Samenzweringstheorieën daar gelaten, er is iets verdachts aan de hand met de Grote Reset.

Het is een bedrijfsovername van het wereldbestuur die ons voedsel, onze gegevens en onze vaccins beïnvloedt.

'The Great Reset'-samenzweringstheorieën lijken maar niet te willen sterven. De theorieën zijn ontstaan naar aanleiding van de top van het World Economic Forum (WEF) vorig jaar, die als thema "The Great Reset" had en betoogde dat de COVID-crisis een kans was om de brandende problemen waarmee de wereld wordt geconfronteerd, aan te pakken. Volgens de BBC heeft de term "Great Reset" meer dan acht miljoen interacties gekregen op Facebook en is hij bijna twee miljoen keer gedeeld op Twitter sinds het WEF-initiatief werd gelanceerd.

De samenzweringstheorieën rond de Grote Reset zijn vaag en moeilijk te vatten, maar als we ze samenvoegen, krijgen we ongeveer het volgende resultaat: de Grote Reset is het plan van de wereldelite om een communistische wereldorde in te voeren door privé-eigendom af te schaffen, terwijl COVID-19 wordt gebruikt om de overbevolking op te lossen en de overblijvende mensheid tot slaaf te maken met vaccins.

Geïntrigeerd door het palaver rond de top van vorig jaar, besloot ik uit te zoeken wat het plan van de Great Reset van het WEF nu eigenlijk inhield. De kern van samenzweringstheorieën wordt gevormd door veronderstelde geheime agenda's en kwade bedoelingen. Deze mogen dan afwezig zijn in het Great Reset initiatief van het WEF, wat ik vond was iets dat bijna net zo sinister is van wat zich in het volle zicht verborg. In feite nog sinisterder, omdat het echt is en het gebeurt nu. En het betreft zaken die zo fundamenteel zijn als ons voedsel, onze gegevens en onze vaccins.

De echte Grote Reset

De toverwoorden zijn 'stakeholder capitalism', een concept waar WEF-voorzitter Klaus Schwab al decennia op hamert en dat een prominente plaats inneemt in het Great Reset plan van het WEF vanaf juni 2020. Het idee is dat het mondiale kapitalisme moet worden omgevormd, zodat bedrijven zich niet langer uitsluitend richten op het dienen van aandeelhouders, maar hoeders van de samenleving zullen worden door waarde te creëren voor klanten, leveranciers, werknemers, gemeenschappen en andere 'stakeholders'. Volgens het WEF wordt stakeholder-kapitalisme uitgevoerd via een reeks "multi-stakeholder-partnerschappen" waarin de particuliere sector, regeringen en het maatschappelijk middenveld op alle terreinen van het mondiale bestuur worden samengebracht.

Het idee van stakeholder kapitalisme en multi-stakeholder partnerschappen klinkt misschien warm en donzig, totdat we dieper graven en beseffen dat dit in feite betekent dat bedrijven meer macht krijgen over de samenleving, en democratische instellingen minder.

Het plan dat aan de basis lag van de Great Reset werd het Global Redesign Initiative genoemd. Het initiatief is opgesteld door het WEF na de economische crisis van 2008 en bevat een 600 pagina's tellend rapport over het transformeren van mondiaal bestuur. In de visie van het WEF zou "de stem van de regering voor die van vele zijn, zonder altijd de uiteindelijke scheidsrechter te zijn". Regeringen zouden slechts één van de belanghebbende zijn in een multistakeholder-model van mondiaal bestuur. Harris Gleckman, senior fellow aan de Universiteit van Massachusetts, beschrijft het rapport als "het meest uitgebreide voorstel voor het herontwerpen van mondiaal bestuur sinds de formulering van de Verenigde Naties tijdens de Tweede Wereldoorlog".

