Artikel

Stel je voor, op een dag vertelt een Amerikaanse president aan een Israëlische premier: "Palestijns extremisme schaadt de Amerikaanse veiligheid. U moet de zaak afsluiten met een overwinning op de Palestijnen. Doe wat nodig is binnen juridische, morele en praktische grenzen." De president gaat verder: "Leg uw wil op aan hen, zorg voor een gevoel van een nederlaag, zodat ze hun 70 jaar oude droom van het elimineren van Israël opgeven. Win uw oorlog."

Hoe zou de minister-president moeten reageren? Zou hij het moment willen aangrijpen en de aansporing en het geweld willen bestraffen dat door de Palestijnse Autoriteit (PA) wordt gesponsord? Zou hij Hamas kunnen vertellen dat elke agressie alle transporten van water, voedsel, medicijnen en elektriciteit tijdelijk zou stoppen?

Mijn voorspelling: Na intensief overleg met de Israëlische veiligheidsdiensten en verhitte kabinetsbijeenkomsten antwoordde de premier de president met: "Nee bedankt, we geven de voorkeur aan de dingen te laten zoals ze zijn."

Echt waar? Dat is niet wat je verwacht, gezien de manier waarop de PA en Hamas de Joodse staat proberen uit te bannen, het aanhoudende geweld tegen Israëli's, en de Palestijnse propaganda die de internationale reputatie van Israël schaadt. Toch wel. En wel om vier redenen: een wijdverbreid Israëlisch geloof dat welvaart de ideologie ondermijnt, ontzag voor de Palestijnse vastberadenheid, Joods schuldgevoel, en schuchtere veiligheidsdiensten. Elk van deze standpunten kan gemakkelijk worden weerlegd.

Veel Israëliërs gaan ervan uit dat als de Palestijnen voldoende profiteren van de economische, medische, juridische en andere voordelen die het Zionisme hen brengt, zij zich zullen bekeren en de Joodse aanwezigheid zullen accepteren. Gebaseerd op een marxistische aanname dat geld belangrijker is dan ideeën, houdt deze visie in dat mooie scholen, laatste-model auto's en fraaie appartementen het tegengif zijn voor islamistische of Palestijnse nationalistische dromen. Net als Atlantanen zullen welvarende Palestijnen het te druk hebben om te haten.

Dit idee begon meer dan een eeuw geleden, piekte rond de tijd van de Oslo-akkoorden in 1993, en is nauw verbonden met de toenmalige buitenlandse minister Shimon Peres, auteur van het boek "Het Nieuwe Midden-Oosten". Peres wilde van Israël, Jordanië en de Palestijnen een Midden-Oosten-versie van de Benelux maken. Erger nog, zijn visie hoopte het Frans-Duitse akkoord na de Tweede Wereldoorlog na te bootsen, toen economische banden een einde maakten aan een historische vijandschap en vervolgens positieve politieke banden vormden.

In deze geest hebben de Israëlische leiders lang gewerkt aan de opbouw van de economieën van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. Zij lobbyden buitenlandse overheden om de PA te financieren Zij hielpen Gaza door water en elektriciteit te subsidiëren, ook het bevorderen van waterontziltingsinstallaties. Zij willen internationale steun voor een kunstmatig eiland voor de kust van Gaza met een haven, een luchthaven en een resort. Ze hebben Gaza zelfs een gasveld gegeven.

Maar deze inspanning mislukte dus spectaculair. De Palestijnse woede tegen Israël blijft onverminderd voortduren. Verder zijn de gebaren van goede wil niet met dankbaarheid, maar met verwerping beantwoord. Zo werden bij de eenzijdige terugtrekking van alle Israëliërs uit Gaza in 2005 hun kassen als een gebaar van goede wil overgedragen aan de Palestijnen, om vervolgens onmiddellijk te worden geplunderd en vernietigd.

