Een te klein blikveld: het verloren zoon verhaal

Een van de mooiste en meest tot nadenken stemmende verhalen in het Nieuwe Testament is dat van de verloren zoon. Het is ook een van de meest onderwezen verhalen. En toch raakte mij laatst iets wat me opviel: een inzicht in dit versleten verhaal dat ik nog nooit eerder heb overwogen.

Het verhaal van de verloren zoon

Omdat het vrij kort is, laten we beginnen met het hele verhaal uit Lucas 15:11-32 (HSV) te citeren.

Jezus ging verder: Een zeker mens had twee zonen. En de jongste van hen zei tegen zijn vader: Vader, geef mij het deel van de goederen dat mij toekomt. En hij verdeelde zijn vermogen onder hen.

En niet veel dagen daarna maakte de jongste zoon alles te gelde en reisde weg naar een ver land en verkwistte daar zijn vermogen in een losbandig leven. En toen hij er alles doorgebracht had, kwam er een zware hongersnood in dat land en begon hij gebrek te lijden. En hij ging heen en voegde zich bij één van de burgers van dat land, en die stuurde hem naar zijn akkers om de varkens te weiden. En hij verlangde ernaar zijn buik te vullen met de schillen, die de varkens aten, maar niemand gaf hem die.

En nadat hij tot zichzelf gekomen was, zei hij: Hoeveel dagloners van mijn vader hebben brood in overvloed en ik kom om van honger. Ik zal opstaan en naar mijn vader gaan en tegen hem zeggen: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegenover u. En ik ben het niet meer waard uw zoon genoemd te worden. Maak mij als één van uw dagloners. En hij stond op en ging naar zijn vader. En toen hij nog ver van hem verwijderd was, zag zijn vader hem en deze was met innerlijke ontferming bewogen en hij snelde hem tegemoet, viel hem om de hals en kuste hem.

En de zoon zei tegen hem: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegenover u. Ik ben niet meer waard uw zoon genoemd te worden.

Maar de vader zei tegen zijn dienaren: Haal het beste gewaad tevoorschijn en trek het hem aan en geef hem een ring aan zijn hand en sandalen aan zijn voeten. En breng het gemeste kalf en slacht het, en laten we eten en vrolijk zijn. Want deze, mijn zoon, was dood en is weer levend geworden. En hij was verloren en is gevonden. En zij begonnen vrolijk te zijn.

Zijn oudste zoon nu was op de akker. En toen hij dichter bij huis kwam, hoorde hij muziek en reidans. En nadat hij één van de knechten bij zich geroepen had, vroeg hij wat er aan de hand was. Deze nu zei tegen hem: Uw broer is gekomen en uw vader heeft het gemeste kalf geslacht, omdat hij hem weer gezond teruggekregen heeft.

Maar hij werd boos en wilde niet naar binnen gaan. Toen ging zijn vader naar buiten en spoorde hem aan. Maar hij antwoordde en zei tegen zijn vader: Zie, ik dien u al zoveel jaren en heb nooit uw gebod overtreden en u hebt mij nooit een bokje gegeven om met mijn vrienden vrolijk te zijn. Maar nu deze zoon van u gekomen is, die uw bezit met hoeren opgemaakt heeft, hebt u voor hem het gemeste kalf geslacht.

En hij zei tegen hem: Kind, jij bent altijd bij mij en al het mijne is van jou. Wij zouden dan vrolijk en blij moeten zijn, want deze broer van jou was dood en is weer levend geworden. En hij was verloren en is gevonden.

De standaard visie

De manier waarop dit verhaal typisch wordt onderwezen is om de liefde van God de Vader, belichaamd in de vader van het verhaal, te openbaren aan hen die afdwalen of tijd, geld en hun levensdoel verspillen met het nastreven van de genoegens van deze wereld. Het beeld van een vader die hem al van verre zag en niet wachtte tot de zoon hem bereikte, maar naar de zoon toerende, is een dwingend beeld. Ik ben persoonlijk getuige van geweest dat dit verhaal de harten van mensen die ver van de liefde van God afstaan, zacht maakt.

Een van de meest interessante opmerkingen die ik ooit over dit verhaal gehoord heb, zoals het op de traditionele manier wordt verteld, was door een naamloze prediker die ooit zei:

In dat verre land verloor de verloren zoon alles wat hij bezat.

.......behalve..........

zijn herinneringen aan thuis.

