Zijn het rechters in Tel Aviv?

26 februari 2018 - door Vic Rosenthal

Vandaag de dag is de media in Israël gericht op een schokkende openbaring: dat een onderzoeker voor Israëlische Veiligheids Autoriteit, belast met het onderzoek naar de telecommunicatie-gigant Bezeq, een onderlinge afstemming ontdekte waarbij een rechter van het Tel Aviv politie-gerechtshof bezig was met het vooraf bepalen van de uitkomst van een hoorzitting, om zo de hechtenis van sommige verdachten, die nu door de politie worden ondervraagd, al dan niet uit te breiden.

Er zijn ten minste vier strafzaken aangespannen, waarbij de Minister-president als gedaagde kan worden vervolgd, met verschillende niveaus van geloofswaardigheid en ernst. De zaak Bezeq, ook genoemd de "teek (case) 4000", kreeg onlangs een nieuwe impuls met het bij de vervolging overlopen van een voormalig adviseur en vertrouwenspersoon van Netanyahu, Shlomo Filber. Dit concept is precies het soort samenzweringen waarvan pro-Netanyahu-partizanen beweren dat die tegen hem aan de gang zijn.

Stel je voor dat je een verdediging-advocaat bent die naar de rechter gaat om te proberen zijn client vrij te krijgen. Stel dat die al bijna een week in een cel vast wordt gehouden die besmet is met vlooien, hem is weinig slaap toegestaan en hij is uren aaneen ondervraagd. U denkt om zijn zaak voor te leggen en dat de rechter naar u zal luisteren, evenals de officier van Justitie, die hem langer wil vasthouden alvorens een besluit te nemen.

Stel u dan voor dat u te weten komt dat de rechter en de hoofd-onderzoeker SMS-berichten hebben uitgewisseld en reeds hebben besloten hoe lang hij zal worden vastgehouden! "Probeer verbaasd te doen," vertelde de onderzoeker aan de rechter. "Ik ben het beoefenen voor mijn verbaasd gezicht," antwoordde ze.

Het verzwakt enigszins de gevoelens van verontwaardiging in dit specifieke geval als de rechter en rechercheur lijken te hebben samengespannen om de verdachten eerder vrij te laten dan de politie wilde, in plaats van ze langer in hechtenis te houden. Desalniettemin is het wangedrag duidelijk. Een rechter mag een zaak buiten de gerechtszaal niet bespreken.

De rechter, Ronit Poznansky-Katz, en de onderzoeker, Eran Shacham-Shavit, zijn van de zaak gehaald en zien disciplinaire maatregelen tegemoet, misschien zelfs strafrechtelijke aanklachten. Maar dit schandaal klinkt na in Israëls gehele politieke en gerechtelijke systeem, en de veroordeling komt van alle kanten.

De rechten van criminele verdachten of beklaagden zijn vanaf het begin van het proces tot het einde in de handen van de rechters. Zij zijn degenen die bepalen, hoe lang de politie een verdachte kan vasthouden of hij of zij zal worden vrijgelaten, in huisarrest, of vastgehouden in de gevangenis, in afwachting van het proces. En omdat Israël niet over een jurysysteem beschikt, zullen zij de schuld of onschuld bepalen bij het opleggen van een straf. Een rechter die heimelijk samenspant met een vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie vormt een ernstige schending van het individuele recht.

De advocaten van de verdachten in de zaak Bezeq zeggen natuurlijk dat de zaak tegen hun cliënten is besmeurd en dat zij onmiddellijk moeten worden vrijgelaten. Ze hebben een punt, maar waarschijnlijk zal het niet gebeuren. Er is een nieuwe rechter aangesteld om de zaak te behandelen.

