door Khaled Abu Toameh | 2 mei 2018
De grensovergang bij Rafah is de enige opening van de Gazastrook naar Egypte en de rest van de Arabische wereld. Die grensovergang is de plek waar het echte lijden van de Palestijnen heeft plaatsgevonden.
De wekelijkse demonstraties langs de grens tussen de Gazastrook en Israël, die aanstaande vrijdag hun zesde week zullen inluiden, zullen ongetwijfeld de aandacht van de internationale gemeenschap en de media blijven trekken.
Ondertussen zal niemand aandacht besteden aan wat er gebeurt aan de andere grens van de Gazastrook met Egypte, die het grootste deel van de afgelopen tien jaar gesloten is geweest.
De demonstraties dichtbij de grens met Israël worden georganiseerd door Hamas en andere Palestijnse facties in de Gazastrook als onderdeel van de "Mars van Terugkeer" - een campagne van zes weken van protesten die het hoogtepunt zou moeten bereiken op "Dag van Nakba" ("De Dag van Katastrofe"), de term die door de Palestijnen wordt gebruikt om de schepping van de Staat Israël in 1948 te beschrijven.
De toenmalige Arabische landen verzetten zich tegen de schepping van een vaderland voor het Joodse volk en stuurden hun legers om Israël aan te vallen, maar verloren - een resultaat dat waarschijnlijk vóór een aanval in overweging moet worden genomen. Sindsdien herdenken de Palestijnen en Arabieren hun verlies door anti-Israëlische protesten te houden en hun weigering te uiten om het bestaansrecht van Israël te erkennen.
Er zijn natuurlijk geen demonstraties gepland langs de grens van Gaza met Egypte om te protesteren tegen de voortdurende sluiting van de meer bekende grensovergang van Gaza, Rafah, de grensovergang met Egypte.
De Palestijnen voelen zich niet op hun gemak als ze het hebben over de blokkade door Egypte van de Gazastrook. Zij geven er de voorkeur aan de ogen te sluiten voor de strenge reisbeperkingen die Egypte oplegt aan de inwoners van Gaza, en in plaats daarvan alle schuld bij Israël te leggen. Op dit moment kunnen de leiders van Hamas de Gazastrook niet verlaten zonder toestemming van Egypte. Zij zijn bang om de Egyptenaren in verlegenheid te brengen, zodat zij de Gazastrook niet meer mogen verlaten.
De organisatoren van de "Mars van Terugkeer", waaronder verschillende Hamas-leiders, hebben de afgelopen weken herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat het werkelijke doel van de campagne is om "het recht op terugkeer te bereiken" voor Palestijnse vluchtelingen en hun verschillende generaties aan nakomelingen naar hun voormalige huizen en dorpen in Israël.
Voor de Palestijnen betekent het "recht op terugkeer" dat Israël miljoenen Palestijnen zou moeten toestaan om naar Israël te verhuizen - een eis die geen enkele Israëlische regering ooit zal kunnen accepteren, omdat het zou betekenen dat de Joden in hun eigen staat tot een minderheid worden gemaakt.
De "terugkeermars" gaat dus nauwelijks over een "humanitaire crisis" in de Gazastrook. In plaats daarvan is het een campagne om de kwestie van de Palestijnse vluchtelingen centraal te stellen en de wereld te laten weten dat de Palestijnen hun zogenaamde "recht op terugkeer" niet zullen opgeven.
De "Mars van terugkeer", zoals de leider van Hamas, Ismail Haniyeh, enkele dagen geleden zei, markeert het begin van een nieuwe Palestijnse intifada of opstand tegen Israël. Zoals Haniyeh en andere organisatoren van de campagne de afgelopen weken duidelijk hebben verklaard, zijn de Palestijnse protesten gericht op het dwarsbomen van het nog aan te kondigen vredesplan van de Amerikaanse president Donald Trump voor het Midden-Oosten. De Palestijnen beweren dat het plan in de eerste plaats gericht is op het "liquideren" van de Palestijnse zaak en de nationale rechten.
Sommige Palestijnen hebben aangevoerd dat de "terugkeermars" ook bedoeld is om een einde te maken aan de blokkade van de Gazastrook na de gewelddadige overname van de kustenclave door Hamas in de zomer van 2007.
Ondanks de blokkade heeft Israël de grensovergang met de Gazastrook open gehouden, behalve in tijden waarin Hamas en andere gewapende groeperingen terreuraanslagen plegen op Israëliërs. Zelfs dan sluit Israël de grensovergangen nog maar voor enkele uren of dagen af.
