Artikel

Tegen de tijd dat Mozes op het toneel verschijnt, ongeveer 1500 voor Christus, waren de Hebreeën al meer dan honderd jaar in Egypte. De dagen van Jozef en dat hij dienstdeed als Vizier van de farao waren al lang voorbij. De Hebreeën zijn dan uitgegroeid van een uitgebreide familie van ongeveer zes dozijn tot een paar miljoen mensen, maar zij lijden onder de heerschappij van een natie die hun aanwezigheid niet meer waardeert, behalve als nog voor gedwongen arbeid.

Zo heeft Jahweh dus de volgende fase van zijn plan in gang gezet. Na het leven van Mozes te hebben begeleid van zijn kindertijd naar zijn volwassenheid (u denk toch niet dat hij het rieten mandje per ongeluk overleefde, nee hè?), verscheen Jahweh aan Mozes in zijn ballingschap en droeg hem op Israël uit Egypte te leiden. En de manier waarop God hem dat laat doen is een duidelijke boodschap naar de goden van Egypte.

Mozes eerste ontmoeting met Yahweh was in Midian. Dat was op de Horeb in de Noordelijke Sinaï, latere deel van Edom (in tegenstelling tot de lange traditie die de berg in Zuid Sinai stelt), de 'har elohimof', berg van God. Bedenk dit: het brandende struik incident was de eerste keer sinds Eden die een mens oog in oog kwam met Yahweh op zijn heilige berg. Er is geen twijfel over dat de bene elohim, de gevallen zeventig rebelse engelen die God heeft toegewezen aan de Naties na Babel, wisten over deze bijeenkomst. Het was een zeer duidelijke boodschap van Jahweh aan de rebellen: Ik heb mijn berg der vergadering op de aarde hersteld.

[Editor: Dit is een aanname. Paulus zegt in Galaten dat de berg in Arabië ligt. Midian lag ook in het tegenwoordige Saudi Arabië.]

De tijd was eindelijk gekomen. God riep Mozes terug naar Egypte om zijn volk Israël naar de plaats te brengen die Hij claimt als zijn eigendom — Kanaän.

Jahweh wilde de farao en de Egyptenaren overtuigen om niet alleen Israël laten gaan, maar zelfs om hen aan te moedigen om te gaan. Hij deed dat door de verharding van de Farao's hart door middel van een reeks van steeds strengere beproevingen voor de mensen van Egypte die ertoe moest leiden dat de Farao en zijn mensen hen gingen bedelen om te gaan.

Er zijn verscheidene studies die u online kunt vinden over de koppeling tussen de tien plagen die Yahweh aan Egypte toegebracht heeft en specifieke Egyptische goden. Bijvoorbeeld de eerste plaag veranderde de de Nijl in bloed. Dit, zo wordt gezegd, is een verwijzing naar Hapi, de god van de jaarlijkse Nijl overstroming. Plaag nummer twee, de kikkers, was gericht tegen Heket, een godin van de vruchtbaarheid, aanbeden sinds de vroeg-dynastieke periode — de tijd van Narmer en de eerste koningen van Egypte, ongeveer 1500 à 1600 jaar voor Mozes' tijd.

Die verwijzing is goed genoeg, maar wanneer we naar de derde en vierde plaag kijken, is de koppeling op zijn best dubieus. De plaag van de luizen of muggen, afhankelijk van de vertaling die u leest, komt niet echt goed overeen met een bekende Egyptische god. De plaag van de vliegen is door sommigen gekoppeld aan Chepri, een god van de schepping. Maar Chepri had een scarab kever als hoofd, dus dat is geen goede verwijzing.

Sommige van de herders en leraren die deze studies hebben gepubliceerd, zijn zeer intelligente mensen die ik respecteer. Echter, met alle respect aan die pastors-leraren, ze hebben een nog groter bovennatuurlijke conflict over het hoofd gezien. Als we die confrontatie begrijpen, zul je zien waarom het proberen om de tien plagen te koppelen aan specifieke Egyptische goden een zoeken in de verkeerde richting is. Nauwkeuriger gezegd, het kijkt helemaal naar de verkeerde godenverering.

Ja, Jahweh heeft met de tien plagen aangetoond dat zijn macht superieur was aan die van de goden van de Egyptenaren die daarop vertrouwen dat de Nijl overstroomt en de gewassen groeien. En we weten het als een feit dat Jahweh een lijden plaatste op de goden van Egypte op de avond dat Hij het leven nam van Egypte's eerstgeborene.

