Turkije's bzarre benadering van raketverdediging

Door Burak Bekdil - 22 januari 2019

BESA Center Perspectives Papier nr. 1.070, 22 januari 2019

Samenvatting: De regering van de V.S. heeft aangeboden om een $ 3,5 miljard aan waarde van Patriotraketten aan Turkije te verkopen, blijkbaar in een poging om Ankara tegen te houden door te gaan met een geplande S-400 aankoop van Moskou. De Turken zullen waarschijnlijk de schouders ophalen voor het aanbod (na ervoor te hebben gezorgd dat het geen aanbod is dat ze niet kunnen weigeren). Om redenen die grotendeels geen verband houden met zijn militaire behoeften, is Ankara niet van plan om de S-400 deal te schrappen en zijn geostrategische banden met Moskou te riskeren.

Toen de machtige generaals van Turkije besloten dat hun land behoefte had aan een inheems langeafstands lucht- en raketafweersysteem, was Recep Tayyip Erdoğan een pas verkozen burgemeester van Istanbul; Saddam Hoessein genoot van zijn Bagdad-paleis; Microsoft gaf Windows 95 uit en de Israëlische Premier Yitzhak Rabin werd vermoord tijdens een vredes-bijeenkomst in Tel Aviv. Bijna een kwart eeuw later is Turkije nog steeds een paar jaar verwijderd van de bouw van zijn eerste langeafstandsverdedigingsarchitectuur, en het zal geen inheems systeem zijn.

Turkije's zoektocht naar een raketverdediging heeft verschillende bizarre wendingen genomen. In 2013 besloot het land om de eerste NAVO-bondgenoot te worden die een Chinees luchtverdedigingssysteem op zijn grondgebied zou inzetten.* Later gaf men dit idee op. In december 2017 onthulde Ankara een overeenkomst met Moskou voor de aankoop van het Russische S-400-systeem, waarmee het als eerste NAVO-land het systeem in gebruik nam. Tegenwoordig speelt Turkije met het idee om het eerste NAVO-land te worden dat zowel het Amerikaanse Patriotsysteem als het Russische S-400-systeem op zijn grondgebied inzet.

Begin januari bood de Amerikaanse regering aan om voor 3,5 miljard dollar aan Patriotraketten te verkopen aan Turkije, blijkbaar in een poging om Ankara ervan te weerhouden om door te gaan met de S-400 deal met Moskou. De Turken zullen waarschijnlijk de schouders ophalen over het aanbod, zodra ze er zeker van zijn dat het geen aanbod is dat ze niet kunnen weigeren. Om redenen die grotendeels niets te maken hebben met haar militaire behoeften, is Ankara niet van plan om de S-400 deal te schrappen en zijn geostrategische banden met Moskou te riskeren. Het aanbod van Washington zou ogenschijnlijk de S-400 deal vervangen, niet aanvullen.

Met dat gezegd hebbende, beweren de hogere ambtenaren van de defensieindustrie in Ankara dat zij ernstig het kopen zouden overwegen van de Patriots als dat niet het opgeven van de S-400s betekende. En niet alleen dat: de Patriots moeten ook komen met een korting en vergezeld gaan van een genereuze technologieoverdracht. Dit is niet wat de Amerikanen in gedachten hadden toen het ministerie van Buitenlandse Zaken (niet het Congres) de potentiële verkoop bekrachtigde.

Natuurlijk, de recente toenadering tussen Turkije en de VS deed veel om de goedkeuring van een Patriot-deal te smeren. Ankara en Washington zitten in een van de ergste diplomatieke crises in hun moderne geschiedenis, waaronder een handelsoorlog, en zijn over de heetste kwesties heen gestapt op hun lange lijst van meningsverschillen voor het bereiken van een constructieve dialoog - allemaal binnen een paar maanden.

Vanuit militair/veiligheidsoogpunt heeft Turkije het Patriotsysteem nodig. De S-400-architectuur zou in theorie een efficiënt afschrikmiddel zijn tegen NAVO-middelen - maar niet tegen Russische lucht- en raketmiddelen. De echte lucht- en raketdreiging voor de veiligheid van Turkije komt van over de oostelijke, zuidoostelijke en zuidelijke grenzen, waar de meeste offensieve middelen van Russische makelij zijn.

