Het Cairo Genizah-document kan de sleutel zijn tot de geheimen van Qumran, de Dode Zee-rollen

Een oude religieuze ceremonie, beschreven in verschillende Dode Zee-rollen, zou de mysteries van de archeologische site van Qumran kunnen verklaren.

Door Rossella Tercatin - 29 augustus, 2021

Een mystieke religieuze ceremonie beschreven in verschillende Dode Zee Rollen en in een middeleeuws document uit de Cairo Genizah bevat de sleutel tot het begrijpen van de mysteries van de archeologische site van Qumran, suggereert nieuw onderzoek.

Over de aard en de bijzondere kenmerken van Qumran, de plaats die het dichtst bij de grotten ligt waar de legendarische 2000 jaar oude documenten werden gevonden, wordt door geleerden al tientallen jaren gediscussieerd. Er werd gedacht dat het een nederzetting was waar de Joodse sekte van de Essenen woonde; sommigen stelden voor dat de bewoners geen Essenen waren maar een andere gemeenschap; anderen zeiden dat het verkeerd was om het gebied aan een specifieke groep toe te schrijven; terwijl volgens sommige deskundigen Qumran een fort zou kunnen zijn geweest.

Ongeacht de interpretatie blijven er enkele raadselachtige elementen over, volgens Dr. Daniel Vainstub van de Ben-Gurion Universiteit in de Negev, die de auteur is van een studie die onlangs is gepubliceerd in het peer-reviewed, open-access academisch tijdschrift Religions.

Waarom hebben archeologen alleen resten gevonden van openbare gebouwen en niet van privé-woningen? Hoe valt de aanwezigheid van duizenden aardewerken vaten te verklaren op een plaats waar hooguit enkele tientallen mensen woonden? En waarom kende het gebied zo'n veelvoud aan mikvaot rituele baden, waaronder zeer grote, voor zo'n kleine bevolking?

Volgens Vainstub was Qumran nauw verbonden met de Essenen, maar in plaats van een permanente nederzetting van de groep, was het de plaats waar al haar leden en kandidaten uit gemeenschappen uit het hele land samenkwamen om hun jaarlijkse viering van het "doorgeven van het verbond" te houden.

"Ik heb zowel naar de teksten als naar de archeologische overblijfselen gekeken, en wat ik heb gezien past perfect in deze mogelijkheid," zei Vainstub.

De ceremonie was gemodelleerd naar een ceremonie beschreven in Deuteronomium, hoofdstukken 27-28. In deze passage instrueert Mozes de Israëlieten hoe zij Gods zegeningen en vervloekingen moeten afkondigen op de berg Ebal en de berg Gerizim nadat zij het land zijn binnengegaan, wat vervolgens wordt beschreven in het Boek Jozua.

De regels van de Essenen-versie worden beschreven in de zogenaamde "Community Rule" manuscripten, en ook in het Damascus Document dat rond het jaar 1000 CE werd gekopieerd en in de Genizah werd teruggevonden.

Maar, schreef Vainstub in het artikel, "de beschrijving van de ceremonie in het Damascus Document bevat een zin die twee stukken informatie bevat die van cruciaal belang zijn voor ons doel en die ontbreken in de Gemeenschapsregel: 'En alle [inwoners] van de kampen zullen in de derde maand bijeenkomen en iedereen vervloeken die naar rechts [of naar links] afwijkt van de Torah.'"

Uit die zin wees de geleerde erop dat twee elementen kunnen worden afgeleid: dat de bijeenkomst plaatsvond in een specifieke tijd - de maand Sivan, wanneer het feest van Sjavoeot valt - en dat mensen uit verschillende plaatsen (kampen) werden opgeroepen om op één plaats bijeen te komen.

Daarom, aldus Vainstub, beschrijven de regels waarvan men eerder dacht dat ze van toepassing waren op de algemene levensstijl van de Essenen, in plaats daarvan de specifieke ceremonie.

"Het zou kunnen dat Qumran zelfs gebouwd is voor het doel van deze bijeenkomst," schreef hij.

Degenen die bijeenkwamen in de aanloop naar Shavuot hoefden niet in gebouwen te worden ondergebracht, maar sliepen liever buiten of in een van de vele grotten van het gebied, waar millennia later de manuscripten zouden worden gevonden die bekend zouden worden als de Dode Zee Rollen.

"Mijn theorie is ook in overeenstemming met het feit dat de rollen niet noodzakelijk afkomstig waren uit Qumran, maar eerder vanuit het hele land naar de grotten werden gebracht en in de loop van de decennia in de grotten werden achtergelaten," schreef Vainstub.

De archeologische overblijfselen in Qumran, waaronder het aantal en de grootte van de mikvaot, de vergaderzaal en de voorraadkamer (met duizenden opgeslagen vaten), evenals de lege zuidelijke open plaats, kunnen ook vanuit dit perspectief worden verklaard, zei hij.

"Enkele tientallen permanente bewoners van Qumran, misschien met de hulp van kleine Essenengroepen die in de buurt woonden in de buurt van de bronnen aan de oevers van de Dode Zee, moesten eens per jaar vele honderden mensen op deze plek ontvangen in steeds grotere aantallen," concludeerde Vainstub in het artikel. "De plaats van Qumran, met zijn faciliteiten, grotten en oppervlakten, komt overeen met het bewijs voor de jaarlijkse bijeenkomst die uit de rollen naar voren komt. Geen enkele andere bekende plaats is geschikt voor een dergelijk doel."

Bron: Cairo Genizah paper may hold key to secrets of Qumran, Dead Sea Scrolls - The Jerusalem Post