Het is inderdaad moeilijk om een nieuwe gedachte over zo'n versleten verhaal naar voren te brengen, maar die predikant heeft dat wel gedaan. Met dank aan Arthur Burk voor het zich herinneren en het herhalen van die interessante gedachte.

De Hebreeuwse grondgedachte

Laten we nu van versnelling veranderen en anders naar het verhaal kijken.

Die mensen die betrokken zijn bij 'Hebreeuwse Wortels' of 'Joodse Roots' bedieningen, Messiaanse gemeenten en pro-Israël christelijke kerken zouden kunnen denken dat dit verhaal ook kan worden toegepast op de relatie tussen christenen en Joden. Maar wie is in dat geval de jongere broer? Ik zou die vraag ook sterker kunnen stellen: "Wie werd de jongere broer? Een van de ongemakkelijke aspecten van dit verhaal is namelijk dat de oudere broer er niet erg goed uitziet in dit verhaal, of wel? Ja, de oudere broer is trouw aan zijn vader, die zijn bezittingen niet verspilt zoals de jongere zoon, maar hij weigert mee te doen aan de vieringen, en is duidelijk boos over de plotselinge viering die voor zijn broer aan de gang is!

Ik heb nagedacht over de toepassing van dit verhaal op de relatie tussen christenen en Joden, maar het is me vaak opgevallen dat dit verhaal zo wordt toegepast:

Dat iedereen wil de jongere broer zijn!

Inderdaad, ik schaam me om het te zeggen, maar in deze context zien wij, die zich zorgen maken over de Joodse wortels van ons geloof, onszelf als de jongere broer die "terugkomt van de heidense invloeden in het christendom", of, zo u wilt, "terugkomt op de waardering van de Torah" en geniet van de viering van de feesten, de hernieuwde intimiteit met God, in de vorm van de Vader, of door Jeshua als Messias. Maar degraderen we onze Joodse broeders dan niet naar de rol van de oudere broeder, die ons niet toevallig aan sommige Farizeeën doet denken? Om het punt nog verder aan te scherpen, kunnen christenen bij het overwegen van de hereniging van de twee stokken van Efraïm en Juda in Ezechiël 37, niet terecht beweren dat de broeder Efraïm jonger is dan Juda? Kunnen zij niet met recht beweren dat het noordelijke koninkrijk Israël eerst van hun Joodse wortels is afgedwaald, net als in het verhaal?

Over dit verlangen om de jongere broer te zijn, wil ik een aantal sterke punten naar voren brengen.

• Ten eerste moeten we er allemaal van uitgaan dat we tegelijkertijd een deel van de houding van beide broers in ons hebben! We moeten inzien dat we in sommige aspecten van ons leven meer geneigd zijn om 'van God weg te lopen' en dat we in andere aspecten meer geneigd zijn om 'te denken dat we trouw aan Hem zijn', terwijl we misschien niet zo op één lijn zitten met het hart van de Vader als we ons zouden kunnen voorstellen.
• Wat betreft het perspectief dat christenen zouden moeten hebben op Joden, vind ik de benadering van kanunnik Andrew White in zijn boek, Oudere versus jongere broer, zeer goed. Andrew White was een van onze allereerste interviewden in 2015. Zijn boek erkent dat onze relatie met de Joden complex is en terecht elementen van zowel de oudere als de jongere broer tegelijk bevat.
• Het verhaal van decaan Dean Braxton is fascinerend, een voormalig maatschappelijk werker die in het noordwesten van de Verenigde Staten woonde, had een bijna-doodervaring en bracht een uur en vijfenveertig minuten door in de hemel. De decaan was als een typisch christen niet erg geïnteresseerd in Joden, zijn Joodse wortels of Israël. Zijn boek "In de hemel!" is een van de beste van zijn klasse, omdat de decaan in de Schrift alles vond wat hij in de hemel zag. Niet alleen zag hij God op zijn troon zitten, hij had ook drie afzonderlijke ontmoetingen met Jezus bij die ene ervaring. Eén verhaal (niet gevonden in het boek) werd verteld aan Jonathan Bernis (dat je vanaf 14:00 zelf kunt horen op deze video: YouTube video). Daarin vertelt Dean dat Jezus hem vertelde dat "Het verhaal van de verloren zoon niet gaat over eigenzinnige christenen, maar dat het een Joods verhaal is, en dat de Joden als de jongste zoon zijn - zij komen thuis". In die ene ontmoeting wierp Jezus het wereldbeeld van de decaan over de Joden volledig omver door hen te plaatsen in een verhaal van grote hoop, terugkeer en toekomstige viering; en vervolgens plaatste Jezus de christenen in de minder benijdenswaardige rol van de oudere broer!