De civiele en commerciële grensovergangen zijn ook opengesteld voor enkele Palestijnen en buitenlanders die de Gazastrook bijna dagelijks binnenkomen en verlaten.
Alle ogen zijn dus gericht op de grens tussen de Gazastrook en Israël - maar hoe zit het met de andere grensovergang van Gaza, die met Egypte?
De grensovergang bij Rafah is de enige opening van de Gazastrook naar Egypte en de rest van de Arabische wereld. Die grensovergang is de plek waar het echte lijden van de Palestijnen heeft plaatsgevonden. Hij is de afgelopen tien jaar grotendeels gesloten gebleven, waardoor de ellende van de twee miljoen Palestijnen in de Gazastrook nog groter is geworden. De Egyptenaren noemen vaak "veiligheidsredenen" als de belangrijkste oorzaak van de sluiting. Volgens Egyptische veiligheidsbronnen zijn er de afgelopen jaren steeds meer tekenen geweest van samenwerking tussen Hamas en enkele jihadistische terreurgroepen in de Sinaï.
De Gazastrook zou een leefbaar milieu kunnen zijn als de Egyptenaren de Rafah-terminal zouden openen, zodat de wereld de Palestijnen die daar wonen kan komen helpen.
Het baart Israël zorgen dat er vanuit zee wapens naar Gaza kunnen worden gesmokkeld. Daarom handhaaft Israël een zeeblokkade langs de Gazastrook. In het verleden hebben Iran en Hezbollah geprobeerd om via de kust wapens de Gazastrook binnen te smokkelen.
Veel van de problemen in Gaza zouden kunnen worden opgelost als de Egyptische autoriteiten de Palestijnen zouden toestaan de Gazastrook te verlaten om hun studie voort te zetten of om een medische behandeling en werk te zoeken.
Niemand vraagt de Egyptenaren om de Palestijnen in de Gazastrook op te nemen en om te vormen tot Egyptische burgers. Niemand vraagt de Egyptenaren om werk en humanitaire en medische hulp aan de Palestijnen. Niemand vraagt de Egyptenaren om hun veiligheid in gevaar te brengen door de Rafah-terminal te openen.
De meeste Palestijnen willen sowieso niet in Egypte blijven. Voor hen is de Rafah-terminal slechts een doorgang naar andere landen.
Het is waar dat de Egyptenaren zich zorgen maken over hun eigen veiligheid, vooral in het licht van de toegenomen aanwezigheid van verschillende islamitische terreurgroepen in de Sinaï. Deze veiligheidsbelangen zijn natuurlijk niet onterecht: jihadistische groeperingen blijven een terreurcampagne voeren tegen Egyptische soldaten en burgers in de Sinaï.
De blokkade van Egypte van de Gazastrook begon echter al lang voor de opkomst van de islamitische terreurgroepen in de Sinaï.
Sinds 2009 hebben de Egyptische autoriteiten, op enkele uitzonderingen na, de grensovergang van Rafah met Gaza gesloten gehouden. In dat jaar was de terminal in totaal slechts 35 dagen geopend. 2014 was iets beter, met de terminal 125 dagen open. In 2015 was hij slechts 32 dagen geopend, terwijl hij in 2016 slechts 41 dagen open was. Vorig jaar, 2017, was het ergste: de Egyptenaren openden de terminal voor een totaal van slechts 29 dagen.
De Egyptische blokkade van de Gazastrook is echter niet in de eerste plaats ingegeven door veiligheidsoverwegingen. De Egyptenaren willen eenvoudigweg niet verantwoordelijk zijn voor de benarde situatie van de Palestijnen in de Gazastrook. Caïro ziet de Palestijnen als "onruststokers" en "ondankbare" mensen en wil hen eenvoudigweg niet helpen.
De Egyptenaren verschillen in dit opzicht niet van de meeste Arabische landen. De Arabieren hebben ook slechte ervaringen met de Palestijnen.
In het begin van de jaren zeventig verdreef Jordanië de PLO uit het koninkrijk in een bloedig offensief dat bij de Palestijnen bekend staat als "Zwarte September".
Duizenden Palestijnen kwamen om of raakten gewond toen het Jordaanse leger een massale militaire operatie startte om de PLO te beletten in Jordanië een staat op te richten die geen staat is.
De Libanezen hadden een vergelijkbare ervaring met de PLO toen de organisatie in Beiroet was gevestigd in de jaren zeventig en begin jaren tachtig. Ook daar probeerde de PLO een staat zonder staat op te richten en vormde een ernstige bedreiging voor de Libanese soevereiniteit.
