www.wimjongman.nl
Door de stijgende brandstofprijzen roepen de Iraanse demonstranten het regime op een einde te maken aan hun steun aan wereldwijde terreur.
Met ergens tussen de 100 en 200 gedode demonstranten, blijft de vraag hangen of deze demonstraties al dan niet sterker zullen worden, wat zal resulteren in belangrijke veranderingen of in bloedige repressie en geen resultaten voor het publiek?
Door Israel Kasnett - 20 november 2019
De Iraanse opperbevelhebber Ayatollah Ali Khamenei heeft op 25 februari 2019 in Teheran een ontmoeting met de Syrische president Bashar Assad. Bron: Wikimedia Commons.
Duizenden demonstranten die zich in Iran financieel onder druk voelen staan, zijn in tal van steden in het land de straat op gegaan om te protesteren tegen het economische beleid van de heersende elite. Hoewel de protesten zijn toegeschreven aan het recente besluit van de regering om de benzineprijs met 50 procent te verhogen, stellen analisten dat dit waarschijnlijk ook een uiting is van een wijdverbreide en groeiende ontevredenheid onder het publiek over het feit dat hun regering het broodnodige geld omleidt naar de financiering van het internationale terrorisme.
Met de dood van 100 tot 200 demonstranten en een massale landelijke internetstilstand blijft de vraag overeind of deze protesten al dan niet sterker zullen worden, wat zal leiden tot belangrijke veranderingen, of zal eindigen in een bloedige repressie zonder resultaten voor het publiek?
Yossi Mansharof, een Iraanse en sjiitische politieke islamexpert aan het Jeruzalem Instituut voor Strategie en Veiligheid en het Ezri Centrum van de Haifa Universiteit, vertelde JNS dat de oproep aan Iran om te stoppen met het financieren van zijn gevolmachtigden in Jemen, Libanon en Gaza "een van de belangrijkste eisen is van de demonstranten".
Mansharof merkte op dat een van de beloften van Opperste Leider Ayatollah Khomeini tijdens de Islamitische Revolutie van 1979 was om de levensstandaard van de gemiddelde Iraanse bevolking te verbeteren - een belofte die nooit is nagekomen. "De indruk onder het Iraanse publiek in 2015 was dat de Iraanse deal hen enige verlichting zou geven, maar Ayatollah Khamenei gaf er de voorkeur aan om deze grote sommen geld naar zijn expansionistische aspiraties in de regio te kanaliseren," zei hij.
In 2009, en ook nu weer, vragen sommige elementen om een radicalere verandering. Ze willen het regime omverwerpen: "Dood aan Khamenei" is een van de dominante oproepen die op straat worden gehoord. Tot op zekere hoogte weerspiegelt het de revolutie die precies 40 jaar geleden plaatsvond.
"Het publiek ziet het geld naar Gaza en Syrië gaan", aldus Mansharof, "De kreten op de bazaars en in de straten zijn 'Vergeet Gaza! Vergeet [de Syrische president Bashar] Assad!' ”
Demonstranten in de straten van Iran demonstreren tegen een enorme stijging van de brandstofprijzen. Bron: Screenshot.
Mansharof: "Er zijn veel eisen van verschillende groepen die deelnemen aan de protesten, maar er is geen coalitie die hen verenigt. Dit is een van de grootste problemen. We zien geen gemeenschappelijke agenda."
Om de bijeenkomsten te laten slagen, zei Mansharof dat de demonstranten "goed management, een wederzijdse ideologische agenda en technologische middelen om hun activiteiten te coördineren" nodig hebben.
Hij zei: "Er is een morele plicht voor de VS om de demonstranten toegang te geven tot het internet. Dit is eenvoudig een kwestie van politieke wil op [de V.S. President Donald] Trump. De maximale druk van de sancties werkt, omdat Iran de prijs van de brandstof moest verhogen. Maar degenen die de prijs voor de sancties betalen zijn het Iraanse volk.
Mansharof voorspelde dat de kloof tussen dit protest en het volgende "zeer kort zal zijn omdat het publiek niet zo geduldig zal zijn als het tot nu toe is geweest".
Alleen het Iraanse volk kan verandering teweegbrengen.'
In dit stadium is het moeilijk om de uitkomst te voorspellen. Mansharof zei dat verandering kan optreden als er belangrijke ontwikkelingen plaatsvinden. Als dit protest een paar maanden duurt en sommige Islamitische Revolutionaire Krijgskorpsen (IRGC) van positie wisselen, dan zullen arbeiders in oliefaciliteiten - van cruciaal belang voor de Iraanse economie - in staking gaan en Trump de Russische president Vladimir Poetin een goede formule kan geven om af te zien van zijn sponsoring van Khamenei, dan zullen deze dingen de verandering beïnvloeden.
"Alleen het Iraanse volk kan verandering teweegbrengen," zei hij. "Het zal niet komen door buitenlandse inmenging of een militaire aanval zodat Khamenei zijn expansionistische ambities loslaat.
Raz Zimmt, een onderzoeker bij het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies gespecialiseerd in Iran, vertelde JNS dat het moeilijk is om iets te zeggen over wat er gaande is op dit moment "vanwege de 'black-out' van het internet".
"Het belangrijkste wat we vandaag de dag kunnen zeggen," zei hij, "is dat het aantal doden en gewonden van meer dan 100 gevallen ongekend is. In 2009 waren het er nog geen 60."
Zimmt zei dat hij niet gelooft dat de demonstraties een onmiddellijke bedreiging vormen voor de stabiliteit van het regime, aangezien de aantallen alleen al "vrij beperkt" lijken.
Hij merkte ook op dat er een gebrek lijkt te zijn aan een coalitie tussen de verschillende geledingen van de Iraanse samenleving, waaronder de middenklasse, de jongere generatie en de arbeiders. "Er is geen verenigd leiderschap, geen grote stakingen en misschien wel het belangrijkste, dat we het IRGC niet zien.
Zimmt wees erop dat de onderdrukking van de demonstraties momenteel wordt uitgevoerd door de politie. "Als we zien dat de IRGC betrokken is bij de onderdrukking, dan zou dat een indicatie kunnen zijn dat het erger wordt," zei hij.
Hij was het met Mansharof eens dat de Verenigde Staten, in plaats van steunbetuigingen af te leggen, "het internet in Iran hadden kunnen openen".
"Dit is de eerste keer dat zo'n hermetische sluiting in Iran heeft plaatsgevonden," voegde hij eraan toe, waarbij hij de ernst van de situatie benadrukte.
Volgens Zimmt is het met een groeiende publieke onvrede en gevoelens van wanhoop binnen de Iraanse samenleving, zelfs als het regime erin slaagt om dit verzet te onderdrukken, waarschijnlijk slechts een kwestie van tijd totdat er een nieuw verzet ontstaat wanneer de belangrijkste kwesties niet worden aangepakt.
Als ze echte verandering willen, zei hij "is h aan het Iraanse volk om de protesten voort te zetten".