Want Ik zal in deze nacht door het land Egypte trekken en alle eerstgeborenen in het land Egypte treffen, van de mensen tot het vee. En Ik zal aan al de goden van de Egyptenaren strafgerichten voltrekken.

Exodus 12:12 (HSV)

Hoe waarschijnlijk is het dat Jahweh aan Mozes vertelde dat Hij bezig was met het straffen van die imaginaire wezens, vertegenwoordigd door afgoden van hout en steen? Wat zou dan het punt zijn? Hoe zou dat Zijn macht en heerlijkheid vaststellen?

Nee, er gebeurde iets in de geestelijke wereld in die nacht van het Pascha. Toen Yahweh het land Egypte doorging en het leven nam van de eerstgeborenen van mens en dier, voerde Hij gelijktijdig zijn straf uit op de bene elohim, de entiteiten die in opstand waren en zichzelf tot de goden van Egypte maakten.

Hier is het fascinerende detail waarover wij nooit in de kerk zullen horen: het lijkt dat er een zeer oude traditie was in Egypte, een oude mythe die dateert van eeuwen vóór de uittocht, dat er een dag zou komen dat de eerstgeborenen der Egyptenaren zouden sterven. De piramides van de 5e dynastie koning Oenas, ca. 2350 v.Chr., en de 6e dynastie koning Teti, ca. 2320 v.Chr., hebben een inscriptie van deze zin uit een bekende hymne genaamd de "Kannibaal-hymne":

Het is de koning die zal worden geoordeeld met 'Hem-wiens-naam-verborgen-is' op de dag van de moord op de eerstgeborene.[1]

Vergelijkbare zinnen zijn te vinden op andere doodskisten uit het Egypte van het Middenrijk, met inbegrip van een variant die leest: "deze nacht van het doden van de eerstgeborenen." Sommige geleerden geloven dat de context van deze Sarcofaagteksten en de Kannibaal-Hymne verwijzen naar de eerstgeboren die behoren tot de goden, hoewel dat een mening is die niet wordt gedeeld door alle Egyptologen.

Wat betekent het? De wetenschappers zijn niet zeker. Maar het lijkt erop dat tegen de tijd van de uittocht, er een zeer oud verhaal was in Egypte over een toekomstige nachtmerrie-achtige gebeurtenis wanneer de eerstgeborenen zouden worden gedood.

Laten we rekening houden met deze mogelijkheid: misschien waren de Sarcofaagteksten en de "Kannibaal-hymne" een oude waarschuwing aan Egypte van de komende dag des oordeels. Veertig jaar eerder had Jahweh op de berg Sinaï aan Mozes geopenbaard dat Hij het was: Hem-wiens-naam-verborgen-is, IK BEN WIE IK BEN, De Ene die ooit de profetie van de moord op de eerstgeborene zou vervullen.

Dat is speculatie natuurlijk, maar fascinerend. En we zijn nog niet aan het beste deel toegekomen.

Geleerden vandaag, 3.500 jaar later, discussiëren nog steeds over de plek waar de doortrek van de Rode Zee zich heeft voorgedaan. We gaan daar niet op in hier. Aangezien het niet is opgelost, gaan we nu niet in op de vraag met een paar alinea's. Bovendien is dat nu niet belangrijk. Waar het om gaat is wat Yahweh vertelde aan Mozes om te doen.

Toen sprak de Heer tot Mozes:

Exodus 14:1-2 (HSV)

Oke, dit roept al enkele vragen op: waarom zei God tegen Mozes terug te keren? Waarom gaf Hij Mozes het commando het kamp op te slaan voor Baal-zephon? Wat is Baal-zephon? En vooral, wat deed Ba'al in Egypte?

U weet dat Ba'al de Kanaänitische stormgod was, en de koning van hun pantheon. Hij wordt vermeld in de Bijbel in het boek van Exodus via de evangeliën. Ba'al, wat juist word uitgesproken als bah-awl met een stembandstop als "Uh-oh", was de belangrijkste doorn in de zijde van de Israëli's, vooral voor degenen die trouw waren aan Jahweh in de volgende 1500 jaar, tot aan de tijd van Jezus.

