www.wimjongman.nl
Archeologische opgraving in het fort Hyrcania vanuit de lucht gezien. (Met dank aan)
Unieke Byzantijnse psalminscriptie in nieuwtestamentisch Grieks ontdekt in woestijn van Judea
Eerste georganiseerde opgraving in de ruïnes van Hyrcania werpt licht op de afschrikwekkende vesting van koning Herodes, waar een kleine 5e-eeuwse kloostergemeenschap de regimewisselingen in de regio afwachtte.
Door Gavriel Fiske - 27 september 2023
Een zeldzame inscriptie die een deel van Psalm 86 parafraseert in het Grieks dat gebruikt wordt in het Nieuwe Testament, is opgegraven door een team van archeologen van de Hebreeuwse Universiteit die werken in de vesting Hyrcania, een bouwwerk uit het Tweede Tempel-tijdperk op een afgelegen heuveltop in de woestijn van Judea, ongeveer 17 kilometer ten zuidoosten van Jeruzalem.
De Koine Griekse inscriptie werd in rood geschilderd gevonden, onder een kruis, op de zijkant van een grote bouwsteen en luidt: "Jezus Christus, bewaak mij, want ik ben arm en behoeftig. Bewaak mijn leven, want ik ben u trouw." In de originele Hebreeuwse psalm, bekend als "Een gebed van David", luidt het eerste gedeelte: "Hoor mij, Heer, en antwoord mij."
Een gemeenschap van Byzantijnse christelijke monniken die in de 5e eeuw CE werd gesticht is waarschijnlijk verantwoordelijk voor de aangepaste Psalm 86 inscriptie. Dr. Avner Ecker van de Bar-Ilan Universiteit, die hielp bij het ontcijferen van de inscriptie, merkte op dat het schrift kleine grammaticale fouten bevat, wat erop wijst dat "de priester geen moedertaalspreker van het Grieks was, maar waarschijnlijk iemand uit de regio die was opgegroeid met het spreken van een Semitische taal".
De opgraving in 2023 in Hyrcania werd geleid door Dr. Oren Gutfeld en Michal Haber van de Hebreeuwse Universiteit, in samenwerking met Carson-Newman University (Tennessee) en American Veterans Archaeological Recovery, een programma dat archeologie gebruikt om veteranen van het Amerikaanse leger te helpen bij de overgang naar het burgerleven.
Naast de psalmbewerking werd in de buurt een soortgelijke inscriptie gevonden, die nog geanalyseerd moet worden. Dit zijn waarschijnlijk de enige Koine Griekse psalminscripties die ooit op steen zijn gevonden, in plaats van op perkament of andere materialen, merkten de archeologen op.
De proefopgraving, die eerder dit jaar plaatsvond, was de eerste "methodologische, academische archeologische opgraving" op de site, aldus de universiteit. Voorheen werd de site een paar keer kort bezocht door Europese archeologen, voor het laatst in de jaren 1950 toen een Belgische archeoloog, nadat hij door Bedoeïenen naar de site was geleid, een schat aan papyrusdocumenten ontdekte. Het gebied werd destijds gecontroleerd door Jordanië.
De archeologische opgraving van 2023 in het Hyrcania Fort. (Met dank aan)
Het Hyrcania Fort dateert uit de Hasmoneese dynastie (2e tot 1e eeuw v. Chr.) en ligt bovenop een heuvel van 200 meter die werd afgevlakt om plaats te bieden aan de gebouwen, die deel uitmaken van een reeks woestijnforten op heuveltoppen. Later breidde koning Herodes het fort sterk uit en renoveerde het, net zoals hij deed met de bekendere sites Masada en Herodium.
Inscriptie in Koine Grieks uit het Boek der Psalmen, gevonden in de vesting Hyrcania in de woestijn van Judea. (Met dank aan)
Na de dood van Herodes in 4 n.Chr. raakte Hyrcania in onbruik, totdat er aan het einde van de 5e eeuw n.Chr. een klein Byzantijns christelijk klooster werd gesticht. Dit klooster, Kastellion of "Klein Kasteel" in het Grieks, overleefde de latere islamitische verovering van het gebied rond 635 v. Chr. en bleef in gebruik tot het begin van de 9e eeuw.
