Kerst... de rest van het verhaal
7 december 2016 | Bijbelstudie door Jack Kelley
Want u hebt mijn diepste wezen gemaakt, geborduurd in de schoot van mijn moeder... Uw ogen hebben mijn ongevormd begin gezien, en de dagen die gevormd werden, zij allen werden in Uw boek beschreven, toen er nog niet één van hen bestond..
– Psalm 139:13-16
De verjaardag van de Heer die we vieren op 25 december is een traditie die waarschijnlijk ongeveer 1300 à 1400 jaar oud is. "Wacht even," zegt u dan, "daar is een kloof van 600 jaar. Wat deden de mensen daarvóór?" Laten we er eens achter komen.
Ten eerste geloven wij dat de datum in december kwam als gevolg van de integratie van het christendom in het Romeinse rijk ten eerste als een toegestaan geloof en later de officiële godsdienst van het rijk. Eerder was het verboden en strafbaar, zelfs met de dood, om dit te praktiseren. Maar keizer Constantijn heeft dat allemaal veranderd, hij maakte de aanbidding van Jezus legitiem. En wat zou worden het Heilige Roomse Rijk is in de 4e eeuw na Christus geboren.
Traditie, traditie
Je weet hoe diep de ingewortelde tradities zitten. Generaties vierde men het heidense feest van Saturnalia (zonnewende) en dat was een onderdeel van het Romeinse leven. Op het moment van de winterzonnewende, eind december, werd het gevierd. In plaats van deze traditie te verlaten toen het christendom werd gelegaliseerd, werd dit heidense feest uitgeroepen tot de dag van de geboorte van onze Heer en hernoemd tot Kerstmis. Dit was niet de eerste keer dat tradities van verschillende culturen met elkaar vermengd werden in het Romeinse Rijk. Toen de zetel van de heidense religie naar Babylon werd verplaatst, zetelde die eerder in Pergamus (moderne Turkije), en kwam toen naar Rome. Tradities uit de Babylonische winterfeesten, zoals de Maretak, warme kruisbroodjes, kerstvuur en groenblijvende bomen (zie Jeremia 10:1-5) werden opgenomen in het feest van de Saturnalia en hebben later hun weg gevonden in de vieringen van Kerstmis. Ze kenden hun oorsprong, dus weigerden de vroege christenen deze datum en de heidense tradities te aanvaarden en de geboorte van de Heer in december te vieren. Enkele honderden jaren duurde het voordat de aangepaste viering werd aanvaard in de christelijke wereld. Vandaar de kloof.
Om de echte verjaardag van de Heer te ontdekken, vereist enig speurwerk en de grootste aanwijzingen die naar ons toe komen zijn van Johannes de Doper. Johannes was zes maanden oud op het moment van de geboorte van de Heer, en dat maakt het ontdekken van Zijn verjaardag iets gemakkelijker, dus laten we daar beginnen.
Gefeliciteerd met je verjaardag, Johannes
Zacharia en Elizabeth, Johannes' ouders, waren er niet in geslaagd om kinderen te krijgen. En dan bezoekt de engel Gabriël Zacharia tijdens één van zijn plichtvervullingen in de tempel om hem te informeren dat hij en Elizabeth een zoon zouden krijgen (Lucas 1:8-11). Zacharia was een priester en was door het lot gekozen om de gebeden aan te bieden op het gouden altaar net buiten het Heilige der heiligen. Dit gebeurde één keer in een mensenleven, maar Gabriels verschijning maakte het dramatisch unieker. Slechts twee keer eerder had een gebeurtenis als dit plaatsgevonden, en alle betrokkenen, onvruchtbare vrouwen, kregen een Messiaanse belofte. Hannah kreeg een zoon, Samuel, die later David tot koning van Israël gezalfd heeft. De moeder van Simson werd verteld dat haar zoon zou beginnen met de verlossing van Israël van de Filistijnen. En nu werd Zacharia verteld dat zijn zoon de komende Messias zou aankondigen.
Nu komt de eerste veronderstelling. Verlangend naar een zoon, meer dan wat dan ook (het was de bekroning van een vrouw in die tijd, terwijl onvruchtbaarheid werd beschouwd als een straf van God), moeten we wel geloven dat Zacharia en Elizabeth bezig gingen met het proces van de conceptie onmiddellijk na hun terugkeer in huis. Dus wanneer was dat?
Het kiezen van Teams
Koning David had de priesters verdeeld in 24 divisies (afdelingen) om te dienen met roulerende één-weekperioden in de tempel. Tweemaal per jaar dienden alle 24 divisies tijdens de feesten, dus diende iedereen twee keer per jaar bij roulatie. Het religieuze jaar begon ongeveer half maart op onze kalender en meteen daarna waren er bijna drie weken van voorbereiding en feesten; Pascha, Ongezuurde Broden en Eerste Vruchten. Dan begonnen de divisies met hun roulatie.
Vergelijking van Lukas 1:5 met 1 Kronieken 24:10 toont aan dat Zacharia kwam uit de divisie van Abijah, nummer acht in de wekelijkse rotatie. Als we aftellen van de tijd dat alle divisies hun plicht deden, waren er acht weken van roulatie, en vond Gabriels bezoek plaats ongeveer 3 maanden in het religieuze jaar, wat half juni is op onze kalender. Ervan uitgaande dat Elizabeth zwanger werd kort na de terugkeer naar huis van Zacharias vanuit de tempel, met een normale 9 maand draagtijd toen de geboorte van Johannes de Doper plaatstvond aan het begin van het volgende religieuze jaar (medio maart). En inderdaad er zijn velen die geloven dat Johannes werd geboren tijdens het Pascha.
