Israëls informatiecampagnes: Een alternatief voor kinetische aanvallen

Door Yaakov Lappin - 17 april 2019

 

 

BESA Center Perspectives Paper No. 1.144, 17 april 2019.

Korte samenvatting: In de afgelopen maanden heeft de Israëlische defensie steeds meer gebruik gemaakt van "informatiecampagnes" of van het blootleggen via de media van vijandelijke activiteiten die door de Israëlische inlichtingendiensten waren ontdekt. Deze handelwijze heeft zich ontwikkeld tot een alternatief voor kinetische aanvallen.

Informatiecampagnes, waarbij vijandelijke activiteiten via de media worden onthuld, stellen militaire besluitvormers in staat om gevoelige informatie te gebruiken om vijandelijke opbouwprocessen en aanvalsplannen te verstoren, zonder het bijbehorende risico van escalatie dat gepaard gaat met kinetische aanvallen. In de afgelopen maanden heeft de Israëlische defensie steeds meer gebruik gemaakt van dergelijke campagnes.

Informatiecampagnes vertellen vijandelijke besluitvormers dat hun activiteiten zijn blootgelegd en waarschuwt hen om te stoppen als ze een aanval met vuurkracht willen vermijden. Het oefent ook druk uit op internationale spelers, zoals staten van waaruit niet-overheidsfiguren opereren, en mondiale machtsfiguren die gewapende conflicten in hun invloedssfeer willen vermijden.

Zo zijn informatiecampagnes een belangrijk onderdeel geworden van de Israëlische oorlog tussen oorlogen - de laagdrempelige IDF-campagne tegen Iran, Hezbollah, Hamas, de Palestijnse Islamitische Jihad en anderen in het noorden en zuiden van het land.

Het doel van de oorlog tussen de oorlogen is tweeledig: het verstoren van de opbouw van vijandelijk geweld en het kwetsbaar maken van vijandelijke besluitvormers voor de Israëlische inlichtingendiensten. Dit versterkt de Israëlische afschrikking en het vooruitzicht op het uitbreken van een nieuwe grootschalige oorlog wordt in de kiem gesmoord. Beide doelen kunnen in theorie goed gediend zijn met de informatiecampagnes.

Informatiecampagnes lijken echter het meest effectief te zijn wanneer ze een aanvulling vormen op vuurkracht-aanvallen bij het ontwikkelen van bedreigingen. Kinetische aanvallen versterken de afschrikkende boodschappen van informatiecampagnes in de oorlog tussen de oorlogen, waardoor informatiecampagnes effectiever worden als waarschuwing.

De effectiviteit van informatiecampagnes, net als die van hun kinetische aanvalsequivalenten, kan alleen worden gemeten aan de hand van resultaten op langere termijn. Als blijkt dat ze een blijvend verstorend effect hebben op de ontwikkeling van bedreigingen, in plaats van slechts een kortetermijneffect, kunnen ze worden beschouwd als nuttige preventieve instrumenten.

De Israëlische defensie-industrie heeft de afgelopen weken en maanden verschillende keren gebruik gemaakt van informatiecampagnes. Op 1 april bijvoorbeeld, publiceerden Hebreeuwse mediakanalen waarschuwingen van niet-gespecificeerde veiligheidsbronnen over plannen van de Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) om "een aanval of een reeks aanvallen tegen Israël in de komende uren of dagen te lanceren" vanuit de Gazastrook, zoals een Ynet-nieuwsrapport stelde. Dat rapport bevatte een analyse van de motivatie van PIJ - "een duidelijke poging om de aanzienlijke vooruitgang van de Egyptisch-VN-bemiddelingspogingen tussen Israël en Hamas in de Gazastrook te schaden.".

Het Ynet-rapport zei dat het plan tot het afvuren van een anti-tankraket uit Gaza op een Israëlisch doel kon hebben ingehouden - een aanval die zeker Gaza op het snelle spoor van een nieuw gewapend conflict geplaatst kon hebben. PIJ ontkende het plan, wat een aanwijzing van verlegenheid en ongemak bij hen kan hebben blootgelegd.

Sommige rapporten suggereren dat de PIJ een aanval aan het beramen was zonder dat Hamas daarvan op de hoogte was. Als dat waar is, had de informatiecampagne ook kunnen dienen als een waarschuwing aan Hamas, door te vertellen dat de Iraanse volmacht in de Gazastrook op het punt staat om hen in een nieuwe escalatie te slepen die tegen de huidige belangen van Hamas ingaat.

