Shaked schudt de politiek weer op met een nieuwe fusie van Israëlisch rechts

De Nieuw Rechts partijvoorzitter Ayelet Shaked verenigt zich met een andere partij om de politieke familie te verbreden ten behoeve van een scala aan eigen wegen en meningen. Het verhoogt ook haar kansen om opnieuw de Knesset binnen te komen.

Door Dov Lipman - 29 juli 2019

 

De politiek van Israël kreeg in de afgelopen dagen weer een grote schok - deze keer ter rechterzijde, met de aankondiging van de fusie tussen Ayelet Shakeds Nieuw Rechts Partij en het Joodse Huis. Net als vergelijkbare stappen die er waren aan de linkerzijde vorige week, probeert deze laatste vereniging het verkiezingsfortuin van de kleinere partijen ter rechterzijde te stimuleren om de kiesdrempel te overschrijden en een sterkere invloed in de coalitieonderhandelingen te hebben nu de verkiezingen van september naderen.

"Vanaf het begin heb ik gezegd dat de persoon die dit blok leidt, degene moet zijn die de meeste stemmen meebrengt, ongeacht zijn achtergrond. En alle peilingen hebben aangetoond dat ik de lijst met de meeste stemmen zal meebrengen", aldus Ayelet Shaked, voormalig Minister van Justitie en het nieuwe hoofd van het Verenigd Rechts, tegen JNS.

Shaked, die vorige week het voorzitterschap van de Nieuw Rechts Partij overnam van politieke partner Naftali Bennett, kreeg de positie aan de top van de Rechtse Unie nadat de voormalige opperrabbijn van het IDF en de huidige minister van Onderwijs, Rafi Peretz, leider van de Joods Huis, aan de kant was gezet.

De fusie zal er waarschijnlijk voor zorgen dat de twee grotere partijen aan de rechterkant van de Likud de drempel zullen overschrijden en de Knesset betreden. Nieuw Rechts kwam na de verkiezingen van april 1400 stemmen te kort om de Knesset te betreden, waardoor in feite drie zetels verloren gingen.

Jeremy Saltan, directeur van 'Engelse Oriëntaties voor Nieuw Rechts', vertelt JNS dat "Shaked als Nr 1 een nieuwe energie brengt die nu reeds met de kiezers resoneert".

"We zullen tot op het laatste moment het beste willen halen uit onze eenheidsinspanningen."

De deal tussen Nieuw Rechts en Joods Huis is niet gemakkelijk tot stand gekomen. Nieuw Rechts eiste de eerste vier plekken van de negen plaatsen op de lijst - meer dan Joods Huis hen wilde geven. Joods Huis eiste dat Shaked en Bennet zich ertoe verbonden om Netanyahu als hun kandidaat voor Premier te verklaren. Nieuw Rechts was terughoudend om dat te doen voor het geval dat Netanyahu na de verkiezingen geen regering kan vormen en ze iemand anders voor de baan willen voorstellen. Uiteindelijk hebben beide partijen toegegeven aan de eisen van de andere partij en hebben ze de overeenkomst ondertekend.

Toch hebben Shaked en voormalig Nieuw Rechts-voorzitter Naftali Bennet benadrukt dat dit een "technisch blok" is om ervoor te zorgen dat er geen rechtse stemmen worden verspild; het betekent niet dat alle leden van deze nieuwe lijst het eens moeten worden over kwesties.

Saltan vertelde JNS dat het "technische blok" betekent dat "de partij na de verkiezingen uit elkaar breken en als individuele partijen zullen optreden in de volgende Knesset dat de waarden van Nieuw Rechts promoot."

In de partij aankondiging zei Shaked ook dat ze de extreemrechtse Otzma Yehudit en de libertarische rechtse Zehut-partijen de hand zou reiken om zich bij de coalitie aan te sluiten. "We moeten allemaal in één grote partij zitten," zei ze. "We zullen tot op het laatste moment uit onze eenheidsinspanningen het beste willen halen."

