Wie zijn de jihadisten die in Syrië vechten aan de kant van Turkije?

door Sirwan Kajjo - 20 maart 2018

De overblijvende 17 groepen waaruit het Syrische deel bestaat van 'Operatie Olijf-Tak', zijn een combinatie van salafistische, jihadistische en ultra-extremistische militanten die door Turkije zijn gevormd of worden gesteund in de verschillende stadia van de zevenjarige Syrische burgeroorlog.

Bij zijn offensief tegen de Koerdische strijders in Noord-Syrië, dat op 20 januari van start ging, heeft Turkije meer dan 25.000 Syrische rebellenstrijders ingezet, die zijn uitgerust en getraind door het machtige leger van de Turkse president Tayyip Erdogan.

Het offensief opereert onder de codenaam Operatie Olijf-Tak en heeft tot doel de eenheden die daar zijn ter bescherming van het Koerdische volk (YPG), te verdrijven uit de Koerdische enclave van Afrin. Op 18 maart kregen de Turkse militairen en geallieerde jihadistische rebellen het centrum van Afrin in handen. Turkije ziet de YPG als een verlengstuk van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), een groep opstandelingen die strijdt voor meer Koerdische autonomie in het zuidoosten van Turkije. Gesteund door de Verenigde Staten heeft de YPG sinds 2014 een belangrijke rol gespeeld in de door de VS geleide strijd tegen het terrorisme in Syrië.

Negen dagen na het begin van de operatie publiceerde de pro-Turkse regeringswebsite Suriye Gundemi een info met de Syrische rebellengroeperingen die betrokken waren bij het Afrin-offensief. Op de website staat dat drie divisies deel uitmaken van het nationale leger dat onder het bevel staat van de Syrische interim-regering, een in Turkije gevestigd anti-Syrisch regime.

Dit zogenaamde leger bestaat voornamelijk uit islamistische militanten die ooit tijdens het Syrische conflict deel uitmaakten van de meest radicale islamitische facties van het Vrije Syrische Leger (FSA) en dat slechts twee weken voor de Afrin-operatie gevormd is. De meesten van deze strijders vluchtten naar Turkije nadat ze waren verslagen in de Syrische gevechten, onder meer in Damascus, Aleppo, Homs, Idlib en Hama. In Turkije werden ze gerekruteerd door Turkse inlichtingendiensten om deel uit te maken van de strijdkrachten die het door Koerden bewoonde Afrin binnenvielen.

De overige 17 groepen waaruit het Syrische deel van Operation Olijf-Tak bestaat, zijn een combinatie van salafistische, jihadistische en ultra-extremistische militanten die door Turkije zijn gevormd of worden gesteund in verschillende stadia van de zevenjarige Syrische burgeroorlog. Het volgende is een opgave van deze groepen:

De Sultan Mehmed de Veroveraar Brigade

Deze brigade is vernoemd naar de beruchte Ottomaanse sultan Mehmed de Veroveraar, die regeerde in de 15e eeuw en Constantinopel en Zuidoost-Europa met geweld veroverde. Deze etnische Turkmeense groep werd in 2012 opgericht op het hoogtepunt van de Aleppo-strijd. Het bestuurde zes districten in oostelijk Aleppo en legde de plaatselijke bevolking een aantal shariawetten (islamitische wetten) op. De groepscommandanten waren ook betrokken bij criminele activiteiten, zoals overvallen en mensenhandel. De groep werd later omarmd door de Turkse regering en nam vervolgens deel aan Operatie Eufraatschild, een ander door Turkije geleid offensief in Noord-Syrië, dat in maart 2017 eindigde. Het heeft bijna 1000 strijders.

De Sultan Murad Divisie

Een extremistische groepering die in 2013 door Turkije is opgericht en directe financiële, militaire en logistieke steun ontvangt van de Turkse strijdkrachten. De meesten van haar strijders zijn etnische Turkmenen. Voorafgaand aan het Afrin-offensief was het voornamelijk gevestigd in de stad Aleppo. De groep is betrokken geweest bij gevechten met andere rebellengroeperingen over de verdeling van de inkomsten bij de grensovergang Bab al-Salameh, toen een rivaliserende groep besloot de grensovergang over te dragen aan het belangrijkste Syrische oppositieorgaan.

De Hamza Divisie

Dit was een van de eerste door Turkije gesteunde Syrische groepen die in 2017 samen met het Turkse leger de Syrische stad Jarablus binnenkwamen. Met een extremistische antiwesterse islamitische ideologie gelooft de groep sterk in de terugkeer van de Ottomaanse overheersing in het hele Midden-Oosten.