Op 1 april meldde het Israëlische Kanaal 13 dat de VS een ernstige waarschuwing had doorgegeven aan de Libanese regering over het voornemen van Iran en Hezbollah om een nieuwe productielocatie voor precisieraketten op Libanees grondgebied te bouwen. Volgens het rapport heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo vorige maand tijdens een bezoek aan Beiroet de Libanese premier Saad Hariri daarvoor gewaarschuwd.

Het rapport - waarin een hoge Amerikaanse ambtenaar als bron wordt genoemd - kan worden beschouwd als onderdeel van een informatiecampagne, aangezien Israël inlichtingen heeft gebruikt om vijandelijke besluitvormers te waarschuwen voor hun activiteiten. Israël gebruikte de VS en de media als "zenders" voor de waarschuwing, terwijl het tegelijkertijd internationale spelers zoals Rusland informeerde dat de regionale stabiliteit aanzienlijk wordt bedreigd. Deze elementen kunnen allemaal fungeren als pressiemiddel op de Iraans-Shiitische as om de activiteiten van deze as terug te schroeven of anders Israëlische aanvallen op Libanees grondgebied te riskeren.

Gedurende februari en maart publiceerden de Hebreeuwse media zowel als het Israëlische civiele bedrijf voor satellietbeelden, ISI, rapporten over een nieuwe en verdachte raketfabriek in het noordwesten van Syrië.

Kanaal 12 van Israël haalde Israëlische inlichtingenbronnen aan zeggende dat Iran zijn inspanningen niet heeft opgegeven om in het geheim nieuwe en geavanceerde raketproductieplaatsen in Syrië te bouwen.

ISI heeft een vervolg gegeven aan het vrijgeven van de satellietbeelden van de verdachte plaats in Safita in Syrië, met de conclusie dat de plaats waarschijnlijk een raketfabriek is, en door toe te voegen dat het gelijkt op omheinde gebouwen op Iraanse bodem.

Vorig jaar vestigden de Israëlische informatiecampagnes de aandacht op productieplaatsen van Iran en Hezbollah voor precisieraketten in Libanon, waar Israël aarzelt om openlijke kinetische aanvallen te lanceren vanwege Hezbollahs effectieve afschrikking.

In september 2018 stonden de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de IDF-woordvoerderseenheid aan het hoofd van een informatiecampagne door inlichtingen vrij te geven over meerdere ondergrondse plaatsen in Libanon om ongeleide raketten om te zetten naar geleide raketten. Netanyahu gaf tijdens zijn toespraak aan de Algemene Vergadering van de VN de waarschuwing af, en de IDF gaf vervolgens details over de plekken vrij.

"Hezbollahs hogere leden namen een bewuste beslissing om het zwaartepunt van het precisierakettenproject, waar ze een tijdje aan gewerkt hebben, te verplaatsen naar het civiele gebied in het hart van Beiroet," verklaarde de IDF op 27 september.

Drie maanden na deze waarschuwingen, in december 2018, zei Netanyahu dat Hezbollah deze conversiecentra had gesloten.

Het is moeilijk om het succes van deze informatiecampagnes te evalueren vanwege de duistere en grotendeels geclassificeerde wereld van heimelijke inlichtingendiensten, die de overgang naar de publieke sfeer niet kiezen, tenzij de beleidsmakers in Israël ervoor gaan om die overgang te maken.

Echter, gebaseerd op Netanyahu's eigen verklaringen, was de informatiecampagne om de raketlocaties in Libanon te stoppen succesvol, waarbij Hezbollah de locaties ontmantelde voordat Israël ze kon aanvallen.

Ondertussen, zoals de belangrijke Israëlische aanval van 28 maart op een vermeende Iraanse wapenopslagplaats in de buurt van Aleppo in het noorden van Syrië aangeeft, zullen kinetische aanvallen voor een groot deel blijven doorgaan in deze oorlog tussen de oorlogen.

Yaakov Lappin is een onderzoeksmedewerker bij het Centrum voor Strategische Studies van Begin-Sadat. Hij is gespecialiseerd in de oprichting van Israëlische defensie, militaire zaken en de strategische omgeving van het Midden-Oosten.

Bron: Israel’s Information Campaigns: An Alternative to Kinetic Strikes