Het vliegtuig dat een leidende rol speelt in Israëls schaduwoorlog tegen terreur

Door Yaakov Lappin - 8 februari 2021

BESA Center Perspectives Paper No. 1.922, 8 februari 2021

Samenvatting: De vijfde generatie F-35 straaljager speelt een 'game-changing' rol in Israëls voortdurende campagne om de activiteiten van de radicale Iraanse as in het Midden-Oosten te verstoren.

---

In 2018 lekte een inmiddels beruchte foto uit van een Israëlische F-35 straaljager die boven Beiroet vliegt. Het beeld kapselt een kernwaarheid in - dat dit stealthvliegtuig, met zijn ongekende vermogen om geavanceerde sensoren te gebruiken om inlichtingen te verzamelen over vijandelijke activiteiten op de grond, vijandelijke detectie te ontwijken, en zijn gegevens te delen via het netwerk van het leger, een belangrijk instrument is geworden in de Israëlische schaduwoorlog tegen de activiteiten van de Iraanse as in de regio.

Op 25 januari 2021 maakten Libanese fotografen foto's van de overvliegende vliegtuigen, wat erop wijst dat de vliegtuigen routinematig inlichtingen verzamelen over Hezbollah en over Iraanse en sjiitische milities in de regio.

Tegen 2024 zal de Israëlische luchtmacht (IAF) 50 stealth F-35's bezitten, die opereren vanuit de luchtmachtbasis Nevatim in Zuid-Israël. De IAF hoopt een derde squadron F-35's aan te schaffen - waarmee de vloot op 75 zou komen - hoewel de Israëlische begrotings- en politieke onzekerheid deze cruciale beslissing tegenhoudt.

De F-35 squadrons voeren een reeks taken uit tijdens routineperiodes en oorlogen. Maar ze spelen waarschijnlijk ook een belangrijke en groeiende rol in Israëls "campagne tussen de oorlogen in" - de schaduwoorlog die erop gericht is Irans plan om een nieuw terreurleger op te bouwen in Syrië te verstoren, evenals Irans pogingen om de vuurkracht van Hezbollah in Libanon te versterken.

De F-35 is zo centraal geworden in deze inspanningen dat andere luchtmachten over de hele wereld staan te popelen om te leren van de ervaring van de IAF, wat begon toen de eerste twee jets in 2016 in Israël landden.

In 2018 bevestigde IAF-commandant Maj. Gen. Amikam Norkin dat Israël het eerste land was dat het vliegtuig gebruikte om doelen in de strijd te treffen.

IAF F-35 jets zullen binnenkort naar Italië reizen om een internationale gevechtsoefening bij te wonen, en aangezien Israël veel real-life gevechtservaring heeft vergaard met deze jet, willen andere landen die deelnemen aan de oefening er graag van leren.

"Door onze operationele realiteit lopen wij voorop met operationele ervaring met de stealth fighter, aangezien wij met onze F-35's over het hele Midden-Oosten vliegen. We zijn aanwezig in het gebied en we leveren output, en dit zorgt ervoor dat veel militairen van ons willen leren," vertelde Brigade Generaal Amir Lazar, hoofd van de luchtdivisie van de IAF, onlangs aan het Israëlische Hebreeuwse dagblad Maariv.

Een voorbeeld van wat de straaljagers in de gaten zouden kunnen houden, is te vinden in een onlangs vrijgegeven rapport van het Alma Onderzoekscentrum in Noord-Israël, dat documenteert hoe Hezbollah voor Fatah 110 raketten van Iraanse makelij voor de middellange afstand heeft geplaatst in Beiroet, op hetzelfde terrein als een middelbare school en een sportstadion.

Hezbollah heeft, met de hulp van zijn Iraanse sponsor, tussen 120.000 en 130.000 raketten verzameld. De Hezbollah probeert momenteel in Libanon rakettenfabrieken op te zetten om ongeleide projectielen om te zetten in geleide projectielen - een poging die Israël volgens eigen zeggen niet zal tolereren.

Intussen gaat de dringende taak van het controleren en, waar nodig, treffen van Iraanse pogingen om geavanceerde wapens in Syrië te injecteren door, na recente berichten over een reeks Israëlische luchtaanvallen op doelen van de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC) en pro-Iraanse milities. De aanvallen zouden doelen hebben getroffen in de oostelijke Syrische regio's Abu Kamal en Deir Ezzor, dicht bij de grens met Irak, in gebieden die Iran herhaaldelijk heeft geprobeerd in te nemen en om te vormen tot een schakel in een grondcorridor dat Iran, Irak, Syrië en Libanon verbindt.