Multistakeholder-partnerschappen zijn publiek-private partnerschappen op het wereldtoneel

Wie zijn die andere, niet-gouvernementele belanghebbenden? Het WEF, dat vooral bekend is om haar jaarlijkse bijeenkomst van vermogende particulieren in Davos, Zwitserland, omschrijft zichzelf als een internationale organisatie voor publiek-private samenwerking. Tot de partners van het WEF behoren enkele van de grootste ondernemingen in de sectoren van olie (Saudi Aramco, Shell, Chevron, BP), voeding (Unilever, The Coca-Cola Company, Nestlé), technologie (Facebook, Google, Amazon, Microsoft, Apple) en farmaceutica (AstraZeneca, Pfizer, Moderna).

In plaats van dat bedrijven de vele aandeelhouders dienen, worden in het multi-stakeholder model van wereldwijde besturing, bedrijven gepromoveerd tot officiële aandeelhouders in de wereldwijde besluitvorming, terwijl overheden worden gedegradeerd tot één van de vele aandeelhouders. In de praktijk worden bedrijven de belangrijkste belanghebbenden, terwijl regeringen een ondergeschikte rol spelen en het maatschappelijk middenveld voornamelijk als etalage fungeert.

Het multi-stakeholder ecosysteem

Misschien wel het meest symbolische voorbeeld van deze verschuiving is de controversiële strategische partnerschapsovereenkomst die de Verenigde Naties (VN) in 2019 met het WEF ondertekenden. Harris Gleckman beschrijft dit als een zet om de VN te veranderen in een publiek-privaat partnerschap, waarbij een speciale plaats voor bedrijven binnen de VN wordt gecreëerd.

Het multistakeholdermodel is al in de maak. In de afgelopen jaren heeft een steeds groter wordend ecosysteem van multi-aandeelhouders-groepen zich verspreid over alle sectoren van het mondiale bestuurssysteem. Er zijn nu meer dan 45 wereldwijde multiaandeelhouders-groepen die normen vaststellen en richtlijnen en regels opstellen op een reeks van gebieden. Volgens Gleckman bestaan deze groepen, die elke democratische verantwoordingsplicht ontberen, uit particuliere belanghebbenden (grote bedrijven) die "hun vrienden in de regering, het maatschappelijk middenveld en universiteiten rekruteren om samen met hen publieke problemen op te lossen".

Multi-stakeholderisme is de door het WEF bijgewerkte versie van multilateralisme, het huidige systeem waarin landen samenwerken om gemeenschappelijke doelen te bereiken. De kerninstelling van het multilaterale systeem is de VN. Het multilaterale systeem wordt er vaak terecht van beschuldigd inefficiënt te zijn, te bureaucratisch en te zeer gericht op de machtigste naties. Maar het is in ieder geval theoretisch democratisch, omdat het democratisch gekozen leiders van landen bijeenbrengt om besluiten te nemen in de mondiale arena. In plaats van het multilaterale systeem te hervormen om de democratie te verdiepen, De visie van het WEF op multiaandeelhouders-besturing houdt in dat de democratie verder wordt uitgehold door de regeringen buitenspel te zetten en niet-gekozen "aandeelhouders" - hoofdzakelijk ondernemingen - op hun plaats te zetten wanneer het op wereldwijde besluitvorming aankomt.

Kortom, multistakeholder-partnerschappen zijn publiek-private partnerschappen op het wereldtoneel. En ze hebben reële gevolgen voor de manier waarop onze voedselsystemen worden georganiseerd, hoe grote technologie wordt bestuurd en hoe onze vaccins en medicijnen worden gedistribueerd.

De toekomst van voedsel

In het najaar van 2021 organiseert de VN in Rome de Wereldtop over voedselsystemen (FSS). Dat is nodig, want 3,9 miljard mensen - meer dan de helft van de wereldbevolking - kampt momenteel met honger en ondervoeding, ook al is er genoeg voedsel om de wereld te voeden. Maar de top van dit jaar verschilt aanzienlijk van eerdere VN-voedseltoppen door de omarming van "multiaandeelhouders inclusiviteit" waarbij de particuliere sector "een belangrijke rol" speelt. Uit een conceptnota van 2019 bleek dat het WEF betrokken zou worden bij de organisatie van de top, al is nu niet duidelijk wat de rol van het WEF zal zijn.

