Justitie in Israël is niet blind

Israël heeft eindelijk een premier die bereid is de nodige maatregelen te nemen om een einde te maken aan de machtsgreep van het Hooggerechtshof en zo de ernstigste dreiging te verslaan waarmee Israël als Joodse en democratische staat wordt geconfronteerd.

6 september 2020 - door Caroline Glick

De afgelopen weken zijn de Israëli's geboeid door een nieuw misdaaddrama genaamd "Meniac" of "Rat", waarvan het centrale personage een rechercheur is in de Police Investigations Division van het Ministerie van Justitie, belast met het onderzoeken van corrupte agenten. Het complot omringt de hoofdpersoon met de verpletterende ontdekking van een diepgewortelde corruptie op alle niveaus van de politie en de staatsaanklagers.

Als de show 15 jaar geleden was uitgezonden, zou het waarschijnlijk zijn geflopt. Maar in de afgelopen jaren is het publieke vertrouwen in het rechtssysteem gekelderd. Afgelopen november publiceerde de krant Globes een opiniepeiling waaruit blijkt dat 72 procent van de Israëli's gelooft dat de politie en het openbaar ministerie zich bezighouden met selectieve wetshandhaving. In dit klimaat was het succes van "Meniac" zo goed als zeker.

Bijna elke dag vinden er gebeurtenissen plaats die de mening van het publiek versterken dat justitie in Israël niet blind is [Vertaler: geblindoekt, c.q. onpartijdig]. Erger nog, in het gepolitiseerde rechtssysteem van Israël hebben rechters, officieren van justitie en politie rechercheurs ongecontroleerde bevoegdheden die geen enkel rechtssysteem in een andere democratie ooit heeft gehad.

Denk eens aan de gebeurtenissen van de afgelopen weken.

Op 27 augustus deed het Hooggerechtshof twee uitspraken. In de eerste beval de president van het Hooggerechtshof, Esther Hayut, en haar plaatsvervanger, Yehuda Melzer, de vernietiging binnen drie jaar van de gemeenschap van Mitzpeh Kramim in het Benjamin District van Judea. De uitspraak is verbluffend omdat Mitzpeh Kramim vanaf het begin onder nauwlettend toezicht van het ministerie van Justitie is opgericht. Bewoners deden niets zonder toestemming van het Ministerie van Justitie.

Toch besloten Hayut en Meltzer dat de eigendomsrechten van de inwoners van Mitzpe Kramim moeten worden herroepen, omdat, zo beweerden zij, in één of twee gevallen in de afgelopen 11 jaar, een overheidsambtenaar op een oneerlijke manier een kaart of een document uitlegde, naar de mening van Hayut en Melzer.

Twee weken vóór de uitspraak van de Mitzpe Kramim, verboden hun collega's, de rechters Meni Mazuz en George Kara, de Israëlische Defensiemacht het uitvoeren van een wettige militaire order om het huis van een terrorist te vernietigen die IDF-sergeant Amit Ben-Yigal vermoordde. Het vernietigen van het huis zou "grote schade toebrengen aan een aantal fundamentele rechten, waaronder schade aan de eigendomsrechten en de menselijke waardigheid", zo oordeelden ze. Hun belangrijkste eis was dat ze de familieleden van de moordenaar niet wilden kwetsen, want die hadden Ben-Yigal niet gedood.

Met andere woorden, het Hof oordeelde dat de eigendomsrechten van honderden Israëli's die te goeder trouw hebben gehandeld en geen enkele wet hebben overtreden, moeten worden afgewezen omdat een klerk een kaart verkeerd heeft uitgelegd; en de eigendomsrechten van familieleden van een man die een IDF-soldaat heeft vermoord, moeten worden gehandhaafd en beschermd omdat ze onschuldig zijn aan zijn misdaad.

In haar tweede arrest op 27 augustus, verwierp het hof een verzoek van Likud die de publicatie vroeg van de protocollen van de Centrale Verkiezingscommissie van de recente verkiezingen wegens wijdverspreide beschuldigingen van stemfraude. Aangezien de CEC door een rechter van het Hooggerechtshof wordt voorgezeten, zou men kunnen verwachten dat de rechters zich aan de kant van de transparantie zouden staan. Maar dan, waarom zouden ze dat doen?