Vermeldenswaard is ook de recente aanval op het Syrisch Centrum voor Wetenschappelijke Studies en Onderzoek (bekend onder het Franse acroniem CERS) in de buurt van Masyaf, Syrië, een plaats die in verband is gebracht met onderzoek en ontwikkeling van Iraanse en Syrische ballistische raketten, alsmede met de productie van chemische wapens.

En in de eerste bekende aanvallen sinds het aantreden van de regering Biden, meldden de media dat raketten de afgelopen dagen doelwitten in Hama in het noordwesten van Syrië hebben geraakt. Het is niet bekend welke specifieke vliegtuigen hebben deelgenomen aan deze gerapporteerde aanvallen, maar het is redelijk om aan te nemen dat, in het algemeen, de F-35 Israëls vermogen om Irans destabiliserende acties in de regio op te sporen en te verstoren, heeft verbeterd.

Geproduceerd door Lockheed Martin, kan het F-35 vliegtuig worden beschouwd als een "computer met vleugels" - een intelligentie-productiemachine die automatisch enorme hoeveelheden gegevens verwerkt die door zijn sensoren zijn verzameld.

Israëlische technologie speelt ook een rol in de jet. Het Israëlische defensiebedrijf Elbit Systems werkt samen met het Amerikaanse bedrijf Rockwell Collins aan het helmdisplay van de jet, waarmee piloten in 360 graden door de cockpit kunnen kijken; en Israel Aerospace Industries produceert de vleugels voor het F-35 programma. De unieke capaciteiten van de jet maken het ook een waardevol knooppunt in een breder gevechtssysteem, wat betekent dat het nauw kan samenwerken met de oudere F-16's en F-15's in Israëls bezit.

Naast zijn capaciteiten om inlichtingen te verzamelen, maken de stealth-kenmerken van het vliegtuig het zeer geschikt om door een vijandig luchtruim te manoeuvreren dat vol zit met grond-luchtraketsystemen van het Assad-regime en van Hezbollah, die krachtige radars gebruiken om het luchtruim te scannen.

Israël heeft de afgelopen jaren duizenden Iraanse doelen in Syrië getroffen, en zijn vliegtuigen zijn het doelwit geweest van duizenden Syrische grond-luchtraketten. Een F-16 werd in 2018 door zo'n raket geraakt en neergehaald.

Terwijl piloten in oudere vliegtuigen zich snel uit de gevarenzone moeten manoeuvreren als ze worden beschoten, genieten die in F-35's het voordeel van stealth. Dit betekent dat ze inlichtingen kunnen verzamelen, deze met andere vliegtuigen kunnen delen en aanvallen kunnen uitvoeren in de wetenschap dat hun systemen aan boord de vijand zullen detecteren voordat de vijand hen detecteert.

Hezbollah zou ook in het bezit zijn van tamelijk geavanceerde grond-luchtraketsystemen en heeft geprobeerd zijn radar op Israëlische vliegtuigen te richten. Dit vormt een tastbare bedreiging voor Israëlische vliegtuigen, hoewel de F-35 het extra voordeel heeft boven het Libanese luchtruim.

Israël kan echter niet op zijn lauweren rusten. Alleen al het feit dat het de vliegtuigen moet inzetten tegen de pogingen van Iran om zijn grenzen te verleggen en Israël te omsingelen met een ring van raketbases en terreurmilities toont aan hoe dringend de veiligheidstaken van de IAF zijn.

Iran zou kunnen proberen de stealth van de F-35 uit te dagen door te proberen nieuwe opsporingstechnieken te ontwikkelen, terwijl Rusland, dat een militaire aanwezigheid in Syrië onderhoudt en daar geavanceerde luchtverdedigingssystemen heeft opgesteld, er ook belang bij heeft om te leren hoe het dit vliegtuig beter kan opsporen, dat ook het belangrijkste platform van zijn wereldwijde rivaal, de VS, zal worden.

Iran en Rusland onderhouden complexe en soms gespannen betrekkingen vanwege uiteenlopende belangen in Syrië, maar volgens onbevestigde berichten hebben zij samengewerkt bij de ontwikkeling van middelen om de F-35 op te sporen. Noch de campagne om Iran uit de regio terug te dringen, noch de rol van de F-35 daarin lijkt op korte termijn van de baan.

Yaakov Lappin is Research Associate bij het Begin-Sadat Center for Strategic Studies en correspondent voor militaire en strategische zaken. Hij doet onderzoek en analyse voor defensie-denktanks en is de militaire correspondent voor JNS. In zijn boek The Virtual Caliphate onderzoekt hij de online aanwezigheid van jihadisten.

Bron: The Plane That Plays a Leading Role in Israel’s Shadow War on Terror