De derde keer een bekoring? Niet in staat om een regering te vormen, is Israël gedwongen om de derde ronde van verkiezingen te houden. Stemmen op 2 maart. En Netanyahu heeft plotseling een serieuze nieuwe uitdager. Dit is wat we weten.

Door Joel Rosenberg - 12 december 2019

Het is weer Groundhog Day in Israel.

Ik herinner me de hilarische film van 1993 waarin Bill Murray een lokale tv-weerman uit Pittsburgh speelt, die in hetzelfde hotel blijft wakker worden en elke dag de Groundhog Day festiviteiten in Punxsutawney in Pennsylvania, moet verslaan. Is het een lus waar hij nooit uit lijkt te komen?

Welkom bij de verkiezingscyclus in Israël. Behalve dat het niet zo grappig is.

Dit is wat we op dit moment weten: Israël is de enige echte democratie in het Midden-Oosten - we houden zoveel van verkiezingen dat we in 2019 twee rondes hebben gehad. Dat is nog nooit eerder in de Israëlische geschiedenis gebeurd. Nu gaan we naar een derde ronde - op 2 maart.

En dit is waarom:

• Benjamin "Bibi" Netanyahu - de langst zittende premier van Israël - verliest zijn politieke greep op het land.
• Twee keer dit jaar heeft Bibi niet genoeg zetels voor zijn Likud-partij en zijn centrumrechtse bondgenoten weten te bemachtigen om een regerende coalitie te vormen.
• Nadat Bibi voor de tweede keer had gefaald, kreeg Bibi's belangrijkste oppositiepartijuitdager - voormalig IDF-stafchef Benny Gantz - de kans om een regerende coalitie te vormen. Gantz echter mislukte eveneens.
• Ondertussen heeft de Israëlische procureur-generaal onlangs Netanyahu aangeklaagd in drie afzonderlijke gevallen: vermeende omkoping, fraude en vertrouwensbreuk.
• Uit opiniepeilingen blijkt dat de Israëliërs overwegend twee dingen willen.
• Ten eerste willen ze dat Netanyahu zich concentreert op zijn juridische problemen en niet dient als een premier die wordt aangeklaagd.
• Ten tweede willen ze dat de twee belangrijkste partijen - Likud en Gantz' Blauw-Wit - een regering van nationale eenheid vormen waarin Gantz twee jaar lang als premier zou dienen en vervolgens twee jaar zou roteren naar het hoofd van Likud als premier.
• Bibi, zoals u zich kunt voorstellen, wil niet aan de kant gaan.
• Maar Gantz weigert een deal met Bibi te sluiten zolang Bibi onder beschuldiging staat.

Nu gaan we naar een nieuwe dynamiek: Bibi heeft ineens een serieuze nieuwe uitdager binnen de Likud.

• Gideon Sa'ar, een van Likuds populairste en meest effectieve leden van de Knesset, die als minister van Onderwijs en als minister van Binnenlandse Zaken heeft gediend, heeft opgeroepen tot snelle voorverkiezingen voor de leiding.
• Maar slim genoeg, concentreert Sa'ar zich niet op de wettelijke problemen van Bibi.
• Integendeel, hij pleit er bij zijn collega's in Likud er niet voor dat Bibi moet worden vervangen omdat hij twee keer achter elkaar twee verkiezingen heeft verloren, en er niet in geslaagd is een regeringscoalitie te vormen, en geen betere vooruitzichten heeft om een dergelijke coalitie te winnen en te creëren via een derde verkiezing.
• Sa'ar argumenteert zelfs dat Likud in maart in de ijskast gezet zou kunnen worden, gestraft door de kiezers voor het feit dat hij de natie naar een derde verkiezing heeft gedreven.
• Hier is een interessant nieuw interview met Sa'ar - de moeite waard om te lezen om hem beter te leren kennen.

Het is te vroeg om nu al te zeggen of Likud-leden bereid zijn om afscheid te nemen van Bibi. Hier zijn echter twee laatste dingen die je moet weten.

• Ten eerste lijkt het erop dat de Likud op 26 december verkiezingen voor de leiding zal krijgen. Het is begrijpelijk dat Bibi's bondgenoten dat proberen tegen te houden. Maar als de verkiezing wel gaat gebeuren, weten we al snel of Bibi de Likud zal leiden, of dat Sa'ar (of iemand anders) naar voren zal komen.
• Ten tweede, een nieuwe opiniepeiling suggereert in feite dat in de volgende verkiezingen, de publieke steun voor Likud aanzienlijk zou kunnen dalen, en de steun voor Gantz' partij zou kunnen aanzwellen. "Volgens Channel 13: als de verkiezingen vandaag zouden worden gehouden, zou Blauw-Wit 37 zetels krijgen, vergeleken met 33 zetels voor de Likud.
• Kijk uit naar de uitslag van meer peilingen die uitkomen in de komende dagen. Als het bewijs groeit dat het publiek zich tegen Likud keert met Bibi's aan het roer, dan kan dit de kiezers in de interne verkiezing van Likud aanzienlijk beïnvloeden.
• Dat gezegd hebbende, zijn de Likudniks historisch gezien zeer loyaal. Bibi is hun man voor de laatste 10 jaar, en is één van de populairste functionarissen in Likud gedurende drie decennia geweest, die ook als Premier van 1996 tot 1999 heeft gediend. Bibi is ook een zeer effectieve politieke vechter. Hij is niet zonder reden zo lang aan de top gebleven.

Het komt er op neer: Bid alstublieft voor Israël tijdens deze kwetsbare, vluchtige periode. We hebben geen effectieve, functionerende nationale regering. We hebben een zeer ervaren premier die plotseling onder aanklachten staat en in echte politieke problemen verkeert en dus het risico loopt om afgeleid te worden. En we hebben zeer reële en gevaarlijke vijanden die willen profiteren van de situatie. Moge de Heer ons op dit moment genadig zijn.

Bron: Joel C. Rosenberg's Blog