Zoals Likud Knessetlid Shlomo Karei na de uitspraak vertelde op de website van Mida, zou het hof zelfs niet eens opdracht geven tot publicatie van verkiezingsprotocollen in gevallen waarin de verdenking van fraude overweldigend was. Als voorbeeld haalde Karei het geval aan van 7000 stembiljetten die zogenaamd door Israëlische Arabische studenten werden gedaan. Israël verbiedt stemmen door afwezigen en het blijkt dat de studenten hun stem "uitbrachten" terwijl ze in Jordanië waren. Maar wat het Hooggerechtshof betreft, mag niemand hun stembiljetten in twijfel trekken.

De ongecontroleerde staatsaanklagers van Israël zijn ook in het nieuws geweest, zoals gebruikelijk. Ook hier vallen twee verhalen op omdat beide gevallen een blik werpen op de diepte van de obsessie van de openbare aanklagers om Netanyahu en zijn aanhangers "te pakken te krijgen".

Een van de misdaden waarvoor Netanyahu nu terecht staat is omkoping. De aanklagers beweren dat Netanyahu positieve recensies kreeg van de Walla nieuwswebsite, eigendom van Shaul en Iris Alovich, en dat hij in ruil daarvoor reglementaire momenten in de pauzes verkreeg bij het telecommunicatiebedrijf Bezeq, waarvan de Aloviches eigenaar zijn.

In juli beweerden de advocaten van de Aloviches dat de aanklagers hen niet hadden voorzien van de nauwkeurige protocollen van het onderzoeksmateriaal. In het bijzonder beweerden hun advocaten dat de aanklagers hen een verdraaid protocol hadden gegeven van een gesprek tussen een politie-onderzoeker en hun zoon, Or Alovich. Tijdens het gesprek had de onderzoeker hun zoon aangespoord om zijn vader aan te moedigen zijn advocaat Jaques Chen te ontslaan en een advocaat in te huren die hem zou pushen om op te treden als staatsgetuige tegen Netanyahu. Indien de actie plaatsvond, en het blijkt dat dit het geval was, handelde de rechercheur illegaal en heeft hij het onderzoek bezoedeld. De conversatie was echter vreemd genoeg afwezig in het protocol van het gesprek dat het openbaar ministerie aan de advocaat van Alovich weergaf.

Op 24 juli diende de aanklager van Netanyahu, Liat Ben Ari, een beëdigde verklaring in bij het Hof van het District van Jeruzalem, waarin zij verklaart dat de vervolging de verdedigingsprocureurs van alle onderzoeksmaterialen had voorzien. Het memorandum in kwestie was niet van belang, betoogde zij, omdat het Openbaar Ministerie de advocaat van de Aloviches had voorzien van de opnames van het gesprek.

Op 1 september veranderde het Openbaar Ministerie de reactie en erkende dat ze de Aloviches niet hadden voorzien van een volledig protocol van het gesprek.

Op 26 augustus gaf de afgevaardigde Openbare Aanklager Nurit Litman richtlijnen met betrekking tot het vervolgen bij vervolgingen tegen demonstranten. Ze vertelde de aanklagers dat ze de demonstranten niet moesten aanklagen, zelfs als ze in de loop van hun protesten de wegen blokkeerden en de politieorders trotseerden.

Litmans richtlijnen met betrekking tot het niet vervolgen van demonstranten is controversieel, omdat momenteel goed georganiseerde linkse protesten regelmatig onwettige handelingen verrichten, van het soort dat zij de aanklagers nu opdroeg om niet te straffen bij hun wekelijkse demonstraties tegen Netanyahu in het centrum van Jeruzalem. Ze blokkeren het verkeer en negeren de politie en vielen hen aan.

Toen Likud Litman ter verantwoording riep voor haar overduidelijke vooringenomenheid, reageerde ze kort en bondig dat de timing van haar stap volkomen toevallig was, maar niets te maken had met de protesten tegen Netanyahu.

Het publiek is niet dom. De Israëli's weten dat de openbare aanklagers maar wat graag opdracht gaven tot de arrestatie en vervolging van gehandicapte Israëli's toen zij in 2017 een protestactie hielden en toen Israëli's uit Ethiopië in 2019 protesten hielden.

Israëli's aan de rechterkant herinneren zich nog goed hoe in de aanloop naar de verdrijving en vernietiging van Israëlische gemeenschappen in Gaza in 2005, onder leiding van de toenmalige procureur-generaal, en nu Justitie Meni Mazuz, het Openbaar Ministerie een campagne van politieke onderdrukking voerde tegen tegenstanders van het beleid. Demonstranten, waaronder meisjes en jongens van nog geen 13 jaar oud, werden gearresteerd en zonder aanklacht maandenlang vastgehouden of uit het huis van hun ouders verwijderd vanwege de politieke opvattingen van hun ouders.

