De Knesset hoeft uitspraken van het Hooggerechtshof niet te volgen.

Toi Staff - 9 november 2022

Tally Gotliv, beoogd voorzitter van de gerechtelijke commissie van de Knesset, beweert dat de rechtbank niet bevoegd is om wetgeving te schrappen, in navolging van andere leden van de vermoedelijke coalitie.

Het aankomend Likud Knessetlid zegt van plan te zijn uitspraken van Hooggerechtshof te negeren

Een advocate die volgende week met de Likud-partij in de Knesset komt, zegt dat zij van plan is de uitspraken van het Hooggerechtshof te negeren waarin wetgeving wordt verworpen, omdat Israëls hoogste gerechtshof daartoe niet bevoegd is.

Tally Gotliv, een eerstejaars wetgever, vertelde de nieuwssite Ynet in opmerkingen die dinsdag werden gepubliceerd dat geplande pogingen om een clausule aan te nemen die wetgevers in staat zou stellen veto's van het Hof terzijde te schuiven, niet nodig waren.

"De override clausule is een zeer pompeuze en mooie kop, maar het is niet nodig. De Basiswet: De Rechtspraak geeft het Hooggerechtshof niet de bevoegdheid om wetten nietig te verklaren. Ik ben van plan dergelijke uitspraken, die gezag missen, te negeren", verklaarde ze.

"Het Hooggerechtshof moet zich zijn plaats herinneren en zijn macht beperken," voegde ze eraan toe. "Wanneer het hof werkt zonder de juiste autoriteit respecteer ik dat niet, het spijt me. Wanneer het een wet nietig verklaart, schendt het rechtstreeks de bevoegdheid van het gezag die het wel heeft."

Hoewel geen enkele wet het Hooggerechtshof expliciet de bevoegdheid geeft om door de Knesset aangenomen wetten nietig te verklaren, is de praktijk van rechterlijke toetsing in gebruik sinds de jaren negentig, toen de basiswetten een quasi-grondwettelijke status kregen, waardoor het hof de mogelijkheid kreeg om ervoor te zorgen dat geen enkele wetgeving de in andere basiswetten vastgelegde bescherming schendt.

Gotliv zei dat zij het voorzitterschap van de Commissie Grondwet, Recht en Rechtvaardigheid van de Knesset ambieert, waarbij zij zich beroept op haar ervaring als advocaat.

"Ik hoop echt dat mijn juridische kennis, ervaring en gevechten die ik in de afgelopen 22 jaar heb gevoerd, mij in staat zullen stellen deze commissie op passende wijze te leiden," zei zij.

De opmerkingen van Gotliv werden weersproken door hoge gerechtelijke ambtenaren, meldde Ynet.

"Gotliv roept op tot anarchie," citeerde het een ambtenaar die zei. "Het respecteren van rechterlijke uitspraken is het fundament van een [goed geleide] samenleving."

Gotliv maakt deel uit van een vermoedelijke nieuwe regering waarvan de leden zeggen dat zij voorrang zullen geven aan het aannemen van een wetsvoorstel om het Hooggerechtshof buiten werking te stellen, een lang nagestreefd doel van politiek rechts, dat het hof grotendeels ziet als een ongekozen bastion van progressivisme.

Ultra-orthodoxe partijen hopen de wet erdoor te krijgen voordat zij in de volgende regering een aantal wijzigingen doorvoeren die het Hooggerechtshof zouden kunnen aanvechten, waaronder nieuwe wetgeving die leden van de gemeenschap vrijstelt van de nationale dienstplicht. De extreem-rechtse partij Religieus Zionisme heeft ook getracht de bevoegdheid van het Hof om uitspraak te doen over landgeschillen op de Westelijke Jordaanoever en andere zaken, ongedaan te maken.

Critici zeggen dat als de Knesset de rechterlijke uitspraken terzijde kan schuiven, een essentiële controle op de macht van de regering wegvalt.

"Geen enkele autoriteit of persoon staat boven de wet", zei procureur-generaal Gali Baharav-Miara dinsdag. "Democratie en de onafhankelijkheid van het systeem van rechtshandhaving en justitie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder het ene bestaat het andere niet."

In september zei Shas-partijleider Aryeh Deri tegen Kan News dat uitspraken van het Hooggerechtshof niet noodzakelijkerwijs hoeven te worden gehoorzaamd, toen hij sprak over een recente uitspraak die bezoekers toestond om op Pesach gezuurd voedsel mee te nemen in ziekenhuizen.

"Je hoeft rechterlijke uitspraken niet uit te voeren, met alle respect," zei hij.

Likud Knessetlid David Amsalem, die een gooi doet naar een hoge gerechtelijke functie zodra Benjamin Netanyahu een nieuwe regering vormt, beloofde in september een override-clausule als de eerste van verschillende gerechtelijke hervormingen die hij plande.

In 2019 stelde toenmalig minister van Justitie Amir Ohana (Likud) dat de regering niet altijd verplicht was uitspraken van het Hooggerechtshof te honoreren.

Ohana, die openlijk kritiek had geuit op de rechtbanken toen hij minister van Justitie was, gaf een voorbeeld van een uitspraak van het Hooggerechtshof uit 2004 die volgens hem niet had moeten worden opgevolgd, en zei dat het hof het leger weigerde toe te staan verschillende Palestijnse gebouwen langs de Kissufim-route in de Gazastrook te vernietigen.

Naar verluidt groeit de bezorgdheid onder uiterst-rechtse en religieuze partijen dat Netanyahu zal afzien van de goedkeuring van de controversiële opheffingswetgeving, die volgens critici het Hooggerechtshof zou kunnen neutraliseren. Channel 12 News heeft, zonder bronnen te noemen, gemeld dat Netanyahu van plan is de wet op de opheffingsaanslag door te laten gaan.

Netanyahu is zondag begonnen met informele besprekingen over de vorming van zijn volgende regering, hoewel hij van president Isaac Herzog nog geen officieel mandaat heeft gekregen.

Bron: The Knesset doesn’t have to follow High Court rulings. – ISRAPUNDIT