Bennett, Sa'ar en Israels legale tirannen

De partijleiders van Yamina en Nieuwe Hoop hopen dat de procureur-generaal de leider zal verwijderen, die ze bij verkiezingen niet kunnen verslaan, maar ze weigeren in te zien dat als hij slaagt daarin, alle toekomstige verkiezingen irrelevant zullen zijn.

door Caroline Glick - 14 maart 2021

Over anderhalve week gaan de Israëlische stembureaus open en zullen de Israëli's voor de vierde keer in twee jaar tijd hun vertegenwoordigers in de Knesset kiezen. Zoals ook het geval was bij de laatste drie verkiezingen, draaien de komende verkiezingen om één kwestie - Israëls juridische broederschap.

Alle aspecten van het openbare leven in Israël worden tegenwoordig gedicteerd door de Procureur-generaal en het Hooggerechtshof, die de bevoegdheden van de Knesset en de regering hebben overgenomen. In de loop der jaren heeft de juridische broederschap door middel van rechterlijke en bureaucratische fiatten de controlemechanismen van haar macht opgeheven. Vandaag bepalen de Procureur-generaal en de rechters hun eigen bevoegdheden. Het zal geen verbazing wekken dat hun bevoegdheden voor beide onbeperkt zijn.

Of het nu gaat om de vraag wie een Jood is, de overheidsfinanciering van culturele instellingen, het volksgezondheidsbeleid, het gebruik van land, economische prioriteiten, militaire inzetregels, immigratiebeleid, antiterreurbeleid, of andere kwesties van alledaags tot existentieel, de enige besluitvormers in Israël zijn de Procureur-generaal en de rechters van het Hooggerechtshof. Gekozen leiders zijn op zijn best adviseurs.

Dit brengt ons bij premier Benjamin Netanyahu. Hoewel inhoudelijk elke verkiezing sinds april 2019 draaide om de ongecontroleerde bevoegdheden van de juridische broederschap, hebben de media de verkiezingen gepresenteerd als een referendum over Netanyahu. Hoewel de uitspraak een verdraaiing van de werkelijkheid is, is ze niet geheel ongegrond.

Het is niet Netanyahu's staat van dienst die wordt beoordeeld. Wat de anti-Netanyahu media betreft, hoe minder er over zijn staat van dienst wordt gesproken, hoe beter. De media kunnen Netanyahu veeleer opvoeren als het centrale thema van de verkiezingen, omdat hij het huidige doelwit is van de voortdurende pogingen van de juridische broederschap om alle regeringsbevoegdheden van de verkozen leiders van Israël af te pakken.

Elke pathologie van de ongecontroleerde macht van de juridische broederschap is aanwezig in de campagne die tegen Netanyahu wordt gevoerd. Advocaat-generaal Avichai Mandelblit voert een onbeperkte oorlog tegen Netanyahu omdat hij erkent dat Netanyahu's politieke fortuin de toekomst van de juridische broederschap zal bepalen. Als Netanyahu zegeviert, zal de juridische broederschap worden ontdaan van haar ongecontroleerde macht. Als hij wordt verslagen, zal de controle van de broederschap over het land worden geïnstitutionaliseerd.

Netanyahu's tegenstanders aan de rechterzijde zien het anders. Zowel Yamina voorzitter Naftali Bennett als Nieuwe Hoop Partijvoorzitter Gideon Sa'ar houden vol dat er geen verband is tussen de juridische broederschap en haar oorlog tegen de premier. Beide mannen zeggen voorstander te zijn van een uitgebreide juridische hervorming en beiden zeggen dat een dergelijke hervorming kan plaatsvinden zonder verwijzing naar de oorlog van de broederschap tegen de minister-president.

Sa'ar onderstreepte dit punt deze week door aan te kondigen dat hij "overweegt" een wet te steunen die de Procureur-generaal de bevoegdheid zou geven de premier te ontslaan, door een premier te dwingen af te treden als de Procureur-generaal hem in staat van beschuldiging stelt. Bennett zegt dat hij de voorgestelde wetgeving steunt die strafrechtelijke immuniteit zou geven aan zittende premiers, maar dat hij de wet niet zou toepassen op Netanyahu.

Bennett en Sa'ar beginnen elke discussie over juridische hervormingen met te benadrukken dat Netanyahu niet geloofwaardig is op dit punt. Decennialang, zo merken zij op, heeft Netanyahu pogingen geblokkeerd om de juridische broederschap te beteugelen. En ze hebben gelijk.

Niet alleen zat Netanyahu aan de zijlijn toen de niet-gekozen juristen steeds meer bevoegdheden van de Knesset en de regering naar zich toe trokken. Hij deed ook niets toen opeenvolgende procureurs-generaal politici als doelwit namen voor vernietiging door middel van lichtzinnige strafrechtelijke onderzoeken. Netanyahu maakte geen bezwaar toen de huidige president Reuven Rivlin, de huidige procureur-generaal Mandelblit en de toenmalige ministers Avigdor Liberman, Avigdor Kahalani, Raphael Eitan, Yaakov Neeman, Haim Ramon en Tzahi Hanegbi voor de stervormige kamers van het openbaar ministerie werden gebracht.

Pas nu, nu de door Netanyahu beschermde juridische broederschap achter hemzelf aan is gekomen, is hij plotseling een voorvechter geworden van de hervormingen die hij jarenlang heeft geblokkeerd.