Het Sham Legioen

Oorspronkelijk heette dit het Homs Legioen. De groep die in maart 2014 werd opgericht, heeft bijna 4.000 strijders, waardoor het de grootste strijdmacht binnen de Operatie Olijf-Tak is. Het is een verbond van ten minste 19 islamistische groeperingen die zijn aangesloten bij de Syrische tak van de Moslimbroederschap. De groep sloot zich aan bij andere rebellen en vormde het operatiecentrum van Fateh al-Sham. Ze is actief geweest in de provincies Aleppo, Idlib en Homs. De groep wordt momenteel geleid door Yasser Abdulrahim, een leider van de rebellen die bekend staat om zijn verandering van partij op basis van financieringsbronnen.

Het Shamiyah Front

Het Shamiyah Front is de op één na grootste rebellengroep die deelneemt aan Operatie Olijf-Tak, en is een unie van islamisten en salafisten uit Aleppo. De leden zijn grotendeels overblijfselen van de Nureddine al-Zanki Brigades en andere extremistische groeperingen die in 2015 actief waren in Aleppo. Deze rebellengroepering, gesteund door Turkije en Qatar, is van mening dat de jihad voor Syrië de enige weg is om een islamitisch emiraat te worden dat wordt geregeerd door de sharia. Het heeft naar schatting 3.000 strijders.

De Bergvalken (Haviken) brigade

Vernoemd naar de Zawiyeh Mountain in de noordwestelijke provincie Idlib. Deze groep was actief op het platteland van Idlib. Oorspronkelijk maakte het deel uit van de nazaten van de profeten-brigades. Het botste met al-Nusra Front, de Syrische tak van Al Qa'ida, over inkomsten en machtsverdeling. De door al-Nusra verslagen leden werden gedwongen naar Turkije te vluchten, alvorens zich te hergroeperen en deel te nemen aan de Afrin-operatie.

Jaysh al-Nasr

Deze groep bestaat uit kleinere groepen die actief waren in Idlib, Hama en Latakia.

Al-Mustafa Regiment

Deze factie, vernoemd naar de titel van de islamitische profeet Mohammed, werd in juni 2016 opgericht met financiële en militaire steun van Turkije. Zij namen deel aan Operatie Eufraatschild.

Islamitische Al-Waqqas Brigade

Vernoemd naar Saad bin Abi Waqqas, een metgezel van de profeet Mohammed en de 17e persoon die de islam omarmde, deze groep werd begin 2016 opgericht door de Turkse regering. Het heeft bijna 1000 goed opgeleide strijders.

Turkmeense Muntasir Billah Brigade

Deze Syrische rebellengroep, vernoemd naar al-Muntasir bi'llah, de in de 9e eeuw heersende Abbasid-kalifaat, omarmt sinds haar oprichting in februari 2014 een radicale islamitische ideologie. De organisatie is gevestigd in Aleppo en Raqqa en heeft verschillende gevechten gevoerd met troepen van het Syrische regime. De groep was verheugd over de komst van ISIS in Raqqa en heeft niet gepoogd hen te bevechten. Nadat Aleppo door het Syrische leger was heroverd, vluchtten de meeste strijders van de groep naar Turkije, waar ze een organisatorische herstructurering ondergingen. Zij speelden een centrale rol bij de lancering van Operatie Eufraatschild.

De Suleyman Shah Brigade

Vernoemd naar Suleyman Shah, de vader van Omsan I, oprichter van het Ottomaanse Rijk, werd deze groep in april 2016 in Turkije opgericht om deel te nemen aan Operatie Eufraatschild. De strijders zijn grotendeels etnische Turkmenen, met een aanzienlijk percentage Soennitische Arabieren. Zij wordt momenteel geleid door Mohammed al-Jassim, ook bekend als Abu al-'Amsha.

Samarkand Brigade

Vernoemd naar de Oezbeekse stad Samarkand, is dit een andere Turkmeense groep die is opgericht door Turkije in april 2016. In haar inaugurele verklaring zei zij dat haar belangrijkste doel de bestrijding van de Koerdische YPG is. De groep wordt geleid door Wael Musa.

Het Elite Leger, Jaish al-Shamal, de Usood al-Fateheen Brigade, de eenheid Ahrar al-Sharqiya en de brigade van Al-Awwal al-Magawir.

Deze kleinere groepen zijn gevormd in Syrië en Turkije. Naar verluidt heeft elke groep 200-300 strijders die onder leiding staan van het Turkse leger en de grotere rebellengroepen.

Sirwan Kajjo is een Syrisch-Koerdische journalist en auteur uit Washington.

Vertaling door W.J. Jongman en H. Sleijster

© 2018 Gatestone Institute. Alle rechten voorbehouden. De artikelen hier afgedrukt geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten weer van de vertalers of van Gatestone Institute.

Bron: Who Are the Jihadists Fighting alongside Turkey in Syria?