Het feit dat Netanyahu zijn annexatieplan aankondigde op het moment dat Bolton vertrok, suggereert dat het onwaarschijnlijk is dat de standpunten van het bestuur over Israël zullen veranderen nu een van zijn bondgenoten weg is.

Israël en het vertrek van John Bolton

door Caroline B. Glick - 13 september

John Boltons vertrek uit het Witte Huis is de bron van aanzienlijke bezorgdheid geweest in Israël. Gedurende decennia bevond deze ervaren diplomaat en vroegere VN-ambassadeur zich in Washington onder de krachtigste verdedigers van een sterke alliantie tussen de V.S. en Israël.

Tijdens zijn ambtstermijn als adviseur van Nationale Veiligheid van President Donald Trump, werkte Bolton regelmatig mee bij het uitbreiden van strategische banden van de V.S. met Israël aan een breed spectrum van kritieke kwesties als Iran, de Palestijnen en meer.

De Israëliërs zouden het vertrek van hun sterke bondgenoot en vriend met bezorgdheid hebben begroet, ongeacht de omstandigheden. Maar het feit dat hij werd ontslagen (of volgens Bolton, gedwongen om af te treden) enkel dagen nadat Jason Greenblatt, de gezant van Trump voor de onderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen, zijn vertrek aankondigde, en aangezien er zich rapporten verspreidden dat Trump ernstig overwoog economische sancties op Iran te verminderen in de hoop een ontmoeting voor elkaar te krijgen met de Iraanse President Hassan Rouhani bij de Algemene Vergadering van de V.N. later op de maand, verhoogde die zorg.

Hoewel deze bezorgdheid op het eerste gezicht wel redelijk is, moet het ontslag van Bolton in bredere context worden gezien. Als eerste is er het milieu in Washington, waar Bolton mee geconfronteerd werd in zijn positie.

Vanaf de dag dat hij anderhalf jaar geleden als derde nationale veiligheidsadviseur van Trump zijn taken op zich nam, werd Bolton aangevallen. De campagne tegen Bolton werd gestart door het Iraanse regime.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Mohammad Javad Zarif gaf Bolton, premier Benjamin Netanyahu en de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman de schuld van de slechte betrekkingen tussen de VS en Iran. De campagne van Zarif werd al snel gesteund door functionarissen van de regering-Obama, die dezelfde beschuldigingen naar de Amerikaanse media doortrokken. De Iraniërs waren, volgens hun verhaal, de onschuldige lammeren. De grote slechte wolven waren Bolton, Netanyahu en de kroonprins.

In de afgelopen maanden, toen Iran zijn agressie tegen de internationale scheepvaart in de Straat van Hormuz intensiveerde, werden de aanvallen tegen Bolton vergezeld door leden van de isolationistische vleugel van de Republikeinse Partij onder leiding van Fox News gastheer Tucker Carlson en Kentucky Senator Rand Paul.

Het is waar dat Bolton bekend staat als een stekelige beleidsmaker, niet in zijn element in de wereld van Trump. Maar het is ook waar dat Trump en Bolton het veel meer eens waren dan zij het niet eens waren. Jammer genoeg waren er, telkens als er een geschil tussen deze twee mensen was, de vroegere overblijvers van President Barack Obama in de overheid en hun bondgenoten buiten overheid van het beleid Obama en de media snel om die meningsverschillen te melden en lasterden Bolton als oorlogzuchtig en een huurling die noch de beste belangen van Amerika noch van de president op zijn hart had.

De beschuldigingen waren volledig onjuist. Maar hun kracht en volume veranderde elke normale en volledig legitieme onenigheid tussen Bolton en Trump in een belangrijke, wijd gemelde gebeurtenis.

In die omstandigheden was het waarschijnlijk een uitgemaakte zaak dat Boltons dagen geteld waren.

Met andere woorden, Boltons vertrek had meer te maken met de stress van het werken in het giftige milieu in Washington dan met een verandering in Trumps fundamentele neiging met betrekking tot het buitenlands beleid.

De tweede dat in de context bij het beoordelen van de gevolgen van Boltons ontslag is te overwegen, is een andere gebeurtenis die bijna op hetzelfde moment plaatsvond toen Trump tweette dat hij Bolton had ontslagen.

Die gebeurtenis was Netanyahu's verbluffende aankondiging dat hij de steun van de VS had gekregen voor zijn plan om na de verkiezingen de Israëlische soevereiniteit onmiddellijk toe te passen op de Jordaanvallei en het noordelijke deel van de Dode Zee, als hij herkozen zou worden. Zijn verklaring was een keerpunt.

Al 52 jaar lang heeft geen enkele Amerikaanse regering ermee ingestemd om de rechten van Israël op Judea en Samaria en de Jordaanvallei te erkennen. Integendeel, vorige regeringen hebben aangevoerd dat, zelfs als Israël rechten heeft, haar recht om die rechten te doen gelden, afhankelijk waren van een Palestijns akkoord.

Aangezien de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie en Hamas nooit de rechten van Israël in Judea, Samaria en de Jordaanvallei zullen accepteren (net zoals ze nooit de rechten van Israël op Tel Aviv of Tiberias zullen accepteren), is dit het uiteindelijke standpunt van de VS in de afgelopen 52 jaar geweest om de rechten van Israël in Judea, Samaria en de Jordaanvallei te verwerpen.

