Hoe Links z'n ergste eigen vijand is geworden

Dit is een van de ironieën van de moderne politiek: hetzelfde woord kan vatbaar zijn voor meer dan één betekenis, wat verwarring schept voor iedereen.

Een van de redenen voor de verwarring is, dat liberale waarden over het algemeen worden gedeeld door gematigden van zowel links als rechts in de politiek. Niet door uiterst links - de marxisten, leninisten, trotskisten en stalinisten of de Britse Arbeiderspartij onder leiding van Jeremy Corbyn - of uiterst rechts - het Duitse Alternativ für Deutschland, de Hongaarse Jobbik, de Oostenrijkse Freiheitliche Partei Österreichs of het Griekse Golden Dawn.

De linkse waarden lagen ten grondslag aan zowel de Amerikaanse als de Franse revoluties en droegen bij aan de totstandkoming van de liberale democratieën, die onze voornaamste verdediging blijven tegen het communisme dat aan de ene kant van het politieke spectrum is en het fascisme aan de andere kant. De meeste van deze waarden worden door gewone bevolkingsgroepen in de Verenigde Staten, Canada, Australië en een groot deel van Europa als vanzelfsprekend beschouwd. In Amerikaans conservatisme: een Encyclopedie beschrijft Ralph Raico het klassieke liberalisme als volgt:

"Een term die wordt gebruikt om de ideologie aan te duiden die pleit voor privé-eigendom, een ongehinderde markteconomie, de rechtsstaat, grondwettelijke waarborgen van vrijheid van godsdienst en persvrijheid en internationale vrede op basis van vrije handel. Tot rond 1900 stond deze ideologie algemeen bekend als liberalisme".

Het kan ook gaan om burgerrechten, democratische instellingen, gelijke rechtspleging, scheiding van godsdienst, staat, justitie en onderwijs en internationale samenwerking. Hoewel er natuurlijk meer liberale waarden zijn dan deze, zijn ze allemaal impliciet verankerd in de artikelen van de Amerikaanse grondwet of vastgelegd in de grondwetten en wetten van andere democratieën.

De rol van het liberalisme in de hervorming van Europa na de Tweede Wereldoorlog wordt duidelijk gemaakt door Oxford-historicus professor Martin Conway:

Liberalisme, liberale waarden en liberale instellingen vormden een integraal onderdeel in dat proces van Europese consolidatie. Vijftien jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog was de liberale en democratische identiteit van West-Europa aan bijna alle kanten versterkt door de definitie van het Westen als een plaats van vrijheid. Gesteld tegenover de onderdrukking in het communistische oosten, door de trage ontwikkeling van een beter begrip van de morele horror van het nazisme, en door de betrokkenheid van intellectuelen en anderen bij de nieuwe staten (en sociale en politieke systemen) die in de niet-Europese wereld in het zuiden opkomen.

Tot zover was het goed. Zoals Conway echter verder uitlegt, begon een nieuw liberalisme, geïnspireerd door de marxistisch geïnspireerde linkse ideologie, de meer klassieke vormen in heel Europa te vervangen, en in mindere mate ook in de Verenigde Staten. Marxistische glamorisatie heeft veel liberalen geïnspireerd om hun oorspronkelijke principes op te geven wat betreft het verraden van wat hun eigen beste waarden waren, waarden die nog steeds worden verkondigd, maar die worden overschaduwd door heel andere ideeën.

Een subtiele verschuiving is de opkomst van politieke correctheid, een vorm van cultureel marxisme (de theorie dat cultuur, meer dan de politiek, de ongelijkheid tussen rassen en klassen in westerse samenlevingen aandrijft). Politieke correctheid begon als een redelijke oefening om kwetsbare leden van de samenleving - zwarten, vrouwen, joden, homo' s, homoseksuelen, gehandicapten - te beschermen tegen beledigende uitlatingen en acties, maar het eindigde als een modern totalitarisme dat de vrije meningsuiting en het open debat over zowat alles blokkeert.

De jeugd van vandaag, met name op universitaire campussen, heeft een manier van denken en gedrag aangenomen dat in tegenspraak is met alle ideeën die ten grondslag lagen aan het klassieke liberalisme. Er zijn veel voorbeelden, maar die welke boven de rest uitsteekt is de steun voor de radicale islam en de harde-lijn-moslims.

Het beroemdste voorbeeld in het Verenigd Koninkrijk was Labour-leider Jeremy Corbyns omhelzing van leden van de terreurgroepen Hamas en Hezbollah, die hij beschreef als zijn "vrienden". Het duurde tot de zomer van 2016 voordat hij zei dat hij zijn betrokkenheid bij de terroristen betreurde.

