Gevaarlijke dubbelzinnigheid van Benny Gantz over de terugtrekking van de Westelijke Jordaanoever

Door Maj. Gen. (res.) Gershon Hacohen - 18 februari 2019

 BESA Center Perspectives Papier nr. 1.090, 18 februari 2019

Samenvatting: Eenzijdige terugtrekking uit de Westelijke Jordaanoever, die de Israëlische premier Benny Gantz lijkt te steunen, zou verstrekkende negatieve gevolgen hebben voor Israël op het gebied van veiligheid, economie, maatschappij, infrastructuur en milieu.

Voor al zijn inspanningen om zijn opvattingen over belangrijke nationale kwesties onder controle te houden, om zo zijn premierschapsaanbod aantrekkelijk te maken voor een zo groot mogelijk aantal Israëliërs, heeft Benny Gantz, voormalig stafchef van de IDF, aangegeven bereid te zijn om de zeer controversiële eenzijdige terugtrekkingsformule die Sharon in 2005 op de Gazastrook toepaste ook op de Westelijke Jordaanoever toe te passen. "We moeten een manier vinden waarin we andere mensen niet controleren", vertelde Gantz aan het dagblad Yediot Ahronot in zijn eerste interview als Premier-kandidaat. "De unilaterale terugtrekking was een wettelijke zet, een beslissing van de Israëlische regering die door de IDF en voor de kolonisten op een pijnlijke, maar goede manier werd uitgevoerd. We moeten de lessen die we geleerd hebben, meenemen en elders implementeren.

Afgezien van de dubbelzinnigheid van deze versleten termen (bijvoorbeeld, het grootste deel van de wereld ziet de Joodse wijken in Oost-Jeruzalem als "nederzettingen" terwijl de Israëliërs ze als een integraal onderdeel van Israël beschouwen), of de haalbaarheid van het evacueren van zo'n 140.000 Joodse inwoners uit hun huizen zonder Palestijnse tegenprestaties, lijkt het denken van Gantz gebaseerd te zijn op gedateerde veronderstellingen die al lang achterhaald zijn door de gebeurtenissen.

De politieke en strategische voorschriften die ten grondslag liggen aan het Oslo "vredesproces", dat Gantz noemt, is al lang geleden verdwenen. De PLO heeft ondubbelzinnig zijn ware kleuren laten zien: zijn totale desinteresse in vrede, zijn niet-aflatende afwijzing van het idee van een Joodse staat, en zijn onophoudelijke neiging tot geweld en terrorisme. De VS, die na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en het Oost-Europese blok zijn opgeklommen tot wereldsuperioriteit, heeft deze status de afgelopen tien jaar weer grotendeels verloren, terwijl Rusland veel terrein heeft teruggewonnen en zich opnieuw een stevige militaire en politieke positie in het Midden-Oosten heeft verworven. Teheran ontpopt zich snel als regionale heerschappij, met zijn tentakels die zich van Jemen en Irak tot richting de Middellandse Zee verspreiden en zijn volhardende zoektocht naar kernwapens die onder de internationale radar blijft doorgaan. Zelfs de terreurgroepen Hezbollah en Hamas vormen een veel grotere bedreiging voor de nationale veiligheid van Israël dan tien jaar geleden. Onder deze omstandigheden zou de terugtrekking van Israël uit gebieden C van de Westelijke Jordaanoever niets minder dan een existentiële bedreiging vormen.

Israël hoeft ook geen manier te vinden om te stoppen met het "controleren van andere mensen", zoals Gantz het formuleerde, om de eenvoudige reden dat zijn controle over de Palestijnen al zo'n twee decennia geleden eindigde. In mei 1994 trok de IDF zich terug uit alle Palestijnse bevolkingscentra in de Gazastrook. In januari 1996 verliet het de bevolkte gebieden van de Westelijke Jordaanoever (de Oslo-akkoorden A en B), die meer dan 90% van de Palestijnse inwoners van de Westelijke Jordaanoever omvatten, en droeg men de controle over die bevolking over aan de Palestijnse Autoriteit (PA).

Door de visie van premier Rabin om een einde te maken aan Israëls controle over de Palestijnen zonder een volwaardige Palestijnse staat te creëren, had deze stap een einde moeten maken aan het debat over de vermeende tegenstrijdigheid tussen het joodse en democratische karakter van Israël. Deze gebieden (Gaza en Gebieden A & B) zijn in feite onafhankelijke entiteiten die nooit deel zullen uitmaken van Israël.

Dit betekent op zijn beurt dat het echte geschil tussen Israël en de Palestijnen, maar ook binnen Israël zelf, niet langer draait om het einde van de "bezetting" maar om de toekomst van Oost-Jeruzalem en Gebied C. En aangezien gebied C (waar slechts 100.000 Palestijnen wonen) alle plaatsen zijn op de Joodse Westelijke Jordaanoever, IDF-bases, transportaders, vitale topografische locaties en bewoonbare lege ruimten tussen de Jordaanvallei en de metropool Jeruzalem omvat, is het behoud ervan door Israël een vitaal nationaal belang. Waarom? Omdat de overgave aan een potentieel vijandige Palestijnse staat de verdediging van het Israëlische achterland vrijwel onmogelijk zou maken - en omdat deze zeer strategische en dunbevolkte gebieden van enorm economisch, infrastructureel, gemeenschappelijk, ecologisch en cultureel belang zijn, om nog maar te zwijgen van hun historische betekenis als de basis van het duizendjarige voorouderlijke thuisland.

Een eerdere Hebreeuwse versie van het artikel werd gepubliceerd in Israël Hayom op 8 februari 2019.

Maj. Gen. (res.) Gershon Hacohen is een senior onderzoeker bij het Begin-Sadat Centrum voor Strategische Studies. Hij heeft 42 jaar in het IDF gediend. Hij leidde troepen in gevechten met Egypte en Syrië. Voorheen was hij korpscommandant en commandant van de IDF Militaire Hogescholen.

Bron: Benny Gantz’s Dangerous Ambiguity on West Bank Disengagement