En toch, op dezelfde dag dat Bolton werd ontslagen, stond Netanyahu op het podium en vertelde dat de VS zijn plan steunde om de Israëlische soevereiniteit toe te passen op de Jordaanvallei.

Dit betekent in wezen dat de Trump-regering aanvaardt dat de Palestijnen geen vetorecht meer kunnen hebben over het recht van Israël om de grenzen te beveiligen en over de gebieden die in 1922 op grond van het volkenrecht onder het mandaat van de Volkenbond aan het Joodse volk werden toegewezen.

De reactie van het Witte Huis op de verklaring van Netanyahu was even baanbrekend. Onder de vriendelijke regering van George W. Bush moest Israël pleiten voor haar recht om joodse gemeenschappen in staat te stellen zich uit te breiden om gelijke tred te houden met de natuurlijke groei, dat wil zeggen, de geboorte van kinderen.

Onder de vijandige Obama-regering werd Israël aan de schandpaal genageld voor elk nieuw huis dat in het verenigde Jeruzalem werd gebouwd. Maar nu, op dinsdag, vertelde de perswoordvoerder van het Witte Huis aan de verslaggevers dat het plan van Netanyahu niet het vredesplan van de president tegenspreekt.

Het Witte Huis antwoordde op de verklaring van Netanyahu in diezelfde persbriefing waarin het het vertrek van Bolton uit het Witte Huis besprak. Zou Bolton de enige bron van de steun zijn geweest betreffende de posities van het beleid voor Israël, dan zou Netanyahu waarschijnlijk zijn persconferentie geannuleerd hebben.

Het feit dat Netanyahu zijn aankondiging deed terwijl het vertrek van Bolton werd aangekondigd, signaleerde dat zijn steun voor Israël niets met zijn vertrek te doen had, en de standpunten aangaande het beleid over Israël zullen waarschijnlijk niet veranderen nu hij weg is.

Dit brengt ons dan bij een persoon die een bijzondere rol speelt bij het handhaven en uitbreiden van de ongekende samenwerking van Israël met de Trump-regering. Die persoon is Netanyahu zelf. Netanyahu en Trump hebben een relatie die verschilt van die welke andere Israëlische premier dan ook ooit met welke Amerikaanse president dan ook heeft genoten. Er is een duidelijke verwantschap tussen de twee leiders, die voortkomt uit meer dan alleen het toeval dat zij toevallig tegelijkertijd hun land leiden.

De overeenkomsten in hun betrekkingen met de politieke, en media-, en juridische en bureaucratische instellingen in hun respectieve landen, en de onophoudelijke onderzoeken waaraan beide mannen in hun ambt zijn onderworpen, en de soortgelijke persoonlijke biografieën geven de twee leiders een natuurlijke affiniteit voor elkaar. Voeg daarbij hun vergelijkbare politieke perspectieven, met inbegrip van hun idealistische nationalisme, en je hebt de basis voor hun unieke band.

Deze affiniteit heeft aanzienlijk bijgedragen aan Netanyahu's succes in het bereiken van de ongeëvenaarde doorbraken in de betrekkingen van Israël met de VS. Hoewel het lijkt alsof het vanzelf gaat, werden alle beleidsbeslissingen die Trump heeft genomen in het voordeel van Israël, gewonnen in hard gevoerde gevechten.

Voor elke voorstander voor het verplaatsen van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem, het erkennen van de Israëlische soevereiniteit over de Golanhoogte, het terugtrekken uit de nucleaire overeenkomst met Iran en het accepteren van het recht van Israël om zijn rechten te doen gelden in Judea, Samaria en de Jordaanvallei, zijn er duizend tegenstanders geweest.

Laat wel duidelijk zijn, Netanyahu is niet de enige reden dat deze winst is gemaakt. Trumps evangelische kiezers, vicepresident Mike Pence, minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, ambassadeur David Friedman, Jared Kushner, Greenblatt, Bolton en een handvol senatoren waren allemaal behulpzaam bij het overtuigen van Trump om de gevestigde orde van Washington en Europa aan te pakken en naast Israël te gaan staan.

Maar Netanyahu's bijdrage is uniek geweest. Als een andere politicus in deze periode aan het roer van de Israëlische politiek had gestaan, is het wel duidelijk dat deze doelen niet zouden zijn gesteld, laat staan bereikt.

De Palestijnen erkennen dit. PLO-hoofd en Palestijnse Autoriteit President, Mahmoud Abbas, zei vorige maand dat hij hoopt dat Netanyahu de verkiezingen dinsdag verliest. Vorige week, gaf het hoofd van de Gezamenlijke Arabische Lijst, Ayman Odeh, een interview bij de Palestijnse televisie waarin hij zei dat geen Premier ooit zulk een sterke band met de president van de V.S. heeft gehad en dat het onttronen Netanyahu een Palestijns "nationaal doel" was.

Boltons vertrek is een verlies voor Israël omdat hij echt een grote vriend van de Joodse staat is. Maar hij verlaat een regering die pro-Israël was toen hij aankwam en pro-Israël blijft tijdens zijn afwezigheid. De verkiezingen van dinsdag zullen enerzijds bepalend zijn voor de toekomstige koers aangaande de banden van de V.S. met Israël onder Trump en zullen ook doorslaggevend zijn voor de toekomst.

Bron: Israel and John Bolton’s departure - www.israelhayom.com