Het belang van het vertrouwen van de bevolking in het rechtssysteem kan niet genoeg benadrukt worden, vooral in een land dat geen geschreven grondwet heeft. "Er zijn rechters in Jeruzalem," was Menachem Begins beroemde gezegde, nadat een beslissing van het Hooggerechtshof tegen zijn wensen inging. Veel rechtse Israëli's hebben gevoeld dat het Hooggerechtshof te veel zijn voorkeur heeft gegeven aan individuele rechten, met name die van minderheden, en daarbij het nationale belang heeft veronachtzaamd. Minister van Onderwijs Naftali Bennett merkte onlangs op dat "er rechters in Jeruzalem zijn die vergeten zijn dat er ook een regering in Jeruzalem is". Maar tot nu toe werd gedacht dat regelrecht wangedrag, zoals van het soort waarvan Poznansky-Katz wordt beschuldigd, zeldzaam was.

Dit komt op een zeer interessant moment voor de Minister-president, maar ook voor de politie, justitie, het justitiële systeem en de media. Interessant omdat de Premier de anderen beschuldigt van het voeren van een extra-electorale campagne om hem met Trump-achtige beschuldigingen van corruptie weg te krijgen. Ze kunnen hem niet verslaan in de stembus, zegt hij (correct), dus proberen ze hem te dwingen ontslag te nemen, en dat hij door zijn coalitiepartners zal worden afgewezen of zelfs - als hij voor iets ernstigs kan worden veroordeeld - uit zijn ambt zal worden gezet.

De politie heeft aanbevolen om Netanyahu in staat van beschuldiging te stellen voor zaken die geen verband houden met de zaak Bezeq, maar het lijkt erop dat zij in dit geval naar een soortgelijke aanbeveling toewerken. Dan is het aan de procureur-generaal om te beslissen of hij wordt vervolgd.

De wet is niet duidelijk over wat er moet gebeuren als Netanyahu voor een misdrijf zou worden veroordeeld. Maar het lijkt bijna een voor de hand liggende conclusie, dat als het gebeurt, en als zijn coalitie achter hem staat, dan het de Hoge Raad zal zijn die zal beslissen of hij in functie kan blijven.

De rechters in Israël, met inbegrip van rechters van het Hooggerechtshof, worden gekozen door een commissie van negen leden, bestaande uit twee leden van de Orde van Advocaten, de president van het Hooggerechtshof, en twee extra rechters van het Hooggerechtshof. Het wordt voorgezeten door de Minister van Justitie en bestaat ook uit twee leden van Knesset, elk uit de coalitie en de oppositie. Er is dus een automatische meerderheid voor het wettige establishment.

Gecombineerd met het feit dat de Procureur-Generaal, vermoedelijk de advocaat van de regering, die door de minister-president moet worden gekozen uit verschillende kandidaten die door het Hooggerechtshof zijn goedgekeurd, ziet u in waarom een regering - of een minister-president - waarvan de filosofie verschilt van die van het wettige establishment, problemen kan krijgen. Ondanks Netanyahu's steun van het volk zit hij in een zeer moeilijke positie. Het justitiële schandaal van vandaag is slechts een hobbeltje in de weg voor het legale konvooi dat hem wil vernietigen.

Israël heeft naar mijn mening een permanente constitutionele crisis, of beter gezegd, een crisis als gevolg van het ontbreken van een grondwet. De machtsverhoudingen tussen de overheid, de Knesset en de gerechtshoven zijn ongedefinieerd, en het vacuüm wordt meestal opgevuld door degene die de kracht of de durf heeft om het op te vullen en er in te springen. Tegelijkertijd is het onmogelijk om je voor te stellen dat de verschillende facties - de religieuze, de niet-religieuze, de Arabieren - het eens zullen worden over de inhoud van een permanente grondwet.

Het beste wat we waarschijnlijk kunnen verwachten is het aannemen van een paar belangrijke basiswetten. Ik zou willen beginnen met een wet waarin de bevoegdheden - en de grenzen van de macht - van het Hooggerechtshof worden vastgelegd. Als dat eenmaal geregeld is, kunnen we overgaan tot een wet over de natiestaat, een wet die volledige uitleg zal geven aan het "Joodse" deel van de "Joodse en democratische staat", waar de meesten van ons het over eens zijn dat we dat willen.

Bron: Are there judges in Tel Aviv? | Abu Yehuda