Ongeveer de helft van het op het netwerk gebaseerde luchtverdedigingsbeeld van Turkije werd betaald door de NAVO, en Turkije maakt deel uit van de luchtverdedigingsomgeving van de NAVO. Zonder toestemming van de NAVO zal het voor Ankara onmogelijk zijn om een niet-NAVO systeem, vooral een Russisch systeem, operabel te maken met deze middelen (het Turkse programma bestaat uit radar, draagraket en interceptie-raketten).

Wat te doen? Als Turkije politiek verplicht is om zich te blijven inzetten voor de S-400 deal, dan is het meest rationele wat het - theoretisch - zou kunnen doen: de patriotten op geselecteerde militaire of energiestrategische verdedigingspunten in te zetten in het oosten, zuidoosten en zuiden van het land, terwijl de S-400's op gelijkwaardige punten in de hoofdstad en het westen worden ingezet.

Andere problemen van Turkije zijn de grote en uitgestrektheid van het land. Als Ankara voor beide opties gaat, zou het gecombineerd een $6,2 miljard uitgeven ($2,5 miljard voor de S-400s en $3,7 miljard voor de Patriots). Het aantal systemen en batterijen in beide overeenkomsten zou te klein zijn om honderden strategische verdedigingspunten te beschermen, waaronder kritieke militaire en civiele scheepswerven, militaire en civiele scheepswerven, kritieke defensie-, munitie- en lucht- en ruimtevaartfabrieken, olieraffinaderijen, olie- en gaspijpleidingen, en militaire en civiele luchthavens en havens. Dat betekent een boodschappenlijstje van in totaal meer dan 20 systemen, wat veel verder gaat dan de steeds meer overbelaste Turkse overheidsfinanciën.

Een ander probleem is het Amerikaanse Congres. De Turken weten dat de kans op goedkeuring door het Congres van een Patriot-overeenkomst gering zou zijn, gezien de steeds problematischer betrekkingen van Turkije met Israël. In december hervatte Ankara zijn gebruikelijke Israëlische aanpak toen Turkse topambtenaren, waaronder Erdogan en zijn minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Çavuşoğlu, premier Benjamin Netanyahu een koudbloedige moordenaar noemden. Het voortgaan van het Congres kan niet worden gegarandeerd en de Turken willen niet worden vernederd door een afwijzing, vooral niet omdat het land staat voor de kritieke lokale verkiezingen op 31 maart.

De overdracht van technologie is een andere problematische kwestie. De Turken weten uit ervaring uit het verleden dat een Patriot-deal niet zou komen met een genereus aanbod voor technologieoverdracht. Dat is niet de Amerikaanse manier. Toch zou "een soort van doorbraak en een speciaal aanbod" de steun kunnen krijgen van twee kritische Turkse defensiebedrijven, militair elektronicaspecialist Aselsan en raketmaker Roketsan, voor de Patriot-deal.

Toen Erdogan besloot om voor de S-400s te gaan, had hij goede redenen om Vladimir Poetin politiek en financieel om te kopen. Gezien het pas ontdekte respect en clementie van president Trump voor Erdogan heeft Poetins man in Ankara geen reden gegeven om de Amerikaanse president om te kopen.

* In september 2013 heeft de Turkse regering, een stap genomen die haar westerse bondgenoten verbaasde, men selecteerde het China Precision Import-Export Corp. (CPMIEC) voor haar luchtverdedigingprogramma. Het bod van 3,44 miljard dollar van CPMIEC had het Russische S-300/S-400 systeem verslagen; een Amerikaans consortium van Lockheed Martin en Raytheon, fabrikant van het Patriot-systeem; en de Europese Eurosam, fabrikant van de SAMP/T. Het Russische bod werd als eerste gediskwalificeerd omdat de kosten "exorbitant hoog" waren.

Burak Bekdil is een in Ankara gevestigde columnist. Hij schrijft regelmatig voor het Gatestone Institute en Defense News en is een medewerker op het Middle East Forum. Hij is ook oprichter van, en redacteur bij de in Ankara gevestigde denktank Sigma.

Bron: Turkey’s Bizarre Approach to Missile Defense