Israël heeft een nieuwe aanpak nodig tegen Hezbollah in Libanon

Dr. Omer Dostri - 10.09.2023

Dr. Dostri is gespecialiseerd in strategie en Israëlische nationale veiligheid.

De toegenomen stoutmoedigheid van Hezbollah lijkt voort te komen uit de gestage erosie van de Israëlische afschrikking. Jeruzalem moet zijn strategie in Libanon veranderen in de richting van een geleidelijke en gecontroleerde escalatie.

De resolutie van de VN-Veiligheidsraad van 31 augustus om het mandaat van de VN-troepenmacht in Libanon (UNIFIL) te verlengen werd gepresenteerd als een belangrijke diplomatieke prestatie voor Israël. Israël was blij met een bepaling in het mandaat dat aan de VN-vredestroepen werd verleend die de onbeperkte bewegingsvrijheid uitbreidde naar heel Zuid-Libanon (en niet beperkte tot alleen het grensgebied). Bovendien kreeg UNIFIL toestemming om verrassingspatrouilles uit te voeren in heel Zuid-Libanon.

Het besluit van de VN-Veiligheidsraad bevat een vage verwijzing naar de noodzaak voor UNIFIL om te coördineren met het Libanese leger, zelfs als onafhankelijke patrouilles zijn toegestaan. Dat geeft het Libanese leger en Hezbollah een voorwendsel om UNIFIL-patrouilles te dwarsbomen.

Afgezien van de formulering van de resolutie is het onrealistisch om te verwachten dat UNIFIL tegen de wensen van Hezbollah in zal handelen. Het is onwaarschijnlijk dat de vredestroepen de belangen van Israël in Zuid-Libanon zullen behartigen. De geschiedenis leert dat UNIFIL terugkrabbelt wanneer het wordt geconfronteerd met verzet van Hezbollah. Ondanks het feit dat UNIFIL de bevoegdheid heeft gekregen om wapensmokkel naar Libanon vanuit Syrië te voorkomen, is er niet één geval van een geregistreerde succesvolle preventie. UNIFIL is sinds 1978 in Zuid-Libanon gestationeerd, maar Hezbollah heeft zich versterkt en meer dan 200.000 raketten en raketten verzameld. Daarom kan Israël voor zijn veiligheid niet vertrouwen op externe krachten. Onveranderlijk heeft de VN-macht nooit effectief vijandige activiteiten tegen Israël in welke arena dan ook voorkomen.

De goedkeuring van het UNIFIL-mandaat door de VN-Veiligheidsraad komt op een moment van aanhoudende spanningen aan Israëls noordgrens. Sinds het begin van 2023 heeft Hezbollah Israël herhaaldelijk geprovoceerd. Op 13 maart liet een Libanese terrorist, mogelijk handelend namens of met medeweten van Hezbollah, een bermbom ontploffen nabij het knooppunt Megiddo. Daarbij raakte een burger ernstig gewond. Op 6 april vuurden Hamas-operaties vanuit Libanon 34 raketten af in West-Galilea, samen met raketten die gericht waren op Metula, met aanwijzingen van op zijn minst stilzwijgende goedkeuring van Hezbollah. Zelfs als Hezbollah deze operaties niet direct orkestreerde of goedkeurde, is het redelijk om aan te nemen dat ze ervan op de hoogte waren, gezien hun totale controle over Zuid-Libanon.

Op 6 juli werd een antitankraket afgevuurd op Israëlisch grondgebied, waarop Israël artillerievuur afvuurde op de lanceerplaats. Op 21 juni zette Hezbollah twee tenten op met gewapende agenten op Israëlisch grondgebied en zij deden herhaalde pogingen om het grenshek te doorbreken. Op 12 juli bijvoorbeeld probeerden Hezbollah-agenten het grenshek te doorbreken, maar zij werden afgeweerd door verdovingsgranaten van de IDF, waardoor drie Hezbollah-leden gewond raakten. Op dezelfde dag viel Hezbollah bewakingscamera's aan rond het Fatma-hek bij Metula, waarbij er zelfs een werd gestolen. Deze incidenten werden nog verergerd door talrijke botsingen en overschrijdingen van de blauwe lijn door individuen die zich voordeden als "boeren" en "vluchtelingen".

De toegenomen moed van Hezbollah lijkt voort te komen uit de gestage erosie van de Israëlische afschrikking. Aanvankelijk ondertekende Israël een zeegrensovereenkomst met Libanon op 27 oktober 2022, als reactie op dreigementen van Hezbollah om militaire actie te ondernemen als Israël zou beginnen met de productie uit het Karish-gasveld zonder de overeenkomst met Libanon te ondertekenen.

