Palestijnen: "Journalistiek" in Hamas-stijl

door Khaled Abu Toameh - 14 februari 2019

• Voor Hamas betekent "nauwkeurigheid" dat een journalist die in de Gazastrook werkt, Israël en de Palestijnse Autoriteit in het slechtst mogelijke daglicht zal plaatsen -- ongeacht de feiten.


• In plaats van de jonge en toegewijde journaliste te eren voor haar moed, heeft Hamas besloten haar te straffen. In plaats van het ondervragen en vervolgen van de corrupte ambtenaren wier identiteit in haar berichtgeving werd genoemd, is onderzoeksjournaliste Hajer Harb degene die nu terechtstaat voor het vertellen van de waarheid.


• Het valt nu nog te bezien of westerse journalisten en mediakanalen zich überhaupt zorgen zullen maken over de voortdurende pogingen van de Palestijnse Autoriteit en Hamas om Palestijnse journalisten het zwijgen op te leggen en te intimideren.

 

 

Hamas heeft in het kader van het harde optreden tegen de vrijheid van de media opnieuw een beperking opgelegd aan het werk van journalisten in de Gazastrook. De Hamas-maatregel heeft ervoor gezorgd dat veel Palestijnse journalisten zich zorgen maken over hun vermogen om verslag uit te brengen over wat er in de door Hamas bestuurde Gazastrook gebeurt. Buitenlandse journalisten van hun kant hebben nog niet gereageerd op de laatste aanval op de openbare vrijheden.

Wat heeft Hamas precies gedaan om de Palestijnse journalisten boos te maken? Eerder deze week heeft de door Hamas gecontroleerde persdienst van de regering een richtlijn uitgevaardigd waarin staat dat journalisten vanaf 1 april geen interviews mogen houden of overheidsinstellingen in de Gazastrook mogen betreden, tenzij ze een "perskaart" hebben gekregen van het door Hamas gecontroleerde ministerie van Informatie.

Deze nieuwe richtlijn betekent dat elke journalist die geen "perskaart" van Hamas ontvangt, niet vrij en onafhankelijk in de Gazastrook kan opereren.

Onnodig te zeggen dat Hamas niet op het punt staat om 'geloofsbrieven' te geven aan een journalist die niet is aangesloten bij de islamitische beweging en haar ideologie. Ook gaat Hamas zijn "perskaarten" niet geven aan welke journalist dan ook die durft om hun regering over de Gazastrook te bekritiseren of een afwijkende mening te willen drukken. Erger nog, door zichzelf het recht te geven om "perskaarten" uit te geven, kan Hamas nu beslissen wie journalist is en wie niet. De boodschap van Hamas aan journalisten is in principe: "Als je niet bij ons hoort, ga dan op zoek naar een andere baan."

De nieuwe maatregel is Hamas' manier om het verhaal te controleren. Hamas wil er duidelijk voor zorgen dat de journalisten die in de Gazastrook werken alleen verslag uitbrengen over zaken die de beweging en haar leiders er goed uit laten zien in de ogen van de Palestijnen en de internationale gemeenschap.

Het is niet zo dat de verhalen die de afgelopen jaren uit de Gazastrook zijn gekomen, Hamas niet sympathiek gezind waren. Sinds Hamas in 2007 met geweld de controle over de Gazastrook heeft gegrepen, hebben de leiders en veiligheidstroepen van Hamas de lokale media onder controle gehouden om ervoor te zorgen dat de Palestijnse journalisten die daar wonen "in de rij staan". Het resultaat: de meeste verhalen die de afgelopen 12 jaar uit de Gazastrook naar voren kwamen, zijn grotendeels voorbijgegaan aan het falen van Hamas om de levensomstandigheden van haar kiezers te verbeteren.

Door de media onder controle te houden heeft Hamas de wereld het signaal kunnen geven dat de ellende van de Palestijnen in de Gazastrook vierkant bij Israël en de Palestijnse Autoriteit (PA) van president Mahmoud Abbas kan worden neergelegd. Enkele buitenlandse journalisten die de Gazastrook kortstondig hebben bezocht en berichten hebben ingediend waar Hamas niet van hield, hebben in stilte te horen gekregen dat zij niet langer welkom zijn om terug te keren naar de door Hamas geleide kustenclave. Palestijnse journalisten die Hamas toch hebben uitgedaagd door verslag uit te brengen over gevoelige kwesties, zoals financiële en administratieve corruptie in de Gazastrook, lijden nog steeds onder de lange arm van Hamas.

Denk bijvoorbeeld aan de benarde situatie van de vrouwelijke onderzoeksjournaliste Hajer Harb, die momenteel voor een rechtbank in de Gazastrook terecht staat wegens het aan de kaak stellen van corruptie in de door Hamas geleide ministeries en instellingen. Harb, een overlevende van kanker, is herhaaldelijk opgeroepen voor verhoor door de veiligheidstroepen van Hamas vanwege haar rol in het melden van corruptie in medische en huisvestingsinstellingen. Eerder deze week heeft de rechtbank het proces tegen Harb opnieuw uitgesteld tot 26 februari. Ze wordt ervan beschuldigd dat ze er niet in slaagt om objectiviteit, eerlijkheid en nauwkeurigheid te tonen in haar verslaglegging. In plaats van de jonge en toegewijde journaliste te eren voor haar moed, heeft Hamas besloten haar te straffen. In plaats van het ondervragen en vervolgen van de corrupte ambtenaren wier identiteit in haar berichtgeving werd genoemd, is Harb degene die nu terechtstaat voor het vertellen van de waarheid.