Om de protesten te ondermijnen gaf Mazuz de politie de opdracht om bussen te onderscheppen die op legale wijze naar protesten reden. Verre van te worden ontslagen voor zijn pogingen, werd hij benoemd bij het Hooggerechtshof en zijn plaatsvervangers bestegen de promotieladder in het Openbaar Ministerie.

De afgelopen 25 jaar zijn er bergen artikelen en studies geschreven waaruit expliciet blijkt hoe de ongecontroleerde bevoegdheden van het rechtssysteem een monster hebben gecreëerd, dat de Israëlische democratie verslindt, dat de verkiezingsuitslag irrelevant maakt en een tweeledig rechtssysteem creëert waarin beslissingen van wetshandhaving worden genomen op basis van iemands politieke opvattingen.

Deze artikelen en studies hebben echter niets veranderd. Want de enige instelling in Israël die in staat is om de rechters, de aanklagers en de politie te controleren, is de Knesset. En de Knesset heeft nagelaten te handelen. Als de Israëlische wetgevers bereid waren, zouden ze de rechters en advocaten in bedwang houden en de Israëlische democratie herstellen.

Om het hof te controleren, zou de Knesset een wet moeten aannemen die de rechtsgeleerden verbiedt om wettelijk afgekondigde wetten omver te werpen en een andere wet om inmenging van het hof te verbieden in uitvoerende acties, met inbegrip van militaire bevelen en operaties. Net als in de Verenigde Staten en andere democratieën moeten besluiten van de rechtbank over de rechtmatigheid van uitvoerende handelingen achteraf worden genomen. Voor alle duidelijkheid: de huidige bevoegdheid van de rechtbank om wetten ongedaan te maken en overheidsoptreden te blokkeren is nooit bij wet toegekend. De rechters hebben deze bevoegdheden aan zichzelf gegeven en de politici hebben nagelaten op te roepen tot actie.

Om een einde te maken aan deze stand van zaken moet de Knesset een wet aannemen die de benoemingscommissie ontbindt en de regering en haar ministers de bevoegdheid geeft om hun eigen juridische adviseurs te benoemen. De positie van de procureur-generaal moet worden opgesplitst in twee afzonderlijke posities - die van de juridisch adviseur van de regering en die van het hoofd van het openbaar ministerie. Beide dienen ondergeschikt te zijn aan de regering.

Politici zouden deze acties graag willen ondernemen. Het zijn immers hun bevoegdheden die advocaten in beslag hebben genomen. Als ze willen dat hun posities enige betekenis zal hebben, moeten ze dit terugnemen.

De reden dat linkse wetgevers hebben geweigerd te handelen is duidelijk. De juridische broederschap deelt hun wereldbeeld en voert hun beleid uit voor hen. Wat betreft de niet-linkse politici, die op dit moment in de meerderheid zijn in de Knesset, zijn het de belangrijkste politieke leiders die de belangen volledig gericht hebben op hun smalle persoonlijke ambities en zorg, in ten minste twee gevallen, met een diepe afkeer voor Netanyahu. Politici als Yisrael Beiteinu leider Avigdor Lieberman en, in toenemende mate, Yamina leider Naftali Bennett, zijn bereid om achterover te leunen als de juridische broederschap opduikt met hun macht als gekozen functionarissen, zolang ze daarbij ook de politieke wereld van Netanyahu kunnen bevrijden.

Het staat buiten kijf dat Netanyahu zelf verantwoordelijk is voor de situatie. Voor het grootste deel van de vorige generatie is Netanyahu bereid geweest om de legale tijger te voeden, in de overtuiging dat deze nooit zou komen om hem op te eten. Maar nu hij aan de beurt is, heeft Israël eindelijk een premier die bereid is de nodige actie te ondernemen om een einde te maken aan hun machtsgreep en zo de ernstigste dreiging te verslaan die Israël als Joodse en democratische staat te wachten staat.

De producent van "Meniac" kreeg maandagavond een contract voor een tweede seizoen direct na de laatste aflevering van de eerste seizoen, en met goede reden. De show gaat moedig om met de grootste bedreiging voor het openbare leven in Israël van vandaag. Het wordt tijd dat onze gekozen leiders hetzelfde doen.

Caroline Glick is een bekroond columnist en auteur van "The Israeli Solution: Een eenstaatsplan voor vrede in het Midden-Oosten."

Bron: Justice in Israel is not blind