Tegelijkertijd stuurde Hezbollah op 2 juli 2022 drie drones naar een Israëlisch gasplatform. De overeenkomst goedkeuren terwijl Hezbollah dreigementen uitte, bleek een vergissing. Deze dreigementen en acties van Hezbollah versterkten haar invloed in Libanon, zelfs bij de tegenstanders van de terroristische organisatie. In Libanon werd Israël afgeschilderd als capitulerend voor de dreigementen van Hezbollah. Bovendien rechtvaardigde de Israëlische regering haar beslissing om de overeenkomst te ondertekenen door te verwijzen naar de wens om een breed conflict met Hezbollah af te wenden.

Bovendien heeft Israël het afgelopen jaar niet gereageerd op de meeste provocaties van Hezbollah, waaronder het bezetten van een tent op Israëlisch soeverein grondgebied. Deze Israëlische terughoudendheid heeft de afschrikking tegen Hezbollah verder verzwakt en de organisatie aangemoedigd.

De beheersingsreactie in Libanon beëindigen

Israël is niet geneigd om de spanning in de noordelijke regio te laten escaleren en een grootschalig militair conflict met Hezbollah aan te gaan. Israël staat voor dringendere politieke en veiligheidsuitdagingen, waaronder het aanpakken van de interne verdeeldheid binnen de Israëlische samenleving en de IDF, het aanhalen van de banden met Saoedi-Arabië, het bevorderen van de Abraham Akkoorden en, in het bijzonder, het tegengaan van de Iraanse dreiging, waaronder een stilzwijgende nucleaire overeenkomst tussen de Verenigde Staten en Iran.

Niettemin moet Israël zijn afschrikking tegen Hezbollah versterken. Daarom moet Israël zijn aanpak in Libanon veranderen in de richting van geleidelijke en gecontroleerde escalatie. In de beginfase moet Israël weloverwogen militaire maatregelen nemen die geen oorlog inhouden, vergelijkbaar met de Israëlische campagne tussen de oorlogen in Syrië en andere delen van het Midden-Oosten. Israëlische militaire actie in Libanon moet stapsgewijs worden geïmplementeerd, gericht op doelen van "lage waarde" voordat wordt overgegaan op doelen van meer strategisch belang, terwijl een hoge mate van dubbelzinnigheid en plausibele ontkenning wordt gehandhaafd.

Heimelijke militaire operaties zouden de kans op een vergeldingsreactie van Hezbollah kunnen verkleinen. Dat zou Hezbollah kunnen dwingen tot een nieuwe vergelijking die, na verloop van tijd, de capaciteiten van de sjiitische terreurgroep stapsgewijs zal uithollen en de Israëlische afschrikking zal versterken.

Er kan redelijkerwijs worden aangenomen dat Hezbollah momenteel geen oorlog met Israël wil om verschillende dwingende redenen. De Hezbollah richt zich in de eerste plaats op de binnenlandse aangelegenheden van Libanon, voornamelijk als gevolg van de ernstige politieke en economische onrust die het land in zijn greep houdt. Binnen de sjiitische organisatie worden aanzienlijke inspanningen geleverd om in Libanon een presidentskandidaat te steunen die op één lijn ligt met het sjiitische kamp, dat de steun geniet van Iran. Hierbij zijn prominente wereldspelers als Frankrijk en de Verenigde Staten en regionale grootmachten als Saoedi-Arabië betrokken. Hezbollah wil waarschijnlijk niet de indruk wekken een obstakel te zijn voor nationale verzoening in Libanon.

Bovendien heeft Hezbollah de ondertekening van het akkoord over de zeegrens met Israël gepresenteerd als een eigen succes zonder toevlucht te nemen tot oorlog. Onlangs zijn energiebedrijven begonnen met exploratieactiviteiten naar gas in de economische wateren van Libanon, en Hezbollah wil waarschijnlijk niet verantwoordelijk worden gehouden voor het ondermijnen van de economie en stabiliteit van Libanon tijdens een diepe economische en politieke crisis.

Toch brengt de voorgestelde aanpak het inherente risico van militaire escalatie met zich mee, dat in overweging moet worden genomen. Israël moet zich voorbereiden op de mogelijke ontwikkeling van militaire uitwisselingen voor een beperkte periode. In een dergelijk scenario zou Israël de escalatie kunnen aangrijpen om aanzienlijke schade toe te brengen aan de militaire capaciteiten van Hezbollah. Dat zou kunnen betekenen dat de raketvoorraden, lanceerplatforms en commando- en controlecentra van de organisatie worden aangevallen, met name in Zuid-Libanon.

Zonder de bereidheid om te escaleren zal de Israëlische afschrikking verder afbrokkelen. Parallel aan eerdere inspanningen moet Israël zich voorbereiden op een oorlog met Hezbollah. Deze militaire voorbereidingen moeten worden aangevuld met het verbeteren van de defensieve capaciteiten tegen raketbeschietingen vanuit Libanon.

JISS Policy Papers worden gepubliceerd dankzij de vrijgevigheid van de Greg Rosshandler Family.

Bron: Israel needs a new approach against Hezbollah in Lebanon - JISS