynchroniseerd progressief orkest, vergelijkbaar met hoe de Israëlische rechtervleugel het Hooggerechtshof aanvalt en belangrijke grondwetswijzigingen nastreeft met precies dezelfde retoriek, maar dan van de andere kant," schreef hij.

Barda voegde eraan toe: "Als we kijken naar het Israëlische politieke landschap, dan spreken rechtse bewegingen ook over de noodzaak van hervorming van de rechterlijke macht, door te beweren dat er op dit moment geen Joden van Mizrahi afkomst (Sefardische Joden) in de rechtbank zitten en dat het vooral Ashkenazische elites bedient."

"In de politiek liggen extreem links en extreem rechts niet op een rechte lijn, maar opereren ze in een cirkel. Als je ver genoeg van zowel rechts als links gaat, komen de twee lijnen uiteindelijk samen - het nationaalsocialisme," citeerde Barda het tv-programma "Peaky Blinders" (Netflix), seizoen 6, aflevering 2.

Het bashen van de laatste beslissingen van het Hooggerechtshof door Democraten - inclusief door de Amerikaanse president Joe Biden zelf - wordt nauwlettend in de gaten gehouden in Israël. Een van de redenen is de scherpe kritiek in Washington op de gerechtelijke hervorming van de Israëlische regering. De rechtse partijen wijzen op wat zij zien als een linkse dubbele standaard.

"Ik kijk naar de juridische experts die verbijsterd waren over de justitiële hervorming in Israël, maar vandaag zijn ze geschokt door een beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof, en nu eisen ze termijnbeperkingen en willen ze het hof inpakken met extra rechters om hun macht te verwateren. Verbazingwekkende hypocrisie," tweette Joel Petlin, de directeur van het Kiryas Joel School District in Orange County, NY en een medewerker van verschillende publicaties.

Niet zonder reden werd zijn tweet door velen in Israël gedeeld.