Misschien wel het meest flagrant zijn de voorbeelden van Palestijnen die in Israëlische ziekenhuizen worden behandeld en die hun dankbaarheid tonen door te proberen hun weldoeners te vermoorden. In 2005 werd een 21-jarige vrouw uit Gaza in Beersheba met succes behandeld voor brandwonden als gevolg van een explosie van een gastank. In 2011 kondigde een Gazan-moeder, van wie het kind geen immuunsysteem had en die in een Israëlisch ziekenhuis werd gered, voor de camera aan dat ze wilde dat hij opgroeide tot zelfmoordterrorist. In 2017 kwamen twee zusters vanuit Gaza Israël binnen om een van hen een kankerbehandeling te geven en daarbij te probeerden explosieven voor Hamas mee te smokkelen.

Waarom dit falen? Het Frans-Duitse model omvatte een factor die in het Israëlisch-Palestijnse theater afwezig was: de nederlaag van de nazi's. De verzoening vond niet plaats met Hitler die nog steeds aan de macht was, maar nadat hij en zijn doelen verpulverd waren. De grote meerderheid van de Palestijnen gelooft daarentegen nog steeds dat ze kunnen winnen (d.w.z. de Joodse staat elimineren). Ze bezien ook de pogingen om hun economie op te bouwen met argwaan omdat Israël stiekem bezig is een hegemonische controle te krijgen.

Al in 1923 voorspelde de zionistische leider Vladimir Jabotinsky deze mislukking. Hij noemde het infantiel om "te denken dat de Arabieren vrijwillig zullen instemmen met de realisatie van het zionisme in ruil voor de culturele en economische voordelen die we hun kunnen schenken".

Meer in het algemeen heeft de verhoging van de financiële middelen voor de Palestijnen niet geleid tot meer consumentisme en individualisme, maar tot woede. Zoals je zou verwachten, betekent een vijand helpen zijn economie te ontwikkelen terwijl de oorlog nog aan de gang is, dat hij de middelen krijgt om de strijd voort te zetten. Het geld is gegaan naar opruiing, verheerlijking van "martelaren", geweren, aanvalstunnels. Steve Stotsky bewees tien jaar geleden de opmerkelijk nauwe correlatie tussen de financiering van de Palestijnse Autoriteit en aanvallen op Israëli's; elke extra $1,25 miljoen aan hulp vertaalde zich volgens de grafiek in een extra moord op een Israëli.

Ondanks de voortdurende teleurstelling leeft het Israëlische geloof in Palestijnse welvaart en verzoening voort. Het is duidelijk dat een overwinning de Israëli's niet aanspreekt om te hopen, hoe hopeloos ook, op de magie van laatste-model auto's.

Oorlogen eindigen niet, zo leert de historische ervaring, door de vijand te verrijken, maar door hem de middelen te ontnemen, zijn militaire capaciteiten te verminderen, zijn aanhangers te demoraliseren en volksopstanden aan te wakkeren. Legers door de eeuwen heen sloten de aanvoerroutes af, hongeren steden uit, wierpen blokkades op en pasten embargo's toe. In die geest, als Israël een economische oorlog zou voeren door geld van de bronbelasting in te houden, arbeiders de toegang te ontzeggen en de verkoop van water, voedsel, medicijnen en elektriciteit te staken, dan zou haar handelen tot een overwinning leiden.

Wat betreft het argument dat de economische wanhoop van de Palestijnen tot meer geweld leidt: is een canard. Alleen mensen die nog hopen te winnen, gaan door met geweld; degenen die hebben verloren geven het op, likken hun wonden en beginnen weer op te bouwen na hun mislukkingen. Denk aan het Amerikaanse Zuiden in 1865, Japan in 1945 of de Verenigde Staten in 1975.

Sommige waarnemers stellen dat de Palestijnse punten (de standvastigheid) te levend is voor een Israëlische overwinning. In een brief van april 2017 aan deze auteur licht de historicus Martin Kramer deze visie toe:

In 1948 vluchtte de helft van de Palestijnse bevolking (700.000). Elke centimeter Palestina ging verloren in 1967, toen nog eens 250.000 mensen vluchtten. Hun "bevrijdingsbeweging" werd vervolgens met een verbrijzelende kracht uit Jordanië en Libanon verjaagd. Volgens de Palestijnen hebben de Israëliërs hun heldhaftige-leider Arafat vermoord. Maar dit alles heeft hen er niet van overtuigd dat hun nederlaag definitief was. In dat licht zie ik niet in hoe de relatief bescheiden maatregelen die Israël in vredestijd kan nemen hen er mogelijk van zou kunnen overtuigen dat ze verloren hebben.

