Staatsgreep in Turkije: een feest van voorwendsels

door Burak Bekdil - 21 juli 2016

Turkije zal voortaan een nog moeilijker plek voor dissidenten zijn om te wonen. President Erdogan praat al over de herinvoering van de doodstraf.

Alles ziet er surrealistisch uit in Turkije: soldaten die het hoofd van de anti-terreurpolitie uitnodigen voor een "vergadering", alleen om hem in het hoofd te schieten. Top-officieren, met inbegrip van het hoofd van de generale militaire staf, de commandant van de luchtmacht, de landmacht commandant en de rijkswacht commandant worden gegijzeld door hun eigen adjudant. En dan al die mensen die met duizenden de straat opgaan om zich te verzetten tegen de staatgreep, die tanks overnemen, worden gedood, soldaten die het vuur openen op burgers, en ten slotte de zegevierende pro-Erdogan mensen die de staatsgreep-uitvoerende militairen lynchen, waar ze hen maar konden grijpen.

President Recep Tayyip Erdogan beschuldigde zijn voorheen trouwste politieke bondgenoot, Fethullah Gülen, een islamitische geestelijke in ballingschap in de Verenigde Staten, evenals zijn loyalisten binnen het leger. Erdogan verscheen voor een menigte van aanhangers van de partij, en pleitte er naar Washington toe voor "de terrorist" Gülende uit te leveren.

Erdogans getrouwe inlichtingenpolitie heeft onmiddellijk bijna 6000 militaire officieren en leden van de rechterlijke macht gearresteerd, waarvan zij beweren dat zij behoren tot de "Gülenisten terreurorganisatie". Minister van Justitie Bekir Bozdag zei dat meer arrestaties in het verschiet liggen, en gaf daarmee het signalering van een heksenjacht in het hele land. Onmiddellijk daarna heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken 8777 ambtenaren geschorst, met inbegrip van gouverneurs waarvan vermoed wordt dat ze "Gulenisten" zijn, en tevens zijn duizenden in de rechterlijke macht gearresteerd. Veel liberalen geloven dat de regering de staatsgreep zal gebruiken als een voorwendsel om zijn tegenstanders te intimideren, al dan niet met een eventuele koppeling naar Gülen.

"Hij [Erdogan] komt hier enorm versterkt uit," zegt Howard Eissenstat, universitair hoofddocent Geschiedenis van het Midden-Oosten aan de St. Lawrence University in Canton, New York. "Dit heeft een grondslag ontslagen van het soort dat bepaald moe van hem werd. Het gaf hem op zijn minst een moment waarin hij alle elementen van de samenleving verenigde tegen een duidelijke bedreiging."

Turkije zal voortaan een nog moeilijker plek voor dissidenten zijn om te wonen. Erdogan praat al over de herinvoering van de doodstraf. "Onze regering zal [de doodstraf] met de oppositie bespreken," zei hij toen hij sprak voor een menigte van partijfans die zijn toespraak met slogans onderbraken: "Wij willen de doodstraf." Daarop zei hij de herinvoering van de doodstraf te onderschrijven als het Parlement dit goedgekeurd heeft.

Ondertussen gaf het Departement van Veiligheid (die de politie aanstuurt) een verklaring uit en riep de burgers op om hen te informeren over het sociale media materiaal dat de terroristen, de Gülen-organisatie, ondersteunt, of dat anti-regeringspropaganda-materiaal bevat.

Heel deze Turkse omwenteling doet denken aan de Reichstag-brand, de brandstichtende aanval op het Duitse parlementsgebouw in Berlijn op 27 februari 1933. Een jonge werkloze Nederlandse communist, Marinus van der Lubbe, werd gearresteerd voor deze misdaad. Hij was pas aangekomen in Duitsland. Hij bekende schuldig te zijn en werd ter dood veroordeeld. De brandstichting werd door de nazipartij gebruikt als een voorwendsel om het publiek te vertellen dat de communisten een samenzwering pleegden tegen de Duitse regering - een cruciale gebeurtenis in de oprichting van nazi-Duitsland.

We zullen nooit weten of de mislukte staatsgreep van 15 juli een Turkse versie van deze brandstichting was. Maar we weten dat het zal worden gebruikt als een voorwendsel om te beweren dat er een groot aantal vijanden zijn, binnen en buiten Turkije, die samenzweren tegen de regering.

Burak Bekdil, gevestigd in Ankara, is een Turkse columnist voor de krant Hürriyet, en medewerker aan het Midden-Oosten-Forum.

Vertaling W.J. Jongman en H. Sleijster.

© 2016 Gatestone Institute. Alle rechten voorbehouden. De artikelen hier afgedrukt geven niet noodzakelijkerwijs de standpunten van de vertalers of Gatestone Institute weer. Geen enkel deel van de Gatestone-website of de inhoud ervan mag worden gereproduceerd, gekopieerd of gewijzigd, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Gatestone Institute.

Bron: Coup Attempt in Turkey: A Feast of Pretexts