Over welke deal zijn de Amerikanen en Saoedi's aan het onderhandelen?
Als Washington zijn positie als supermacht in de regio wil behouden, de opmars van China wil terugdringen en Rusland in bedwang wil houden, moet het zijn afgewezen regionale bondgenoten, Israël en Saoedi-Arabië, bepaalde garanties bieden.
Caroline B. Glick (9 augustus 2023 / JNS
Onder de kop "U.S.-Saudi Deal Sets Path to Normalize Kingdom's Ties with Israel," publiceerde The Wall Street Journal op woensdag een gedetailleerd verslag van de inhoud van de U.S.-Saudi besprekingen. De kop was wat dat betreft accuraat. Maar de inhoud van het artikel maakte duidelijk dat Israël niet de echte focus van de besprekingen is.
Hoewel het verhaal een eerbetoon was aan het favoriete onderwerp van de media: Israëlische concessies aan de Palestijnen, erkende het dat de Palestijnen op zijn best een tertiaire kwestie zijn voor Saoedische functionarissen, die "steeds minder geduld hebben voor compromisloze en verdeelde Palestijnse leiders met beperkte steun van het volk."
De onderhandelingen tussen de VS en Saoedi-Arabië draaien om twee hoofdpunten: China en de strategische afstemming van Amerika in het Midden-Oosten.
China is de focus van de Amerikaanse eisen van de Saoedi's. Adviseurs van de Amerikaanse president Joe Biden hebben economische, technologische en militaire eisen gesteld aan de Saoedi's met betrekking tot hun groeiende banden met China. Op economisch gebied willen de adviseurs van Biden garanties van de Saoedi's dat ze de Amerikaanse dollar niet zullen vervangen als ruilmiddel op de wereldwijde energiemarkten. In de afgelopen anderhalf jaar hebben de Saoedi's ermee ingestemd om hun olie in yuan aan de Chinezen te verkopen. Het probleem met het standpunt van de VS is dat het de regering Biden zelf was die de opening creëerde voor een parallelle markt voor de verkoop van energie die niet gekoppeld is aan de oliedollar.
De regering Biden reageerde op de inval van Rusland in Oekraïne 18 maanden geleden door ongekende economische sancties op te leggen aan de internationale handel van Rusland. Het verbood onder andere de aankoop van Russische olie. Maar de prijsstijgingen op de wereldwijde energiemarkt als gevolg van de sancties maakten deze maatregel onhoudbaar. Rusland reageerde snel in samenwerking met China, India en andere belangrijke economieën door alternatieve, niet in dollars uitgedrukte energiemarkten op te zetten. Als de Verenigde Staten de positie van de oliedollar als enige ruilmiddel op de wereldwijde energiemarkten willen herstellen, dan moeten ze hun anti-Russische sancties terugschroeven of hun eigen olieproductie massaal verhogen om het aanbod op de internationale markt te vergroten.
Dergelijk beleid vereist uiteraard verschuivingen in zowel het binnenlandse energiebeleid van de regering als in haar Ruslandbeleid. De kans dat dit gebeurt aan de vooravond van presidentsverkiezingen, wanneer Biden de progressieve activisten in zijn kamp moet houden, is niet groot.
Wat technologie betreft, meldde de Journal dat de regering Biden eist dat de Saoedi's hun gebruik van de Chinese Huawei 5G-technologie beperken.
De kwestie van de Chinese 5G-technologie is net zo gecompliceerd en ten minste gedeeltelijk gedreven door de structurele zwakheden van de VS. Zoals Carice Witte, uitvoerend directeur van SIGNAL (Sino-Israel Global Network and Academic Leadership), begin juli uitlegde op "The Caroline Glick Show", bouwt China de nieuwe op technologie gebaseerde stad van Saoedi-Arabië, Neom. De Verenigde Staten, wier oliemaatschappijen en aannemers in de 20e eeuw de olie-industrie van Saoedi-Arabië en een groot deel van het land zelf hebben gebouwd, houden zich niet langer bezig met het bouwen van steden. Wat technologie betreft, biedt Amerika zijn bondgenoten geen echt alternatief voor de 5G-communicatie-infrastructuur van Huawei.