"Afzien van bestrijdingsmiddelen is niet aan de orde. Hoe komt dat?" vraagt Sofia Monsalve van FIAN International, een mensenrechtenorganisatie die zich richt op voedsel en voeding. "Er wordt niet gesproken over landconcentratie of het verantwoordelijk houden van bedrijven voor hun milieu- en arbeidsmisbruik." Dit past in een groter plaatje dat Monsalve ziet van grote bedrijven, die de voedselsector domineren, die terughoudend zijn om het productiesysteem te repareren. "Ze willen alleen maar nieuwe investeringsmogelijkheden bedenken."

FIAN International heeft samen met 300 andere organisaties in een open brief aan de secretaris-generaal van de VN, António Guterres, hun zorgen geuit over de multiaandeelhouders opzet. Tijdens een bijeenkomst met maatschappelijke organisaties die de brief ondertekenden, verzekerde Amina Mohammed, de adjunct-secretaris-generaal van de VN, hen dat sterke waarborgen zouden voorkomen dat het evenement door bedrijven zou worden overgenomen, "door alleen platforms of netwerken en geen enkel bedrijf tot de top toe te laten".

---

---

Maar voor Monsalve "dit maakt het alleen maar erger. Nu kunnen bedrijven hun belangen beschermen en zich achter deze platforms verschuilen omdat het onduidelijk is wie er in zit." Op de officiële website is inderdaad nergens een lijst van partners te vinden. De organisatoren van de FSS werden om commentaar gevraagd, maar hadden op het moment van publicatie nog niet gereageerd.

De ondertekenaars van de brief vrezen dat, met de betrokkenheid van het bedrijfsleven bij de top, voedsel nog steeds zal worden behandeld "als handelswaar en niet als mensenrecht". Als dit zo blijft, zullen industriële voedselsystemen onomkeerbare gevolgen blijven hebben voor onze gezondheid en de gezondheid van onze planeet.

Big Tech bestuurt Big Tech

Een andere mijlpaal in de ontwikkeling van het stakeholderkapitalisme is te vinden in de Big Tech-sector. Als onderdeel van zijn 2020 Routekaart voor digitale samenwerking riep de secretaris-generaal van de VN op tot de vorming van een nieuw "strategisch en bevoegd multi-stakeholder orgaan op hoog niveau". Ook hier is het niet eenvoudig om een lijst van belanghebbenden te vinden, maar na enig speurwerk is een lange lijst van 'rondetafeldeelnemers' voor de routekaart met onder meer Facebook, Google, Microsoft en het WEF.

Hoewel de functies van dit nieuwe orgaan nogal vaag zijn, vrezen maatschappelijke organisaties dat het erop neer zal komen dat Big Tech een mondiaal orgaan in het leven roept om zichzelf te besturen. Hierdoor dreigt het verzet van deze bedrijven tegen effectieve regelgeving op zowel mondiaal als nationaal niveau te institutionaliseren en hun macht over regeringen en multilaterale organisaties te vergroten. Als het orgaan er komt, zou dat een beslissende overwinning kunnen zijn in de voortdurende oorlog die GAFAM (Google, Apple, Facebook, Amazon en Microsoft) voert met regeringen over belastingontduiking, antitrustregels en hun steeds groter wordende macht over de samenleving.

Meer dan 170 groepen uit het maatschappelijk middenveld over de hele wereld hebben opnieuw een open brief aan de secretaris-generaal van de VN ondertekend - dit keer om de oprichting van het orgaan voor digitaal bestuur te verhinderen. De secretaris-generaal is benaderd voor commentaar, maar had op het moment van publicatie nog niet gereageerd.