Haar advocaat, Baker al-Turkumani, beschreef de aanklachten tegen haar als "zwak". De aanklachten, zei hij, zijn een "aanval op de vrijheid van de media en de expressie, die door de wet worden beschermd. De wet en de rechtvaardigheid zijn het wapen van de journalist tegen corruptie. De wet kan niet worden gebruikt om het werk van een journalist of de vrijheid van meningsuiting te beperken."

De beschuldiging dat Harb er niet in is geslaagd om objectiviteit en nauwkeurigheid aan te tonen in haar journalistieke werk is zowel onoprecht als lachwekkend. Het is oneerlijk omdat het van Hamas komt - een groep voor wie de termen objectiviteit en nauwkeurigheid volledig in strijd zijn. Het is lachwekkend omdat het Hamas in staat stelt om de normen voor objectiviteit en nauwkeurigheid te bepalen.

Wanneer, zo vraagt men zich af, heeft Hamas het recht gekregen om de media te prediken over "objectiviteit" en "nauwkeurigheid"? Objectiviteit in de media betekent voor Hamas dat journalisten hun mond sluiten over hun leiders en overheidsfunctionarissen. Voor Hamas betekent "nauwkeurigheid" dat een journalist die in de Gazastrook werkt Israël en de Palestijnse Autoriteit in het slechtst mogelijke licht zal tonen - ongeacht de feiten.

Terug naar de intentie van Hamas om zijn eigen perskaarten uit te geven aan journalisten die in de Gazastrook werken: het Palestijnse Journalistensyndicaat, een lichaam gedomineerd door Abbas-loyalisten, veroordeelde het Hamas-besluit als "illegaal". Tahseen al-Astal, de plaatsvervangend voorzitter van het syndicaat, klaagde dat het besluit van Hamas een "duidelijke schending van de toegang van journalisten tot informatie" was. Hij riep alle journalisten op om elk nieuws met betrekking tot Hamas te boycotten uit protest tegen het besluit.

Hoewel de kritiek van dit syndicaat op Hamas volledig terecht is, is het belangrijk om op te merken dat het zelden zal protesteren tegen aanvallen op Palestijnse journalisten die onder de Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever leven. Door alleen kritiek te leveren op Hamas toont het syndicaat een duidelijke dubbele standaard.

Sinds begin dit jaar hebben de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit 10 Palestijnse journalisten op de Westelijke Jordaanoever gearresteerd voor hun "negatieve" berichtgeving en vermeende kritiek op Abbas en andere hooggeplaatste Palestijnse figuren. In de Gazastrook heeft Hamas intussen slechts vier personen opgeroepen voor ondervraging.

Het Palestijnse Journalistensyndicaat kiest er regelmatig voor om de benarde situatie van de door de veiligheidstroepen van de Palestijnse Autoriteit gearresteerde journalisten volledig te negeren. Het enige kwaad dat het Syndicaat ziet zijn de kwaden die in verband kunnen worden gebracht met Hamas of Israël. Dat komt omdat de hoofden en het hogere personeel van het Syndicaat verbonden zijn met de Fatah-fractie van Abbas. Nu heeft dit syndicaat, dat de laatste maatregel van Hamas veroordeelt, Palestijnse functionarissen en journalisten opgeroepen om Israëlische journalisten en media-organisaties te boycotten.

Net als Hamas probeert de Palestijnse Autoriteit, met de hulp van haar medewerkers van het syndicaat, blijkbaar het nieuws en het verhaal in de hand te houden om ervoor te zorgen dat journalisten hun kritiek alleen op Israël richten. Net als Hamas is de Palestijnse Autoriteit relatief succesvol geweest in haar poging om de informatiestroom vanuit gebieden onder haar controle te beperken. Een Palestijnse journalist die in Ramallah woont, zal minstens een dozijn keer nadenken voordat hij of zij een woord schrijft of zegt dat Abbas of een van zijn hoge ambtenaren zou kunnen kwetsen.

Het laatste besluit van Hamas tegen journalisten zal het ongetwijfeld moeilijker maken voor journalisten om in de Gazastrook te opereren. Velen hebben al eerder te maken gehad met een intimidatie- en dreigingscampagne van Hamas. Het nieuwe besluit zal veel van de Palestijnse journalisten daar nu dwingen om van beroep te veranderen: tenzij ze door de veiligheidstroepen van Hamas zijn vrijgesproken, zullen ze geen toegang meer hebben tot de bronnen.

Het voortdurende optreden van de Palestijnse Autoriteit tegen Palestijnse journalisten op de Westelijke Jordaanoever is de nachtmerrie van elke journalist geworden; velen van hen oefenen nu een strenge zelfcensuur uit vanwege de angst om door Abbas en zijn veiligheidsdiensten gestraft te worden. Bij gebrek aan vrije en onafhankelijke media onder de Palestijnse Autoriteit zijn verschillende Palestijnse journalisten gedwongen om werk te zoeken bij Israëlische, westerse of Arabische mediaorganisaties.

Het is nu nog maar de vraag of westerse journalisten en mediakanalen zich überhaupt zorgen zullen maken over de voortdurende pogingen van de Palestijnse Autoriteit en Hamas om Palestijnse journalisten het zwijgen op te leggen en te intimideren. Als de buitenlandse journalisten de situatie van hun Palestijnse collega's blijven negeren, zal de dag aanbreken waarop zij zelf het slachtoffer zullen worden van de onaanvaardbare en onprofessionele maatregelen die door Palestijnse leiders aan de media worden opgelegd.

Khaled Abu Toameh, een bekroond journalist uit Jeruzalem, is een Shillman Journalistisch Medewerker bij Gatestone Institute.

Vertaling door W.J. Jongman en H. Sleijster

© 2019 Gatestone Institute. Alle rechten voorbehouden. De artikelen hier afgedrukt geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten weer van de vertalers of van Gatestone Institute.

Bron: Palestinians: "Journalism" Hamas Style