Israël is de enige Amerikaanse bondgenoot in het Midden-Oosten en een van de weinige Amerikaanse bondgenoten wereldwijd die het gebruik van Huawei-systemen op hun grondgebied hebben verboden. Er zijn niet-Chinese alternatieven beschikbaar. In sommige gevallen zijn ze inferieur. In sommige gevallen zijn ze duurder. Om de Saoedi's ervan te overtuigen ze te omarmen, zal de regering haar strategische visie en positionering in de regio ingrijpend moeten veranderen.
The Journal meldde dat de Verenigde Staten garanties van de Saoedi's willen dat ze de Chinezen niet zullen toestaan militaire bases op Saoedisch grondgebied te bouwen en te exploiteren, zoals de Verenigde Arabische Emiraten hebben gedaan.
Deze eis is zonder meer uitvoerbaar. Maar het brengt ons bij de veel belangrijkere kwestie van de geloofwaardigheid van de alliantie tussen de VS en Saoedi-Arabië en, wat dat betreft, de alliantie tussen de VS en Israël.
De Amerikaanse eis dat de Saoedi's niet toestaan dat China militaire bases bouwt in het koninkrijk staat in direct verband met de drie veiligheidseisen die de Saoedi's aan de Verenigde Staten hebben gesteld als voorwaarden voor een door de VS bemiddeld vredesakkoord met Israël. De Saoedi's willen dat de VS meewerkt aan de ontwikkeling van vreedzame nucleaire energie voor het koninkrijk; erkenning als belangrijke niet-NAVO-bondgenoot van de Verenigde Staten en een einde aan de beperkingen die de regering in 2021 heeft gesteld aan de verkoop van wapens in Saoedi-Arabië.
Progressieve mensen in het Congres zullen zich naar verwachting verzetten tegen alle drie de Saudische eisen, en hun verzet komt deels overeen met de standpunten van de regering zelf. Biden en zijn adviseurs hebben zich verkiesbaar gesteld op een platform voor buitenlands beleid dat scherpe kritiek had op de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman in het bijzonder en de Saoedi's meer in het algemeen, en dat openlijk het islamitische regime in Iran steunde. Op het eerste gezicht kan de regering gemakkelijk ongedaan maken wat ze heeft gedaan. Ze kan de beperkingen op wapenverkopen opheffen. En ze kan Saoedi-Arabië zeker de status van belangrijke niet-NAVO-bondgenoot geven. Per slot van rekening gaf Biden die status aan Qatar in 2021, zelfs terwijl Qatar Hamas, de Taliban en Al-Qaeda sponsort en de belangrijkste bondgenoot van Iran in de Arabische wereld blijft.
Wat betreft de vraag naar vreedzame kernenergie, kan de regering de zaak betwisten door Irans weg naar een kernwapenarsenaal te blokkeren.
Al deze acties zijn mogelijk. Maar ze vereisen allemaal een herschikking van de strategische positie van de regering in de regio. Om aan de eisen van de Saoedi's tegemoet te komen, moet de regering haar pogingen opgeven om Saoedi-Arabië en Israël te vervangen door Iran als de belangrijkste partners en bondgenoten van de Verenigde Staten in de regio. Dit betekent dat de regering haar nucleaire diplomatie met Teheran moet beëindigen of haar standpunt fundamenteel moet veranderen van steun aan het kernwapenprogramma van Iran naar actieve steun aan de Israëlisch-Saudische inspanningen om te voorkomen dat Iran een nucleair bewapende staat wordt.
De Saoedi's zijn niet blind. Ze begrijpen dat er na Amerika's mislukte oorlogen in Irak en Afghanistan weinig tot geen publieke steun is in de Verenigde Staten voor een aanzienlijke opbouw van militaire troepen in de regio, laat staan voor actieve Amerikaanse betrokkenheid bij een grote militaire inspanning om te voorkomen dat Iran de nucleaire eindstreep haalt. Daarom is een Amerikaanse herpositionering, weg van Iran en in de richting van Israël en Saoedi-Arabië, van cruciaal belang.