In verschillende Europese landen, waaronder Frankrijk, België, Nederland en delen van Italië, hebben regeringen het dragen van de islamitische sluier geheel of gedeeltelijk verboden; vooral de niqab en de burqa, de volledige gelaatsbedekking. Men had kunnen denken dat westerse feministen in de voorhoede van dergelijke bewegingen zouden staan, omdat het duidelijk was dat de islamitische wet de vrouwen onderdrukt, veel meer dan ooit in het Westen gebeurde. Een Britse moslimartsen, Qanta Ahmed en Yasmin Alibhai-Brown, hebben openlijk en herhaaldelijk opgeroepen tot afschaffing van alle vormen van sluiers. Moslimvrouwen hebben als hervormers over de hele islamitische wereld opgeroepen het dragen van allerlei sluiers te beëindigen.[1] In Iran hebben dit jaar jonge vrouwen op straat gedemonstreerd zonder het dragen van hun verplichte hoofddoek, en ten minste 29 vrouwen zijn gearresteerd omdat het regime daar opnieuw aan vasthoudt.

Echter, waar sommige moslimvrouwen oproepen tot het verwijderen van de sluier, worden ze vaak bekritiseerd door westerse moslims. De Frans-Britse academicus Dr. Myriam François-Cerrah is een hijab dragende tot de islam bekeerde moslima, die een giftige aanval publiceerde op Alibhai-Brown. Het stuk van Cerrah, dat verscheen in het links van het centrum blad New Statesman, kreeg de titel "The Feminist Case for the Veil" [De feministische zaak van de hoofddoek]. Alibhai-Brown, die zichzelf omschrijft als "links-liberaal, anti-racistisch, feministisch, sjiitische moslim, deels-Pakistani", had zojuist een boek gepubliceerd met de titel "Het weigeren van de sluier", waarin ze stelt dat moslimvrouwen de sluier moeten opgeven, omdat het misbruik verhult, eetstoornissen verspreidt en de toegang tot zonlicht en lichaamsbeweging beperkt; en dat het wordt opgelegd aan baby's en jonge meisjes, terwijl vrouwen beschaamd worden gemaakt vanwege het niet verhullen van de huid, en ze geassocieerd worden met extremistische groeperingen; dat het de mannen demoniseert, vrouwen onderdrukt en obstakels opwerpt voor prestaties en succes; en dat het zelfs racisme aanmoedigt, moslimwaarden verstoort en vrouwen van autonomie en individualiteit afschrikt. François-Cerrah beschrijft dan het boek op bizarre wijze als "een sociaal conservatief boek dat is opgedoft als een liberaal feministisch manifest" - en dat van iemand met een Oxford PhD.

Dat een duidelijk succesvolle en onafhankelijke vrouw als Cerrah, die toevallig een moslimbekeerling is, dit boek op zo'n gemene manier gaat aanvallen, is een duidelijk getuigenis van hoe het sluierdebat een ernstige breuk heeft veroorzaakt binnen de westerse samenlevingen en een bron van zorg is geworden, niet alleen voor niet-moslims, maar ook voor veel moslims.

Andere politiek correcte feministen ondersteunen ook het universele dragen van de sluier. In juli 2015 publiceerde een vooraanstaand Franse feministe, Christine Delphy, een opiniestuk in de London Guardian waarin zij verkondigde dat het Franse sluiersverbod en de traditie van de Franse laïcité (secularisme) racistisch waren en dat de ware feministen zelfs de patriarchale gewoonten van andere rassen en religies respecteren.

Heather Rogers schreef in het New Yorkse, Joodse Tablet magazine in 2015 hoe ze in eerste instantie de kritiek verwierp op de vrouwenhaat binnen de moslimgemeenschappen, omdat "westerlingen geen recht hebben om moslims te vertellen hoe ze moeten leven", en bracht argumenten naar voren over het aantal moorden voor een islamitische eerwraak. Pas in een latere reflectie, zo zei ze, begon ze vragen te stellen als: "Waarom spreken niet-islamitische feministen niet langer over het geweld tegen vrouwen in moslimlanden? Ze geeft vervolgens een voorbeeld van hoe de liberale feministen de zaken vervormen:

"Bij het zoeken op het internet begin ik de overblijfselen te vinden van een discussie over het onderwerp onder links, wat een aantal redenen suggereert waarom veel niet-islamitische feministen ervoor kiezen om te zwijgen. Een controverse die heeft te maken met een essay dat Adele Wilde-Blavatsky in 2012 schreef voor The Feminist Wire, een online vrouwenstudieblad. Haar stuk zegt dat de hijab een symbool is van mannelijke onderdrukking. Er stak een storm op. Eén reactie, ondertekend door 77 academici, schrijvers en activisten, zei dat het essay een bewering was van Wilde-Blavatsky's 'witte feministische voorrecht en macht'. In plaats van een discussie op gang te brengen, nam The Feminist Wire redactie collectief de commentaren weg en sloot de essay af".

