Een nieuwe wereldorde is in opkomst - en de wereld is er niet klaar voor

DUBAI – "Zijn we klaar voor de nieuwe wereldorde?"

De provocerende titel van het panel dat vorige week de ambitieus genoemde World Government Summit hier leidde, werd geframed om te suggereren dat er een nieuwe wereldorde aan het ontstaan is - en de wereld is er niet klaar voor.

Er is een wildgroei aan geschriften over wie de toekomstige wereldorde zal vormgeven sinds de Russische president Vladimir Poetin zijn invasie van Oekraïne lanceerde op 24 februari, het meest moorddadige Europa dat sinds 1939 heeft geleden.

De verleidelijke conclusie: als Oekraïne overleeft als een onafhankelijk, soeverein en democratisch land, zullen de door de VS en Europa gesteunde krachten weer momentum krijgen tegen de voorheen opkomende Russisch-Chinese krachten van autoritarisme, onderdrukking en (althans in het geval van Poetin) het kwaad.

We bevinden ons in een keerpunt in de geschiedenis dat net zo dramatisch is als de periode na de Tweede Wereldoorlog, zegt Fred Kempe van WSJ

Dat klinkt als goed nieuws, maar er is een keerzijde.

"De Russische invasie van Oekraïne en een reeks COVID-gerelateerde shutdowns in China lijken op het eerste gezicht niet veel gemeen te hebben", schrijft Michael Schuman, medewerker van de Atlantic Council, in The Atlantic (een publicatie die geen verband houdt met de Raad). "Toch versnellen beide een verschuiving die de wereld in een gevaarlijke richting brengt en het in twee sferen splitst, een gecentreerd op Washington, D.C., de andere op Beijing."

Mijn gesprekken in Dubai – op de World Government Summit en op het Global Energy Forum van de Atlantic Council – tonen weinig enthousiasme of overtuiging voor deze gespleten visie op de toekomst. De deelnemers aan het Midden-Oosten hebben er geen belang bij om de betrekkingen met China, de belangrijkste handelspartner voor Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, op te geven of te breken met Rusland, dat zich vestigde als een kracht om rekening mee te houden toen het de Syrische president Bashar al-Assad redde door zijn militaire interventie in zijn oorlog.

Bovendien hebben onze partners in het Midden-Oosten het vertrouwen verloren in amerika's toewijding aan mondiaal leiderschap of competentie voor het land na de mislukte terugtrekking van Afghanistan vorig jaar. Ze ervaren ook een whiplash van een Trump-regering die de nucleaire deal met Iran heeft vernietigd tot een Biden-regering waarvan ze denken dat ze het nastreeft zonder voldoende rekening te houden met de regionale agressie van Teheran.

In al mijn vele reizen naar het Midden-Oosten door de jaren heen, heb ik nog nooit dit niveau van frustratie gehoord van overheidsfunctionarissen in het Midden-Oosten met Amerikaanse beleidsmakers.

Dat gezegd hebbende, kijken ze gefascineerd naar Oekraïne, omdat een Oekraïense overwinning - met een sterk, verenigd Westen erachter - een heroverweging van de Amerikaanse inzet en competentie zou dwingen en het traject van afnemende transatlantische invloed en relevantie zou verschuiven. Omgekeerd zou een overwinning van Poetin - zelfs tegen een enorme prijs voor zowel Russen als Oekraïners - de westerse achteruitgang als een effectieve mondiale speler versnellen.

Mijn eigen antwoord op de panelvraag over onze voorbereiding op "de nieuwe wereldorde" was om Henry Kissinger (wie anders?) te citeren bij het in twijfel trekken van de premisse. "Er heeft nooit een echt 'mondiale' wereldorde bestaan," schreef Kissinger in zijn boek "Wereldorde." Wat in onze tijd voor orde doorgaat, werd bijna vier eeuwen geleden in West-Europa bedacht, op een vredesconferentie in de Duitse regio Westfalen, gehouden zonder de betrokkenheid of zelfs het bewustzijn van de meeste andere continenten of beschavingen. In de loop van de volgende eeuwen verspreidde de invloed zich.

Met dat als context is de vraag niet wat de nieuwe wereldorde zou zijn, maar eerder of de VS en hun bondgenoten via Oekraïne de erosie van de winsten van de afgelopen eeuw kunnen omkeren als een eerste stap naar het vestigen van de eerste echt "mondiale" wereldorde.

De voormalige Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Stephen Hadley vertelt me dat de inspanning de vierde poging tot internationale orde in de afgelopen eeuw was.

