17 januari 2017 | Door Timon Dias
Gisteravond reageerde Frans Timmermans, de Vice Voorzitter van de Europese Commissie, op Trumps eerste interview over Europa. Trump heeft o.a. voorspeld dat de EU uit elkaar zal vallen, en dat in tegenstelling tot wat Obama zei, namelijk dat Groot-Brittannië zal verhuizen naar achter in de rij in geval van een Brexit, hij een individueel handelsakkoord wil sluiten met de Roodjassen, en wel zo spoedig mogelijk - een stap waarvan verondersteld wordt dat die de EU ernstig zal ondermijnen.
In zijn antwoord schaamde Timmermans zich niet om de geschiedenis een weinig te verdraaien ten gunste van zijn niet-gekozen continentale regering. Kortom, hij deed wat hoge eurocraten altijd doen als het fundament van hun project ter discussie wordt gesteld. Dus onder druk van de golf van EU-scepsis die nu over het continent waart, verklaarde Timmermans (zie op 5:54):
"Wij bouwden het op vanaf nul, iets wat aantoonbaar het meest succesvolle vredesproject is in de menselijke geschiedenis. En ik ben ervan overtuigd dat de Europeanen in grote meerderheid dit vredesproject willen handhaven. Er is een overweldigende steun onder de bevolking voor dit vredesproject. En ik weet zeker dat de mensen in Washington dat vroeg of laat begrijpen. Het is in het strategisch belang van de Verenigde Staten om een succesvolle Europese Unie te hebben."
Ten eerste is de overweldigende steun waarover Timmermans sprak waarschijnlijk van hetzelfde soort als die welke de EU ervan overtuigde dat Groot-Brittannië nooit voor een Brexit zou stemmen.
Ten tweede, het gelijkstellen van de EU met een Europese vrede, door te impliceren dat de EU een belangrijke rol speelde in de stopzetting van de vijandelijkheden tussen de Europese natiestaten, en dat er zonder de EU geen Europese vrede kan zijn, is de klassieke retoriek van de EU. Het is echter gebrekkig.
Werkelijke vrede is elkaar wel kunnen kwetsen, maar het gewoon niet willen. Na eeuwen van conflicten hebben de West-Europese natiestaten ten slotte, en op een organische manier, deze status bereikt. De Europese Economische Gemeenschap (EEG) bevestigde vervolgens deze culturele vrede uit 1958 door de Europese economieën met elkaar te verweven. Merk op dat de EU een ander heel ander instituut is. Dat kwam na de EEG, en probeerde om het continent een politieke en monetaire unie op te dringen, zoals zich dat nu voor onze ogen ontrafelt.
Over de mogelijkheid dat de EU uit elkaar valt, zei Timmermans:
"Ik geloof niet dat de Europese Unie uiteen gaat vallen. De 27 landen komen meer verenigd uit Brexit, omdat geen van deze andere landen het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk wil volgen."
Wat hij bedoelt met dat "voorbeeld" is echter onduidelijk. Waarschijnlijk verwijst Timmermans niet naar de stabiele economie van Groot-Brittannië, of naar het vooruitzicht van de Britse volk dat het Britse wetten kan maken, of dat het het eerste land is dat een handelsakkoord bereikt met een zeer welwillende Amerikaanse President.