Khadija Khan verwijst naar moslimvrouwen in Iran en Turkije, die moeite hebben om de aan hen opgelegde beperkingen te doorbreken, en stelt de hypocrisie van westerse vrouwen aan de kaak - van degenen die uitgesproken de extremistische moslims steunen die pleiten voor islamitisch recht, de Sharia die de vrouwen discrimineert, zoals door Linda Sarsour:

Deze vrouwen - die gevangen zitten in despotische dictaturen in het Midden-Oosten en die mogelijk vervolgd worden en hun leven geruïneerd zien - kregen geen aandacht van de deelnemers aan de vrouwenmars in de VS. Het is duidelijk dat feministen in het Westen blijkbaar te druk bezig waren met het dragen van hoofddoeken in solidariteit met Sarsour en andere voorvechters van islamitisch recht (de sharia), dat echtgenoten adviseert om hun echtgenoten te slaan en dat voor de rechter het getuigenis van een vrouw maar een halve waarde heeft van die van de man; dat dochters slechts de helft van de erfenis kunnen krijgen ten opzichte van een zoon en dat als een vrouw verkracht wordt, ze vier mannelijke moslimgetuigen nodig heeft, zogenaamd ter plaatse, om te bewijzen dat ze geen overspel pleegt.

Soms kan de verdediging van de sluier door moslims die zichzelf als feministen beschouwen, zelfcontradicterend zijn. In 2014 rapporteerde de Daily Telegraph over een reeks commentaren op social media, waarin een aantal moslimvrouwen uitlegde waarom ze ervoor kiezen om hun hoofd of gezicht te bedekken. Eén gebruiker schrijft:

"Ik wil het graag gebruiken om het feminisme bevorderen, maar het is erg moeilijk om het uit te drukken vanwege de manier waarop de mensen het zien. Er ZIJN een heleboel vrouwen die gedwongen worden om het te dragen, en ik denk dat dit echt verkeerd is, ongeacht hoe religieus of in welk land. De hijab wordt op sommige plaatsen in de wereld geforceerd opgelegd, en door bepaalde mensen - vooral door mannen in veel gevallen. Ik zal dit niet ontkennen. Dat is geen feminisme. Ik wil deze hijab nemen en tot mijn eigen maken. Kies zelf of ik me wil bedekken of niet, en definieren WAAROM en HOE. Ik zal kiezen welke kleuren ik zal dragen. Welke materialen. Niet alleen zwart-wit. Ik controleer of ik gebruik wil maken van de hijab spelden, kristallen, kant of broches. En als ik het draag, hoe ik het zal vastbinden. En als ik ervoor kies om het uit te doen, dan is dat mijn goed recht. Ook zal ik kiezen WAAROM ik het draag. Maar ik zal het NIET gaan dragen omdat iemand me dat vertelde. Deze punten gecombineerd bevorderen het feminisme bij vrouwen".

Welk soort feminisme geeft toe dat vrouwen door mannen gedwongen worden om de sluier te dragen, maar geloven dat het dragen ervan een uitdrukking is van de vrijheid van vrouwen, enkel en alleen omdat ze de kleur en het materiaal van haar hijab beheerst? Het klinkt als een gevangene die denkt vrij te zijn omdat hij het ontwerp van zijn kettingen mag kiezen.

"Het grootste voordeel dat ik geniet door [de hijab] te dragen is dat mensen met mij omgaan als individu en niet alleen maar volgens mijn uiterlijk.

Maar waarom zou het dragen van een hijab iemand meer tot een individu maken? Als ze een aantrekkelijk gezicht heeft, zullen mannen nog steeds rekening houden met haar blik, hijab of niet. Erger nog, foto's van groepen moslimvrouwen met volledige burqa's en niqabs laten zien dat ze er vrijwel identiek uitzien, terwijl hun individualiteit volledig is uitgewist.

Gelukkig zijn er enkele werkelijk liberale feministen die door deze onzin heen zien. De bekroonde journalist Abigail Esman publiceerde onlangs een artikel getiteld "Het Westen omhelst de hijab terwijl moslimvrouwen hun leven riskeren voor het recht om zelf te kiezen":

De zorg van het Westen lijkt veel meer te gaan over een vermeende "islamofobie" dan vrouwenhaat....

De nieuwe verheerlijking van de hijab lijkt in feite te gaan over het vieren van al die dingen die wij in het Westen in het algemeen veroordelen: het doorduwen van een nieuwe 'moeten'-trend voor vrouwen in mode en gedrag, en vooral het verhogen van de zeer reële risico's voor die moslimvrouwen die ervoor kiezen geen hoofdbedekking te dragen door modellen en iconen te maken van degenen die dat wel doen.