Het nieuws van de rechtse fusie sluit ook een opmerkelijke politieke comeback af voor Shaked, die seculier opgroeide in Tel Aviv en werkte in de hightech wereld voordat zij in 2006 toetrad tot de overheidsdienst, en uiteindelijk naar boven kwam in de politieke gelederen onder Netanyahu om in 2012 lid te worden van Bennetts Joods Huis.

Na de verkiezingen van 2015 kreeg Shaked de machtige portefeuille van de Minister van Justitie. Ze bekleedde die functie gedurende vier jaar, waarbij ze haar rechtse ideologie implementeerde, inclusief de benoeming van conservatieve rechters in de rechtbank en het creëren van een juridische structuur voor nederzettingen in Judea en Samaria. Ze eiste ook dat de wetgeving transparantie vereist van NGO's die het grootste deel van hun budget van "buitenlandse entiteiten" ontvangen.

Voorafgaand aan de verkiezingen van 9 april scheidden Shaked en Bennett zich af van het Joodse Huis en vormden zij Nieuw Rechts. De nieuwe politieke alliantie leverde echter slechte resultaten op en overschreed zelfs niet de verkiezingsdrempel.

'Het is nog niet te laat om deze gevaarlijke vergissing te herstellen'.

Terwijl de nieuwe fusie de kansen van Shaked om de Knesset opnieuw binnen te komen potentieel opvoert, herhaalt het ook de oude verdeling binnen Joods Huis die in de eerste plaats tot de afscheiding van Bennett en Shaked leidde.

Het Joodse Huis is aanzienlijk conservatiever op het gebied van religie en staatskwesties dan Nieuw Rechts, en velen vragen zich af hoe iemand als Shaked een lijst kan leiden met leden die het niet met haar eens zijn over de vele religieuze kwesties die het leiden van een Joodse staat meebrengt.

Shaked verwierp deze kritiek en zei dat de nieuwe partij een tehuis kan zijn voor een breed scala aan meningen.

"Net als de Republikeinse Partij in de Verenigde Staten een breed scala heeft van de hoofdstroom van de partij tot aan de Tea Party, kunnen ook wij een grote lijst vormen die de rechtse seculiere, moderne religieuze en de ultra-religieuze zal omvatten," vertelde Shaked aan JNS.

De "politieke commentator Yaakov Bardugo zei dat de fusie op één van deze twee manieren kan gaan.

Enerzijds heeft het een potentieel om dubbele cijfers te bereiken met de vijf zetels die het Joodse Huis in de vorige verkiezing kreeg, met de bijna vier die Nieuw Rechts kreeg, gekoppeld aan de overblijfselen van Kulanu, die zich bij Likud aansloot, en misschien enkele zetels van de Zehut Partij van Moshe Feiglin, die ook niet de drempel overging en niet tot een andere partij is toegetreden. Aan de andere kant zouden seculiere kiezers die Shaked en Bennett steunden, maar ongelukkig zijn over de fusie met meer extreme religieuze partijen, over kunnen gaan naar Likud of Avigdor Liebermans partij, Yisrael Beiteinu, die zich sterk heeft uitgesproken tegen het religieuze extreem.

Likud heeft negatief gereageerd op de nieuwe fusie en heeft een officiële verklaring afgegeven dat de partijen moeten werken aan het toevoegen van extra marginale rechtse partijen, anders zal deze fusie voor niets zijn.

"Als dit het einde is van het fusieproces aan de rechterzijde, terwijl ook alle Arabische partijen zich verenigd hebben, komt het rechtse blok in gevaar. Bennett, Shaked en Smotrich hebben bewust vijf tot zes mandaten aan de rechterkant weggelaten en zij brengen bewust de voortzetting van een rechtse regering in gevaar. Het is niet te laat om deze gevaarlijke fout te herstellen," aldus de verklaring van Likud.

Desalniettemin heeft de huidige fusie de rechtervleugel op de politieke kaart nieuw leven ingeblazen. En Shaked, als leider van deze lijst, heeft het potentieel om of meer kiezers aan te trekken of verdedigers weg te duwen.

Op de een of andere manier, heeft deze ontwikkeling het potentieel om op 17 september een omwenteling te zijn.

Bron: Shaked shakes up politics again with new merger on Israeli right | JNS.org