Sindsdien is de site verlaten en ligt grotendeels in puin, met afbrokkelende kloostergebouwen bovenop de oude Herodiaanse en Hasmoneese structuren.
Bij de opgraving werd ook een kleine gouden ring gevonden, ongeveer 1 centimeter in diameter, met daarop een turkooizen steen met de Arabische inscriptie "Mashallah" (God heeft het gewild). Gebaseerd op het schrift werd de ring gedateerd op het Umayyad kalifaat (7e tot 8e eeuw n.Chr.), na de islamitische verovering van het gebied, en werd hij mogelijk gebruikt als zegel. De turkoois zelf kwam waarschijnlijk uit Perzië.
Een 'Indiana Jones' moment
Gutfeld, een van de hoofdarcheologen, heeft een lange geschiedenis op de vindplaats. In 2000 begon hij tijdens een "Indiana Jones" moment twee "raadselachtige tunnels" te onderzoeken die aan de voet van de heuvel waren gevonden, vertelde hij aan The Times of Israel. Deze "volledig door mensen gemaakte," getrapte tunnels hellen naar beneden tot een diepte van 120 en 80 meter, maar lopen dan beide dood.
Ze werden voor het eerst ontdekt door een Britse geleerde in 1960, maar hij was niet in staat om ze uit te graven en werd gedwongen om zijn verkenningen te stoppen vanwege de weersomstandigheden, zei Gutfeld. Zijn eigen inspanningen na 2000 leverden enkele kleine artefacten uit de Eerste Tempel op, maar hoe en waarom de tunnels werden gebouwd blijft onzeker.
Eén van de tunnels uit het Herodiaanse tijdperk die gevonden zijn aan de voet van de Hyrcania site. (Oren Gutfeld)
Michal Haber, de andere archeoloog van de Hebreeuwse Universiteit die de opgraving leidde, merkte op dat het bekend is dat Koning Herodes zijn vijanden, "echte of denkbeeldige", in Hyrcania gevangen zette. Eén van de theorieën is dat de tunnels een "slavenarbeid" project waren dat niet afgemaakt werd, of ondernomen werd als een vorm van Sisyfus straf om de gevangenen bezig te houden, zei ze.
Gutfeld "keerde rond 2015, 2016 terug" voor verder onderzoek en vond de plek bovenop de heuvel "ongerept". Het was dit bezoek dat de aanzet gaf tot de huidige georganiseerde verkenningen, waarvan hij zei dat ze in eerdere jaren niet mogelijk waren geweest vanwege logistieke problemen in verband met de afgelegen ligging van de site op de Westelijke Jordaanoever. Een volgende opgraving, die ongeveer vier weken zal duren, is gepland voor begin 2024.
De site bevat ook Herodiaanse en Byzantijnse graven, maar die werden "lang geleden systematisch geplunderd," legde Gurfeld uit. Het grootste deel van het fort, dat grotendeels uit ruïnes bestaat, blijft echter vrij onaangeroerd. De ontoegankelijkheid en het sombere klimaat van Hyrcania - het ligt in de diepe woestijn zonder water in de buurt - hebben waarschijnlijk geholpen om de meeste plunderaars op afstand te houden.
Kleine ring van goud en turkoois, met de Arabische inscriptie 'Mashallah' (God wil het), gevonden op de site van het fort Hyrcania in de woestijn van Judea tijdens opgravingen in 2023. (Met dank aan)
De Israëlische Autoriteit voor Oudheden heeft, in samenwerking met het Burgerlijk Bestuur van Judea en Samaria, de afgelopen jaren een ambitieus project gelanceerd om de talloze archeologische vindplaatsen in de Judeawoestijn in kaart te brengen, te onderzoeken en veilig te stellen. Het Hyrcania Fort valt onder deze noemer.
"We zijn ons ervan bewust dat onze opgravingen de aandacht zullen trekken van plunderaars. Het probleem is hardnekkig; het was er al voor ons en zal waarschijnlijk ook na ons doorgaan, wat de noodzaak van academische opgravingen onderstreept - vooral op zo'n gevoelige plek als Hyrcania, hoewel dit slechts één voorbeeld is. We proberen gewoon een paar stappen voor te blijven," zeiden Haber en Gutfield in een verklaring.