Als de Palestijnen een eeuw lang de klappen hebben gekregen die deze denkwijze met zich meebrengt, kunnen ze alles absorberen wat Israël nu naar hen toe gooit. Wat ook de reden is - het islamitische geloof; de blijvende invloed van Amin al-Husseini; het unieke netwerk van wereldwijde steun - deze buitengewone vastberadenheid suggereert dat de Palestijnse vastberadenheid niet zal breken.

Het antwoord hierop? Israël was tussen 1948 en 1993 goed op weg naar de overwinning, maar dit ontspoorde met de desastreuze akkoorden van Oslo. De Palestijnse vastberadenheid werd in 1993 gebroken, na de ineenstorting van de Sovjet-Unie en de nederlaag van Saddam Hoessein, toen Arafat de handen schudde met de Israëlische premier en Israël erkende.

In plaats van voort te bouwen op deze overwinning, trokken de Israëliërs zich eenzijdig terug uit het gebied (Gaza-Jericho in 1994, Gebieden A & B van de Westelijke Jordaanoever in 1995, Libanon in 2000 en Gaza in 2005), waardoor Palestijnen in verwarring werden gebracht omdat ze dachten te hebben gewonnen. Na deze terugtrekkingen heeft Jeruzalem in 2007 afgezien van een langetermijnplan en zijn toevlucht genomen tot het blussen van branden. Wat is nu het huidige doel van Israël voor Gaza? Het heeft er geen.

De Israëlische geschiedenis verdeelt zich dus in 45 jaar zoeken naar de overwinning en 25 jaar van verwarring. Als we terugkeren naar het doel - de overwinning - herstellen we die fout.

Als de meest vervolgde mensen in de geschiedenis - de slachtoffers van religieuze vervolging, racisme, pogroms en de Holocaust - hebben Joden een scherp gevoel voor moraal ontwikkeld. De meeste Israëlische Joden en hun aanhangers van de diaspora zijn afkerig van het vooruitzicht Palestijnen te dwingen de bittere smeltkroes van nederlagen te doorstaan. Overweldigend genoeg gebruiken Joden liever wortels dan stokken, en redeneren zonder dwang.

Dit verklaart mede waarom het Israëlische elektriciteitsbedrijf tijdens de Hamas-Israel-oorlog van 2014 technici stuurde om de elektriciteitsdraden te repareren die Gaza binnengaan en door een Hamas-raket waren vernield en die het leven van de werknemers in gevaar brachten.

De economische situatie in Gaza begin 2018 verslechterde, en dan kun je je ook voorstellen dat Joodse Israëli's die het doelwit zijn van de moorddadige bedoelingen van Hamas, zich geen zorgen maken over of zelfs maar blij zijn met de problemen van hun vijanden. Maar nee: zoals een kop het uitdrukte: "Naarmate Gaza tot de 'hongersnood' nadert, lijkt Israël, in plaats van de wereld, het meest bezorgd". Deels om praktische redenen - bezorgdheid over de prijs die Israël zou betalen voor een ineenstorting in Gaza -, maar ook met een morele dimensie: de welvarende Joden van Israël kunnen niet blijven zitten terwijl hun buren, hoe vijandig ook, in het slijk wegzinken.

Een ander voorbeeld kwam wat later in 2018, toen Hamas brandgevaarlijke vliegerwapens bedacht en het Israëlische leger deze aanval niet stopzette, en Gadi Eizenkot, de stafchef van de Israëlische strijdkrachten (IDF), toen uitlegde waarom niet, in een woordenwisseling met minister van Onderwijs Naftali Bennett tijdens een besloten kabinetsvergadering.

