www.wimjongman.nl

Uiteenzetting over de burgertwist in Israël

We moeten Bibi herinneren aan de beloften die hij vorig jaar november deed: "actie ondernemen om de vlammen van het publieke debat te doven; de breuken helen... de interne vrede herstellen."

David Suissa - 21 maart 2023

Keer op keer hoorde ik van vrienden in Israël dat "we nog nooit zoiets als dit hebben gezien." Met "dit" bedoelen ze de eindeloze weken van ongekende protesten tegen de rechterlijke revisie van de regering.

De grote meerderheid van de Israëli's is het ermee eens dat hervormingen nodig zijn. Het staat vast dat bij gebrek aan een grondwet de slinger van de macht te ver in het voordeel van de rechtbanken is gegaan. Het probleem is dat de nieuwe regering als een bulldozer de andere kant is op gegaan.

Elke serieuze denker ziet heil in een compromis dat een juist evenwicht tot stand brengt tussen de macht van de regering en de rechtbanken. Er zijn een aantal initiatieven voorgesteld, met name door president Isaac Herzog.

Zelfs binnen de regeringscoalitie beginnen we barsten te zien. Bekende Likud-knessetleden als Danny Danon en Yuli Edelstein hebben zich uitgesproken voor een vertraging van de wetgeving en voor onderhandelingen over een compromis.

Gedaliah Blum, een kolonist die op Itamar Ben-Gvir en Bezalel Smotrich heeft gestemd, schreef op JNS dat "het nu duidelijk is dat interne politieke geschillen voor verdeeldheid op een ongekende schaal zorgen."

Blum steunt hard rechts beleid, maar hij heeft de moed om te vragen: "Wat als rechts beleid zo krachtig wordt doorgedrukt dat het onverzoenlijke verschillen en verdeeldheid onder onze broeders en zusters veroorzaakt? Wat als het weefsel van onze samenleving voor onze ogen uiteenvalt? Wat als we onze broeders slecht noemen, hen ontmenselijken en hen tot onze vijanden maken?"

Bij gebrek aan enige vooruitgang is de burgertwist alleen maar erger geworden, waardoor de crisis verandert in een strijd met een nulsom waarbij ideologen in de coalitie zoveel mogelijk macht naar zich toetrekken. Het spektakel van honderdduizenden Israëli's die protesteren is een teken om de wetgeving niet te vertragen en compromissen te sluiten, maar te versnellen.

Om zich te verdedigen kiezen de pro-herzieningskrachten extremisten binnen de oppositie en gebruiken die om de hele oppositie te ondermijnen. Af en toe zullen ze een bot gooien door te zeggen "we zijn bereid om te praten", maar het feit dat ze weigeren de wetgeving stil te leggen terwijl ze onderhandelen, laat zien hoe weinig serieus ze zijn over een compromis.

De bitterheid gaat zo ver dat zelfs de conservatieve denktank die een sleutelrol speelde bij het opstellen van de herziening, het Kohelet Policy Forum (KPF), nu oproept tot onderhandelingen.

"Het is zeer belangrijk om een brede consensus te bereiken over de vereiste wijzigingen," zei de KPF in een verklaring, terwijl ze de inspanningen van president Isaac Herzog en "bijkomende pogingen om een compromis te bereiken" prees.

Ondertussen, terwijl een groot deel van de Israëlische samenleving kookt van woede, doet de enige man met de macht om de temperatuur te verlagen, premier Benjamin Netanyahu, het tegenovergestelde. Nadat hij president Herzog had horen waarschuwen dat Israël "aan de rand van de afgrond" stond en dat "een burgeroorlog een rode lijn is en dat zal ik niet laten gebeuren", reageerde Bibi op het aanbod van de president in goed vertrouwen met een openbare afwijzing, waarmee hij olie op het vuur gooide.

In plaats van het voorstel van Herzog te gebruiken als uitgangspunt voor onderhandelingen, verpletterde Bibi het door te zeggen dat "het het evenwicht tussen de verschillende takken van de macht niet herstelt. Dit is de trieste waarheid."

De echte trieste waarheid is echter dat, volgens persberichten, Netanyahu het voorstel van Herzog wilde aanvaarden, maar zich terugtrok nadat minister van Justitie Yariv Levin dreigde af te treden, wat de coalitie in gevaar zou hebben gebracht.

Met andere woorden, Bibi is zo bang om zijn positie te verliezen dat hij bereid is zijn land te zien verscheuren terwijl hij zich vastklampt aan de troon waar hij zo naar hunkert. We moeten Bibi herinneren aan de beloften die hij vorig jaar november deed: "actie ondernemen om de vlammen van het publieke debat te doven; de kloven helen... de interne vrede herstellen."

Door deals te sluiten met extremisten en ideologen is Bibi in de val gelopen van partners die elk compromis zien als een moreel falen en verraad aan hun kiezers. Natuurlijk hebben ideologen een excuus om geen compromis te sluiten - dat is alles wat ze weten. Seculiere pragmatici als Netanyahu hebben geen excuus. Zij weten wel beter. De woede van zijn volk negeren en er niet in slagen genezing te brengen zal Bibi's nalatenschap zijn, zijn teken van schande.

In het verleden kon Bibi zich altijd uit de problemen kopen. Maar omdat deze nieuwe partners niet gekocht kunnen worden, en hij hun steun nodig heeft om aan de macht te blijven, zit hij met een kwellend dilemma: Als hij zijn volk op de eerste plaats zet, riskeert hij zijn troon te verliezen.

Van wie houdt hij meer?

Bron: Unpacking the Civil Strife in Israel