COVAX

Dan is er ook nog een COVAX. Het COVAX-initiatief heeft tot doel "de ontwikkeling en productie van COVID-19-vaccins te versnellen en een eerlijke en billijke toegang voor alle landen ter wereld te waarborgen." Ook dat klinkt prachtig, vooral gezien de verbijsterende ongelijkheid in vaccinatieniveau tussen rijke en ontwikkelingslanden.

Maar waarom heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die deel uitmaakt van de VN, niet de touwtjes in handen? "Landen zouden samen, via multilaterale agentschappen zoals de WHO, beslissingen nemen over wereldwijde gezondheidskwesties, met misschien wat technische steun van anderen," zegt Sulakshana Nandi van de NGO People's Health Movement, die onlangs een Policy Brief over COVAX heeft uitgebracht.

Ze willen gewoon met nieuwe investeringsmogelijkheden komen

COVAX werd opgericht als een multi-stakeholder groep door twee andere multi-stakeholder groepen, GAVI (de Vaccine Alliance) en CEPI (de Coalition for Epidemic Preparedness Innovations), in samenwerking met de WHO. Zowel GAVI als CEPI hebben sterke banden met het World Economic Forum (dat een van de oprichters van CEPI was) en de Bill and Melinda Gates Foundation, en beide zijn ook verbonden met bedrijven als Pfizer, GlaxoSmithKline, AstraZeneca en Johnson & Johnson via producentenpartnerschappen (GAVI) of als 'supporters' (CEPI). Hoewel COVAX voornamelijk door regeringen wordt gefinancierd, zijn het deze bedrijfsgerichte coalities die toezicht houden op de uitrol ervan.

Het contrast tussen de multiaandeelhouders-benadering en een 'klassieke' multilaterale benadering kwam aan de oppervlakte toen Zuid-Afrika en India eind vorig jaar de zogenaamde TRIPS-waiver voorstelden. Zij verzochten om een tijdelijke opheffing van de regels inzake intellectuele eigendom voor alle COVID-19-technologieën om de productie en distributie van vaccins en andere essentiële medische producten in hoofdzakelijk ontwikkelingslanden te stimuleren. WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus zei in een toespraak dat hij het voorstel steunde. "Maar GAVI, de Bill and Melinda Gates Foundation - zelfs Bill Gates zelf - en Big Pharma waren zeer fel gekant tegen dit voorstel," zei Nandi. "Het is belangrijker voor hen om hun belangen en marktmechanismen te beschermen dan om de universele gezondheid te beschermen of mensen te beschermen tegen COVID." De WHO werd benaderd voor commentaar, maar heeft niet geantwoord.

Opnieuw is er een grimmige keuze tussen een mensenrechtenbenadering door de VN en een winstbenadering door multistakeholder-instanties die de belangen van bedrijven behartigen. In het geval van COVAX - dat zijn bescheiden doelstelling om 20% van de bevolking van lage- en midden-inkomenslanden te vaccineren niet haalt - heeft de eerste het gewonnen.

Aandeelhouders-kapitalisme uitbannen

Dus ook al is het WEF (of Bill Gates) niet verantwoordelijk voor de COVID-pandemie, ook al zijn de vaccins niet doorspekt met microchips om onze gedachten te controleren, er is wel degelijk iets verdachts aan de hand op het gebied van wereldwijd bestuur. Als u waarde hecht aan uw recht op volksgezondheid, privacy, toegang tot gezond voedsel of democratische vertegenwoordiging, wees dan op uw hoede voor de woorden "stakeholder capitalism" (aandeelhouders-kapitalisme) als ze opduiken op de volgende top in Davos.

Het WEF is benaderd voor commentaar op de kwesties die in dit artikel aan de orde worden gesteld, maar had op het moment van publicatie nog niet gereageerd.

Bron: Conspiracy theories aside, there is something fishy about the Great Reset | openDemocracy