Terwijl de Turkse invasie in het noordoosten van Syrië slecht nieuws is voor Teheran, compenseert het vertrek van de Amerikaanse strijdkrachten deze ontwikkeling ruimschoots, aldus een voormalige Israëlische militaire functionaris.
Door Yaakov Lappin - 24 oktober 2019
Iran blijft een centrale speler in het gebied, temidden van de snelle gewelddadige ontwikkelingen in het noordoosten van Syrië en ziet de terugtrekking van de Amerikaanse speciale troepen uit het gebied waarschijnlijk als een nieuwe kans.
De Turkse invasie die volgde op het overhaaste vertrek van de VS bracht de Koerden ertoe om een nieuwe regeling te zoeken met het regime van de Syrische president Bashar Assad, dat wordt gesteund door Iran en Rusland. Dinsdag bemiddelde Rusland over wat men zei dat een nieuwe overeenkomst was, die Turkije de controle geeft over een strook land dat men veroverde in noordoostelijk Syrië.
De afgelopen jaren hebben de Iraniërs intensief gewerkt aan de consolidatie van een offensieve militaire aanwezigheid in Syrië door de bouw van raketbases, wapenopslagplaatsen en terreurcellen. Israël heeft met dezelfde intensiteit gewerkt om dergelijke inspanningen op te sporen en te blokkeren met behulp van inlichtingen en precisie luchtaanvallen.
"Voor de Iraniërs is aan de ene kant het Amerikaanse vertrek uitstekend nieuws omdat het betekent dat de Amerikanen de sector verlaten. Maar het is ook negatief voor Iran omdat Turkije erin is gestapt," vertelde Lt. Kol. (ret.) Orna Mizrahi, een hogere onderzoeksmedewerker bij het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies woensdag in Tel Aviv aan JNS. "Uiteindelijk zullen de Iraniërs het vertrek van de VS meer welkom heten dan zij over het Turkse binnentrekken van streek zullen zijn. In het algemeen is het saldo voor Iran zo, dat zij het als een pluspunt zien.".
Mizrahi, een vroegere Adviseur van Nationale Veiligheid van de Afgevaardigde voor Buitenlands Beleid namens de Nationale Veiligheidsraad, zei dat de invasie van Turkije en de door Rusland bemiddelde regeling een "soort plundering van Syrië vertegenwoordigen."
Dit zal Iran niet tegenhouden van het creëren van een Shi'ite-as, die Irak, Syrië en Libanon verbindt," waarschuwde Mizrahi, ook een vroegere militaire inlichtingenanalist.
Voor Israël blijft het principiële belang om de Iraniërs uit Syrië te duwen en de Iraanse aanwezigheid daar zo veel mogelijk te verzwakken, voegde zij eraan toe. In Israëlische ogen blijft Iran de meest bedreigende problematische speler in Syrië.
In de afgelopen weken zijn er berichten verschenen over hernieuwde Iraanse inspanningen om een landgrensovergang tussen Syrië en Irak nabij de stad Albu Kamal op te zetten.
Dit lijkt deel uit te maken van de doelstelling van Iran om een continue as te creëren die Israël en de pragmatische Arabische staten bedreigt, aldus Mizrahi.
"Het is ons duidelijk dat we Iran niet volledig uit Syrië kunnen duwen, zolang het Assad-regime er is," voegde ze eraan toe. "Iran heeft daar een belangrijke inbreng - en niet alleen militair - maar ook door de Syrische economie en steun voor de Syrische staat. Deze verbinding met het regime en de Syrische bevolking betekent dat dit moeilijk te ontwortelen zal zijn. Maar het belangrijkste voor Israël is het voorkomen van een militaire consolidatie door Iran".
Intussen heeft Rusland - een andere steunpilaar van Assad - na de Amerikaanse exit in Syrië aanzienlijk aan invloed gewonnen. "Dat is niet alleen slecht voor Israël, maar ook voor het Westen", aldus Mizrahi. "Het drukt een gebrek aan Amerikaanse invloed uit. Het feit is dat Israël nog de enige is die omgaat met de bedreigingen vanuit Syrië".
Terwijl Israël de voorkeur geeft aan de Verenigde Staten als zijn belangrijkste strategische partner, heeft het weinig andere keus dan een deal met Rusland, een land waarvan de invloed in het buurland Syrië alleen maar toeneemt.
"Rusland is een element dat op dit moment geen vijand is," zei Mizrahi. "Israël voert een dialoog met het land. Maar Rusland werkt volgens haar eigen belangen, en als het hun uitkomt om een bepaalde handelwijze te volgen die in strijd is met de Israëlische belangen, zullen ze dat doen. Sinds 2015, toen ze de Syrische arena betraden, zijn ze onze buren geworden, en daar moeten we mee leven."
Als gevolg daarvan werkt de Joodse staat aan het creëren van een positieve dialoog en coördinatie met Rusland voor zover dit mogelijk is.
Stijgende ISIS-activiteiten
Ondertussen waarschuwde een document dinsdag van het Meir Amit Centrum voor Inlichtingen en Terrorisme van de Meir Amit dat meer militaire macht van de Koerden in Syrië afneemt, harder dan het in staat zal zijn om het deksel op ISIS te houden. Het rapport merkte op dat een significante vrijheid van de ISIS gevangenen de militaire sterkte van de jihadistische organisatie in Syrië en in Irak zal versterken door duizenden opgeleide, ervaren en gemotiveerde radicale strijders aan deze rangen toe te voegen.
Kolonel Reuven Erlich, directeur van het Meir Amit Center, vertelde JNS dat sinds het begin van de Turkse invasie deze maand, ISIS al in kracht is toegenomen door het uitvoeren van meerdere aanvallen in het oosten van Syrië. "We hebben de ISIS-aanvallen kwantitatief en gekwalificeerd zien toenemen," zei hij. "Zij hebben reeds grote aanvallen uitgevoerd, zich richtend op bases en op het hoofdkwartier van het [Koerdisch-geleide] SDF," zei hij.
De "recente aanvallen hebben een verhoging van zelfmoordbomaanslagen te zien gegeven, evenals auto- en motorfiets-bomaanslagen.
Uiteindelijk kan een herlevend ISIS in oostelijk en zuidelijk Syrië infiltreren en potentieel aanvallen op de Israëlische grens lanceren, voegde hij toe.
Erlich zei dat Israël "nauwkeurig alle ontwikkelingen in de Syrische burgeroorlog moet volgen. Ondanks wat velen hebben geclaimd, is de Syrische oorlog niet over. Erdogan nam een blikje benzine en goot het op een brand die al hele tijd heeft gebrand.
Bron: Iran views US withdrawal from Syria as an opportunity - JNS.org