Maar tijdens de tweede tussenperiode in Egypte, ongeveer 1750 tot 1550 v. Chr. (kan een honderd jaar meer of minder zijn), regeerden buitenlanders vanuit Kanaän, genaamd de Hyksos, over Noord Egypte. Hun hoofdstad was een stad genaamd Avaris, in de Nijldelta, en zij aanbaden de goden van het Kanaänitische pantheon, onder leiding van de Ba'al.

Dat is waarom men bij de goedbedoelde pogingen om de Egyptische goden te identificeren als doelen voor de plagen, in het verkeerde pantheon zoekt. Gedurende het grootste deel van de tijd dat de Israëlieten in Egypte waren, ongeveer 1665 v. Chr. tot 1450 voor Christus, was het land verdeeld. Inheemse Egyptische heersers controleerden alleen het zuidelijke deel van het land, dat vreemd genoeg (voor ons westerlingen), Opper-Egypte heette. Hun hoofdstad was Thebe. Neder-(Noord)Egypte stond onder controle van de Hyksos, en hun goden waren degenen die werden aanbeden door de Semitische bewoners van de Levant en Mesopotamië.

We weten niet of de Hyksos nog steeds daar waren op het moment van de Exodus. Op een bepaald punt, waarschijnlijk toen de Israëli's nog in Gosen in de Nijldelta woonden, heeft een Egyptische koning besloten dat hij het beu werd en bracht een leger naar het noorden om de Hyksos uit het land te verdrijven. Die revolutie begon onder Seqenenre Tao, waarvan de zwaar gehavende mummy aantoont dat hij waarschijnlijk zijn laatste gevecht tegen de Hyksos heeft verloren. Zijn zonen, Kamose en Ahmose, voerden de strijd, met Ahmose die ten slotte de gehate Aziaten verjoeg na een oorlog die ten minste twintig jaar zal hebben geduurd.

U hebt de gelijkenis opgemerkt tussen de namen van Seqenenre zijn zonen en Mozes. Ja, Mozes is een Egyptische naam.

Het lijkt dat de Hyksos Avaris verlieten onder een overeengekomen wapenstilstand, maar Ahmose veranderde blijkbaar van gedachten over de deal. Hij joeg de Hyksos richting Kanaän, in een treffen met hen in een Hyksos bolwerk genaamd Sharuhen, een plaats (stad) in de Negev-woestijn, ten zuiden van Israël, of in de buurt van Gaza (Jozua 19:6, een plaats op het grondgebied van de stam Simeon). Na een driejarige belegering, toen Ahmose de stad innam en neerhaalde, beëindigde dit de Kanaänitische politieke invloed in Egypte voor eens en altijd.

Op z'n best kunnen we zeggen dat het schijnt dat de vorstendommen en machten die de Hyksos beïnvloedden en naar Egypte brachten, precies kwamen in de tijd van het verblijf van de Israëli's daar, en alles wat er gebeurde, met inbegrip van de oorlog voor de Egyptische onafhankelijkheid, was onderdeel van een groter plan: Genocide, iets dat het huis Israël nu vele malen heeft overleefd.

Overweeg dit: net zoals Jozef werd ontvoerd door handelaren en weggevoerd naar Egypte, en dit de grondslag legde voor zijn familie om hem te volgen en uit te groeien tot een natie, zo is ook een groep van Jakobs Semitische sprekende en Ba'al-aanbidden buren ook aangekomen in Egypte en nam de regering over van de inheemsen.

Nee. Als we de geschiedenis door een bijbelse bril analyseren was de tweede tussenperiode in Egypte blijkbaar een plan van de gevallen engelen om een specifieke groep aan de macht te brengen in het land waarheen Yahweh de Israëlieten had geleid. Het doel was om het volk dat God voor zichzelf had uitgekozen te vernietigen.

Ongeacht hoe het begon, de lange oorlog tussen de inheemse Egyptenaren in het zuiden en de buitenlandse Hyksos in het noorden verklaart waarom de Israëli's uit de gratie vielen. Toen de macht veranderde, uit handen van de Semitische opperheren naar inheemse Egyptische koningen, werden de Semitische sprekende Hebreeën gezien als mogelijke vijandelijke collaborateurs. Het verhaal in Exodus past in de politieke situatie van het midden van de 15e eeuw v.Chr.