Als Washington zijn positie als belangrijkste supermacht in de regio wil behouden, de inmenging van China wil terugdringen en op zijn minst Rusland in bedwang wil houden, moet het zijn momenteel afgewezen strategische regionale bondgenoten - Israël en Saoedi-Arabië - bepaalde strategische en diplomatieke garanties bieden. Ze moet hen diplomatiek bijstaan tegen Iran en beide landen onder andere beschermen tegen aanvallen bij de Verenigde Naties. Ze moet hen het militaire materiaal en de logistieke steun geven via Central Command zodat ze de nodige acties kunnen ondernemen om de inspanningen van Iran om kernkoppen te bouwen en te behouden, te blokkeren.
Als de regering Biden deze dingen doet, zal ze de positie van Amerika in de regio veiligstellen. Ze zal ook aanzienlijke vooruitgang zien in haar economische en technologische eisen van Saoedi-Arabië met betrekking tot China. Ze zal waarschijnlijk ook aanzienlijke respons krijgen van andere staten in de regio.
Maar om dit beleid uit te voeren, moet de regering eerst haar pogingen om Iran te omarmen en te sussen staken.
De woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis, John Kirby, reageerde woensdagmiddag op het rapport van The Wall Street Journal met de volgende woorden: "Er is geen overeengekomen kader om de normalisatie of veiligheidsoverwegingen die wij en onze vrienden in de regio hebben, te codificeren".
Met andere woorden, vanaf 9 augustus is het Witte Huis nog steeds niet bereid om zijn strategische houding in de regio te veranderen.
Het naschrift van deze stand van zaken is de kop van het artikel in de Journal: De banden tussen Saoedi-Israël. In een interview met Bloomberg op maandag maakte de Israëlische premier Benjamin Netanyahu duidelijk in welke richting die banden gaan.
"Er is een economische corridor van energietransport en communicatie die van nature door onze geografie loopt ... van Azië naar het Arabisch schiereiland naar Europa. Dat gaan we realiseren," zei Netanyahu.
Hij voegde er cruciaal aan toe: "Mijn gevoel zegt trouwens dat we dat gaan realiseren ... of we nu formele vrede hebben of niet."
In eerdere verklaringen heeft Netanyahu gedetailleerd uiteengezet dat hij voorziet in de aanleg van rechtstreekse spoorverbindingen tussen de VAE en Saoedi-Arabië via Jordanië naar de Middellandse Zee. Goederen die op deze manier worden verscheept, zullen het zeevervoer door het Suezkanaal, dat al op volle capaciteit werkt, verbeteren. Het zal Israël ook economisch en technologisch integreren in de regio. Dus vanuit een praktisch perspectief is het enige dat nodig is om de Israëlisch-Soedische banden daadwerkelijk te "normaliseren" de spoorlijn of zelfs uitgebreide snelwegen voor vrachtwagentransport.
Zo'n infrastructuurverbinding tussen Israël en Saoedi-Arabië zal de Chinese invloed in de regio niet verminderen. Het zal de Russische invloed niet verminderen of de Amerikaanse invloed uitbreiden. En daarom gaat de deal die op tafel ligt niet zozeer over vrede tussen Israël en Saoedi-Arabië, maar meer over de toekomstige rol die de Verenigde Staten willen spelen.
Als Biden de macht van de VS in de regio veilig wil stellen, zal hij het mislukte beleid van Obama laten varen om zich aan te sluiten bij de machtigste regionale vijand van de VS en de machtigste regionale bondgenoten omarmen met de formele normalisering van hun betrekkingen.
Als Biden deze deal niet sluit, zal de huidige regionale dynamiek zich blijven afspelen. China zal blijven opkomen. Rusland zal machtig blijven. De Verenigde Staten zullen macht en invloed blijven verliezen. Amerika's afgewezen bondgenoten zullen de nodige concessies blijven doen aan de veranderende dynamiek van de supermachten. Ze zullen ook doorgaan met het integreren van hun economieën om hun nationale posities te versterken in het licht van de toenemende dreiging van Iran en het verschuivende supermachtenevenwicht in de regio.
Bron: What deal are the Americans and Saudis negotiating? - JNS.org