Volgens Lucas 1:26-27 werd Maria zwanger in de zesde maand van Elizabeths zwangerschap. Gebaseerd op onze ontdekking van Johannes' geboortedag, betekent dit dat de conceptie van onze Heer eind december was en dat hij vervolgens werd geboren in september. Ervan uitgaande dat dit nauwkeurig aansluit, en Jezus echt werd geboren in september dan is Kerstmis alleen het resultaat van het plakken van christelijk overtuigingen op een voorheen heidens feest, zoals ik hierboven heb vermeld. Of is er meer aan de hand?
Gelukkige Chanoeka
Misschien hebt u het verhaal van Chanoekah vernomen. Tijdens de Makkabese opstand (166-142 v. Chr.) heroverden de Joden hun tempel, die werd ontheiligd door de Syrische dictator Antiochus Epiphanes en hebben zij zich ertoe verplicht deze te herbouwen en te reinigen in een proces om hem weer gereed te maken voor de eredienst. (Boos tegen de Joden en uitdagend tot God, had Antiochus een varken geofferd op het altaar en een standbeeld van de Griekse god Zeus in het heiligdom geplaatst met de eis om het te aanbidden. Deze schandalige wet maakte de tempel onrein en stond bekend als de gruwel der verwoesting.) De Joodse traditie zegt dat toen zij zich voorbereidden op het reinigen van de tempel, er niet genoeg heilige olie kon worden gevonden voor het voltooien van het ritueel van de vereiste 8-daagse zuivering. Maar het geringe beetje was wonderbaarlijk genoeg voor de volledige acht dagen en maakte de tempel opnieuw heilig. Deze gebeurtenis heeft geleid tot de populaire negenarmige Chanoeka Menorah die verschilt van de zevenarmige menora die gewijd is in Exodus 25:31-40. De Chanoeka Menorah heeft een enkele verhoogde arm die het beschikbare aanbod van olie voor 8 extra armen bevatte, één voor elke dag van het ritueel van de zuivering. Het symboliseert de wonderbaarlijke reiniging van de tempel en wordt vaak gezien in Kersttijd. Chanoeka is ook wel het Feest van de Lichten genoemd om deze reden.
Welke dag is dit?
Zoals u weet vindt Chanoekah plaats rond Kerst, dus ik ga met de twee feestdagen een kruising maken wat sommigen een schokkende vordering noemen. Wat mij betreft is een theologische verbinding tussen Chanoekah en Kerstmis niets minder dan Gods standpunt te verklaren aan het begin van een nieuw leven.
Vergeet niet, de conceptie Johannes de Doper was midden tot eind juni op onze kalender, en volgens werd hij geboren in maart, en volgens Lucas 1:26-27 raakte Maria in verwachting in de 6e maand van Elizabeths zwangerschap. Dat betekent dat de conceptie van onze Heer eind december was, en dat hij vervolgens werd geboren in september. Omdat de kalenders verschillend zijn, kunnen de exacte datums variëren van jaar tot jaar, dus dit jaar begint Chanoekah op de avond van 24 december bij zonsondergang, en zal eindigen op 1 januari. Dit jaar val Kerstmis binnen de 8 dagen van Hanukkah. Jezus heet "het Ware Licht dat licht geeft aan ieder mens" (Joh. 1:9). Was Jezus, het Licht der Wereld, verwekt tijdens het Chanoeka, het Feest van het Licht? Is het daarom dat Maria's reactie naar Gabriel toe (Lukas 1:38) een uittreksel is uit het Chanoeka-gebed? Vieren we eigenlijk de conceptie van de Heer met Kerstmis, in plaats van zijn geboorte? Als dat het geval is, realiseer je dan wat God ons vertelt?
Wanneer is Kerstmis begonnen?
Het is een feit dat Jezus de vleesgeworden God is, wat ruimschoots wordt ondersteund in de Schrift, ondanks de liberale theologie die het tegendeel beweert. Maar wanneer werd Hij de vleesgeworden God, en waarom kiest Hij er dan voor om op deze manier in de wereld te komen? Jeremia 1:4-5, Psalm 51:5 en 139:13-16 zinspelen allemaal op het feit dat God over ons moment van conceptie wist, alle details van ons leven wist, en ons mens-zijn vanaf die tijd heeft beschouwd. Om alleen met ons in menselijke vorm te kunnen zijn, had Jezus tot ons kunnen komen als een volwassen man, als een tiener of zelfs als een baby, maar Hij kwam als een embryo, een foetus, want dat is de manier waarop alle mensen in de wereld zijn gekomen.
Kerst begon op het moment van de goddelijke ontvangenis. God de Vader heeft het zo gepland, God de Heilige Geest plantte het bevruchte zaad in Maria, en op dat moment nam God de menselijke vorm aan van de Zoon... in de vorm van een embryo, een foetus in de baarmoeder van een Maagd. Vanaf dat eerste moment van conceptie was Jezus springlevend, als mens, en evenzeer als God. Hij is niet de vleesgeworden God geworden ergens langs zijn weg door zijn leven, of zelfs slechts toen Hij uit de baarmoeder van Maria kwam. Hij was het vanaf het moment van de conceptie (Lukas 1:35). God kon niet sterker de heiligheid van het ongeboren leven benadrukt hebben.
Als een ongetrouwd tienermeisje, zonder getrouwd te zijn en verstoten door de samenleving, zou Maria voldoen aan alle moderne criteria voor een medische abortus. Als zij en Jozef dit haden willen doen, zou het bijna net zoiets zijn geweest als de moord op de Messias met zijn dood aan het kruis, 33 jaar later. Dus begonnen het leven van het Christuskind echt met Kerstmis. Immanuel... God met ons.
En nu je de volwassen versie weet. Vrolijk kerstfeest.