Uit stempatronen en stemgegevens blijkt echter dat deze opvatting in de diaspora, met name in de Verenigde Staten, nog altijd heel sterk is, maar dat de Israëlische Joden strenger zijn geworden. Toen pijnlijke concessies aan de Palestijnen geen beloningen maar geweld met zich meebrachten, wanhoopten veel Israëlische Joden over de zachte aanpak en waren ze bereid om de Palestijnen hun wil op te leggen door middel van grove maatregelen. De opmerking van Eizenkot heeft furore gemaakt. Een recente opiniepeiling toonde aan dat 58 procent van de Joodse Israëliërs het erover eens is dat "het alleen mogelijk zal zijn om een vredesakkoord met de Palestijnen te bereiken wanneer zij erkennen dat zij hun oorlog tegen Israël hebben verloren".

Er bestaan twee Israëlische veiligheidsinstellingen naast elkaar: één die strijd om te winnen van Iran en andere verre vijanden, en een defensieve, politie-achtige die strijd tegen de Palestijnen. De eerste zoekt de overwinning, de tweede zoekt rust. Het is Entebbe vs. Jenin. Het steelt het nucleaire archief van Iran en laat brandstichters hun gang gaan.

Deze veiligheidsinstelling is enorm defensief, omdat zij vaak het laatste woord heeft over het Palestijnse beleid, zoals blijkt uit het incident op de Tempelberg in juli 2017. Nadat Palestijnse jihadi's twee Israëlische politieagenten met wapens, die verborgen waren op de heilige voorplein, hadden gedood, plaatste de Israëlische regering metaaldetectoren bij de ingang van de Tempelberg, een schijnbaar niet-controversiële stap. Maar Fatah eiste hun verwijdering en ondanks het feit dat de Israëlische bevolking en politici een overweldigende behoefte hadden om de metaaldetectoren te laten blijven, verdwenen de apparaten al snel omdat de veiligheidsinstelling - waaronder de politie, de grenspolitie, Shabak, Mossad en de IDF - waarschuwde dat het laten staan van de apparaten de Palestijnen zou storen en zou leiden tot geweld, chaos en zelfs een ineenstorting.

De diensten willen messteken, zelfmoordaanslagen, een raketafweerkaatsing vanuit Gaza en een intifada vermijden; ze zijn vooral bang voor de ineenstorting van de Palestijnse Autoriteit of Hamas, die een terugkeer naar het directe Israëlische bewind over de Westelijke Jordaanoever en Gaza vereist. Zoals voormalig parlementslid Einat Wilf het uitdrukt:

Als de defensie-instelling denkt dat ....het met fondsen naar Gaza rust kan kopen, zal men er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de fondsen blijven stromen, zelfs als dat betekent dat de rust wordt gekocht ten koste van een oorlog die tientallen jaren zal voortduren.

Bij het voorkeur geven aan rust, wijzen de veiligheidsdiensten harde maatregelen af en zien zij de overwinning als onbereikbaar.

Deze terughoudendheid verklaart veel feiten die anders verrassend zouden zijn over de Israëlische regering, met name omdat het:

Ten eerste neigen de Israëlische overheden die op multi-partnercoalities worden gebouwd, in de beschrijving van Jonathan Spyer, "tot nadruk op strategische kwesties op de lange termijn, met de voorkeur om zich te richten op het vermijden van directe bedreigingen". Waarom zou je een probleem aanpakken als je het een eind weg kunt trappen?

Ten tweede zijn de Israëlische veiligheidsdiensten trots op hun omgang met het hier en nu, niet met abstracties. Leah Rabin, de vrouw van Yitzhak Rabin, legde ooit zijn mentaliteit uit: "Hij was zeer pragmatisch, haatte het om met iets te handelen wat pas jaren later zou gebeuren. Hij dacht alleen maar aan wat er nu zou gebeuren, in de zeer nabije toekomst. Of, in het onsterfelijke bevel van een luitenant aan zijn troepen: "Beveilig het gebied tot aan het einde van je dienst".