OPMERKING: Voor alle orthodox-Joodse lezers van deze column wil ik graag twee dingen over het verhaal van Dean aan de orde stellen. Ten eerste, let er alstublieft op dat "thuiskomen" veel dingen kan betekenen, waaronder het terugkeren naar het land Israël! Ten tweede zie ik dit verhaal niet als een leermoment voor alle Joden, maar eerder als een leermoment voor christenen die zijn opgegroeid met de eerdere visie van Dean: namelijk dat God klaar is met de Joden. Als verder bewijs hiervan spreekt Dean later in diezelfde video over hoe zijn ervaring in de hemel hem leert dat de cultuur van de hemel eigenlijk Joods is! De decaan stelt vervolgens dat hij na deze ervaring begon te zoeken en te leren over de Joodse cultuur.].

Wat was er dan nieuw?

Alles wat ik hierboven heb geschreven, wist ik en heb het al minstens een paar jaar overwogen.

Maar ik begon deze column met te zeggen dat ik iets op mijn hart had. Ja, ik zag iets in dit verhaal dat ik nog nooit eerder had gezien! Ben je er klaar voor?

Geen van de twee mannen in het verhaal had het gevoel dat ze een broer hadden!

Beide broers leefden hun leven alleen op zichzelf en hun relatie met hun vader! Geen van beide broeders nam beslissingen in het kader van het hebben van een relatie met hun broer. Geen van beide broeders toonde enig sentiment of gevoel voor de ander!

Maar door middel van dit verhaal onthult de vader dat niet alleen elk van zijn zonen het hart van hun vader verkeerd heeft ingeschat, maar dat de verontruste vader probeert in ten minste één van hen het verlangen te wekken dat ze zich als de broeders gaan gedragen die ze werkelijk zijn.

Het verhaal eindigt zonder antwoord.

Samenvatting

Het doel van deze artikelenreeks is precies datgene. Om ons als christenen aan te moedigen anders te gaan denken over onze relatie met onze broeders, de Joden. Het is al ver na de middag en terwijl de zon nog wel schijnt, begint de helderheid van de dag af te nemen. De dag van doen alsof wij christenen onze relatie met God de Vader kunnen perfectioneren door alleen in onze zandbak te spelen, alsof wij Gods enige zonen zijn - die dag wordt steeds donkerder en de zon zakt van minuut tot minuut naar de westerse horizon.

We moeten wakker worden en beseffen dat er een feest aan de gang is in het land Israël. De Vader is blij en het is tijd om te accepteren dat er een feest is gegeven voor iemand die heel anders is dan wij.

We zullen opnieuw moeten leren hoe we respectvol met elkaar kunnen omgaan. Gidon zegt vaak tegen groepen: "Ik heb in de kleuterschool al geleerd om aardig met de andere kinderen te spelen. Ja, ik denk dat een kleuterschoolniveau van vriendschap een geweldige plek is om mee te beginnen.

En voor zover Jezus' uitspraak aan decaan Braxton van toepassing is op de Joden, hoe geweldig het is, en hoe verrassend het is, dat God het op het hart van sommige Israëlische zonen, zoals Gidon Ariel, legt om bereid te zijn om de deur open te zetten voor dat voortdurende feest in Israël en ons uit te nodigen.

Gidon maakt het ons gemakkelijk. We hoeven niet eens aan zijn deur te kloppen. Hij klopt op de onze.

Doet dat aan iemand denken?

Shalom

P.S. We hebben nog maar vier artikelen te gaan! Ik heb vier laatste kansen om ons te inspireren en aan te moedigen om groter, breder en dieper dan ooit te denken over de doelen van God in de Joodse en christelijke relaties. Ik ben er zeker van dat er betere schrijvers zijn, betere denkers die deze dingen aan u kunnen onthullen en nog wel veel meer. Toch ben ik dankbaar dat een paar van jullie bereid zijn om hier rond te hangen en te dansen met die persoon die - toevallig - gewoon in de buurt staat.

Bron: Studio See: 048 – A View Too Small: Prodigal Son Story