Libanons strategische symbool

Door Generaal Majoor Gershon Hacohen - 10 december 2018

BESA Center Perspectives Papier nr. 1.032 - 10 december 2018

Samenvatting: Een nieuwe strategische symbiose tussen Hezbollah en de Libanese staat heeft zich de afgelopen tien jaar ontwikkeld, waardoor de islamistische groepering haar massale militaire opbouw ongestraft kan voortzetten. Dit vereist dat Israël zijn strategische doctrine ten opzichte van Libanon herziet en de Libanese regering duidelijk maakt welke verwoestende gevolgen een nieuwe door Hezbollah veroorzaakte oorlog met Israël zou kunnen hebben.

De kwestie van de verantwoordelijkheid van Libanon voor de agressie die van haar grondgebied uitgaat, heeft de Israëlische beleidsmakers lange tijd beziggehouden. Zo heeft premier Olmert tijdens de Tweede Libanonoorlog de eis afgewezen van Stafchef Halutz om de Libanese nationale infrastructuur aan te vallen als reactie op de aanhoudende raketaanvallen van Hezbollah op de Israëlische bevolkingscentra.

Resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad van 11 augustus 2006, die een einde maakte aan die oorlog, weerspiegelde de internationale hoop dat de Libanese regering haar gezag in het hele land zou herbevestigen, met inbegrip van de ontwapening van alle Libanese gewapende groepen en ook het voorkomen van welke gewapende groep dan ook, met uitzondering van het Libanese leger en de VN-troepenmacht in Libanon (UNIFIL), om in Zuid-Libanon te opereren.

Niets van dit alles is gebeurd. Niet alleen is Hezbollah niet ontwapend, zoals in de VN-resolutie werd voorgesteld, maar het heeft ook zijn militaire capaciteiten aanzienlijk uitgebreid, zowel kwantitatief als kwalitatief, en wel met de stilzwijgende steun van het Libanese leger en de Libanese regering. Zozeer zelfs dat het aanvechtbaar is dat er in het afgelopen decennium een nieuwe strategische symbiose is ontstaan tussen de islamistische groepering en de institutionele staat Libanon, met een nuttige werkverdeling op tal van terreinen.

Zo zijn bijvoorbeeld de Libanese soldaten van het leger, als officiële vertegenwoordigers van de staat, verantwoordelijk voor de veiligheidscontroles en de algemene bescherming van het Dahiya-district in Beiroet, waar het hoofdkwartier van Hezbollah gevestigd is, terwijl de strijd van de islamistische groep in Syrië de Libanese belangen heeft gediend (afgezien van die van Iran, de grondlegger van Hezbollah). Een hoog niveau van operationele samenwerking tussen Hezbollah en het Libanese leger kwam tot uiting in hun gezamenlijke strijd tegen de ISIS-troepen in de Qalamoun-bergen aan de Syrisch-Libanese grens.

Niet minder belangrijk is dat Hezbollah de voedende geest was achter het keiharde bezwaar van het Libanese leger, dat in de maandelijkse bijeenkomsten met het IDF onder auspiciën van UNIFIL werd geuit, tegen de oprichting van een veiligheidshek aan de Israëlische kant van de grens.

In deze omstandigheden is het onmogelijk uit te sluiten dat het Libanese leger in een toekomstige oorlog tussen Israël en Hezbollah een actieve rol kan spelen om de islamistische groepering te helpen in het afweren van IDF-operaties diep in Libanon. Dit op een moment dat dit leger de afgelopen jaren wapens en militaire training van de VS heeft gekregen.

Door vakkundig gebruik te maken van deze hybride realiteit heeft Libanon zich met succes tussen twee tegengestelde polen geplaatst: nauwe economische en militaire samenwerking met de westerse landen (met name Frankrijk en de VS) enerzijds, en nauwe associatie met Syrië en Iran (via Hezbollah) anderzijds. Deze delicate balansoefening verklaart zowel het succes van Libanon bij het doorstaan van de turbulentie die de Arabische wereld sinds 2011 op zijn grondvesten heeft doet schudden als haar vermogen om zich te onttrekken aan de internationale censuur voor zijn symbiotische relatie met Hezbollah.

Gezien deze symbiose en de ongekende omvang van Hezbollahs offensieve en defensieve inzet in heel Libanon, moet Israël zijn strategische doctrine ten opzichte van Libanon onverwijld heroverwegen. De waarschuwing van premier Netanyahu dat Libanon verantwoordelijk wordt gesteld voor alle agressie die vanuit hun soevereine grondgebied uitgaat, is een noodzakelijke waarschuwing, maar geenszins een voldoende stap in de goede richting. Wat nodig is, is een voortdurende Israëlische internationale inspanning om de Libanese regering (en Hezbollah) in niet mis te verstane bewoordingen helderheid te verschaffen over de verwoestende gevolgen voor de Libanese staat in een nieuwe door Hezbollah veroorzaakte oorlog met Israël.

Een eerdere versie van dit artikel werd gepubliceerd in het Hebreeuws in Israël Hayom op 7 december.

Genereaal-majoor (res.) Gershon Hacohen is een senior onderzoeker bij het Begin-Sadat Centrum voor Strategische Studies. Hij heeft 42 jaar in het IDF gediend. Hij leidde troepen in gevechten met Egypte en Syrië. Voorheen was hij korpscommandant en commandant van de IDF Militaire Hogescholen.

BESA Center Perspectives Papers worden gepubliceerd door de generositeit van de familie Greg Rosshandler.

Bron: Lebanon’s Strategic Symbiosis