Geen enkel Arabisch land wil dezelfde ervaringen ondergaan als Jordanië en Libanon. Daarom leggen de meeste Arabische landen strenge reisbeperkingen op aan Palestijnen en onderwerpen hen zelfs aan discriminerende en apartheidswetten.
De Arabische landen zien de Palestijnen als een groot probleem. De Arabieren beschouwen de Palestijnen ook als "ondankbaar", vooral na de steun van de PLO aan de invasie van Koeweit door Saddam Hoessein in 1990. Koeweit was één van de verschillende Arabische landen die de Palestijnen vroeger miljoenen dollars aan financiële hulp gaf. Toen Koeweit echter in handen van Saddam viel, gingen de Palestijnen als eersten de straat op om de invasie te vieren en steun te betuigen aan de Iraakse dictator.
Het zou zinvol zijn als de Palestijnen in Gaza demonstraties zouden houden bij de grens met Egypte om te eisen dat er een einde komt aan de blokkade van Gaza door Egypte. Er zijn echter goede redenen waarom de Palestijnen in de Gazastrook dit niet doen. Zij weten heel goed dat elke poging om de grens met Egypte te infiltreren met volle kracht van het Egyptische leger zou worden beantwoord.
Het is één ding om het leven van een Israëlische soldaat in gevaar te brengen door rotsen of benzinebommen naar hem te gooien. Het is echter iets heel anders als het gaat om het aanvallen van Egyptische soldaten. De Egyptenaren zouden de hele Gazastrook verwoesten en waarschijnlijk het regime van Hamas omverwerpen.
De herhaalde oproepen van Palestijnen aan Egypte om de grensovergang van Rafah naar Gaza te openen zijn in Caïro aan dovemansoren gericht.
Onlangs hebben de Islamic National Forces, een groep Palestijnse facties in de Gazastrook, de Egyptische president Abed Al-Fattah Sissi opgeroepen om de grensovergang te openen, zodat gewonde Palestijnen uit Gaza medische zorg kunnen krijgen in Egyptische en Arabische ziekenhuizen. Ook hier werd hun oproep, ogenschijnlijk om "veiligheidsredenen", volledig genegeerd. Emad Al-Agha, lid van de groep Islamic National Forces, zei dat er intensieve contacten zijn met de Egyptische autoriteiten om druk uit te oefenen op Caïro om de grensovergang om "humanitaire" redenen te openen.
Berichten over het lijden van Palestijnse reizigers aan de grens tussen Gaza en Egypte vullen de Palestijnse mediakanalen, maar deze berichten worden vrijwel volledig genegeerd door de reguliere media in het Westen. Westerse journalisten zijn zich terdege bewust van de Egyptische grenssluiting, maar aangezien Israël er niet bij betrokken is, maken de verslaggevers en hun redacteuren zich er niet echt druk om.
Duizenden Palestijnen komen samen op de terminal tussen Gaza en Egypte als er een gerucht is dat die geopend zou kunnen worden. Sommigen wachten daar dagen met hun bagage en worden gedwongen om in de open lucht te slapen. Sommige Palestijnen zijn verplicht om steekpenningen te betalen aan Hamas- en Egyptische functionarissen voor het verkrijgen van vergunningen om de Gazastrook via de terminal te verlaten. Op een Facebook-pagina getiteld "The Rafah Border Crossing - Endless Suffering" staan tientallen voorbeelden van de vernedering die passagiers daar ervaren.
Zoals de meeste Arabische landen geeft Egypte niets om de Palestijnen, vooral niet om die welke in de Gazastrook wonen. Vanuit het oogpunt van de Arabische staten zijn de Palestijnen alleen het probleem van Israël. Egypte stuurt echter Palestijnen naar Israël om op de deur te kloppen en Israël de schuld te geven van de "humanitaire" crisis in de Gazastrook, terwijl het echt Egypte is dat verantwoordelijk is voor de blokkade van de Gazastrook.
Arabische en Egyptische hypocrisie bereiken nieuwe hoogten als journalisten uit deze landen "nepnieuws" creëren als een echoput in de berichtgeving over de "Mars van Terugkeer" en het gebruiken om Israël te veroordelen voor het verzegelen van hun grens met de Gazastrook. Wanneer zal de echte blokkade van de Gazastrook, de Egyptische, in de reguliere media worden uitgevochten en veroordeeld?
Khaled Abu Toameh, een bekroonde journalist, is gevestigd in Jeruzalem.
Vertaling door W.J. Jongman en H. Sleijster
© 2018 Gatestone Institute. Alle rechten voorbehouden. De artikelen hier afgedrukt geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten weer van de vertalers of van Gatestone Institute.
Bron: Palestinians: The Real Gaza Blockade