Door generaal-majoor Gershon Hacohen - 15 juni 2020
BESA Center Perspectieven Papier nr. 1.606, 15 juni 2020
SAMENVATTING: De kwestie van het toepassen van de soevereiniteit op de Jordaanvallei en de Israëlische gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever zet premier Benjamin Netanyahu voor een moeilijk strategisch dilemma, een van de belangrijkste in de geschiedenis van Israël. Op kritieke strategische momenten zijn beslissingen altijd complex, en deze van Netanyahu is vele malen complexer. Maar volledige Israëlische controle over de belangrijkste verkeersaders op de Westelijke Jordaanoever is absoluut noodzakelijk.
De kwestie van de toepassing van de Israëlische soevereiniteit op bepaalde gebieden van de Westelijke Jordaanoever wordt zowel van links als van rechts aangevallen. Het linkse kamp, gesteund door vele voormalige legerofficieren en overheidsambtenaren, zet het idee neer als een moeras van risico's om de mogelijkheid te ontkrachten dat het überhaupt een kans in zich heeft. Van rechts spreken de leiders van de nederzettingenonderneming niet alleen over ernstige veiligheidsrisico's, maar ook over een onomkeerbare stap die de Palestijnse Autoriteit de helft van het gebied toekent wat nu nog steeds in handen is van Israël, gebied dat bekend staat als gebied C.
In het debat met links geniet Netanyahu de steun van het publiek, onder meer van een groeiende groep voormalige officieren en veiligheidsbeambten. Het moeilijkere dilemma is het dilemma van rechts.
David Ben-Gurion stond in 1937 voor een soortgelijk dilemma toen hij het verdelingsplan van de Peelcommissie accepteerde, dat de toekomstige Joodse staat een klein deel van het grondgebied van het verplichte Palestina aanbood. "De Joodse staat die ons nu wordt aangeboden... is niet het zionistische doel, maar het zou kunnen dienen als een beslissend stadium op weg naar het realiseren van het grotere zionisme," zei hij, in een samenvatting van zijn perceptie van het zionisme als een onophoudelijke pioniersstrijd. (Het is twijfelachtig of dat soort logica ten grondslag ligt aan Netanyahu's aanpak.)
Vanuit veiligheidsoogpunt moet er echter een aantal zaken worden opgehelderd. Het gaat in de eerste plaats om de controle over de belangrijkste verkeersaders op de Westelijke Jordaanoever. De minister-president belooft dat het IDF na de uitvoering van het Trump-plan verantwoordelijk blijft voor de veiligheid op dat terrein, zeker als het gaat om die belangrijke verkeersaders. Toch is veiligheidscontrole op zich niet genoeg. Als een verkeersader gedeeltelijk onder de Palestijnse soevereiniteit valt, zal er geen manier zijn om dichte bebouwing aan beide zijden ervan te voorkomen. Dat betekent dat de Israëlische veiligheidscontrole zal afnemen totdat het onmogelijk wordt.
Premier Yitzhak Rabin begreep dit toen hij de vooruitgang in het Oslo-proces bij de voltooiing van de bypass-aders, zoals de Tunnelweg die leidt naar Gush Etzion en de Ramallah bypass-weg bepaalde. Deze wegen werden niet alleen geasfalteerd om het voor de plaatselijke Joodse bevolking gemakkelijker te maken om Jeruzalem te bereiken, ze waren een operationele noodzaak. Tijdens Operatie Defensief Schild (2002) hebben deze wegen de snelle beweging van de IDF-troepen over de hele Westelijke Jordaanoever mogelijk gemaakt om de Palestijnse terreuroorlog te onderdrukken.
Het gevolg is dat Israël de volledige controle over de belangrijkste verkeersaders op de Westelijke Jordaanoever moet behouden. Dit omvat zowel snelweg 5 en 35 als snelweg 60 ten noorden en ten zuiden van Jeruzalem, die een kritieke verbinding vormt tussen de stad en de gemeenschappen die haar in het noorden in het Eli-Ariël-blok en in het zuiden in het Kiryat Arba-blok omvatten. Zonder Highway 60 zal Jeruzalem zijn hoofdstedelijke rol niet kunnen vervullen en ontaarden in een grensplaats.
Ondanks de onmiskenbare risico's is de toepassing van de Israëlische soevereiniteit op de Jordaanvallei en delen van de Westelijke Jordaanoever een historische kans. Het moet worden uitgevoerd in het licht van een voortdurende visie, als onderdeel van het onophoudelijke proces van verlossing van het volk en het land.
Een eerdere versie van dit artikel werd gepubliceerd in Israel Hayom op 5 juni.
Generaal-Majoor (res.) Gershon Hacohen is een ervaren onderzoeksmedewerker bij het Begin-Sadat Centrum voor Strategische Studies. Hij zat 42 jaar in de IDF. Hij voerde het bevel over troepen in gevechten met Egypte en Syrië. Hij was vroeger korpscommandant en commandant van de IDF Military Colleges.
Bron: Netanyahu’s Complex Dilemma