"Toen trad er in Egypte een nieuwe koning aan, die Jozef niet gekend had. Hij zei tegen zijn volk: Zie, het volk van de Israëlieten is talrijker en machtiger dan wij. Kom, laten wij er verstandig tegen optreden, anders zal het talrijk worden, en mocht het zijn dat er een oorlog uitbreekt, dan zal het zich ook bij onze vijanden aansluiten en tegen ons strijden en uit het land wegtrekken."

Exodus 1:8-10 (HSV)

De datums zijn onzeker en geleerden zijn het niet eens over welke Egyptische koning de Farao van de Exodus was, hoewel velen overeengekomen zijn dat het niet Ramses II was, beter bekend als Ramses de Grote — of een Yul Brynner, als je oud genoeg bent om je de film te herinneren. Ramses leefde en regeerde ongeveer tweehonderd jaar later, tussen 1279 B.C. en 1213 B.C.

Het lijkt misschien contraproductief voor Ba'al om de Hyksos naar Egypte te leiden, en hen in te stellen als koningen en vervolgens opnieuw te worden afgevoerd door inheemse Egyptenaren binnen ongeveer honderd jaar. Maar de haat van de Egyptenaren tegen de Israëlieten was een bijproduct van de Hyksos-interventie. Bovendien, ondanks wat u hebt gezien in films door de jaren heen, de verering van Ba'al en andere Semitische goden bleef achter in het noordelijke Egypte, lang nadat de Hyksos waren verdreven.

Tijdens het bewind van de Hyksos werd Ba'al geïdentificeerd met de god Set, de Egyptische god van stormen, chaos, woestijn en buitenlanders — een goede overeenkomst met Ba'al, blijkbaar. De Hyksos hebben Set aangenomen en mixten de twee in een enkele entiteit.

Vandaag de dag denken we aan Set, die soms Seth of Sutekh genoemd wordt, als een kwade god, die zijn broer Osiris in veertien stukken heeft gesneden. Hij werd meestal afgebeeld als een bizar karakter met een menselijk lichaam en een miereneter-achtige kop. Maar zoals gezegd, Set was niet altijd een schurk. In de tijd van de Hyksos en gedurende een paar eeuwen daarna, hielp Set de zonnegod Ra door het verslaan van de kwade slang Apep/Apophis, de belichaming van de chaos, die probeerde om Ra's zonne-boot op te eten elke avond als deze achter de horizon was verdwenen. In dit verhaal weerklinkt Sets nachtelijke overwinning op Apep de Semitische mythe waarin Ba'al de god van de chaos van de zee overwint, Yam, en zijn zee-draak-knecht, Lotan.

Punten voor u, als u de gelijkenis hebt opgemerkt tussen de naam Lotan en de bijbelse Leviathan. Het is een klassieke PSYOP door de Gevallenen, om de daden van Yahweh als hun eigen werk te claimen.

Toen Apep de boot van Ra vertraagde, waren er stormen; toen hij die opat, was er een zonsverduistering. Maar de overwinningen van Apep waren altijd tijdelijk, en elke avond was Set terug op de voorkant van de boot om de slang te treffen met een speer.

Later in de Egyptische geschiedenis, nadat ze werden veroverd door de Nubiërs, Assyriërs en Perzen achter elkaar tussen 800 v. Chr. en 525 v.Chr., was de god van de buitenlanders niet langer welkom rond de piramides. Dat is waarom de latere Egyptenaren Set beschouwden als kwaad.

De verering van Ba'al-Set bleef in noordelijk Egypte voortduren voor minstens vierhonderd jaar, tot lang nadat de Hyksos uit het land waren verdreven. In feite waren de farao's van de Rames dynastie, die de eerste Egyptische koningen waren die farao worden genoemd (wat betekent dat de term niet werd gebruikt in de dagen van Jozef of Mozes), de aanbidders van Ba'al-Set. De vader van Ramses de Grote heette Seti I, letterlijk "man van Set". Verschillende andere koningen van de Rames-periode, met inbegrip van Seti II en Setnakht ("Set is sterk"), werden ook naar de god genoemd.