De eerste poging na de Eerste Wereldoorlog, via het Verdrag van Versailles en de Volkenbond, mislukte tragisch. In plaats daarvan kreeg de wereld Europees fascisme, Amerikaans isolationisme, een wereldwijde economische crisis en miljoenen doden door de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog.

Na de Tweede Wereldoorlog waren de VS en hun partners dramatisch succesvoller en bouwden ze aan wat 'de liberale internationale orde' werd genoemd, via het Marshallplan en nieuwe multilaterale instellingen zoals de Verenigde Naties, de Wereldbank en het IMF, de NAVO, de Europese Unie en anderen.

De derde poging kwam na de overwinning van het Westen in de Koude Oorlog. Europese democratieën ontstonden of werden hersteld, de NAVO werd uitgebreid, de Europese Unie breidde zich uit en het leek er een tijdlang op dat de regels, praktijken en instellingen die zich na de Tweede Wereldoorlog en tijdens de Koude Oorlog in het Westen ontwikkelden, een uitgebreide internationale orde konden absorberen en sturen. China profiteerde en omarmde deze orde een tijdlang.

Wat nu al enkele jaren aan het eroderen is, is de toewijding van Amerikaanse leiders om die uitgebreide internationale orde te verdedigen, te handhaven en te bevorderen - wat Kissinger "een onverbiddelijk groeiende coöperatieve orde van staten noemde die gemeenschappelijke regels en normen naleven, liberale economische systemen omarmen, territoriale verovering verzaken, de nationale soevereiniteit respecteren en participatieve en democratische regeringssystemen aannemen."

Het Leiderschap van het Amerikaanse buitenlandse beleid is zelden consistent geweest, maar het was opmerkelijk genoeg zo na de Tweede Wereldoorlog en tot het einde van de Koude Oorlog. Sindsdien zijn de inconsistenties gegroeid, onderstreept door het 'leiden van achteren' van voormalig president Barack Obama en 'America First' van voormalig president Donald Trump.

Beide, op hun eigen manier, waren een terugtrekking van voormalig president Harry Truman, en de architectuur van na de Tweede Wereldoorlog en het Amerikaanse wereldwijde leiderschap dat hij vestigde en omarmde.

In het Midden-Oosten dekken landen als Saoedi-Arabië en de VAE, die ooit onze naaste bondgenoten waren, nu hun weddenschappen af. Afgezien van de meningsverschillen over Iran, roept het falen van voormalig president Trump om zijn eigen verkiezingsnederlaag te accepteren twijfels op bij onze vrienden over de duurzaamheid van het Amerikaanse politieke systeem en de consistentie van het Amerikaanse buitenlandse beleid.

Afgezien daarvan hebben onze vrienden in het Midden-Oosten een hekel aan de karakterisering door de regering-Biden van de opkomende wereldwijde strijd als een confrontatie tussen democratie en autoritarisme.

"Elke democratische poging in de Arabische wereld is ideologisch of tribaal geworden, dus ik weet niet zeker of het iets is dat we met succes kunnen uitwerken," vertelde Anwar Gargash, diplomatiek adviseur van de president van de VAE, aan de World Government Summit. Hij ziet de problemen tussen democratie en autoritarisme niet als binair, maar als die van bestuur en de oplossing als 'iets in het midden van beide'.

Het besluit van president Joe Biden om donderdag een "ongekende" 180 miljoen vaten ruwe olie uit de Amerikaanse Strategic Petroleum Reserve vrij te geven, was een erkenning dat de traditionele olieproducerende partners van Amerika niet bereid waren hem te helpen. Het besluit kwam enkele uren nadat de OPEC oproepen van westerse politici negeerde om sneller olie op te pompen - en om elke suggestie te weerstaan dat ze Rusland uit de organisatie zouden moeten verwijderen.

Ondertussen bezocht de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov deze week New Delhi om India te bedanken voor zijn weigering om deel te nemen aan sancties tegen Rusland, een aanpak die wordt gedeeld door Brazilië, Mexico, Israël en de VAE. Lavrov zei: "We zullen klaar zijn om aan India alle goederen te leveren die India wil kopen."

Om de toekomstige wereldorde vorm te geven, moeten de VS en Europa eerst het traject van westerse en democratische achteruitgang in Oekraïne omkeren.

De rest zal moeten volgen.

—Frederick Kempe is de President en Chief Executive Officer van de Atlantic Council.

Bron: Op-ed: A new world order is emerging — and the world is not ready for it