Het ongegeneerde militarisme van Israëlisch Links

Door Prof. Udi Lebel - 1 februari 2019

BESA Center Perspectives Papier nr. 1.079, 1 februari 2018

Samenvatting: De obsessie van Israëls Linkerzijde met de omverwerping van Premier Benjamin Netanyahu heeft hen ertoe gedreven om een militair "droomteam" te omhelzen bij het omverwerpen van een burgerlijke partij. Dit weergalmt het veelvoorkomende fenomeen van de militaire juntas uit de Derde Wereld die de macht grijpen om "de natie te redden" van "corrupte politici". Generaals aan de macht gebracht als "nationale verlossers" in tijden van diepe crisis zijn vaak de voorbodes van populisme, autoritarisme en fascisme.

In alle recente Israëlische verkiezingscampagnes was de centrale vraag de sociaal-politieke identiteit van de kandidaten voor het nationale leiderschap. Wie waren zij? Wie waren hun zakenpartners? Voor welke magnaten hadden ze in het verleden gewerkt? En bovenal: welke waarden en idealen brachten ze naar voren in de politieke arena? Deze discussies vonden vooral plaats aan de linkerzijde van de politieke kaart, wat resulteerde in een obsessieve zelfingenomenheid, wat steeds meer wordt gezien als de belangrijkste bron van vervreemding van het bredere Israëlische publiek.

Welke kritiek is er niet geuit op Yair Lapid en zijn centrumpartij Yesh Atid? Ze worden slechts marionetten genoemd die de "koppige kapitalistische" agenda (om een zinnetje van Shimon Peres te gebruiken) van hebzuchtige magnaten promoten. Lapid wordt bestempeld als een bleke imitatie van Netanyahu, zowel in vorm als inhoud. Wat is er niet gezegd door veiligheid-georiënteerde linkse partijen over de nieuwe identiteit van de Labor? Het wordt beschuldigd van een boutique partij van feministen, journalisten, en burgerlijke activisten die postmoderne taal in het politieke betoog hebben geïntroduceerd, en - het meest verpletterend - dat haar leiderschap is beroofd van generaals, veiligheidspersoneel, en industriële en landbouwleiders. Hoe kunnen die "kinderen" er zo mogelijk naar streven om het land te runnen?

Daarin ligt het verrassende fenomeen van de huidige verkiezingen. In de hoop om premier Benjamin Netanyahu te kunnen omverwerpen, is er een leger van gepensioneerde officieren en veiligheidspersoneel aangeworven met het uitdrukkelijke doel om een breed politiek kader te orkestreren dat het grootst mogelijke aantal generaals omvat. Dit is de enige manier om het land te redden van de "corrupte" regering door Likud.

In schril contrast met de voormalige zelfingenomen verontwaardiging van links over alles wat riekt naar rechts beleid, en ondanks de nauwe bekendheid met het begrip "cultureel militarisme", is er bijna geen discussie geweest over de verontrustende sociaal-politieke implicaties van dit fenomeen. Er wordt niet vermeld dat deze generaals nauwelijks toonbeelden zijn van liberale of multiculturele waarden, en verre van zuivere leden van het "vredeskamp". Noch wordt besproken dat hun leider en aspirant-PM, Benny Gantz, in zijn eerste campagne-videoclip opschepte over het aantal Arabieren dat werd gedood onder zijn bewakingsperiode als IDF Stafchef.

Noch is er enige erkenning geweest van de gelijkenis van deze ontwikkeling met de al te gemeenschappelijke voorliefde van de Derde Wereld onder militaire officieren (van de "Jonge Turken" tot de Egyptische "Jonge Ambtenaren", tot de Pinochet van Chili, Juan Peron van Argentinië en later de juntas) om de macht te grijpen om "de natie te redden" van een regering door "corrupte politici"; of van het feit dat het Europese populisme, autoritarisme en fascisme vaak aan de macht zijn gebracht door generaals die in tijden van diepe politieke crisis als nationale verlossers werden gezien.

Het lijkt erop dat de obsessie met het omverwerpen van Netanyahu en de wens om terug te keren naar de macht, degenen die zich identificeren met de (niet-bestaande) "verstorende processen uit het verleden" gewoonlijk de Israëlische democratie in gevaar brengen, en dan waarschuwen voor "militarisme" of "fascisme", terwijl een militaire officier middelbare scholieren aanspreekt over hun komende dienstplicht, om daarmee hun hoop op een verkiezingsoverwinning te vestigen van een militaire partij die een regerende burgerlijke partij wil verdringen.

Een eerdere Hebreeuwse versie van dit artikel werd gepubliceerd in Israël Hayom op 30 januari 2019.

Bron: The Israeli Left’s Unabashed Militarism