Er is gespeculeerd dat Ramses de Grote een roodharige was (waar!), zijn familie misschien afstammelingen waren van de Hyksos-indringers. Wat ook de reden was, Ramses II richtte een stele op in Pi-Ramses, in de buurt van de plek van de oude hoofdstad van de Hyksos, Avaris, opgericht ter herdenking van de 400e verjaardag van Set... toen die iets deed. Wetenschappers zijn niet zeker van wat het precies was. De fantasieloos zogenoemde 400-jaar-stele portretteert Seti I die wijn presenteert aan Set, die wordt afgebeeld als het beeld van Ba'al gevonden in de Levant, met een menselijk hoofd in plaats van het meer bekende miereneter-hoofd uit de latere Egyptische geschiedenis.

Daar de stele terugwijst op vierhonderd jaar, ongeveer 1650 voor Christus, kan dit de komst van Ba'al-Set markeren in de Nijldelta. Als we terugtellen, 215 jaar vanaf de datum van de Exodus van 1450 voor Christus, is dit bijna het tijdstip dat Jacob en zijn familie in Egypte arriveerden.

Toen Yahweh de Israëlieten uit Egypte leidde, gaf Hij hen opdracht om terug te keren en het kamp op te slaan aan de oever van de Rode Zee en de hele nacht te worden geconfronteerd met iets, genaamd Baal-zephon. Waarom? Zodat ze de Rode Zee daar recht tegenover zouden doortrekken.

Hier is het grappige deel: als aanbidders van de woestijn-god Set, dacht het Egyptische leger waarschijnlijk dat zij de Israëli's precies hadden waar zij hen wilden hebben.

"De farao zal dan van de Israëlieten zeggen: Zij zijn in het land verdwaald. De woestijn heeft hen ingesloten."

Gevangen, frontaal voor Baal-zephon, in het gebied dat gecontroleerd wordt door hun god, Ba'al-Set, meester van de zee en de god van de woestijn — moeten de Egyptenaren hebben bedacht dat de Israëli's hopeloos in de val zaten!

Dat brengt ons terug naar onze eerdere vraag: Wat was Baal-zephon, en waarom is het zo belangrijk? Waarom zei God tegen Mozes om te keren, zodat deze confrontatie daar gebeurde?

Hier het waarom: de naam van de heilige berg van Ba'al, oftewel meer dan vijfhonderd mijl ten noorden van de Nijldelta, was de berg Zaphon.

Hmm. Zephon, Zaphon. Dezelfde naam, verschillende transliteratie in het Engels. Toeval?

Nee! De doortocht door de Rode Zee was een bovennatuurlijke confrontatie! Ba'al was de god van de stormen, de god die Yam, de chaos-god van de zee overwon. Vanwege dit was Ba'al de god van de zeevaart, de god en beschermheilige van zeelieden.

Dus Yahweh ging niet alleen de Israëli's bevrijden "uit de hand van farao", Hij bevrijdde hen uit de hand van Ba'al. En om ervoor te zorgen dat iedereen de boodschap zou begrijpen, deed Hij het op een plek die gewijd was aan Ba'al, en door het heersen over de zee — Ba'als domein.

Dit was een raak schot! Net als Babe Ruth op het Wrigley veld in de wereldreeks van 1932, werd de confrontatie aan de Rode Zee ontworpen door Yahweh als een kennisgeving aan de Gevallenen: Mijn volk is bevrijd uit zijn knechtschap en nu komen we voor u.

Dat was de reden voor de doortocht. Jahweh gebruikt dit om Zijn macht te tonen, ja, maar ook voor een bepaald doel — om het duidelijk te maken voor de Israëlieten dat Ik BEN ongeëvenaard, onbetwist, glashelder en soeverein is. Het was een demonstratie van zijn gezag over de goddelijke entiteiten die misbruik maakten van de verantwoordelijkheden die Hij hen gegeven had na Babel. En het was een duidelijke boodschap aan de goden dat de dagen van hun opstand waren geteld.

Volgende keer: Ongerechtigheid van de Amorieten – Babylon, Og, en de engelen die zondigden

Rendsburg, Dr. Gary. "YHWH de oorlog tegen de Egyptische zonnegod Ra: het lezen van de plagen van de sprinkhanen duisternis en de eerstgeborene in hun oude Egyptische Context," TheTorah.com (http://thetorah.com/yhwhs-war-against-the-egyptian-sun-god-ra/), 12/24/16.

Het grote begin, deel 6: De mysterieuze oorsprong van de goden van Egypte