Ten derde, net zoals de politie misdadigers ziet als onverbeterlijke onruststokers, zo zien gewisse Israëlische veiligheidsverantwoordelijken Palestijnen als dier-achtige tegenstanders; en kunnen ze zich niet voorstellen dat de Palestijnen niets anders doen om de Israëli's aan te vallen. Ze verwerpen het doel van overwinning. Kunnen leeuwen de blijvende overwinning op hyena's behouden? Beveiligingstypes klinken vaak als links, maar zijn dat nadrukkelijk niet. Lange en bittere ervaring, geen mistig idealisme, bepaalt hun houding. Daarom pleiten Commandanten voor de veiligheid van Israël, een groep van bijna 300 gepensioneerde IDF-officieren die de rang van generaal bereikten, dat is 80 procent van de mensen in die categorie, voor een tweestatenoplossing; dat is bijna twee keer zoveel als van de algemene Israëlische Joodse bevolking.

Ten vierde vinden Israëlische veiligheidstypes de huidige omstandigheden over het algemeen acceptabel en willen geen verandering. De PA onder Mahmoud Abbas is met al haar tekortkomingen (en in tegenstelling tot het Arafat-tijdperk), een partner. Ja, het zet aan tot moord op Israëliërs en de-legitimeert de staat Israël; maar beter deze agressies dan het risico te lopen Abbas te moeten straffen, zijn status te verminderen en een intifada te begraven. Deze houding leidt tot voorzichtigheid ten aanzien van verandering, tot scepticisme ten aanzien van een ambitieuzere aanpak, en tot terughoudendheid ten aanzien van initiatieven die Palestijnse woede zou kunnen uitlokken.

Ten vijfde worden Palestijnen, omdat ze geen militaire strijdmacht hebben, meer gezien als misdadigers dan als soldaten; daarom is de IDF veranderd van een militaire in een politiemacht, compleet met een defensieve mentaliteit. Generaals zoeken overwinning, maar politiechefs willen levens beschermen. Het redden van levens vertaalt zich in het zien van stabiliteit als een doel op zich. Generaals gaan niet de strijd aan met het doel het leven van hun soldaten te redden, maar zo ziet een politiechef wel een ontmoeting met criminelen.

Ten zesde heeft de 'Vier Moederbeweging' van 1997-2000 het IDF getraumatiseerd door een emotionele reactie uit te lokken tegen de bezetting van Zuid-Libanon, wat leidde tot een schandelijke terugtrekking. Deze nadruk op het redden van soldatenlevens in plaats van het bereiken van strategische doelen blijft een blijvende zorg voor de leiding van de IDF.

Al met al komt de grootste oppositie tegen de overwinning van Israël niet van de onfortuinlijke linkerzijde, maar van de veiligheidsdiensten. Gelukkig zijn er dissidenten in het defensie-establishment die streven naar zowel politiek leiderschap als de overwinning van Israël; Gershon Hacohen, die politieke leiders oproept om een onafhankelijk oordeel uit te spreken, is een goed voorbeeld; Yossi Kuperwasser is een ander.

Iedereen die hoopt op een oplossing van het Palestijnse probleem moet er bij de Israëlische regering op aandringen om de PA en Hamas uit te wringen. Dit is ook in het belang van de Palestijnen en bevrijdt hen van hun obsessie met Israël, zodat zij hun eigen bestuur, economie, maatschappij en cultuur kunnen opbouwen. Iedereen wint met een overwinning van Israël en een Palestijnse nederlaag.

Als een president van de VS groen licht geeft, moet de premier van Israël daar iets mee doen.

30 aug. 2018 update: Caroline Glick bevestigt mijn argument #4 in een verschroeiende analyse van twee van de vier kandidaten om te dienen als de volgende Chef van het personeel van de Israëlische strijdkrachten. Yair Golan ziet dat Israël wordt verdoofd, en Nitzan Alon witwast Palestijnse moorden geeft de schuld aan Israëlische provocaties. Hier lezen... - NL

De bovenstaande tekst mag worden gerepost, doorgezonden of vertaald, mits deze als één geheel wordt gepresenteerd met volledige informatie over de auteur, datum, plaats van publicatie en de oorspronkelijke URL.

Waarom de Israëli's terugdeinzen voor de overwinning