Vorig jaar veroordeelde een Ierse journalist en mediaconsulent van de regering, Carol Hunt, de dubbele moraal in een artikel voor de Irish Times: "Waarom is het feminisme zo stil over moslimvrouwen die weigeren de hijab te dragen":

Waarom stoppen liberale, feministische oproepen tot gelijkheid bij de grenzen? Ik begrijp niet goed waarom gelijkheid alleen voor een bepaalde groep mensen geldt en niet voor anderen. Als ik geloof in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, dan mag dat toch niet veranderen, wie ik ook ben of waar ik ook woon.......

Ze betoogt verder dat sommige feministen en homorechtenactivisten ervoor kiezen fundamentalistische moslims (die anti-vrouw en anti-homo zijn) te steunen, in plaats van de moslimhervormers:

In december 2015 hebben de feministische en LGBTQ-verenigingen aan de Goldsmith University in Londen, die gelieerd zijn aan de fundamentalistische islamitische samenleving van het college, zich tegen de ex-moslim mensenrechtenactiviste Maryam Namazie uitgesproken. Namazie is een scherpe tegenstander van het soort discriminatie dat onaanvaardbaar is in het christendom, maar op de een of andere manier bewonderenswaardig in de islam. Ook Maajid Nawaz, die onvermoeibaar de moslimgemeenschappen in Europa, Pakistan en elders verdedigt tegen de "dictaten van islamitische theocraten", bevond zich op een liberale lijst als een "anti-moslim-extremist".

Opnieuw, refererend aan de ex-moslim feministe Ayaan Hirsi Ali, gaat Hunt verder:

Zij [Ali] vraagt zich af waarom we het recht van een vrouw om de hijab te dragen luidkeels verdedigen, maar als het gaat om het steunen van moslimmeisjes die weigeren om hem te dragen, dan houdt het feminisme zich vreemd genoeg stil? Vrouwen die een sluier willen dragen moeten dat kunnen doen, zonder kritiek of sociale druk. Maar het dragen van de hijab verheffen tot een symbool van een feministische strijd is extreem krom.

Dit is echter wat er eerder dit jaar gebeurde toen vrouwen overal in de VS tegen de Trump-ideologie marcheerden, en aan hun hoofd stond in New York een religieus fundamentaliste, "home-girl in een hijab", Linda Sarsour, een pro-Sharia-vertegenwoordiger en een apoloog voor het afschuwelijke Saoedische regime.

Wat voor goedgunstige onverdraagzaamheid is dit? Ondertussen lijden liberale moslims eronder, niet alleen door vervreemding en bestraffing vanuit hun eigen cultuur, maar ook een zeer luidruchtig stilzwijgen van degenen onder ons die doodsbang zijn dat we door ons uit te spreken islamofoob kunnen worden genoemd, of aan dezelfde kant te staan als Trump, Farage etc.

In een recent stuk voor het Gatestone Institute ontdekte de Amerikaanse schrijver Bruce Bawer de oorzaak van het probleem. Hij geeft voorbeelden van feministische steun aan islamitische praktijken die vrouwen schade berokkenen; hij richt zich op Zweden:

De voorkeur van Zweden [vanuit het feminisme] gaat niet over universele zusterschap en de verspreiding van seksuele gelijkheid over de hele wereld. Nee, het is "intersectioneel" feminisme. Wat is "intersectioneel" feminisme? Het is een soort feminisme, dat in overeenstemming met het relatief nieuwe academische concept van "intersectionaliteit", een hiërarchie accepteert waarbij andere "slachtoffergroepen" - zoals "mensen met een kleur" en moslims - hoger op de klachtenladder staan dan vrouwen, en waarbij vrouwen die tot die andere groepen behoren een nog meer verheven status als slachtoffer genieten dan de blanke vrouwelijke christenen of joden.

Dit betekent dat, hoewel echte feministen vooruitgang hebben geboekt op het gebied van vrouwenrechten in westerse landen, zij hebben geholpen om de rechten terug te schroeven van jonge moslimvrouwen om zich te bevrijden van de onderdrukkende codes van een islam die door moslimmannen zijn gedefinieerd en worden gecontroleerd. En dat is slechts één niveau van linkse zelfbeschadiging, zoals ik in het tweede deel van dit artikel zal uitleggen.

Dr. Denis MacEoin is voormalig docent Arabisch en islamitisch onderwijs aan een Britse universiteit en auteur van boeken, artikelen en inzendingen voor encyclopedieën zoals The Encyclopedia of Islam.

[1] Voor een lange lijst zie Ida Lichter, moslimvrouwenhervormers: Inspirerende stem tegen onderdrukking, Amherst, 2009.

Hoe Links z'n ergste eigen vijand is geworden - Deel I