Sa'ar en Bennett hebben gelijk als ze zeggen dat Netanyahu's plotselinge verlangen naar juridische hervormingen gebaseerd is op zijn persoonlijk belang. Als Mandelblit er niet op uit was om hem te vernietigen, zou hij alle hervormingsinspanningen zijn blijven blokkeren.

Maar het feit dat Netanyahu een opportunist is, maakt de inhoudelijke bewering van Bennett en Sa'ar - dat je juridische hervormingen kunt scheiden van Netanyahu's juridische problemen - nog niet correct. Integendeel, ze hebben het helemaal mis. Je kunt die twee niet scheiden.

Om duidelijk te zijn, er is niets redelijks aan de vervolging van Netanyahu door Mandelblit. In flagrante strijd met de Israëlische basiswet werden de strafrechtelijke onderzoeken tegen Netanyahu gestart zonder de schriftelijke toestemming van Mandelblit. En vanaf daar ging het bergafwaarts. De centrale aanklacht in de aanklacht, "omkoping", heeft betrekking op niet-criminele acties die Netanyahu ondernam. Meer bepaald beweert Mandelblit dat Netanyahu's inspanningen om positieve berichtgeving te krijgen van een mediakanaal dat eigendom is van een persoonlijke vriend van hem, neerkwamen op het vragen om steekpenningen. En toen het media-agentschap van zijn vriend een paar ondersteunende verhalen publiceerde, beweert Mandelblit, betaalde zijn vriend een steekpenning aan Netanyahu.

Met andere woorden, Mendelblit heeft een nieuwe vorm van omkoping uitgevonden, die niet wordt genoemd in het Israëlische wetboek van strafrecht of de wetboeken van strafrecht van enige andere democratie. De implicatie van Mandelblit's vaststelling is niet alleen dat Netanyahu wordt afgescheept. Het is veel breder dan dat. Zijn uitvinding van deze nieuwe vorm van omkoping verandert de beroepen van journalistiek en politiek in criminele ondernemingen. Om Netanyahu te achtervolgen heeft Mandelblit het strafrecht en de strafprocedure op hun kop gezet.

Mandelblits obsessie voor de gekozen leider van Israël heeft niet alleen gediend om Israëlische politici de schrik van God op het lijf te jagen. Hij heeft zijn schandalige campagne tegen Netanyahu gebruikt als rechtvaardiging om zijn eigen bevoegdheden uit te breiden tot voorbij alles wat in de wet denkbaar is. Zich beroepend op Netanyahu's schandelijke aanklacht, heeft hij de bevoegdheid van de regering om de hoofdaanklager te benoemen in beslag genomen en de premier verboden betrokken te zijn bij de selectie van de politiecommissaris.

Op soortgelijke wijze heeft hij zijn juridisch ongegronde aanklachten gebruikt om het politieke leven van Israël over te nemen. Mandelblit hield onder meer een primetime persconferentie om campagne te voeren tegen Netanyahu en kondigde zijn aanklacht aan terwijl de premier een ontmoeting had met de president van de VS in het Witte Huis. Mandelblit heeft zijn vervolging van de premier zelfs gebruikt om de macht te grijpen om te beslissen of Netanyahu een regering mag vormen.

Het gedrag van Mandelblit is de reden voor de nu al twee jaar durende politieke impasse in Israël. Nadat zijn illegaal geïnitieerde onderzoeken van Netanyahu de regering en de politieke wereld destabiliseerden, gebruikte Mandelblit de instabiliteit die hij veroorzaakte om zijn bevoegdheden uit te breiden.

De enige manier waarop politici actie zullen durven ondernemen om de bevoegdheden van de juridische broederschap in te perken, is als de bevoegdheid van de broederschap om vergeldingsmaatregelen te nemen door strafrechtelijke onderzoeken tegen hen in te stellen, wordt ingetrokken. De eerste stap die de volgende Knesset moet nemen is dus het herstellen van de materiële strafrechtelijke immuniteit van Knesset-leden.

In 2005 heeft de Knesset de immuniteitswet op zijn kop gezet. Tot dan toe verleende de wet automatische materiële strafrechtelijke immuniteit aan alle wetgevers voor handelingen die zij verrichtten tijdens hun ambtstermijn als verkozene. Volgens de gewijzigde wet hebben wetgevers geen immuniteit, tenzij de Commissie Ethiek van de Knesset deze verleent. Het is duidelijk dat de enige wetgevers die om immuniteit zullen vragen, degenen zijn tegen wie een aanklacht is ingediend. Met andere woorden, de gewijzigde wet geeft de procureur-generaal de bevoegdheid om naar believen strafrechtelijke onderzoeken tegen wetgevers in te stellen.

De wetgevers wijzigden de wet omdat de toenmalige procureur-generaal samen met de rechters een grootscheepse campagne voerde, enthousiast gesteund door de media, om hen daartoe te dwingen - in naam van de "bestrijding van corruptie".

Kort nadat het amendement was aangenomen, gingen de sluizen open. Opeenvolgende procureurs-generaal breidden hun strafrechtelijke onderzoeken en aanklachten tegen wetgevers en ministers massaal uit. Tegen bijna elke politicus die probeerde de bevoegdheden van justitie in te perken, werd een onderzoek ingesteld. Sinds de jaren negentig is tegen elke zittende minister-president een strafrechtelijk onderzoek ingesteld. Vier ministers van Justitie zijn in staat van beschuldiging gesteld.